YAYIN BALIĞI
YAYIN BALIĞI
Tatlı su balıklarının en büyüğüdür. Aslına bakılırsa Mersin balığı ömrünün büyük bir kısmını denizlerde geçirdiği ve sadece yumurtlama mevsimlerinde tatlı sulara girdiği için büyüklük bakımından yerini yayın balığına bırakmıştır. Bu itibarla tatlı sularda yaşayan balıkların en büyüğü yayın balığıdır. Yaklaşık ağırlıkları, yaşadığı bölge sularına göre 250-300 kiloya kadar ulaştığı bilinmektedir. Yöresel olarak yayın balığı Karabalık, At balığı, Çılpık ve Gelebicin gibi isimler almıştır. Küçüklerine ise Kelebek denilmektedir. Yassı geniş kafaya fakat buna oranla küçük gözlere sahiptir. Üst çenesinde iki uzun ve alt çenesinde dört kısa bıyığa sahiptir. Gözlerinin küçük olması ve genellikle gece yemlenen bir balık olduğundan bu bıyıklarını avının yerini tespit etmek için kullanır. Yani bir nevi bulunduğu sulardaki titreşimleri algılamak için kullanır.
YAŞAM BÖLGELERİ
Yayın balığı genelde dip balığı olduğundan derin göllerde ve nehirlerde bulunur. Ancak küçük göl ve akarsularda da bulunmaktadır. Derin sularda yaşadığı için yaşadığı bölge itibariyle, nehirlerin dirsek tabir ettiğimiz suyun dönemeç yaptığı, akıntının yavaşladığı dibi çamurlu bölgelerde, suya sarkan ağaç diplerinde bulunmaktadır. Yayın genellikle gece yemlenen bir balıktır. Bu yüzden gündüz derin sulara çekilir. Gece ise yemini aramak ve avlanmak için sığ sulara girerler. Yemini nehir içine giren ağaç diplerinde, sazlık tabir ettiğimiz kamış önlerinde ararlar.
KULLANILACAK YEMLER VE AVLANMA ŞEKİLLERİ
Yayın balığının iki türlü avı yapılmaktadır. Doğal yem kullanılarak yapılan av ve sunî yem kullanılarak yapılan av. Yayın balığı genelde gece yemlenen ve gece avını arayan bir balık olduğundan geceleri bulunduğu suların sığ bölgelerinde, nehirlerde ise ağaç diplerinde, sazlık önlerinde avını arar . Av zamanı gece geç saatler ve sabahın ilk saatleridir. Etçil bir balık olduğundan tercih ettiği yemler solucan, sülük, kerevit, kurbağa, canlık balık, kara ciğer, dalak, işkembe, su fareleri ve hatta su kuşlarıyla beslenmektedir. Kısacası yayın balığı obur bir balıktır.
1. Doğal Yem Avcılığı
Bu yöntemle yapılan avcılıkta kullanılan yem solucan, sülük, kurbağa, canlı balık, su fareleridir. Kullanılacak olta türleri de dip oltası ve şamandıralı oltalardır. Yalnız kurbağa ve su fareleri su üstü avlarda kullanılırlar.
a) Dip Oltası
Bu olta türünde balığın büyüklüğünü göz önünde tutulmalı, kalın misina veya dakron tabir ettiğimiz örme ip misinalar kullanılmalıdır. Misina kalınlığı genelde 0.70 mm den 1.5 mm kalınlığında olmalıdır. Fakat 0.70 mm ve 1.5 mm lik misinalar çoğunlukla bırakma oltalarda kullanılır. Eğer kamış olta kullanıyor iseniz makinenize saracağınız misina kalınlığı 0.45 - 0.50 mm olmalıdır. Kullanılan kamışlar ise sağlam atarı 100-200 Gr. olmalı, boyları ise tutulacak bölgeye göre değişiklik gösterse de 3 Metre ile 4 metre arasında olmalıdır. El oltası çok basit olup ana misinadan sonra bir fırdöndü kullanılmalı, fırdöndü balığın büyüklüğüne göre sağlam olmalıdır. Beden ile dip kurşunu arası köstek boyu ve köstek sayısına göre ayarlanmalıdır. Genelde köstek sayısı bölge suyunun durumuna göre 2 veya 3 adet olabilir. Köstekler yine balığın tutulacağı suyun durumuna göre köstek boyu 15-30 cm. arasında tutulmalıdır. Çünkü genelde nehir ve akarsu dipleri ağaç kökleri ve sazlık olduğundan köstek uzunluğu kısa tutulmalı ve hatta dip oltası uzun bir ağaç dalı kullanılarak derinliğe göre olta askıda kalacak şekilde olmalıdır. Dip oltası genelde dibi temiz göl ve akarsularda uygulanır. Yem olarak solucan, sülük, canlı veya ölü küçük balık, karaciğer, dalak ve işkembe kullanılmalıdır. Eğer yem olarak kurbağa veya su faresi kullanılıyor ise yem suya değecek şekilde bırakılmalıdır.
Şamandıralı Olta
Bu olta tipinde balığın bulunduğu bölgeye ve derinliğe göre yemin belli bir derinlikte tutulmasını sağlamak amacıyla şamandıra kullanılır. Kullanılacak olan şamandıra genelde yumurta şeklinde olmalıdır. Fakat şamandıralı sistemde suyun derinliğine göre derinlik ayarlaması yapılabileceğinden şamandıra gezer tip olmalıdır. Ana misina dan sonra şamandıra takılıp şamandıranın kaldırabileceği ölçüde gezer kurşun köstek ile kurşun arasında fırdöndü kullanılmalıdır.
İğne olarak Mustad 2300 serisi uzun pala 5 - 9 numaralı iğneler kullanılmalıdır. Her iki olta türünde de kullanılacak olan iğne balığın büyüklüğü göz önünde tutularak sağlam iğne tercih edilmelidir. Yem olarak solucan kullanılıyor ise iğne büyüklüğüne göre yaklaşık 4 - 5 - 6 adet solucan takılmalıdır.
2. Yapay Yem Avcılığı
Yapay yemler, doğal yemlere benzer şekillerde imal edilen, balığa, kurbağaya ve fareye benzer silikon yemlerdir. Ayrıca kullanılacak yapay yem balığın büyüklüğüne göre seçilmeli ve belli büyüklükte rapala kullanılmalıdır. Yayın derin sularda yaşadığı için kullanılacak yapay yem ve rapala, genellikle sinking (dalıcı) yemler tercih edilmelidir. Floating (yüzen) yemler ise kurbağa ve su faresi şeklinde olanlardır. Floating (yüzen) yemler genelde gece yemlenmeye çıkan balıklar için kullanılır. Çünkü yayın balığı gece yemini sığ sularda aramaktadır. Gece kullanılan yapay yemler kullanılmadan önce, balığın ilgisini çekmesi amacıyla yapay yeme koku verici sprey sıkılmalıdır. Böylece yapay yemin balığın ilgisini çekmesi sağlanır. Yayın hantal ve yavaş bir balık olduğu için mümkün olduğu kadarıyla yapay yem yavaş çekilmelidir. Bu türdeki avlanmalarda genelde kamış olta kullanılmalıdır. Kamış olta el oltalarına oranla kullanılması çok daha kolay ve rahattır.
Yayın balığının yapay yem ile avcılığının diğer bir metoduda kaşık ile atçek usulü avcılığıdır. Bu şekilde avcılıkta kullanılan kaşık oltalar 50-80 gr. ağırlığındaki kaşıklardır. Fakat kaşık olta iğnesine silikon kurt takılmalı, kaşık bir nevi mürekkep balığını andıracak şekilde olmalıdır. Bu şekilde çok daha iyi sonuç alınabilir.
Şunu açıklamakta fayda varki en sık kullanılan ve tercih edilen avlanma yöntemi canlı yem ile avcılıktır.
YAYIN BALIĞI
Tatlı su balıklarının en büyüğüdür. Aslına bakılırsa Mersin balığı ömrünün büyük bir kısmını denizlerde geçirdiği ve sadece yumurtlama mevsimlerinde tatlı sulara girdiği için büyüklük bakımından yerini yayın balığına bırakmıştır. Bu itibarla tatlı sularda yaşayan balıkların en büyüğü yayın balığıdır. Yaklaşık ağırlıkları, yaşadığı bölge sularına göre 250-300 kiloya kadar ulaştığı bilinmektedir. Yöresel olarak yayın balığı Karabalık, At balığı, Çılpık ve Gelebicin gibi isimler almıştır. Küçüklerine ise Kelebek denilmektedir. Yassı geniş kafaya fakat buna oranla küçük gözlere sahiptir. Üst çenesinde iki uzun ve alt çenesinde dört kısa bıyığa sahiptir. Gözlerinin küçük olması ve genellikle gece yemlenen bir balık olduğundan bu bıyıklarını avının yerini tespit etmek için kullanır. Yani bir nevi bulunduğu sulardaki titreşimleri algılamak için kullanır.
YAŞAM BÖLGELERİ
Yayın balığı genelde dip balığı olduğundan derin göllerde ve nehirlerde bulunur. Ancak küçük göl ve akarsularda da bulunmaktadır. Derin sularda yaşadığı için yaşadığı bölge itibariyle, nehirlerin dirsek tabir ettiğimiz suyun dönemeç yaptığı, akıntının yavaşladığı dibi çamurlu bölgelerde, suya sarkan ağaç diplerinde bulunmaktadır. Yayın genellikle gece yemlenen bir balıktır. Bu yüzden gündüz derin sulara çekilir. Gece ise yemini aramak ve avlanmak için sığ sulara girerler. Yemini nehir içine giren ağaç diplerinde, sazlık tabir ettiğimiz kamış önlerinde ararlar.
KULLANILACAK YEMLER VE AVLANMA ŞEKİLLERİ
Yayın balığının iki türlü avı yapılmaktadır. Doğal yem kullanılarak yapılan av ve sunî yem kullanılarak yapılan av. Yayın balığı genelde gece yemlenen ve gece avını arayan bir balık olduğundan geceleri bulunduğu suların sığ bölgelerinde, nehirlerde ise ağaç diplerinde, sazlık önlerinde avını arar . Av zamanı gece geç saatler ve sabahın ilk saatleridir. Etçil bir balık olduğundan tercih ettiği yemler solucan, sülük, kerevit, kurbağa, canlık balık, kara ciğer, dalak, işkembe, su fareleri ve hatta su kuşlarıyla beslenmektedir. Kısacası yayın balığı obur bir balıktır.
1. Doğal Yem Avcılığı
Bu yöntemle yapılan avcılıkta kullanılan yem solucan, sülük, kurbağa, canlı balık, su fareleridir. Kullanılacak olta türleri de dip oltası ve şamandıralı oltalardır. Yalnız kurbağa ve su fareleri su üstü avlarda kullanılırlar.
a) Dip Oltası
Bu olta türünde balığın büyüklüğünü göz önünde tutulmalı, kalın misina veya dakron tabir ettiğimiz örme ip misinalar kullanılmalıdır. Misina kalınlığı genelde 0.70 mm den 1.5 mm kalınlığında olmalıdır. Fakat 0.70 mm ve 1.5 mm lik misinalar çoğunlukla bırakma oltalarda kullanılır. Eğer kamış olta kullanıyor iseniz makinenize saracağınız misina kalınlığı 0.45 - 0.50 mm olmalıdır. Kullanılan kamışlar ise sağlam atarı 100-200 Gr. olmalı, boyları ise tutulacak bölgeye göre değişiklik gösterse de 3 Metre ile 4 metre arasında olmalıdır. El oltası çok basit olup ana misinadan sonra bir fırdöndü kullanılmalı, fırdöndü balığın büyüklüğüne göre sağlam olmalıdır. Beden ile dip kurşunu arası köstek boyu ve köstek sayısına göre ayarlanmalıdır. Genelde köstek sayısı bölge suyunun durumuna göre 2 veya 3 adet olabilir. Köstekler yine balığın tutulacağı suyun durumuna göre köstek boyu 15-30 cm. arasında tutulmalıdır. Çünkü genelde nehir ve akarsu dipleri ağaç kökleri ve sazlık olduğundan köstek uzunluğu kısa tutulmalı ve hatta dip oltası uzun bir ağaç dalı kullanılarak derinliğe göre olta askıda kalacak şekilde olmalıdır. Dip oltası genelde dibi temiz göl ve akarsularda uygulanır. Yem olarak solucan, sülük, canlı veya ölü küçük balık, karaciğer, dalak ve işkembe kullanılmalıdır. Eğer yem olarak kurbağa veya su faresi kullanılıyor ise yem suya değecek şekilde bırakılmalıdır.
Bu olta tipinde balığın bulunduğu bölgeye ve derinliğe göre yemin belli bir derinlikte tutulmasını sağlamak amacıyla şamandıra kullanılır. Kullanılacak olan şamandıra genelde yumurta şeklinde olmalıdır. Fakat şamandıralı sistemde suyun derinliğine göre derinlik ayarlaması yapılabileceğinden şamandıra gezer tip olmalıdır. Ana misina dan sonra şamandıra takılıp şamandıranın kaldırabileceği ölçüde gezer kurşun köstek ile kurşun arasında fırdöndü kullanılmalıdır.
İğne olarak Mustad 2300 serisi uzun pala 5 - 9 numaralı iğneler kullanılmalıdır. Her iki olta türünde de kullanılacak olan iğne balığın büyüklüğü göz önünde tutularak sağlam iğne tercih edilmelidir. Yem olarak solucan kullanılıyor ise iğne büyüklüğüne göre yaklaşık 4 - 5 - 6 adet solucan takılmalıdır.
2. Yapay Yem Avcılığı
Yapay yemler, doğal yemlere benzer şekillerde imal edilen, balığa, kurbağaya ve fareye benzer silikon yemlerdir. Ayrıca kullanılacak yapay yem balığın büyüklüğüne göre seçilmeli ve belli büyüklükte rapala kullanılmalıdır. Yayın derin sularda yaşadığı için kullanılacak yapay yem ve rapala, genellikle sinking (dalıcı) yemler tercih edilmelidir. Floating (yüzen) yemler ise kurbağa ve su faresi şeklinde olanlardır. Floating (yüzen) yemler genelde gece yemlenmeye çıkan balıklar için kullanılır. Çünkü yayın balığı gece yemini sığ sularda aramaktadır. Gece kullanılan yapay yemler kullanılmadan önce, balığın ilgisini çekmesi amacıyla yapay yeme koku verici sprey sıkılmalıdır. Böylece yapay yemin balığın ilgisini çekmesi sağlanır. Yayın hantal ve yavaş bir balık olduğu için mümkün olduğu kadarıyla yapay yem yavaş çekilmelidir. Bu türdeki avlanmalarda genelde kamış olta kullanılmalıdır. Kamış olta el oltalarına oranla kullanılması çok daha kolay ve rahattır.
Yayın balığının yapay yem ile avcılığının diğer bir metoduda kaşık ile atçek usulü avcılığıdır. Bu şekilde avcılıkta kullanılan kaşık oltalar 50-80 gr. ağırlığındaki kaşıklardır. Fakat kaşık olta iğnesine silikon kurt takılmalı, kaşık bir nevi mürekkep balığını andıracak şekilde olmalıdır. Bu şekilde çok daha iyi sonuç alınabilir.
Şunu açıklamakta fayda varki en sık kullanılan ve tercih edilen avlanma yöntemi canlı yem ile avcılıktır.
