ashli
Bayan Üye
Bebeğiniz dünyaya, siz de yeni anneler kulübüne hoş geldiniz! Bebek bakımıyla ilgili aklınızdaki tüm soruların yanıtları..
Her ne kadar hamilelik sürecinde kendinizi anneliğe hazırlasanız da kucağınızda bebeğinizle baş başa kaldığınızda şaşırabilir, aklınızda bir yığın soru oluşabilir ve bebeğinizle ilgili sorunları nasıl çözeceğinizi bulamayabilirsiniz. Yalnız değilsiniz. Her yeni annenin karşılaştığı sorunlar bunlar.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Gökhan Mamur’un önerilerini içeren yeni annelik rehberi hazırladık.
"Bebeğim yeni doğdu ve sütüm yeterli gelmiyor, üstelik sürekli ağlıyor. Ne yapmalıyım?"
Yeni doğan bebeğin midesi küçük bir bilye kadardır, orası ne kadar süt tutabilir ki? Doğumdan sonraki ilk gün bebeğinizin bir çorba kaşığı kadar anne sütü alması bile yeterli olabiliyor. Bebeğinizin ağlaması ve sürekli emmesi çok doğal çünkü o, göğüs dokunuza sipariş veriyor.
Göğüs dokunuz da bu uyarıyı hissederse süt üretir. Bebeğiniz sakin durursa ve ağlamazsa bedeniniz alması gereken bu uyarıyı alamaz ve süt üretilemez.
"Bebeğimin göbeğine iyot mu süreyim, alkol mü?"
Doğumdan sonra göbek kesilince mikrop öldürücü sıvılar o bölgeye sürülür ancak yapılan araştırmalarda evdeki göbek bakımlarında herhangi bir şey sürmemek göbeğin en hızlı şekilde düşmesini sağlayacaktır.
"Anne sütünü artırmak için bir buçuk litre sıvı tüketmek gerektiği doğru mu?"
Hayır, normal miktarlarda beslenin ve yalnızca susuzluk hissinizi giderin, çok miktarda sıvı tüketmek sütünüzü artırmaz.
"Ana kucağı almalı mıyım?"
Evet, bebeğiniz için alacağınız en önemli gereç ama kucağıdır. Bu, bebeğinizi araba kazalarında korumakla birlikte, genel anlamda güvenli bir tartışma ortamı sağlar. Bebeğinizi doğrudan ana kucağına yerleştirin, tam anlamıyla emniyet kemerlerini sıkıca takın.
Arabada arka koltuğa ters bakacak şekilde arabanın emniyet kemeriyle sabitleyin. Saatte 50 km hızla giderken kaza olursa bebeğin ağırlığı 8 torba betona dönüşür ve bu şekilde çarpan çocuk ne yazık ki yüksek olasılıkla kaybedilir.
"Gözleri sürekli çapaklanıyor ne yapmalıyım?"
Normalde gözyaşları göz küresini yıkar ve alt ile üst göz kapağının birleştiği buruna yakın tarafta bulunan kanaldan burun içine akar. Ama bebeklerin kafatası küçüktür ve içindeki tüm yapılar miniktir.
Bu nedenle gözyaşları bazen buruna akmayabilir ve yıkamaları gereken pislikler veya mikroplar yine de göz küresinin üstünde kalır, çapak olarak karşımıza çıkar. Temiz suyla bebeğinizin göz kapaklarını silin. Göz kapaklarında veya gözünde kızarıklık, şişlik varsa doktorunuza başvurun.
"Bebeğim gaz çıkarırken veya kaka yaparken ağlıyor ve çok zorlanıyor, ne yapmalıyım?"
Bir bebek düşünün ki dokuz ay boyunca anne rahmindeki jakuzide yattı ve büyümek dışında hiçbir şeyle ilgilenmedi. Şimdi gaz, çiş, kaka, emme, nefes alma, giyinme gibi olaylarla uğraşmak zorunda. Bu bebeğin alışması gereken çok şey var.
Bebeğiniz gaz ve kaka yaparken renkten renge girebilir ve zorlanabilir. Eninde sonunda gazını çıkarıyorsa ve kakasının kıvamı yumuşaksa sorun yok. Bunu aşan sorunlarınız varsa doktorunuzla paylaşın.
"Burnu neden çok tıkalı oluyor, ne yapmalıyım?’"
Bebeğinizin burnu da miniktir dolayısıyla en ufak bir şişlik veya salgıyla nefes alıp vermesi güçleşir. İşin ilginç yanı da bebekler ağızlarından değil burunlarından nefes alıp vermeye programlanmışlardır. Bu nedenle burnu tıkalı olup ağzını da kapatan bebeğiniz nefes alamadığından çok sinirlenir ve ağlamaya başlar. Böylece nefes alır.
Burnundan sesler gelebilir ancak eğer emerken nefes alabilmek için kendini çekiyorsa veya uyurken ağzını kapattığında nefes alamayıp ağlayarak uyanıyorsa o zaman burnuna müdahale edin. Serum fizyolojik, deniz suyu, buhar ve burun aspiratörleri bu iş için iyi gelecektir. Bu tür sorunlar yaşamın ilk altı ayında sık görülür, kafatası büyüdükçe de hafifler.
"Bebeğimi emziriyorum, emzik de vermek istiyorum, olur mu?"
Emzik ucu ve anne memesi yapısı çok farklı olduğu için bebeğiniz ‘meme şaşkınlığı’ yaşayabilir. Bebek emziğin ince uzun yapısını emdikten sonra anne göğsünün yalnızca ucunu emmeye çalışabilir.
Ancak anne sütü geniş yuvarlak kahverengi bölgesi yani areolada olduğundan dolayı süt gelmez ve bebek sinirlenir. Aynı zamanda bu durum annede de ağrı yapar. Bu şaşkınlığın gelişmemesi için yaşamın ilk ilk haftasında biberon veya emzik uygulaması tavsiye etmem.
"Bebeğimin elleri, ayakları ve burnu bazen çok soğuk oluyor, üşüyor mu?"
Hayır. Bebeğinizin üşüdüğünü sanıyorsanız koltuk altından bir dijital termometre ile bakın. 36 derecenin altındaysa üşüyor demektir. Vücudun uç noktalarına dokunarak bebeğinizin üşüdüğünü tahmin etmek doğru değil.
"Cereyan zararlı mı?"
Ani Bebek Ölüm Sendromu (ABÖS) diye çok üzücü bir durum söz konusu. Tamamen sağlıklı yaklaşık 1500 doğumda bir bebekler yaşamlarının ilk yılı içinde beşiklerinde ölü bulunabilir. Yüzükoyun uyuyan bebeklerde bu durum daha sık görülür. Nedeni tam bilinmemekle birlikte ağız ve burun çevresinde karbondioksit göllenmesinden ve bu nedenle boğulmadan bahsedilir.
Yeni bir tıbbi çalışmada penceresi açık tutulan odada uyuyan bebeklerde ölüm oranı 3500’de bir, odada vantilatör çalıştırılıyorsa 9000’de bire düşmüştür. Anlayacağınız iyi hava akımı sağlanan odalarda uyuyan bebeklerin ABÖS olasılığı çok düşer. Cereyan veya temiz hava akımı fazla olmazsa yararlıdır.
Her ne kadar hamilelik sürecinde kendinizi anneliğe hazırlasanız da kucağınızda bebeğinizle baş başa kaldığınızda şaşırabilir, aklınızda bir yığın soru oluşabilir ve bebeğinizle ilgili sorunları nasıl çözeceğinizi bulamayabilirsiniz. Yalnız değilsiniz. Her yeni annenin karşılaştığı sorunlar bunlar.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Gökhan Mamur’un önerilerini içeren yeni annelik rehberi hazırladık.
"Bebeğim yeni doğdu ve sütüm yeterli gelmiyor, üstelik sürekli ağlıyor. Ne yapmalıyım?"
Yeni doğan bebeğin midesi küçük bir bilye kadardır, orası ne kadar süt tutabilir ki? Doğumdan sonraki ilk gün bebeğinizin bir çorba kaşığı kadar anne sütü alması bile yeterli olabiliyor. Bebeğinizin ağlaması ve sürekli emmesi çok doğal çünkü o, göğüs dokunuza sipariş veriyor.
Göğüs dokunuz da bu uyarıyı hissederse süt üretir. Bebeğiniz sakin durursa ve ağlamazsa bedeniniz alması gereken bu uyarıyı alamaz ve süt üretilemez.
"Bebeğimin göbeğine iyot mu süreyim, alkol mü?"
Doğumdan sonra göbek kesilince mikrop öldürücü sıvılar o bölgeye sürülür ancak yapılan araştırmalarda evdeki göbek bakımlarında herhangi bir şey sürmemek göbeğin en hızlı şekilde düşmesini sağlayacaktır.
"Anne sütünü artırmak için bir buçuk litre sıvı tüketmek gerektiği doğru mu?"
Hayır, normal miktarlarda beslenin ve yalnızca susuzluk hissinizi giderin, çok miktarda sıvı tüketmek sütünüzü artırmaz.
"Ana kucağı almalı mıyım?"
Evet, bebeğiniz için alacağınız en önemli gereç ama kucağıdır. Bu, bebeğinizi araba kazalarında korumakla birlikte, genel anlamda güvenli bir tartışma ortamı sağlar. Bebeğinizi doğrudan ana kucağına yerleştirin, tam anlamıyla emniyet kemerlerini sıkıca takın.
Arabada arka koltuğa ters bakacak şekilde arabanın emniyet kemeriyle sabitleyin. Saatte 50 km hızla giderken kaza olursa bebeğin ağırlığı 8 torba betona dönüşür ve bu şekilde çarpan çocuk ne yazık ki yüksek olasılıkla kaybedilir.
"Gözleri sürekli çapaklanıyor ne yapmalıyım?"
Normalde gözyaşları göz küresini yıkar ve alt ile üst göz kapağının birleştiği buruna yakın tarafta bulunan kanaldan burun içine akar. Ama bebeklerin kafatası küçüktür ve içindeki tüm yapılar miniktir.
Bu nedenle gözyaşları bazen buruna akmayabilir ve yıkamaları gereken pislikler veya mikroplar yine de göz küresinin üstünde kalır, çapak olarak karşımıza çıkar. Temiz suyla bebeğinizin göz kapaklarını silin. Göz kapaklarında veya gözünde kızarıklık, şişlik varsa doktorunuza başvurun.
"Bebeğim gaz çıkarırken veya kaka yaparken ağlıyor ve çok zorlanıyor, ne yapmalıyım?"
Bir bebek düşünün ki dokuz ay boyunca anne rahmindeki jakuzide yattı ve büyümek dışında hiçbir şeyle ilgilenmedi. Şimdi gaz, çiş, kaka, emme, nefes alma, giyinme gibi olaylarla uğraşmak zorunda. Bu bebeğin alışması gereken çok şey var.
Bebeğiniz gaz ve kaka yaparken renkten renge girebilir ve zorlanabilir. Eninde sonunda gazını çıkarıyorsa ve kakasının kıvamı yumuşaksa sorun yok. Bunu aşan sorunlarınız varsa doktorunuzla paylaşın.
"Burnu neden çok tıkalı oluyor, ne yapmalıyım?’"
Bebeğinizin burnu da miniktir dolayısıyla en ufak bir şişlik veya salgıyla nefes alıp vermesi güçleşir. İşin ilginç yanı da bebekler ağızlarından değil burunlarından nefes alıp vermeye programlanmışlardır. Bu nedenle burnu tıkalı olup ağzını da kapatan bebeğiniz nefes alamadığından çok sinirlenir ve ağlamaya başlar. Böylece nefes alır.
Burnundan sesler gelebilir ancak eğer emerken nefes alabilmek için kendini çekiyorsa veya uyurken ağzını kapattığında nefes alamayıp ağlayarak uyanıyorsa o zaman burnuna müdahale edin. Serum fizyolojik, deniz suyu, buhar ve burun aspiratörleri bu iş için iyi gelecektir. Bu tür sorunlar yaşamın ilk altı ayında sık görülür, kafatası büyüdükçe de hafifler.
"Bebeğimi emziriyorum, emzik de vermek istiyorum, olur mu?"
Emzik ucu ve anne memesi yapısı çok farklı olduğu için bebeğiniz ‘meme şaşkınlığı’ yaşayabilir. Bebek emziğin ince uzun yapısını emdikten sonra anne göğsünün yalnızca ucunu emmeye çalışabilir.
Ancak anne sütü geniş yuvarlak kahverengi bölgesi yani areolada olduğundan dolayı süt gelmez ve bebek sinirlenir. Aynı zamanda bu durum annede de ağrı yapar. Bu şaşkınlığın gelişmemesi için yaşamın ilk ilk haftasında biberon veya emzik uygulaması tavsiye etmem.
"Bebeğimin elleri, ayakları ve burnu bazen çok soğuk oluyor, üşüyor mu?"
Hayır. Bebeğinizin üşüdüğünü sanıyorsanız koltuk altından bir dijital termometre ile bakın. 36 derecenin altındaysa üşüyor demektir. Vücudun uç noktalarına dokunarak bebeğinizin üşüdüğünü tahmin etmek doğru değil.
"Cereyan zararlı mı?"
Ani Bebek Ölüm Sendromu (ABÖS) diye çok üzücü bir durum söz konusu. Tamamen sağlıklı yaklaşık 1500 doğumda bir bebekler yaşamlarının ilk yılı içinde beşiklerinde ölü bulunabilir. Yüzükoyun uyuyan bebeklerde bu durum daha sık görülür. Nedeni tam bilinmemekle birlikte ağız ve burun çevresinde karbondioksit göllenmesinden ve bu nedenle boğulmadan bahsedilir.
Yeni bir tıbbi çalışmada penceresi açık tutulan odada uyuyan bebeklerde ölüm oranı 3500’de bir, odada vantilatör çalıştırılıyorsa 9000’de bire düşmüştür. Anlayacağınız iyi hava akımı sağlanan odalarda uyuyan bebeklerin ABÖS olasılığı çok düşer. Cereyan veya temiz hava akımı fazla olmazsa yararlıdır.