VARANGİLLER» (Varanidae) uzunlukları 2-3 metre arasında oynayan ve kuvvet bakımından küçük timsahlardan geri kalmayan Eski Dünya'nın bir dev kertenkele ailesidir. Onlara Afrika'nın, Asya'nın, Avustralya'nın ve Malezya'nın bütün sıcak kısımlarında rastlanılır. Kimi sırf karada yaşar, kimi suya da girer. Buna göre de balık, amfibyum, yılan kertenkele, kuş ve memeli gibi çeşitli avlarla beslenirler. Bilhassa yumurtayı çok sever, bunları ustalıkla ağızlarına attıktan sonra ezip içindekini yutarlar. Bir Hindistan varanı bir defada 60 fare, 4 kobay, 6 yumurta ve 5 kilo sığır eti yemiştir.
Bütün varan'ların ortak bir özelliği, kaidesindeki bir kının içine çekilebildiği için yılanlarınkini hatırlatan çok uzun ve çatallı bir dildir. Bu en hassas duygu organı böylece, varan karnını doyururken kendisini incitebilecek sert maddelerden korunmuş olur.
Varan'ın pulları, ince ve yuvarlak pullarla sivri tanelerden meydana gelir. Yalnız karnı iri pullarla kaplıdır. İncelmiş bir boynun ueundaki çok oynak kafası her yöne döndürülebilir.Uzun kuyruğu, türün kara veya su hayvanı oluşuna göre yuvarlak, ya da yassılmıştır. Şekli ne olursa olsun bu kuyruk, varanların kendilerini rahatsız edenleri kaçırmak için sağa, sola şaklattıkları güçlü bir silâhtır. Varan'lar esasen kendilerini savunmak için dişlerinden çok kuyruklarından yararlanırlar.
«Çöl varanı» (Varanus griseus), Büyük Sahra'nın, Arabistan'ın ve Kuzey Hindistan'a kadar Güney Batı Asya'nın kurak kısımlarında yaşayan biricik varan'dır. Kuyruğu yuvarlanmıştır, grimsi sarı rengi ise kumlarda göze gözükmemesi için en uygun tondur. Uzunluğu 130 santimi geçmez. Tuareg'ler ona «dayı» gözüyle bakıp saygı duyar, bundan dolayı da, gölün başka bedevilerinden farklı olarak etini yemezler.
«Nil varanı» (Vsranus niloticus) daha iri oluşu (200 santim uzunluğunda olabilir), san lekeli esmer rengi ve bilhassa kendisi için bir yüzme organı olan çok basılmış ve taraklı kuyruğuyle çöl varanı'ndan ayrılır, Afrika akarsularında ve bilhassa Nil'în yukarı kollarında yaşar ve kanallarla sulandırılmış tarlalarda gezintilere çıkar. Ağzıyle burun deliklerini hiç su sızdırmayacak şekilde kapayabilmesi sayesinde saatlerce su altında kalabilir. Eski Mısır anıtlarında resmi çok görülür. Çin'in güneyinin, Birmanya'nın, Seylân'ın, Malakka yarımadasının ve «Malezya adaları kabara - goyası» (Varanus saltator), 2-3 metre uzunluğundadır. Bu türün karada olduğu kadar, suda, ya da dalların arasında da keyfi yerindedir. Basılmış kuyruğu kolaylıkla yüzmesine, hatta denizde kıyıdan kilometrelerce açılabilmesine imkân verir. Aynı günün içinde yengeçlerle, kuşlarla, yumuşakçalarla ve sincaplarla beslenebilir. Leşlere bile tenezzül eder. Siyam'ın bazı kavimleri, onu, gelenekleri gereğince gömmeden önce ağaçların üzerinde teşhir ettikleri ölülerini yemekle suçlandırırlar. Seylân'da yağının bazı cilt hastalıklarına iyi geldiği sanılır. Birmanya'da eti ve tavuk yumurtası iriliğindeki yumurtaları yenir.
Kabara, esaret hayatında vahşî ve saldırgan davranışlarını çabuk unutur, fakat serbest kalır kalmaz yine eski huylarına döner.
Bütün varan'ların ortak bir özelliği, kaidesindeki bir kının içine çekilebildiği için yılanlarınkini hatırlatan çok uzun ve çatallı bir dildir. Bu en hassas duygu organı böylece, varan karnını doyururken kendisini incitebilecek sert maddelerden korunmuş olur.
Varan'ın pulları, ince ve yuvarlak pullarla sivri tanelerden meydana gelir. Yalnız karnı iri pullarla kaplıdır. İncelmiş bir boynun ueundaki çok oynak kafası her yöne döndürülebilir.Uzun kuyruğu, türün kara veya su hayvanı oluşuna göre yuvarlak, ya da yassılmıştır. Şekli ne olursa olsun bu kuyruk, varanların kendilerini rahatsız edenleri kaçırmak için sağa, sola şaklattıkları güçlü bir silâhtır. Varan'lar esasen kendilerini savunmak için dişlerinden çok kuyruklarından yararlanırlar.
«Çöl varanı» (Varanus griseus), Büyük Sahra'nın, Arabistan'ın ve Kuzey Hindistan'a kadar Güney Batı Asya'nın kurak kısımlarında yaşayan biricik varan'dır. Kuyruğu yuvarlanmıştır, grimsi sarı rengi ise kumlarda göze gözükmemesi için en uygun tondur. Uzunluğu 130 santimi geçmez. Tuareg'ler ona «dayı» gözüyle bakıp saygı duyar, bundan dolayı da, gölün başka bedevilerinden farklı olarak etini yemezler.
«Nil varanı» (Vsranus niloticus) daha iri oluşu (200 santim uzunluğunda olabilir), san lekeli esmer rengi ve bilhassa kendisi için bir yüzme organı olan çok basılmış ve taraklı kuyruğuyle çöl varanı'ndan ayrılır, Afrika akarsularında ve bilhassa Nil'în yukarı kollarında yaşar ve kanallarla sulandırılmış tarlalarda gezintilere çıkar. Ağzıyle burun deliklerini hiç su sızdırmayacak şekilde kapayabilmesi sayesinde saatlerce su altında kalabilir. Eski Mısır anıtlarında resmi çok görülür. Çin'in güneyinin, Birmanya'nın, Seylân'ın, Malakka yarımadasının ve «Malezya adaları kabara - goyası» (Varanus saltator), 2-3 metre uzunluğundadır. Bu türün karada olduğu kadar, suda, ya da dalların arasında da keyfi yerindedir. Basılmış kuyruğu kolaylıkla yüzmesine, hatta denizde kıyıdan kilometrelerce açılabilmesine imkân verir. Aynı günün içinde yengeçlerle, kuşlarla, yumuşakçalarla ve sincaplarla beslenebilir. Leşlere bile tenezzül eder. Siyam'ın bazı kavimleri, onu, gelenekleri gereğince gömmeden önce ağaçların üzerinde teşhir ettikleri ölülerini yemekle suçlandırırlar. Seylân'da yağının bazı cilt hastalıklarına iyi geldiği sanılır. Birmanya'da eti ve tavuk yumurtası iriliğindeki yumurtaları yenir.
Kabara, esaret hayatında vahşî ve saldırgan davranışlarını çabuk unutur, fakat serbest kalır kalmaz yine eski huylarına döner.