Osmanlı Devleti (Dev Kaynak)

---> Osmanlı Devleti (Dev Kaynak)



Sultan V. Mehmed Reşad



Babası : Sultan Abdülmecid
Annesi : Gülcemal Sultan
Doğduğu Tarih : 2 Ekim 1844
Padişah olduğu tarih : 27 Nisan 1909
Öldüğü Tarih : 3 Temmuz 1918


Sultan Mehmed Reşad, otuzbeşinci padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Sarayda iyi bir eğitim alarak yetişti. İyi Farsça öğrenmiş, tarih kitapları okuyarak Türk tarihini iyi incelemişti. Devlet idaresini teslim alıncaya kadar, dört padişah dönemini yaşamış, önemli deneyimler kazanmıştı. Osmanlı Sultanları içinde en yaşlı şehzade olarak, 65 yaşında padişah olmuştu.
İktidarı teslim aldığında, Osmanlı Devleti meşrutiyetle idare ediliyordu. Yani sultan yetkilerini seçilmiş bir Meclis ile paylaşıyordu. Sultan Reşad ağabeyi II. Abdülhamid döneminde, I. Meşrutiyet ve II. Meşrutiyetin ilan edilmesini yaşamıştı. Ülkenin içinde bulunduğu siyasî çekişmeler, İttihat Terakki Partisi’nin tutumu, ağabeyinin sürgüne gitmesine sebep olmuştu. Yakın çevresine “ben işe karışacak olursam, biraderin suçu ne idi?” diyerek, devlet işlerine fazla karışmadığını ima ediyordu. Ülke ise en zor günlerini yaşıyordu. İttihat Terakki Partisi Meclis’te çoğunluğu bulunmasına rağmen, sorunlar karşısında yetersiz kalıyordu. Ekonomik durum düzeltilemediğinden borçlanmalar devam ediyordu.
Bu tarihlerde Anadolu, Batı Devletleri’nin ve Rusya’nın çıkarlarının çatıştığı bir coğrafî alan olmuştu. İtalya hepsinden önce davranıp, Trablusgarb’ı kendine bağlamak için askerî harekete geçmiş, kısa bir süre sonrada oniki adayı ele geçirmişti. Yüzyılın sonunda kurulan Karadağ ve Sırbistan ise Bulgarlarla da anlaşıp Balkan Savaşı’nı başlatarak, Edirne-Çatalca’ya kadar gelmişlerdi. Devlet, II. Balkan Savaşı ile durumunu kurtarmış ve işgalcileri Edirne sınırları dışına çıkarabilmişti. Barış görüşmeleri tamamlanmadan I. Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı Devleti de Almanya’nın yanında savaşa katılmıştı.
Belki de tarihimizin en önemli dönüm noktası Kasım 1914 savaşa katılmamız ile 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi’nin imzalanması arasında geçen zaman sürecidir. Savaşa Osmanlı İmparatorluğu adına İttihat Terakki Partisi ileri gelenleri Cemal, Talat ve Enver Paşalar karar vermişlerdi. Savaş sırasında devletin adı “İstanbul Hükûmeti” olmuştu. 3 Kıtaya yayılan İmparatorluk sadece İstanbul ve çevresindeki alanda sıkışıp kalan küçük bir coğrafi bölgenin içinde iktidar gücü oluşturabilmişti.
Sultan Mehmed Reşad, orta boylu, açık tenli, mavi gözlü, kır sakallı ve biraz topluca idi. Kendisini iyi yetiştirmiş, nazikliği ve terbiyesi ile çevresinin ilgisini çekmiştir. Çok hassas bir yapıya sahip olup, kendisine hizmet edenlere de nazik davranırdı. Çok kuvvetli bir hafızası vardı. Yaşına göre kitap ve gazeteleri gözlüksüz okuyabilirdi.
27.04.1909II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi.
V. Mehmed’in (Mehmed Reşad) Padişahlığı.05.05.1909 Tevfik Paşa’nın istifası, Hüseyin Hilmi Paşa’nın sadareti. 28.12.1909 Hilmi Paşa’nın istifası, Roma Elçisi Hakkı Bey’in sadareti. 19.01.1910 Çırağan Yangını.01.04.1910Arnavutluk isyanı. 03.07.1910 Rumeli’de bulunan kilise ve okullarla ilgili kanunun kabulü. 29.07.1910 Bağdad demiryolu hakkında Osmanlı-İngiliz görüşmeleri. 19.08.1910 Bağdat ve İran demiryolları hakkında Alman-Rus Anlaşması. 03.1911İtalya’nın Osmanlı Devletine harp ilânı.
Arnavutluk’daki Katoliklerin ayaklanması. 05.06.1911 Sultan Reşad’ın Rumeli gezisi. 06.1911 Arnavutluk isyanının bastırılması. 28.07.1911İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’den Osmanlı kuvvet ve yönetiminin çekilmesi hakkında ültimatomu. 23.08.1911Fas hakkında Alman-Fransız anlaşması. 29.09.1911Hakkı Paşa’nın istifası, Said Paşa’nın sadareti.
İtalya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı.
Babıâli’nin büyük devletlere başvurusu, Trablusgarp işine karışmamaları isteği. 01.10.1911İtalyanların Trablusgarp ablukası. 23.10.1911 Rusların Boğazlar üzerinde istekleri. 31.10.1911 Babıâli’nin İngiltere’ye ittifak önerisi. 03.11.1911 Sırp-Bulgar ittifakı. 05.11.1911İtalyanların Trablusgarp’ı ilhakı kararı. 04.12.1911Türk-Bulgar sınır çatışması. 16.12.1911 Hükûmetin “Kanun-i Esasi”nin 35. maddesindeki değişiklik tasarısı. 25.12.1911 Trablusgarp işinde Rusya’nın arabuluculuk önerisi. 29.12.1911 Trablusgarp işinde Büyük devletlerin arabuluculuk önerisi. 30.12.1911 Hakkı Paşa’nın istifası, Said Paşa’nın sadareti. 01.01.1912Said Paşa’nın yeniden sadareti. 18.01.1912 Mebusan Meclisi’nin dağıtılması. 18.04.1912 Yeni Mebusan Meclisi’nin açılması. 17.05.1912İtalyanların Oniki Ada’yı ele geçirmesi. 10.06.1912 Arnavutluk ayaklanması. 09.07.1912Harbiye Nazırı Mahmud Şevket Paşa’nın istifası. 17.07.1912 Said Paşa’nın istifası, Sadaretin Tevfik Paşa’ya önerilmesi. 18.07.1912İtalyanların Çanakkale Boğazı’na saldırısı.22.07.1912 Gazi Ahmet Muhtar Paşa’nın sadareti. 02.08.1912 Karadağ’lıların sınır üzerine saldırıları08.10.1912Balkan Harbi’nin başlaması. 15.10.1912 Osmanlı-İtalyan barışı (Ouchy Anlaşması)29.10.1912 Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın istifası, Kamil Paşa’nın sadareti.01.11.1912 Sürgünde bulunan Sultan Abdülhamid’in Selânik’den İstanbul’a nakli. 23.01.1913İttihat ve Terakki’nin darbesi.
Kamil Paşa’nın azli, Mahmut Şevket Paşa’nın sadareti. 30.05.1913 Balkan Harbi’nin sona ermesi. (Londra barışı)11.06.1913 Şevket Paşa’nın öldürülmesi, Halim Paşa’nın sadarete geçmesi.
İttihat Terakki’nin güçlü iktidar dönemi. 21.07.1913İkinci Balkan Harbi, Edirne’nin düşmandan alınması. 14.12.1913 Alman Askeri Islahat Heyeti’nin İstanbul’a gelmesi. 08.02.1914 Doğu Anadolu hakkında Osmanlı-Rus Anlaşması.15.02.1914 Alman-Fransız anlaşması.
Osmanlı ülkesindeki çıkar alanlarının belirlenmesi. 06.03.1914 Güneybatı Anadolu hakkında İngiliz-İtalyan anlaşması. 14.04.1914 Padişah tarafından Meclis-i Mebusan’ın yeniden açılışı.25.04.1914 Doğu Anadolu’ya gelecek iki yabancı müfettişin sözleşmelerinin imzalanması. 15.06.1914 Anadolu’da İngiliz-Alman çıkarlarını tespit eden anlaşma. 28.06.1914 Avusturya Veliahdı Arşıdük Ferdinand’ın Saray Bosna’da öldürülmesi.
28.07.1914 Avusturya’nın Sırbistan’a harp ilanı. 01.08.1914 Almanya’nın Rusya’ya harp ilanı. 02.08.1914 Osmanlı-Alman anlaşması, Osmanlı seferberliği.
Meclisi Mebusan’ın süresiz kapatılması.03.08.1914Almanya’nın Fransa’ya harp ilanı.10.08.1914Almanya’dan satın alınan, Goben (Yavuz) ve Breslo (Midilli) gemileri Boğazlarda. 05.09.1914 Kapitülasyonların kaldırılması kararı. 09.09.1914 Alman harp gemilerinin Osmanlı Donanmasına katılması.
Amiral Suşon’un Osmanlı Donanma komutanı olması. 27.10.1914 Osmanlı Donanması’nın Karadeniz’e çıkışı.
Ruslarla çatışma. 02.11.1914 Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı. 05.11.1914 İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı, İngiltere’nin Kıbrıs’ı ilhakı. 06.11.1914Rus Donanmasının Karadeniz limanlarını topa tutması. 11.11.1914 Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Harbi’ne girmesi. 23.11.1914 “Cihad-ı Ekber” kararı ve ilanı.18.12.1914 Sarıkamış harekâtı.04.01.1915 Türk Ordusu Romanya’da.11.01.1915 Yeni Osmanlı-Alman anlaşması.03.02.1915 Türk Kuvvetleri Süveyş kanalında.19.02.1915Çanakkale’ye ilk düşman saldırısı.25.02.1915 Çanakkale’ye ikinci deniz saldırısı. 02.03.1915 Çanakkale’ye üçüncü deniz saldırısı.04.03.1915Çanakkale’ye çıkan İngiliz müfrezesinin geri püskürtülmesi.06.03.1915 İngiliz ve Fransız ortak donanmasının Çanakkale tabyalarına denizden saldırısı.18.03.1915Çanakkale Zaferi. 28.03.1915İngiliz Donanmasının İzmir’i bombalaması.12.04.1915 Şuabiye (Irak) yenilgisi.15.04.1915 Van’da Ermeni ayaklanması.17.04.1915Şidak’da Ermeni ayaklanması.18.04.1915Bitlis’de Ermeni ayaklanması.20.04.1915 Van şehir içinde Ermeni ayaklanması.25.04.1915İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin Gelibolu kıyılarına asker çıkarmaları. (Gelibolu harekât ve muharebelerinin başlaması)09.05.1915Gelibolu’da çetin muharebeler. 19.05.1915 Arıburnu muharebeleri.02.06.1915 Ermenilerin harp ve harekât sahasından çıkarılmaları kararı. 08.08.1915 Conkbayırı muharebeleri.09.08.1915 Mustafa Kemal’in Anafartalar Grup komutanlığı ve Conkbayırı’nı alarak İngilizleri Tuzla gölüne sürmesi, kesin mağlubiyetleri. 19.08.1915 İtalya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı. 06.09.1915 Osmanlı-Bulgar anlaşması.21.10.1915 Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarının taksimi hakkında anlaşmaların başlaması.20.12.1915 Düşmanın Gelibolu’dan (Çanakkale) çekilmeye başlaması. 03.01.1916 Sayks-Piko Anlaşması (Anadolu’nun taksimi)09.01.1916 Düşmanın Çanakkale cephesinden çekilmesi. 01.02.1916 Veliahd Yusuf İzzeddin Efendi’nin intiharı. 27.06.1916 Mekke Şerifi Hüseyin’in isyanı.02.06.1916 Rusların Karadeniz illerini işgali. 07.1916 Rusların Gümüşhane ve Erzincan’ı işgali. 30.08.1916 Osmanlı Devleti’nin Romanya’ya harp ilanı. 20.10.1916 Gizli taksim anlaşmalarına İtalya’nın katılması. 02.11.1916Babıâli’nin Paris ve Berlin andlaşmalarının kaldırması. 03.11.1916 Mustafa Kemal’in Vestan’ı Ruslar’dan geri alışı. 07.12.1916 İngiltere’nin Türkiye’yi yok etme kararı. 12.12.1916 Osmanlı ve Müttefiklerinin barış önerileri. 03.02.1917 Said Halim Paşa’nın istifası, Talat Paşa’nın sadareti. 11.03.1917 Bağdad’ın düşman eline geçmesi. 03.1917 Rusya’da devrim ve ayaklanmalar.04.1917 Amerika’nın İtilâf Devletleri yanında harbe katılması.01.07.1917 Yunanistan’ın Osmanlı ve Müttefiklerine karşı harp ilânı.07.11.1917 Aile kararnamesi’nin kabulü. 08.11.1917 Güney cephesinde geri çekilme. 11.1917Rusya’da Bolşevik iktidarı. 04.12.1917 Osmanlı-Rus ateşkesi.15.12.1917 Brest-Litovsk görüşmelerinin başlaması.10.02.1918II. Abdülhamid’in ölümü. 12.02.1918 Doğu Anadolu’da ordunun ilerlemesi.
Rusların işgal bölgelerinden çekilmeleri.13.02.1918 Erzincan’ın kurtuluşu. 24.02.1918 Trabzon’un kurtuluşu.27.02.1918Kars, Ardahan ve Batum’un geri alınması. 03.03.1918 Brest-Litovsk barış antlaşması. 13.03.1918Erzurum’un kurtuluşu.07.04.1918 Van’ın kurtuluşu.03.07.1918 V. Mehmed Reşad’ın ölümü.
VI. Mehmed Vahdettin’in Padişah oluşu.

---> Osmanlı Devleti (Dev Kaynak)



Sultan VI. Mehmed Vahdettin


Babası : Sultan Abdülmecid
Annesi : Gülistü Sultan
Doğduğu Tarih : 2 Şubat 1861
Padişah Olduğu Tarih : 4 Temmuz 1918
Saltanatın Ilgası : 1 Kasım 1922
Yurttan Kaçışı : 17 Kasım 1922

Sultan Mehmed Vahdeddin, otuzaltıncı padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı ve İmparatorluk tarihinde son kılıç alayı yapıldı. İyi bir eğitim alarak yetişti, çok zeki, okuduğunu hemen kavrayıp, anlamlar çıkarır, meseleleri tahlil edebilirdi. Ağabeyi Mehmed Reşad gibi şehzadeliği döneminde, devlet yönetiminde padişah idaresini yakından görmüş, tecrübe sahibi olmuştu.
Sultan Vahdeddin, görev kendisine verildiğinde ne kadar ağır bir sorumluluk aldığını biliyordu. Atalarının yönettiğinden çok farklı bir duruma gelmiş bir devleti yönetecekti. Osmanlı ailesi, tek egemen güç olarak bu toprakları yönetmekle görevlendirilmişti. Onlar kendilerine verilen emaneti, tehdit ve tehlikelerden korumak, güvenlik stratejisine ulaşmak için gece gündüz, ay ve yıllarca mücadele etmişler, üç kıtaya yayılan bir İmparatorluk kurmuşlardı. Belki de tarihimizde 2 şehzade kardeş olarak en acı kaderi yaşamışlardı. Artık düşman uzaklarda değil, Anavatan’da, Anadolu coğrafyası içinde idi. Suriye’de Fransa, Irak’ta İngiltere komşumuz olmuştu. Bununla da yetinmemişler, Türkçülük hareketine karşı çeşitli bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızı devlet aleyhine isyana teşvik etmişler, birçok toprağını savaşmadan, elde etmeyi başarmışlardı.
Vahdeddin, sadece bir şehrin sınırları içinde kalan toprakları yöneten adı “İstanbul Hükûmeti” olan bir devletin başı olmuştu. 10 Ağustos 1920 belgesinin imzalanması ile Anadolu’nun ortasında küçük bir coğrafî alanda Türklerin yaşamasına müsaade(?) edilmişti. Son padişah olarak etrafını çeviren düşmanlar yerine, yeni bir devlet kurmaya, yeni vatan oluşturmaya, ülkeye sahip çıkmaya çalışanlara, millî mücadeleye karşı olmak da O’nun en acı kaderi olmuştu. Millî mücadeleyi başlatanlar kazançlı olmuş, vatan kurtarılmış, bağımsız yeni bir devlet kurulmuş, artık O’na da yaşayacak bir toprak parçası kalmamış, çareyi kaçmakta bulmuştu.
Sultan Vahdeddin, orta boyda, ince yapılı, açık tenli ve biraz soluk yüzlü idi ve sakalı yoktu. Kendini iyi yetiştirmişti. Arapça, Farsça okur yazar, fıkıh ilmini çok iyi bilirdi. Çok nazik ve son derece saygılı ve sabırlı idi. Çok fazla konuşmaz, kendisine anlatılanları ise hiç söz kesmeden sonuna kadar dinlerdi. Evhamlı olması, yakın çevresinin etkisinde kalması, milletini tanımaması ve güvenmemesi en büyük zaafı olmuş ve sonunu hazırlamıştı.


04.07.1918 VI. Mehmed Vahdeddin’in Padişah oluşu. 23.07.1918 İstanbul üzerinde 6 uçaklık düşman filosu tarafından taarruz uçuşu. 27.07.1918 Düşman uçak filosunun İstanbul’a ikinci taarruz denemesi. 07.08.1918 Mustafa Kemal Paşa’nın, Filistin’de 7’nci Ordu Kumandanlığına 2. defa tayini. 21.08.19182 ayrı uçak filosunun; Harbiye Nezareti üzerine hedefledikleri bomba, çarşı yakınına düşmüş ve 8 kişi yaralanmıştır. 25.08.1918 Düşman uçaklarının dördüncü taarruzu. 27.08.1918 Düşman uçaklarının beşinci taarruzları. Bir ******n ölmesi, 11 kişinin yaralanması. 31.08.1918 Osmanlı tarihinde son Kılıç olayı. 21.09.1918 Nasıra’nın İngilizler tarafından alınması. 23.09.1918 Hayfa ve Akka’da İngiliz işgali. 28.09.1918 Alman-Osmanlı uçaklarının Limni-Taşoz’da bulunan düşman uçak hangarlarını bombalaması. 01.10.1918Şam’ın düşmesi, Türk Ordusu’nun Halep’e geri çekilmesi. 08.10.1918 Talat Paşa’nın istifası, “İttihât Terakki’nin iş başından düşürülmesi.” 14.10.1918 Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti. Fethi (Okyar) Bey’in Dahiliye, Cavid Bey’in Maliye Bakanlığı’na getirilmesi. 27.10.1918 Haleb’in düşmesi. 30.10.1918 Mondros Mütarekesi imzalanması ve Osmanlı Devleti için harbin sona ermesi. 03.11.1918 İttihat Terakki ileri gelenleri (Talat-Enver-Cemal Paşaların) Yurt dışına kaçışları.08.11.1918İzzet Paşa’nın istifası, Tevfik Paşa’nın ikinci sadareti. 13.11.1918 Düşman filolarının İstanbul’a gelişi ve işgale başlamaları.21.12.1918 Meclis-i Mebusan’ın Padişah tarafından kapatılması. 13.01.1919 Fahri (Belen) Paşa ve kuvvetlerinin Medine’de teslim olmaları.30.01.1919 İttihatçıların tutuklanması.09.02.1919İtilâf Kuvvetleri Komutanı General Franchet D’Esperey’in İstanbul’a gelişi. 15.02.1919İtilâf Devletleri’nin her alanda Mütareke dışı hareketleri. 03.03.1919Tevfik Paşa’nın istifası, Damad Ferid Paşa’nın sadareti.10.04.1919Kars’ın Ermenilere işgal ettirilmesi. 20.04.1919 Ardahan’ın Gürcüler tarafından işgali. 29.04.1919 Antalya’nın İtalyanlar tarafından işgali. 11.05.1919 Yunanlıların Fethiye’yi işgali.13.05.1919İtalyanların Kuşadası’nı işgali.
Urfa, Antep, Maraş ve Adana Bölgesi’nin İngiliz ve Fransızların ortak işgali. 15.05.1919İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali. 30.04.1919 Dokuzuncu Ordu Müfettişliğinin kurulması. 05.05.1919 Dokuzuncu Ordu Müfettişliğinin Yetki ve Selahiyetlerini belirleyen talimat hazırlanması. 14.05.1919Mustafa Kemal’in Damad Ferid Paşa ile görüşmesi. 16.05.1919Mustafa Kemal’in, son defa olarak Vahdeddin ile görüşmesi.
Mustafa Kemal’in Bandırma vapuru ile Samsun’a hareketi. 26.05.1919 Padişah’ın başkanlığında Saltanat Şurası’nın toplanması. 06.06.1919 Damad Ferid Paşa ve Heyetin Paris Barış Konferansı’na hareketi. 03.07.1919 Damad Ferid ve Heyetin Paris’ten İstanbul’a geri dönüşü. 20.07.1919 Damad Ferid Paşa’nın istifası.21.07.1919 Damad Ferid Paşa’nın üçüncü sadareti. 30.07.1919 Damad Ferid’in, Erzurum Kongresi Başkanı Mustafa Kemal’i tutuklaması için Kâzım Karabekir Paşa’ya telgrafı. 03.09.1919İstanbul Hükûmeti’nin, Elazığ Valisi Ali Galip vasıtası ile Sivas Kongresi’ni dağıtmak teşebbüsü. 12.09.1919Mustafa Kemal Paşa’nın “İstanbul Hükûmeti, Anadolu’ya hakim değil, tabii olmak zorundadır” tamimi. 21.09.1919Kuvay-ı İnzibatiye’nin Kuvay-ı Milliye’ye karşı İstanbul Hükûmeti tarafından kurulması. 30.09.1919Damad Ferid Paşa’nın istifası. 02.10.1919 Ali Rıza Paşa’nın sadarete tayini. 04.10.1919 Anadolu ile İstanbul ilişkilerinin yeniden kurulması. 09.10.1919 Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında “Amasya Mülakatı” görüşmeleri.22.10.1919 Amasya protokolunun imzalanması. 29.11.1919Mustafa Kemal ve Heyet-i Temsiliye arasında toplantı.
Meclis-i Mebusan’ın İstanbul’da açılmasının kabulü.12.01.1920Meclis-i Mebusan’ın İstanbul’da açılması.28.01.1920 “Misak-ı Milli”nin, İstanbul Meclisi’nde kabul edilmesi. 08.03.1920Ali Rıza Paşa’nın istifası, sadarete Salih Paşa’nın tayini. 16.03.1920Meclis-i Mebusan’ın İngilizler tarafından basılması. 02.04.1920Salih Paşa’nın istifası, Damad Ferid’in 4. kez sadareti. 11.04.1920 Meclis-i Mebusan’ın feshedilmesi. 10.05.1920 Osmanlı Heyeti’nin Paris Barış Konferansına katılmaları. 10.06.1920Damad Ferid’in Paris konferansına katılmaları. 22.07.1920 Padişah’ın Yıldız Sarayı’nda Saltanat Şurası’nı toplaması. 31.07.1920 Damad Ferid Paşa’nın istifası ve 5. sadareti. 10.08.1920 Damad Ferid ve yeni kabine tarafından Paris’te “Sevr” andlaşmasının imzalanması. 19.08.1920 Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Sevr anlaşmasını imza edenler ve Saltanat Şurası’nda olumlu oy verenlerin vatan haini olarak ilan edilmesi. 17.11.1920 Damad Ferid Paşa’nın istifası. 21.11.1920Tevfik Paşa’nın 6. sadareti (Osmanlı Devleti’nin son başbakanı).20.01.1921 Tevfik Paşa’nın Londra Konferansına çağrılması.
Tevfik Paşa ve Mustafa Kemal Paşa arasında, Londra konferansına gönderilecek heyet üyelerinin seçimi için telgraflaşmalar. 27.02.1921 Türk Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey ve Heyeti’nin 13 gün süren Londra Konferansına katılmaları.
Sadrazam Tevfik Paşa’nın konferansta “Ben sözü Türk Milleti’nin gerçek temsilcisi olan BMM Başdelegesine bırakıyorum” diyerek yetkiyi teslim etmesi. 10.09.1922 Tevfik Paşa Kabinesi’nin Sakarya Zaferini kazanan Başkumandan Mustafa Kemal Paşa’ya tebrik telgrafı. 22.09.1922 Damad Ferid Paşa’nın yurtdışına kaçışı. 11.10.1922 Mudanya Mütarekesinin imzalanması. 29.10.1922 Vahdeddin’in Refet Paşa ile görüşmesi. 30.10.1922TBMM’nde Saltanat ve Hilâfet hakkında görüşmeler. 01.11.1922 TBMM’nde saltanatın kaldırılması. 04.11.1922 Sadrazam Tevfik Paşa ve Kabinesi’nin istifasını Padişah Vahdeddin’e sunması.10.11.1922 Vahdeddin’in son Cuma selamlığı.16.11.1922 Padişah Vahdeddin’in, İngiliz himayesini istediğini bildiren mektubu, İstanbul İşgal Kuvvetleri Komutanı General Harrington’a göndermesi.
17.11.1922 Sultan VI. Mehmed Vahdeddin’in Malaya isimli İngiliz vapuru ile ülkeden kaçışı.18.11.1922 Veliahd Abdülmecid’in TBMM tarafından Halife seçilmesi.

---> Osmanlı Devleti (Dev Kaynak)



TUĞRA HAKKINDA


Tuğra Osmanlı sultanlarının gözalıcı kaligrafik nişan veya arması, bir çeşit imzasıdır. Sultanın ve babasının adını ve çoğunda el muzaffer daima dua ibaresini içerir. Örneğin Kanuni Sultan Süleyman’ın tuğrasında “Süleyman şah bin Selim şah han el-muzaffer daima” yazmaktadır. “bin” “oğlu” demektir. Tuğra bizatihi sultan tarafından yazılmayıp nişancı veya tuğrakeş veya tuğranüvis denilen görevlilerce yazılırdı. Sultanın mühürlerine de kazılmıştır. En eski Osmanlı tuğrası ikinci Osmanlı sultanı Orhan Gaziye aittir. Birinci sultan Osman Gaziye ait bir tuğraya günümüze dek hiçbir yerde rastlanmamıştır. Bu nedenle 36 Osmanlı padişahı ama 35 Osmanlı padişah tuğrası vardır. Tuğralar, Osmanlı devletinin kuruluşundan yıkılmasına kadar çok çeşitli yerlerde kullanılmış, hat sanatında bir kol olmuş ve resmi görevini tamamladıktan sonra tarihe mal olmuştur (1). Halen hat sanatını icra edenlerce sanatsal amaçlı olarak yaşatılmaktadır.


Önceleri fermanlar gibi pek çok resmi evrak üzerine resmiyet kazandırmak için çekilen tuğra daha sonraları hükümdarlık (hanedan) sembolü olarak paralar, bayraklar, pullar, resmi abideler, resmi binalar, camiler ve saraylarda da kullanılmıştır.


Tuğra tek başına Osmanlı kültür, sanat ve egemenliğini temsil eder. Türklere özgüdür. Türklerin bin yıllık Orta Doğu egemenliğinin mührüdür. Özellikle Türkiye dışındaki yabancılar arasında, Osmanlı denince tuğra akla gelir. Tuğranın şekli kendine mahsustur. Ne herhangi bir şey tuğraya benzer, ne de tuğra herhangi bir şeye. Her tuğrada bir yandan alışılmış tuğra şeklini korumak, diğer yandan her sultanın künyesini bu şekille barıştırmak. Zor sanat. Orhan Gazi’den Sultan Vahideddin’e kadar tekrarlanan ve değişen parçalarla tuğraların evrimini izlemek çok ilgi çekicidir. Tuğra bir güç ve egemenlik simgesi olduğu için belgelerin başında yer alır, sonunda değil...(2)


Tuğra kelimesi Osmanlıdan önceye dayansa da ve yine tuğra benzerleri daha eski Türk devletlerinin belgelerinde kullanılsa da Osmanlı tuğralarının kendilerinden öncekilerle isim benzerliği dışında ortak yanı pek yoktur. İlk Osmanlı tuğrasının sahibi Orhan Gazinin tuğrasında yazılı Orhan ve Osman kelimelerinin yazılış şekli kendinden sonra gelen tuğraların iskeletini oluşturmuştur.


Tuğralar bir arma olarak olgunlaşmış halini aldıktan sonra hattatlar sanatsal boyuta geçerek hep daha güzelini yazmaya çalışmışlardır. Sanatsal tuğra tabloları halinde padişah tuğraları dışında yakın zamanlarda Kur’an-ı Kerim’den ayetler, hadisler, dualar, şahıs isimleri vb. de yazılmıştır.


Bir padişahın tuğrası kabul gördükten sonra saltanatı boyunca içeriği değişmezdi. Ancak farklı ellerden farklı çıkan tuğralar da elbet olurdu. Bir Osmanlı belgesinin tarih tesbitinde, varsa üzerindeki tuğranın sahibinin bilinmesi çok yardımcı olur. Hatta tuğradaki nüanslar tarih aralığını daha da kısaltır.


Tuğraların okunabilmesi tüm Osmanlı tuğralarının bir araya getirilmesi ile mümkün olmuştur. Bu meyanda Sayın Suha Umur’un çalışmaları takdire şayandır, eseri bize yol göstermiştir, kendisini en iyi dileklerimle zikrediyorum.


TUĞRANIN BÖLÜMLERİ

1- Sere (Kürsü): Tuğranın en altında bulunan ve asıl metnin yazılı bulunduğu kısımdır.
2- Beyze’ler (Arapça: yumurta): Tuğranın sol tarafında bulunan iç içe iki kavisli kısımdır.
3- Tuğ’lar: Tuğranın üstüne doğru uzanan “elif” harfi şeklindeki uzantılardır. Her zaman elif değillerdir. Bazen harf de değillerdir. Yanlarında yer alan flama şeklindeki kavislere “zülfe” denir.
4- Kollar (hançere): Beyzelerin devamı olarak sağa doğru paralel uzanan kollardır.


Bazı tuğralarda sağ üst boşlukta ilgili padişahın “mahlas”ı da görülür.







Anonim olarak üç tuğ Osmanlı İmparatorluğu’nun üç kıtaya hakimiyetini,
küçük beyze Karadenize hakimiyetini büyük beyze
Akdenize hakimiyetini temsil eder

En ünlü tuğra Kanuni Sultan Süleyman'ın Tuğrasıdır






Olgunlaşmış bir tuğrada iki beyze ve üç tuğ yer alır. İçerik metni bunları karşılamazsa bazı tuğralarda esas metinle ilgili olmayan şekiller de yer alır ki, bunlar klasikleşmiş tuğra şeklini korumak ve kendinden önceki tuğraya benzetebilmek için eklenmişlerdir. Bir anlam ifade etmezler