Heulwen
Kayıtlı Üye
Zağanos Paşa
Zağanos Paşanın bazı kaynaklarda Rum devşirmesi olduğu belirtilmektedir. Bazı kaynaklarda ise babasının Abdullah Bey, Türkmen bir Osmanlı denizcisi olduğu ve annesinin yine bir Kayı Boyuna mensup olan Osmanlı denizcisi Oruç Gazi Paşanın kızı olduğu belirtilmektedir. Denizcilikte gözetleme yapmak için zağanos (keskin görüşlü, yırtıcı bir kuş) kullandığı için zağanos lakabıyla anılmıştır.
Rum, ya da Sırp asıllı ünlü bir Osmanlı veziri olarak bilinmektedir. Küçükken devşirilip Türk ve İslam terbiyesi verildiği yolunda bir takım söylentiler olmakla beraber; ileri bir yaşta Müslüman olup Osmanlıların hizmetine girdiği iddiası daha kuvvetlidir. Müslüman olduktan sonra Mehmet adını almış, ancak daima Zağanos unvanı ile anılmıştır. Doğum yeri ve doğum tarihi tam olarak belli, değildir.
Zağanos Paşa eğitimini Enderunda almıştır. Buradaki eğitiminden sonra umera sınıfına dahil olmuştur. II. Murad oğlu Şehzade Mehmedi Manisa sancakbeyi için gönderince önce Nişancı Mehmet Bey onun lalası olarak görevlendirilmiş ve çok geçmeden Zağanos Mehmed Paşa lalalık görevine verilmiştir ve 1449 yılının Aralık ayında Saruca Kasım Paşa lalalık görevine atanana kadar bu görevi sürdürmüştür.
1443 yılında Şehzade Mehmed Edirneye çağrıldığında Zağanos Mehmet Paşaya vezirlik görevi verilmiştir. 1444 yılında II. Muradin kızı ve Sehzade Mehmedin ablası Fatma Sultan ile nikahlanmış ve damat olarak anılmaya başlanmıştır. 1446 yılında Zağaros Paşa Gelibolu sancakbeyi ve donanma komutanı olmuştur.
1451 yılında Fatih Sultan Mehmedin babası II. Murad ölünce Fatih Sultan Mehmed ikinci kez padişahlığa çıkmıştır. Zağaros Paşa da ikinci vezir olarak tayin edilmiştir. İstanbulun fethi surecinde önemli görevler almıştır. İstanbulun fethi öncesinde Rumeli Hisarını yaptırmış, İstanbul Kuşatmasının en ateşli savunucularından biri olmuştur. Rumeli Hisarındaki 3 kulenin biri Halil Paşa, biri Sarıca Paşa, diğeri ise Zağanos Paşa adı verilerek Rumeli Hisarının yapımı sonrası diğer 2 paşa ile birlikte padişah tarafından onurlandırılmıştır.
Zağanos Paşa dehası ile Osmanlı donanmasının kara yolu ile Kasımpaşaya indirilmesini sağlamayı başarmıştır. İstanbul kuşatmasında yanındaki birliklerle Galata yakınlarında bulunmuştur. Beyoğlunu tutmakla görevlendirilmiştir. İstanbulun ele geçirilmesinden sonra Galatayı Cenevizlerden almıştır. 1453 yılında İstanbulun Fethinden sonra idam edilen Çandarlı Halil Paşanın yerine veziriazamlığa getirilmiştir. İstanbul kuşatmasında ve Türkler tarafından alınmasında, hem asker, hem idareci sıfatıyla büyük yararlıkları görülen bu vezirin; Çandarlı Halil Paşanın gözden düşürülüp idam edilmesinde önemli etkisi ve rolü olduğu belirtilmektedir. Zağaros Paşanın siyasî itibarı doruk noktasına ulaşmış. Hatta kızını II. Mehmede vererek onun kayınpederi olmuştur.
Ancak 1456 yılında Fatih Sultan Mehmed ile birlikte sefere çıkan Zağanos Paşa ve Osmanlı ordusu Belgrad kuşatmasında Sırbistanın her yerini fethetmiş olmasına rağmen şehri alamayıp; şehri savunan Janos Hunyadi komutasındaki Macar ordusu ve Haçlı birliklerine yenilmiş ve ağır kayıplardan dolayı kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır. Zağanos Paşa bu başarısızlıktan sorumlu tutulmuştur. Veziriazamlıktan alınmıştır.
Balıkesire sürülmüş olan Zağanos Paşa buraya yerleşmiş vakıflar kurmuş, medrese, cami, hamam yaptırmış, şehrin bütün çehresini değiştirmiştir. 1463 yılında Zağanos Paşa gelişmeye başlayan Osmanlı donanmasının başına Kaptan-ı Derya olarak getirilmiştir. 1466 yılında Teselya veMakedonyaya vali olarak atanmıştır.
1467-1469 yılları arasında Trabzonda sancak beyliği yapmıştır. Trabzonda hayır kurumları ve bir köprü yaptırmıştır.
Padişah ile birlikte Moranın ve Atinanın alınmasında bulunmuştur. Bir süre Mora valiliği yapmıştır. Balıkesir sancakbeyi olan Zağaros Paşa burada da hayır kurumlan, cami ve bir çeşme yaptırmıştır. Balıkesirde 1969 yılında ölmüştür. Türbesi Balıkesirde yaptırdığı caminin hemen dışında bulunmaktadır. Kurduğu vakfa ait mülklerin bir çoğu Balıkesirde ve Manisada bulunmaktadır. Balıkesirde bir cami yaptırmış, 1461 yılında tamamlanan cami için 1462 tarihli bir vakfiye düzenleyerek gelirlerini tayin etmiştir. Zağanos Paşanın Mehmed ve Ali Çelebi adlı iki oğlunun adı kaynaklarda yer almaktadır.
Zağanos Paşanın bazı kaynaklarda Rum devşirmesi olduğu belirtilmektedir. Bazı kaynaklarda ise babasının Abdullah Bey, Türkmen bir Osmanlı denizcisi olduğu ve annesinin yine bir Kayı Boyuna mensup olan Osmanlı denizcisi Oruç Gazi Paşanın kızı olduğu belirtilmektedir. Denizcilikte gözetleme yapmak için zağanos (keskin görüşlü, yırtıcı bir kuş) kullandığı için zağanos lakabıyla anılmıştır.
Rum, ya da Sırp asıllı ünlü bir Osmanlı veziri olarak bilinmektedir. Küçükken devşirilip Türk ve İslam terbiyesi verildiği yolunda bir takım söylentiler olmakla beraber; ileri bir yaşta Müslüman olup Osmanlıların hizmetine girdiği iddiası daha kuvvetlidir. Müslüman olduktan sonra Mehmet adını almış, ancak daima Zağanos unvanı ile anılmıştır. Doğum yeri ve doğum tarihi tam olarak belli, değildir.
Zağanos Paşa eğitimini Enderunda almıştır. Buradaki eğitiminden sonra umera sınıfına dahil olmuştur. II. Murad oğlu Şehzade Mehmedi Manisa sancakbeyi için gönderince önce Nişancı Mehmet Bey onun lalası olarak görevlendirilmiş ve çok geçmeden Zağanos Mehmed Paşa lalalık görevine verilmiştir ve 1449 yılının Aralık ayında Saruca Kasım Paşa lalalık görevine atanana kadar bu görevi sürdürmüştür.
1443 yılında Şehzade Mehmed Edirneye çağrıldığında Zağanos Mehmet Paşaya vezirlik görevi verilmiştir. 1444 yılında II. Muradin kızı ve Sehzade Mehmedin ablası Fatma Sultan ile nikahlanmış ve damat olarak anılmaya başlanmıştır. 1446 yılında Zağaros Paşa Gelibolu sancakbeyi ve donanma komutanı olmuştur.
1451 yılında Fatih Sultan Mehmedin babası II. Murad ölünce Fatih Sultan Mehmed ikinci kez padişahlığa çıkmıştır. Zağaros Paşa da ikinci vezir olarak tayin edilmiştir. İstanbulun fethi surecinde önemli görevler almıştır. İstanbulun fethi öncesinde Rumeli Hisarını yaptırmış, İstanbul Kuşatmasının en ateşli savunucularından biri olmuştur. Rumeli Hisarındaki 3 kulenin biri Halil Paşa, biri Sarıca Paşa, diğeri ise Zağanos Paşa adı verilerek Rumeli Hisarının yapımı sonrası diğer 2 paşa ile birlikte padişah tarafından onurlandırılmıştır.
Zağanos Paşa dehası ile Osmanlı donanmasının kara yolu ile Kasımpaşaya indirilmesini sağlamayı başarmıştır. İstanbul kuşatmasında yanındaki birliklerle Galata yakınlarında bulunmuştur. Beyoğlunu tutmakla görevlendirilmiştir. İstanbulun ele geçirilmesinden sonra Galatayı Cenevizlerden almıştır. 1453 yılında İstanbulun Fethinden sonra idam edilen Çandarlı Halil Paşanın yerine veziriazamlığa getirilmiştir. İstanbul kuşatmasında ve Türkler tarafından alınmasında, hem asker, hem idareci sıfatıyla büyük yararlıkları görülen bu vezirin; Çandarlı Halil Paşanın gözden düşürülüp idam edilmesinde önemli etkisi ve rolü olduğu belirtilmektedir. Zağaros Paşanın siyasî itibarı doruk noktasına ulaşmış. Hatta kızını II. Mehmede vererek onun kayınpederi olmuştur.
Ancak 1456 yılında Fatih Sultan Mehmed ile birlikte sefere çıkan Zağanos Paşa ve Osmanlı ordusu Belgrad kuşatmasında Sırbistanın her yerini fethetmiş olmasına rağmen şehri alamayıp; şehri savunan Janos Hunyadi komutasındaki Macar ordusu ve Haçlı birliklerine yenilmiş ve ağır kayıplardan dolayı kuşatmayı kaldırmak zorunda kalmıştır. Zağanos Paşa bu başarısızlıktan sorumlu tutulmuştur. Veziriazamlıktan alınmıştır.
Balıkesire sürülmüş olan Zağanos Paşa buraya yerleşmiş vakıflar kurmuş, medrese, cami, hamam yaptırmış, şehrin bütün çehresini değiştirmiştir. 1463 yılında Zağanos Paşa gelişmeye başlayan Osmanlı donanmasının başına Kaptan-ı Derya olarak getirilmiştir. 1466 yılında Teselya veMakedonyaya vali olarak atanmıştır.
1467-1469 yılları arasında Trabzonda sancak beyliği yapmıştır. Trabzonda hayır kurumları ve bir köprü yaptırmıştır.
Padişah ile birlikte Moranın ve Atinanın alınmasında bulunmuştur. Bir süre Mora valiliği yapmıştır. Balıkesir sancakbeyi olan Zağaros Paşa burada da hayır kurumlan, cami ve bir çeşme yaptırmıştır. Balıkesirde 1969 yılında ölmüştür. Türbesi Balıkesirde yaptırdığı caminin hemen dışında bulunmaktadır. Kurduğu vakfa ait mülklerin bir çoğu Balıkesirde ve Manisada bulunmaktadır. Balıkesirde bir cami yaptırmış, 1461 yılında tamamlanan cami için 1462 tarihli bir vakfiye düzenleyerek gelirlerini tayin etmiştir. Zağanos Paşanın Mehmed ve Ali Çelebi adlı iki oğlunun adı kaynaklarda yer almaktadır.