Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ, İngilizce: International Space Station (ISS)), Alçak Dünya Yörüngesinde (ADY) yerleştirilmiş, uluslararası gelişmiş bir araştırma tesisidir.1998 yılında yörüngede inşaatı başlamış, ve 2011 yılı itibariyle tamamlanması planlanmıştır. İstasyonun en az 2015 büyük olasılıkla 2020 yılına kadar görevine devam etmesi beklenmektedir.[1][2]UUİ, önceki herhangibir uzay istasyondan daha büyük kesit alanına sahip olması sayesinde dünyadan çıplak gözle görülebilmektedir[3] ve 2009'da yeni eklentilerin de yapılmasıyla Dünya'nın en büyük yapay uydusu konumuna gelmişdir.[4] UUİ, düşük yerçekimi (en. microgravity) ortamında, biyoloji, kimya, tıp, fizyoloji ve fizik alanlarında astronomik ve meteorolojik gözlemler yapılan bir araştırma labarotuvarı olarak hizmet vermektedir.[5][6][7] Ayrıca istasyon, Ay ve Mars misyonları için gerekli olacak uzay sistemlerinin test edilmesi için eşsiz bir ortam sağlar.[8] UUİ, Astronot ve Kozmonotlardan oluşan 6 kişilik sefer mürettebatı tarafından işletilmektedir. 31 Ocak 2000 yılında gönderilen Keşif 1 görevinden bu yana 4319 gündür istasyon programı ile kesintisiz bir şekilde istasyonda mürettebat varlığı sürdürülmektedir ve 23 Ocak 2010 yılından itibaren 3,644 gün (10 yıldan 8 gün eksik) uzayda kesintisiz insan bulunduran Sovyet Uzay İstasyonu Mir'in rekorunu eline geçirmiştir.[9]
UUİ, Amerikan Özgürlük İstasyonu, Sovyet/Rusya Mir İstasyonu, Avrupa Kolomb UUİ modülü ve Japon Kibō Japon Deneyleri Modülü gibi birçok istasyon projelerinin ortak sentezinden meydana gelmektedir.[10] Bütçelerdeki kısıtlamalar bu projelerin birleşerek tek bir çok uluslu programa dönmesine neden oldu.[11] UUİ projesi ilk olarak 1994 yılında MekikMir programı olarak başladı,[12] ve istasyonun ilk modülü Zarya, Rusya tarafından 1998 yılında uzaya fırlatıldı. Basınçlı modüller, dış kafes sistem ve diğer bileşenler, Amerikan Uzay Mekiği, Rus Proton Roketleri ve Rus Soyuz Roketleri tarafından taşınarak monte edildi.[10] Mayıs 2010 itibariyle istasyon 14 adet basınçlı modül ve kapsamlı bir entegre kafes yapısından oluşmaktadır. İstasyonun Gücü Rus modülünde bulunan küçük 4 adet güneş panaline ilaveten dış kabukda yeralan ve daha büyük olan 16 adet güneş paneli ile sağlanmaktadır.[13] İstasyon 278 km (−-173 mi) ve 460 km (−-286 mi) yükseklik arasında bir yörüngeye yerleştirildi ve ortalama 27,743.8 km/h (17,239.2 mph) hızla, yörüngesinde bir günde 15.7 turu tamamlayarak seyir etmektedir.[14]
UUİ programı Birleşik Devletler Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Rus Federal Uzay Ajansı (ROSCOSMOS), Japon Uzay Ajansı (JAXA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) ve 10 Avrupa ülkesinin bulunduğu Avrupa Uzay Ajansı (ESA) birlikteliğinde yürütülmektedir. Brezilya Uzay Ajansı (AEB), NASA ile yaptığı ayrı bir anlaşma ile bu ortaklığa katkıda bulunmakta, İtalyan Uzay Ajansı (ASI) ise ESA'nın UUİ projelerine tamamen katıldığı gibi, ayrı olarak da değişik anlaşmalarla katkı sağlamaktadır. Çin hükümeti ise Rus Uzay Ajansı ile birlikte programa destek sağlamak istediğini belirtmiştir.
UUİ'na ilk Keşif 1 görevinden beri 2 Kasım 2000 tarihinden başlayarak insanlı uçuşlar yapılmıştır. 3 kişilik mürettabat kapasitesi, son eklentiler ve gerekli enerjiyi sağlayabilecek yeni güneş hücresi panelleriyle istasyonda, 6 kişiyi çalışabilecek duruma getirmiştir. İstasyon şu ana kadar 16 farklı ülkeden görevli astronotları ve 6 uzay turistini ağırlamış bulunuyor.
UUİ, Amerikan Özgürlük İstasyonu, Sovyet/Rusya Mir İstasyonu, Avrupa Kolomb UUİ modülü ve Japon Kibō Japon Deneyleri Modülü gibi birçok istasyon projelerinin ortak sentezinden meydana gelmektedir.[10] Bütçelerdeki kısıtlamalar bu projelerin birleşerek tek bir çok uluslu programa dönmesine neden oldu.[11] UUİ projesi ilk olarak 1994 yılında MekikMir programı olarak başladı,[12] ve istasyonun ilk modülü Zarya, Rusya tarafından 1998 yılında uzaya fırlatıldı. Basınçlı modüller, dış kafes sistem ve diğer bileşenler, Amerikan Uzay Mekiği, Rus Proton Roketleri ve Rus Soyuz Roketleri tarafından taşınarak monte edildi.[10] Mayıs 2010 itibariyle istasyon 14 adet basınçlı modül ve kapsamlı bir entegre kafes yapısından oluşmaktadır. İstasyonun Gücü Rus modülünde bulunan küçük 4 adet güneş panaline ilaveten dış kabukda yeralan ve daha büyük olan 16 adet güneş paneli ile sağlanmaktadır.[13] İstasyon 278 km (−-173 mi) ve 460 km (−-286 mi) yükseklik arasında bir yörüngeye yerleştirildi ve ortalama 27,743.8 km/h (17,239.2 mph) hızla, yörüngesinde bir günde 15.7 turu tamamlayarak seyir etmektedir.[14]
UUİ programı Birleşik Devletler Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Rus Federal Uzay Ajansı (ROSCOSMOS), Japon Uzay Ajansı (JAXA), Kanada Uzay Ajansı (CSA) ve 10 Avrupa ülkesinin bulunduğu Avrupa Uzay Ajansı (ESA) birlikteliğinde yürütülmektedir. Brezilya Uzay Ajansı (AEB), NASA ile yaptığı ayrı bir anlaşma ile bu ortaklığa katkıda bulunmakta, İtalyan Uzay Ajansı (ASI) ise ESA'nın UUİ projelerine tamamen katıldığı gibi, ayrı olarak da değişik anlaşmalarla katkı sağlamaktadır. Çin hükümeti ise Rus Uzay Ajansı ile birlikte programa destek sağlamak istediğini belirtmiştir.
UUİ'na ilk Keşif 1 görevinden beri 2 Kasım 2000 tarihinden başlayarak insanlı uçuşlar yapılmıştır. 3 kişilik mürettabat kapasitesi, son eklentiler ve gerekli enerjiyi sağlayabilecek yeni güneş hücresi panelleriyle istasyonda, 6 kişiyi çalışabilecek duruma getirmiştir. İstasyon şu ana kadar 16 farklı ülkeden görevli astronotları ve 6 uzay turistini ağırlamış bulunuyor.
