YAĞMUR
"Sitare, sana büyük bir müjdem var, kızım."
Genç öğretmen henüz mektepten dönmüştü. Kapının yanındaki küçük odada güzel, ince sesiyle yavaş yavaş şarkı söylüyordu. Bu onun çok eski -minimini bir mektep talebesi olduğu günlerden kalma- bir âdetiydi: Akşamları evin kapısından girince çantasını top gibi havaya atıp tutar, şarkıya başlardı. Aradan on beş seneye yakın zaman geçmişti. Sitare büyük mektep talebesi, daha sonra ana mektebi öğretmeni olmuştu.
Her ev gibi onların evi de büyük savaşın musibet ve matemlerinden hissesini almıştı.
Meşhur davavekili oian babası, harbin ilk senesinde ölmüş, iki sene sonra büyük kardeşi Kafkasya'da şehit düşmüştü. Memlekette iş bulamayan küçük kardeşi, senelerden beri Mısır'daydı. Orada bir eski baba dostunun ticarethanesinde çalışıyordu.
Bin naz içinde büyüyen şımarık, naz(ı Sitare, bugün ana mektebi öğretmeniydi. İhtiyar ve hastalıklı annesine bakabilmek için akşama kadar elliye yakın ırıinimin! yaramazın kahrını çekiyordu.
.
Bu aile inkılapları, elbet onun ruhunu da çok değiştirmişti. Fakat buna rağmen o eski neşesini ve çocukluğunu bırakmıyor, kapıdan girer girmez şarkısına başlıyordu. Meveddet Hanım kızının sesini çok sever, daima tatlı bir hüzünle dinlerdi. Çünkü bu ses, onu birkaç dakika için eski, güzel günlerine götürüp getirirdi.
Merdiveni inip çıkmaktan güçlük çektiği için Sitare'yi daima yukarı kattaki. odasında beklerdi. Fakat bu akşam ona verilecek önemli bir müjde vardı. Yavaş yavaş aşağıya indi; kızın mektep dönüşünde şarkı söyleyerek soyunduğu odanın kapısını açtı.
"Sitare sana büyük bir müjdem var, kızım..."
İhtiyar kadın, sözünü bitiremedi; gördüğü şey karşısında dili tutuldu.
Sitare denizden çıkmış gibi tepeden tırnağa kadar su içindeydi. Siyah saçları yüzüne, boynuna, ince elbiseler vücuduna yapışmıştı. Çoraplarından, iskarpinlerinin ucundan çamurlu sular sızıyordu. Fakat o, yine neşesini bozmaya lüzum görmüyor, dolaptan çamaşır çıkarırken şarkı söylemeye devam ediyordu.
Annesini görünce birdenbire sustu. "Müjde mi? Ne müjdesi anne?"
Meveddet Hanım söyleyeceğini unutmuştu. "Sitare, ne oldun? Bu ne hal?" diye telaşlanıyordu.
O, sabırsızlıkla acele acele, "Önemi yok... Yağmura tutuldum," dedi... "Söylesene, anne, merak içinde bıraktın beni..." İhtiyar kadın titrek elleriyle ona yardıma çalışıyor, çamaşırları karıştırıyordu..
"Çabuk... çabuk... a, deli çocuk, hasta olacaksın..."
Sitare kahkahalarla gülmeye başladı, "Telaş etme, anne... Farzet ki denize ğirdim... Çamaşırlarımı büsbütün altüst ediyorsun... Şimdi müjdeyi söyle... yoksa vallahi giyinmem... böyle dururum..."
Omuzlarına, göğsüne yapışmış elbiseleriyle annesinin karşısında bir heykel pozu alıyor, beyaz dişlerini göstererek gülüyordu.
Fakat onun fazla üzgün ve telaşlı olduğunu görünce birdenbire boyrıuna sarıldı; acele acele yanaklarını öptü.
' "Peki, anne... peki... Göreceksin bir dakikada tamamiyle kurunup giyineceğim... Fakat sen de bana müjdeyi söyle..." Sitare çamaşır değiştirirken annesi anlatmaya başladı. "Mısır'dan mektup geldi... Kardeşinin bir çocuğa dünyaya
, gelmiş.., Göğsünü o hamam havlusuyla kurula, ovuştur, Sitare...
"Anne... devam etsene, canım... Erkek mi, kız mı?"
"Kız... ismini Leman koymuşlar... Nasıl oldu da bu kadar ıslandın?"
"Anne, Allah aşkına bırak beni, mektubu anlat... Demek ben, şimdi hala oldum?.. Ah, ne güzel... ne güzel... Yazık göremeyeceğim ki...
Anlatmak sirası nihayet Sitare'ye geldi.
"Küçüklerimi gezmeye götürdüm, anne... Hava öğleyin öyle güzel, öyle.güzeldi ki... Müdürden izin istedim. `Karşıki çayırda biraz dolaşır, gelirsiniz,' dedi... Ortalık yeşillenmiş; çiğdemler açılmaya başlamış... Küçükler, `Ne olur,. öğretmen hanım, daha gidelim,' diyorlardı. Zaten çayırın bir tarafına başıboş atlar salı
vermişler.., öbür tarafta sporcular top oynuyor. Küçüklerimden birinin kazaya uğraması muhtemel... Sonuçta çayırdan çıktık.., Yof keriarlarında açılmış çiçekleri topfayarak ilerfemeye başladık. Farkında olmamışım, anne... O kadar fazla yürümüşüz ki..."
"Ah Sitare... sen hiç akıllanmayacaksın... Oysa sana bu kadar çocuk teslim etmişler."
"Anneciğim, vallahi ben kendi kendime söyledim... `Farkında olmadan bir hayli yol gitmişiz,' demek bir öğretmen için affedilir kabahat değil ama işte oldu... Ne yapmalı. Bununla birlikte, benim daha büyük kabahatim var... Karşı tepelerden doğru yavaş yavaş üstümüze gelen kara bulutun farkında olmamışım... Birdenbire başımızdan aşağı bir şiddetli yağmur boşanmasın mı? Yavrucuklarım şaşırdılar; ağlaşıp bağrışmaya başladılar. Bereket versin, bir iki dakika ilerimizde çatısı kalmış boş bir kır kahvesi vardı. Büyücekler oraya koştular.. Pek miniminileri ikişer ikişer koltuklarımın altına sıkıştırarak koşa koşa çatının altına götürüyor, sonra başkalarını almak için geri dönüyordum. Bu oyun, küçüklerimi pek eğlendfrmişti. Ben oradan oraya koşarken yaramazlar öyle bağırışıp gülüşüyorlardı ki... Nihayet hayli ıslanmış olarak kendim de çatının altına girdim. Koşmaktan nefesim kesilmişti. Bu sırada küçüklerimden ikisinin eksik olduğunu fiarketmeyeyim mi? Aklım başımdan gitti. Deti gibi fırladım. `Cemil, Cemife!' diye haykırarak yağmurun aftında dört dönüyordum. Bunlar, beş yaşında iki ikiz kardeştir. Babaları yoktur. Anneleri hastanededir. Teyzelerinin yanında otururlar, fakat kadıncağız, gündüz işe gittiği için onlarr mektebe bırakır.
"Cemil ile Cemile'yi kimsesiz oldukları için öteki çocuklardan fazla severim. Onlara öğretmen gibi değil, anne gibi, dadı gibi bakarım. Hatta müdür ve arkadaşlarım bana, `Sen her şeyi ters yapıyorsun... Mahallemizdeki büyük zatların çocuklarını ihmal edip onlarla uğraşıyorsun... Bu adeta delilik...' diye darılır
lar. Her neyse, üç beş dakika oraya, buraya koştuktan sonra yetimlerimi buldum... Yol kenarında bir çukura girmişlerdi. Korkudan ağlamaya bile cesaret edemiyorlar, birbirlerine sımsıkı sarılarak titreşiyorlardı. Çaylak, tavuk kapar gibi çocukları yakaladım; çatının altına getirdim... Sırılsıklam olmuşlardı... Mutlaka hastalanacaklar, belki de öleceklerdi... Onları bu halde bırakamazdım... Fakat Allah'ın kırında ne yaparsın?.. Hemen paltomu çıkardım. Bir çekişte ortasından ikiye ayırdım. Bir parçasına Cemil'i ötekine Cemile'yi sardım. Yağmur zaten hafiflemişti. Hemen ·yola düştük. Küçük kafile görülecek şeydi. Benim saçım başım açıktı. Hristiyan kızları gibi arkada, talebenin arasında koşuyordum... Ağlayacak gibi bir haldeydim. Fakat ben, kendimi bırakırsam küçüklerin hali ne olurdu?... Onun için durmadan gülüyordum. Hatta çocukları bir mektep şarkısı söylemeye teşvik ettim. Yolda bize tesadüf eden insanlar, kahkahayla gülüyorlardı. Arabacı kılıklı bir genç alaya başladı.
"`Oğlum, bunlar bizim evlatlarımız, kardeşlerimiz sayılır... Adam olsan böyle güleceğine yardım edersin,' dedim.
"Bu genç göründüğü kadar fena bir insan değilmiş. . "`Yapılacak bir şey varsa söyle de yapalım, hanım abla?' dedi.
"`Ha şöyle yola gel!'
"Hemen kucağımdaki çocuklardan birini onun kollarına tutuşturdum. Zaten mektebe beş dakikalık bir yol kalmıştı..." Meveddet Hanım kızının hastalanmasından korkuyordu.
Onu yarı zorla yatırdı. Ayaklarını hardallı suya soktu, yine zorla ıhlamur içirdi.
Sitare eı-tesi sabah hasta uyandı. Gözleri kırmızı, sesi kısıktı. Kesik kesik öksürüyordu. Akşama doğru ateş büsbütün arttı ve genç kız sayıklamaya başladı. Öğretmen şiddetli bir zatürree geçirdi. Onu, komşularından bir emekli askeri doktor tedavi edi
yordu. Hastalığın on üçüncü günü doktor konsültasyona ihtiyaç gördü. Fakülte hocalarından bir eski arkadaşını getirdi. Uzun bir muayeneden sonra Meveddet Hanıma biraz tereddütlü bir lisanla, "Şimdilik geçmiş olsun, hanımefendi," dediler. "Fakat ciğerler biraz zayıf... Hastanın bir zaman istirahate, hatta küçük bir hava değişikliğine ihtiyacı var... Merak etmeyin... Pek önemli bir şey değil... Herhalde bir zaman mektebe gitmemeli."
Ertesi sabah gazetelerde şöyle bir haber okundu: "...mektebi ana sınıfı muallimlerinden Sitare Hanımın bir
mektep gezisi sırasında tesettür kuralına aykırı olarak başını açtığı ve yalnız bununla da; yetinmeyerek açık saçık bir halde dolaştığı, ayaktakımından birini yanına aldığı görülerek Maarif Bakanlığı'na ihbar edilmiş ve muallimlik ağırbaşlılığı ve haysiyetiyle bağdaşmayan bu uygunsuz durum sebebiyle yüce eğitim mesleğinde çalıştırılmamak üzere azil ve ihracı bakanlıktan Maarif Müdürlüğü'ne bildirilmiştir."
Resat Nuri GÜNTEKİN
"Sitare, sana büyük bir müjdem var, kızım."
Genç öğretmen henüz mektepten dönmüştü. Kapının yanındaki küçük odada güzel, ince sesiyle yavaş yavaş şarkı söylüyordu. Bu onun çok eski -minimini bir mektep talebesi olduğu günlerden kalma- bir âdetiydi: Akşamları evin kapısından girince çantasını top gibi havaya atıp tutar, şarkıya başlardı. Aradan on beş seneye yakın zaman geçmişti. Sitare büyük mektep talebesi, daha sonra ana mektebi öğretmeni olmuştu.
Her ev gibi onların evi de büyük savaşın musibet ve matemlerinden hissesini almıştı.
Meşhur davavekili oian babası, harbin ilk senesinde ölmüş, iki sene sonra büyük kardeşi Kafkasya'da şehit düşmüştü. Memlekette iş bulamayan küçük kardeşi, senelerden beri Mısır'daydı. Orada bir eski baba dostunun ticarethanesinde çalışıyordu.
Bin naz içinde büyüyen şımarık, naz(ı Sitare, bugün ana mektebi öğretmeniydi. İhtiyar ve hastalıklı annesine bakabilmek için akşama kadar elliye yakın ırıinimin! yaramazın kahrını çekiyordu.
.
Bu aile inkılapları, elbet onun ruhunu da çok değiştirmişti. Fakat buna rağmen o eski neşesini ve çocukluğunu bırakmıyor, kapıdan girer girmez şarkısına başlıyordu. Meveddet Hanım kızının sesini çok sever, daima tatlı bir hüzünle dinlerdi. Çünkü bu ses, onu birkaç dakika için eski, güzel günlerine götürüp getirirdi.
Merdiveni inip çıkmaktan güçlük çektiği için Sitare'yi daima yukarı kattaki. odasında beklerdi. Fakat bu akşam ona verilecek önemli bir müjde vardı. Yavaş yavaş aşağıya indi; kızın mektep dönüşünde şarkı söyleyerek soyunduğu odanın kapısını açtı.
"Sitare sana büyük bir müjdem var, kızım..."
İhtiyar kadın, sözünü bitiremedi; gördüğü şey karşısında dili tutuldu.
Sitare denizden çıkmış gibi tepeden tırnağa kadar su içindeydi. Siyah saçları yüzüne, boynuna, ince elbiseler vücuduna yapışmıştı. Çoraplarından, iskarpinlerinin ucundan çamurlu sular sızıyordu. Fakat o, yine neşesini bozmaya lüzum görmüyor, dolaptan çamaşır çıkarırken şarkı söylemeye devam ediyordu.
Annesini görünce birdenbire sustu. "Müjde mi? Ne müjdesi anne?"
Meveddet Hanım söyleyeceğini unutmuştu. "Sitare, ne oldun? Bu ne hal?" diye telaşlanıyordu.
O, sabırsızlıkla acele acele, "Önemi yok... Yağmura tutuldum," dedi... "Söylesene, anne, merak içinde bıraktın beni..." İhtiyar kadın titrek elleriyle ona yardıma çalışıyor, çamaşırları karıştırıyordu..
"Çabuk... çabuk... a, deli çocuk, hasta olacaksın..."
Sitare kahkahalarla gülmeye başladı, "Telaş etme, anne... Farzet ki denize ğirdim... Çamaşırlarımı büsbütün altüst ediyorsun... Şimdi müjdeyi söyle... yoksa vallahi giyinmem... böyle dururum..."
Omuzlarına, göğsüne yapışmış elbiseleriyle annesinin karşısında bir heykel pozu alıyor, beyaz dişlerini göstererek gülüyordu.
Fakat onun fazla üzgün ve telaşlı olduğunu görünce birdenbire boyrıuna sarıldı; acele acele yanaklarını öptü.
' "Peki, anne... peki... Göreceksin bir dakikada tamamiyle kurunup giyineceğim... Fakat sen de bana müjdeyi söyle..." Sitare çamaşır değiştirirken annesi anlatmaya başladı. "Mısır'dan mektup geldi... Kardeşinin bir çocuğa dünyaya
, gelmiş.., Göğsünü o hamam havlusuyla kurula, ovuştur, Sitare...
"Anne... devam etsene, canım... Erkek mi, kız mı?"
"Kız... ismini Leman koymuşlar... Nasıl oldu da bu kadar ıslandın?"
"Anne, Allah aşkına bırak beni, mektubu anlat... Demek ben, şimdi hala oldum?.. Ah, ne güzel... ne güzel... Yazık göremeyeceğim ki...
Anlatmak sirası nihayet Sitare'ye geldi.
"Küçüklerimi gezmeye götürdüm, anne... Hava öğleyin öyle güzel, öyle.güzeldi ki... Müdürden izin istedim. `Karşıki çayırda biraz dolaşır, gelirsiniz,' dedi... Ortalık yeşillenmiş; çiğdemler açılmaya başlamış... Küçükler, `Ne olur,. öğretmen hanım, daha gidelim,' diyorlardı. Zaten çayırın bir tarafına başıboş atlar salı
vermişler.., öbür tarafta sporcular top oynuyor. Küçüklerimden birinin kazaya uğraması muhtemel... Sonuçta çayırdan çıktık.., Yof keriarlarında açılmış çiçekleri topfayarak ilerfemeye başladık. Farkında olmamışım, anne... O kadar fazla yürümüşüz ki..."
"Ah Sitare... sen hiç akıllanmayacaksın... Oysa sana bu kadar çocuk teslim etmişler."
"Anneciğim, vallahi ben kendi kendime söyledim... `Farkında olmadan bir hayli yol gitmişiz,' demek bir öğretmen için affedilir kabahat değil ama işte oldu... Ne yapmalı. Bununla birlikte, benim daha büyük kabahatim var... Karşı tepelerden doğru yavaş yavaş üstümüze gelen kara bulutun farkında olmamışım... Birdenbire başımızdan aşağı bir şiddetli yağmur boşanmasın mı? Yavrucuklarım şaşırdılar; ağlaşıp bağrışmaya başladılar. Bereket versin, bir iki dakika ilerimizde çatısı kalmış boş bir kır kahvesi vardı. Büyücekler oraya koştular.. Pek miniminileri ikişer ikişer koltuklarımın altına sıkıştırarak koşa koşa çatının altına götürüyor, sonra başkalarını almak için geri dönüyordum. Bu oyun, küçüklerimi pek eğlendfrmişti. Ben oradan oraya koşarken yaramazlar öyle bağırışıp gülüşüyorlardı ki... Nihayet hayli ıslanmış olarak kendim de çatının altına girdim. Koşmaktan nefesim kesilmişti. Bu sırada küçüklerimden ikisinin eksik olduğunu fiarketmeyeyim mi? Aklım başımdan gitti. Deti gibi fırladım. `Cemil, Cemife!' diye haykırarak yağmurun aftında dört dönüyordum. Bunlar, beş yaşında iki ikiz kardeştir. Babaları yoktur. Anneleri hastanededir. Teyzelerinin yanında otururlar, fakat kadıncağız, gündüz işe gittiği için onlarr mektebe bırakır.
"Cemil ile Cemile'yi kimsesiz oldukları için öteki çocuklardan fazla severim. Onlara öğretmen gibi değil, anne gibi, dadı gibi bakarım. Hatta müdür ve arkadaşlarım bana, `Sen her şeyi ters yapıyorsun... Mahallemizdeki büyük zatların çocuklarını ihmal edip onlarla uğraşıyorsun... Bu adeta delilik...' diye darılır
lar. Her neyse, üç beş dakika oraya, buraya koştuktan sonra yetimlerimi buldum... Yol kenarında bir çukura girmişlerdi. Korkudan ağlamaya bile cesaret edemiyorlar, birbirlerine sımsıkı sarılarak titreşiyorlardı. Çaylak, tavuk kapar gibi çocukları yakaladım; çatının altına getirdim... Sırılsıklam olmuşlardı... Mutlaka hastalanacaklar, belki de öleceklerdi... Onları bu halde bırakamazdım... Fakat Allah'ın kırında ne yaparsın?.. Hemen paltomu çıkardım. Bir çekişte ortasından ikiye ayırdım. Bir parçasına Cemil'i ötekine Cemile'yi sardım. Yağmur zaten hafiflemişti. Hemen ·yola düştük. Küçük kafile görülecek şeydi. Benim saçım başım açıktı. Hristiyan kızları gibi arkada, talebenin arasında koşuyordum... Ağlayacak gibi bir haldeydim. Fakat ben, kendimi bırakırsam küçüklerin hali ne olurdu?... Onun için durmadan gülüyordum. Hatta çocukları bir mektep şarkısı söylemeye teşvik ettim. Yolda bize tesadüf eden insanlar, kahkahayla gülüyorlardı. Arabacı kılıklı bir genç alaya başladı.
"`Oğlum, bunlar bizim evlatlarımız, kardeşlerimiz sayılır... Adam olsan böyle güleceğine yardım edersin,' dedim.
"Bu genç göründüğü kadar fena bir insan değilmiş. . "`Yapılacak bir şey varsa söyle de yapalım, hanım abla?' dedi.
"`Ha şöyle yola gel!'
"Hemen kucağımdaki çocuklardan birini onun kollarına tutuşturdum. Zaten mektebe beş dakikalık bir yol kalmıştı..." Meveddet Hanım kızının hastalanmasından korkuyordu.
Onu yarı zorla yatırdı. Ayaklarını hardallı suya soktu, yine zorla ıhlamur içirdi.
Sitare eı-tesi sabah hasta uyandı. Gözleri kırmızı, sesi kısıktı. Kesik kesik öksürüyordu. Akşama doğru ateş büsbütün arttı ve genç kız sayıklamaya başladı. Öğretmen şiddetli bir zatürree geçirdi. Onu, komşularından bir emekli askeri doktor tedavi edi
yordu. Hastalığın on üçüncü günü doktor konsültasyona ihtiyaç gördü. Fakülte hocalarından bir eski arkadaşını getirdi. Uzun bir muayeneden sonra Meveddet Hanıma biraz tereddütlü bir lisanla, "Şimdilik geçmiş olsun, hanımefendi," dediler. "Fakat ciğerler biraz zayıf... Hastanın bir zaman istirahate, hatta küçük bir hava değişikliğine ihtiyacı var... Merak etmeyin... Pek önemli bir şey değil... Herhalde bir zaman mektebe gitmemeli."
Ertesi sabah gazetelerde şöyle bir haber okundu: "...mektebi ana sınıfı muallimlerinden Sitare Hanımın bir
mektep gezisi sırasında tesettür kuralına aykırı olarak başını açtığı ve yalnız bununla da; yetinmeyerek açık saçık bir halde dolaştığı, ayaktakımından birini yanına aldığı görülerek Maarif Bakanlığı'na ihbar edilmiş ve muallimlik ağırbaşlılığı ve haysiyetiyle bağdaşmayan bu uygunsuz durum sebebiyle yüce eğitim mesleğinde çalıştırılmamak üzere azil ve ihracı bakanlıktan Maarif Müdürlüğü'ne bildirilmiştir."
Resat Nuri GÜNTEKİN
