Salvo
Kayıtlı Üye
21. yüzyılda, nüfusun büyük çoğunluğu kentlerde yaşamakta ve kentin yönetimi karmaşık bir yapı içerisindebulunmaktadır. Büyük yerleşim alanlarına dağılmış kentlilerin; yaşam standardının artırılması, kentsel hizmetlerden rahat, ucuz ve etkin bir şekilde faydalanabilmesi, kentsel problemlerle karşılaşmaması için kentin, gelişen teknolojiyle birlikte planlı bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir.
Çağımız, bilgiyi en iyi şekilde kullanmak ve bilgi teknolojileri sayesinde doğru, güncel, hızlı ve etkin bir şekilde bilgiden yararlanılması çağıdır. Çünkü bilginin mevcut yapıda olduğu gibi manuel yöntemlerle üretilmesi, modellenmesi, işlenmesi ve analiz edilmesi zaman, maliyet ve işgücü kaybına neden olmaktadır.
Kentin aktif, hızlı, doğru, çağa daha uygun standartlarda yönetimi için ve bilgiden maksimum seviyede yararlanarak kentliye hizmet edebilmek için ülkemizde Coğrafi Bilgi Sistemlerinin kent bazındaki uygulaması olan Kent Bilgi Sisteminin kurulması gerekmektedir.
Şüphesiz ki, böyle bir sistemin uygulanmasında da başta belediyeler vardır. Çünkü yerel yönetimler ülkemizde vatandaşlarla en fazla muhatap olan kurumların başında gelmektedir.
ÜLKEMİZDE KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAYAN İLLER
Kent Bilgi Sistemi(KBS), kentsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde en uygun kararlar verebilmek için ihtiyaç duyulan, planlama, mühendislik, temel hizmetler ve yönetimsel bilgileri hızlı ve sağlıklı bir şekilde irdeleyen bir bilgi sistemidir. Ülkemizde de bu amaçla Kent Bilgi Sistemi oluşturmaya çalışan çok sayıda il vardır.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulamalarına yönelik çabaları olan bazı iller alfabetik sıraya göre Ankara, Alanya, Antalya, Aydın, Bursa, Denizli, İstanbul ve İzmir olarak sıralanabilir.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi oluşturma faaliyetleri devam eden veya oluşturmuş illerin mevcut durumunun ve karşılaşılan sorunların tespiti amacıyla aşağıda belirtilen kriterlerde bir mevcut durum analizi yapılmıştır.
1. Veri,
2. Donanım,
3. Yazılım,
4. Personel,
5. Veri paylaşımı,
6. Koordinasyon.
Uzun yıllardır devam eden bu çalışma 2004 yılında güncellenerek, belediyelerin yıllık faaliyet raporlarından, ilgili kişilerle olan ikili görüşmelerden, belediyelere uygulanan anket sonuçlarından ve bu konularda yayımlanmış makale,bildiri ve yazılardan yararlanılarak yapılmıştır.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Veriler
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi yapan illerde mevcut veriler;
•Genelde imar uygulamaları sonucunda,
•Uydu görüntüsü alınarak güncel hâlihazır haritalar elde etme sonucu,
•Yerel uygulamalar sebebiyle sayısallaştırma işlemlerinin yapılması sonucu,
•Hazırlanan mühendislik projelerinin uygulanabilmesi için veri toplamanın zorunluluk hale gelmesi gibi
sebeplerden dolayı bir şekilde mevcut veriler sayısal olarak elde edilmektedir.
Belediyelerin kentsel faaliyetlerinin yerine getirilmesinde;
•1/1000 ölçekli hâlihazır haritalar,
•1/1000 ölçekli imar planları ve kadastral haritalara,
•Kente ait altyapı ve üstyapıya ilişkin diğer kurumlardan da alınabilecek haritalarada ihtiyaç vardır
Tapu ve kadastro Genel Müdürlüğü ile yapılan protokoller neticesinde kadastral haritalar ve mülkiyet bilgileri içeren tapu bilgileri alınabilmektedir. Bazen bu bilgilerin alımında idari ve hukuki problemler yaşanabilmektedir.
Hali hazır Haritalar
Kadastral Haritalar
Imar Planları
HARİTALAR
Genellikle belediyelerde ORACLE veritabanının kullanılması ve belediye birimleri arasında Network ağının kurulmuş olması, bilgi paylaşımını sağlamaktadır. Oracle veritabanında depolanan bilgiler sayesinde sorgulamalar yapılabilmekte ve belediye birimleri istenilen bilgilere daha rahat ve kısa bir zamanda ulaşabilmekte, network ağı sayesinde de veri transferi ve veri güncellemesi yapabilmektedir.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Donanım
Ülkemizde Kent Bilgi Sisteminin oluşturulmaya çalışıldığı illerin tümünde donanım imkânları bulunmaktadır. Bilgi teknolojisini yaşadığımız bu çağda, ülkemizde istenilen marka ve özelliklerde donanım seçilebilmekte ve rahatlıkla alınabilmektedir. Belediyeler donanımın tedarik edilmesinde şeffaf bir yönetim sergilemektedirler.
Antalya, Denizli ve İzmir Büyükşehir Belediyesinde Kent Bilgi Sistemi faaliyetlerinin sadece karar aşamasında olması ve uygulamaya yönelik bir çabanın hala düşünülüyor olması, belediyenin donanım alımında ertelemeye sebep olmaktadır.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Yazılım
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerin çoğunda CAD ürünleri, Haritacılık ürünleri ve KBS yazılımları olmak üzere 3 ayrı türde yazılım bulunmaktadır.
Bu yazılımlar içerisinde de, haritacılık faaliyetlerini yürütmede genellikle NETCAD ürünleri kullanılmakta, KBS yazılımları içerisinde en çok satılan ve alınan MAPINFO ve ARCINFO ürünleri tercih edilmekte ve bu ürünlerin CAD ürünleri ile de uyuşumlu olması diğer mühendislik çalışmalarında kullanımını kolaylaştırmaktadır
Sonuç itibariyle, belediyeler haritacılık yazılımını daha evvelden alıp kullandıkları için KBS yazılımı ile CAD
yazılımının seçiminde birbirleriyle uyumlu olmasına, sade ve programlanabilmesi kolay olan bir dille yazılmasına,Türkçe olmasına, update edilebilir olmasına, bakım ve eğitim desteği alınabilmesine dikkat ederek tercih etmektedirler.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Personel
Kent Bilgi Sistemi çalışması yapan illerde; projelerin daha başlangıç safhasında uğraşan personelin mesleki bilgisinden çok bu konuya yakın olan, ilgi duyan insanlardan oluştuğu görülmüştür. Daha sonra özellikle uygulama safhasında ciddi olarak mühendislik, bilgisayar ve sistem bilgisi gerektirdiği ve bu konuda tecrübeli, eğitimini almış personellerden oluşması gerektiği, karşılaşılan sorunlardan gerekli olduğu görülmüştür. Ülkemizde Coğrafi Bilgi Sistemi eğitiminin uygulamalı olarak üniversitelerde daha yeni verildiği ve KBS yapan illerin hızla artacağı düşünülürse, bu konuda gerçekten yetişmiş personele ihtiyaç vardır. Meslek olarak, Harita Mühendislerine, Şehir Bölge Plancılarına, Sistem Mühendislerine, Bilgisayar Mühendislerine ve teknik personele ihtiyaç vardır. KBS çalışması yapan illerin çoğunda teknik personel istihdamına dikkat edilmediği görülmüş ve mevcut personelin
işin başından beri bulunan, uygulama safhalarında çalışmış farklı mühendis ve teknik personelden oluştuğu
görülmüştür.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Veri Paylaşımı
Kent Bilgi Sistemi yapan belediyelerimizde kurum içi veri paylaşımı sağlanmaktadır. Belediyenin kendi birimleri arasında network ağının kurulu olması sebebiyle birimler arasında kolayca veri transferi yapılabilmekte ve veri paylaşımını sağlanabilmekte, en önemlisi de kısa zamanda veriyi bilgiye dönüştürerek sorgulamalar ve analizler yapılması ve neticesinde de birimlerin ihtiyacı olan bilgiler paylaşım sonucu kullanılabilmesidir. Kurum dışı veri paylaşımı ne yazık ki istenilen boyutta değildir. Ancak, Bursa’da diğer kurumlarla olan veri paylaşımı diğer illere göre daha iyidir
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Koordinasyon
Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerde koordinasyon kısmen var gibi görünse de, genel itibarıyla koordinasyon yoktur.
Aynı kente hizmet eden ve aynı altlık haritalarda çalışan ve çoğu aynı bilgiye ihtiyaç duyan fakat bilgi paylaşımına karşı olan, koordinasyondan çekinen kurumsal bir anlayış vardır. Bu anlayıştan ancak Kent Bilgi Sistemi ile çözülür denilmesine karşın halada koordinasyon kısmen uygulanabilmektedir.
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve BUSKI tarafından yürütülen faaliyetlerde, diğer kurumların koordinasyona katıldığı görülmektedir. Alanya’da (ALBIS) yapılan Kent Bilgi Sistemi çalışmalarına TELEKOM, TEDAŞ, EMNIYET MÜDÜRLÜĞÜ ve SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ katılmamıştır. Bu kurumlar gerektiğinde ALBIS’e başvurarak ücret karşılığı kendilerine ait bilgileri satın almaktadırlar. Diğer illerde de buna benzer uygulamalar vardır. Kurumlar arasında yapılan protokollerle koordinasyonun sağlanması zamanla fesh edilmekte ve koordinasyon çaşitli sebeplerle sağlanamamaktadır.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerde, koordinasyon içerisinde bulundukları kurumların başında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Altyapı Sistemleri ile ilgili çalışan kurumlar (BUSKI, ASKI, ISKI vb.) gelmektedir
İLLER TAPU VE
KAD. MÜD.
TELEKOM TEDAŞ EMNİYET
MÜD.
SAĞLIK
MÜD.
ALTYAPI
SİSTEMLERİ
ÜLKEMİZDE KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMALARINDA KARŞILAŞILAN
SORUNLAR
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemini oluşturmaya çalışan iller, Kent Bilgi Sisteminin kurulması aşamasında çok yoğun, çeşitli ve karmaşık hizmetler sunulmasından dolayı bir takım çeşitli sorunlarla karşılaşmışlardır. Ülkemizde sürdürülmekte olan Kent Bilgi Sistemi çalışmalarında, sistem kurulumunda ve kurulduktan sonra olmak üzere;
Verilerle ilgili, İdari ve yönetimsel, Hukuki, Koordinasyon ve Ekonomik olmak üzere çeşitli sorunlar
yaşanmaktadır. Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Verilerle İlgili Sorunlar
İLLER HARİTA
Kent Bilgi sistemi uygulayan illerde, verilerin elde edilmesinden, sisteme entegrasyonuna kadar geçen süre
içerisinde yaşanan verilerle ilgili karşılaşılan sorunlar aşağıdaki gibi gruplandırlabilir
1.- Veri toplama ile ilgili sorunlar:
2.- Veri güncelleme ile ilgili sorunlar
3.- Veri Standartları ile ilgili sorunlar
1.- Veri toplama ile ilgili sorunlar:
•Veri altyapısı oluşturulurken; ihale şartnamesinin hazırlanmasında ve fiyatlandırmada yapılan hatalar
sonucu ortaya çıkan sorunlar,(Akbaş, 2003)
•Veri altyapısını oluşturan ekibin yeterli planlama, koordinasyon ve eşgüdüm içerisinde
çalışmamasından kaynaklanan veri kayıplarına ilişkin yaşanan sorunlar,
•Veri toplamada en uygun yöntem ve metodun seçilememesi ve oluşan kayıplardan dolayı meydana
gelen sorunlar,
•Veri toplama sonucu elde edilen verilerin sağlıklı bir ortamda saklanamaması ve daha sonradan
kullanımı sırasında meydana gelen veri kayıpları sorunları,
2.- Veri güncelleme ile ilgili sorunlar
•Sistem için gerekli olan kadastral paftaların ve imar planların sisteme aktarılmasında karşılaşılan
sorunlar,
•Kadastral paftaların sayısal ortamda olmaması,
•Kadastral altlıklarda yaşanan pafta deformasyonu,
•Eski kadastral haritaların, günümüz teknolojisinden uzak ölçme yöntemleriyle yapılmış olması
sonucu yeterli konumsal doğruluğun olmaması,
•Farklı koordinat sisteminde üretilmiş verilerin ülke koordinat sistemine aktarılmasında oluşan
hatalar,
•İmar planlarının sayısal hale getirilmesinde, seçilen sayısallaştırma yöntemlerinden dolayı
kaynaklanan yeterli hassasiyetin, eksik alanların olması, veri aktarımı sırasında oluşan veri
kayıplarının bulunması gibi sorunların yaşanması,
•İmar planlarının yerel koordinat sisteminde olması ve bunun ülke koordinat sistemine
dönüştürülmesi sırasında yaşanan veri kayıplarının olması,
•Belediye birimleri arasındaki veri trafiği içerisinde benzer çalışmaların birimlerce tekerrür bir
şekilde yapılması ve veri paylaşımına yönelik birlikte hareket edilmemesinden kaynaklanan sorunlar,
•Kadastro Müdürlüklerinde bulunan paftaların çok farklı sistemlerde açılmış olması, paftaların
üzerinde bulunan grafik verilerin güncelliğini yitirmiş olması veya günümüz ölçme tekniğine göre
hata sınırlarını zorlayan ölçü hatalarına sahip olması, bir çok bölgede yenileme çalışmaları yapma
zorunluluğu probleminin ortaya çıkmasından kaynaklanan sorunlar(Baz ve Ark, 2003)
•Veri güncellemelerinin zamanında haftalık veya aylık olarak yapılmamış ve güncellemelerde
meydana gelen düzensizlik yüzünden yaşanan ekonomik ve idari sorunlar,
•Veri güncelleme esnasında kayıt ortamlarının sağlıklı ve düzenli bir şekilde tutulmamamsı yüzünden
oluşan veri kayıpları sorunları,
•Sistem kurulurken uzun vadeli bir proje olması sebebiyle donanımın hep kısa vade de kalması ve
donanımın yenilenmesinden kaynaklanan problemlerin yaşanması (Haşal, 2001)
3.- Veri Standartları ile ilgili sorunlar
•Sisteme entegre edilecek verilerde, dışarıdan gelen veri tipleri ve formatlarında, belirli bir standardın
olmaması sebebiyle değişik tip verilerden dolayı kaynaklanan sorunlar,
•Kent Bilgi Sisteminde kullanılmak üzere yapılan sokak, cadde ve mahalle isimlendirmelerinde belirli
bir sisteme dayanmadan yapılmış olması ve şu an bunların sisteme yeniden entegrasyonu
çalışmalarının gerekli kılınması,
•Kent Bilgi Sistemi kapsamında yürütülen projelerin belirli bir yazılımla üretilirken, dışardan gelen
verilerin farklı CAD yazılımları ile olması ve sisteme entegrasyonu problemlerinin yaşanması,
3.2 Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan İdari ve Yönetimsel Sorunlar
Ülkemizdeki Kent Bilgi Sistemi Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirmesi
Belediyelerin Kent Bilgi Sistemini gerçekleştirmede yaşadığı sorunların başında idari ve yönetimsel sorunlar
gelmektedir.
A. İdari sorunlar:
•Birbirine yakın olan ve belediyelerinde menfaatine gelen yararlar karşısında idareci konumunda
bulunanların arasında yaşanan politik yaklaşımdan kaynaklanan sorunlar,
•Sistemin hayata geçirilmesinde yaşanan maddi kaynakların sınırlı miktarda kullanılması ve kredi
kullanım şartlarına bağlı kalınmaktan kaynaklanan ekonomik problemler,
•Sistemden sorumlu sürekli, kalıcı, konuya hakim ve geniş ufuklu yöneticilerin olmaması ve siyasi
yelpazeden kaynaklanan sorunların yaşanması,
B. Yönetimsel sorunlar:
•Kent Bilgi Sistemi projesinin tamamlanıp bitim süresi içerisinde yönetimsel olarak oluşan farklı
bakış açıları ve projeye olan etkileri yüzünden yaşanan zamandan kayıp, maddiyattan kayıp ve
personel üzerinde oluşan olumsuz yönlerden kaynaklanan sorunlar,
•Personelin yeterli teknik bilgi, beceri ve tecrübeye sahip olmaması yüzünden sistemin kurulum
aşamasında yaşanan veri toplama, güncelleme ve yaşatma gibi sorunların olması,
•Sistemin kurulumu aşamasında yaşanan idari ve teknik personellerin değişimi, olumsuz bakış açıları,
personelin isteksiz davranışları ve yerel seçimlerin belediyeleri negatif yönde etkilemesinden
kaynaklanan sorunlar,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Hukuki Sorunlar
Belediyeler, Kent Bilgi Sistemi projelerini gerçekleştirirken kurum içinden ve kurumlar arasında bilgi kullanımına ihtiyacı vardır. Kurumlar arasında yaşanan en büyük sorunlar arasında hukuki sorunlar yer almaktadır(Çete, 2003).
Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.
•Kent Bilgi Sisteminin yapılabilmesi, projelerin yürütülmesi ve tamamlanarak, kurumlar arasında bir
koordinasyonun sağlanmasına imkan verecek bir düzenlemenin olmamasından kaynaklanan sorunlar,
•Belediyelerin bilgi paylaşımına yönelik faaliyetlerinde veya altlık oluşturmada, kentteki diğer
kurumların yasal düzenlemelerinin buna imkan vermemesinden dolayı kaynaklanan ve zaman, işgücü
ve maddi kayıplara yol açan hukuki sorunlar,
•Geçici de olsa kurumların Genel Müdürlükler seviyesinde yapılan ikili protokoller çerçevesindeki
anlaşmaların, bir zaman sonra hemen kesilmesi ve KBS gibi uzun süreli projelerde verilerin elde
edilememesi ve paylaşılamaması yüzünden kaynaklanan sorunların yaşanması,
•Kentte yer alan tüm kurumların ortak bir çatı altında yasal bir düzenleme ile koordinasyonunu etkili
bir şekilde sağlayacak, kağıt üstünde olmayacak bir yaklaşımla, tekrar yapılandırılması ve bunun
böyle olmamasından kaynaklanan sorunların katlanarak yaşanması,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Koordinasyonla İlgili Sorunlar
Belediyelerin kurumlarla olan koordinasyonun yaşatılmasında bir takım sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlar aşağıda
maddeler halinde sıralanmaktadır.
•Koordinasyon halinde bulunan kurumlarda, yaşanan duygusal tavırlar ve yönetim şeklinden
kaynaklanan sorunlar,
•Kurumların bilgi paylaşımına yönelik hareketlerinde, hem personel hemde kurumsal olarak
sergilenen isteksizlik ve zaman kayıplarına kadar ulaşan yönetimsel sorunlar,
•Kurumlar arasında yapılan protokollerin daha sonra yönetmeliklerle veya yasal dayanaklarla bir anda
fesh edilip, bilgi paylaşımının veya güncellemesinin üzerinde yarattığı sorunlar,
•Kurumların birbirleriyle olan diyaloglarında yasal protokollerin olmaması ve yapılan faaliyetlerde
yaşanan sorunlar,
•Koordinasyon halinde bulunan kurumlardan gelen bilgilerin doğru, güncel ve tam olmamasından
kaynaklanan sorunlar,
•Kurumlar arasında bilgi teknolojisinin kullanımındaki farklılıklar ve uyumsuzluktan kaynaklanan
sorunlar,
•Farklı kurumlardan gelen bilgilerdeki veri kayıplarının olması ve sisteme entegrasyonun da yaşanan
kayıplardan kaynaklanan sorunlar,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Ekonomik Sorunlar
KBS’DE KARŞILAŞILAN İDARİ VE YÖNETİMSEL SORUNLAR İDARİ SORUNLAR YÖNETİMSEL
SORUNLAR
-
Belediyelerin Kent Bilgi Sistemi projesini sonuçlandırabilmesi için ekonomik yönden rahat olmaları gerekmektedir.
Yeterli maddi kaynağın olmamasından kaynaklanan bir takım sorunlar yaşanabilmektedir.
Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.
•Kent Bilgi Sisteminin tamamlanmasına kadar geçen sürede, ekonomik olarak Belediyelerin yeterli
maddi kaynağa sahip olmamasından kaynaklanan sorunlar,
•Proje çerçevesince yapılan tüm faaliyetlerin bir maddi külfetinin olması ve hazırda bunu hemen
karşılayacak bir bütçeye sahip belediyelerin sayısının olmaması ve bundan dolayı da yaşanan maddi
sorunların olması,
•Yıllık belediye bütçesinin yapılması sırasında Kent Bilgi Sistemi olarak ayrılan paranın yetmeyecek
kadar az olması ve bundan dolayı da veri yaşatma, entegrasyon ve dinamik yapının korunamaması
gibi problemlerin oluşmasına sebebiyet veren ekonomik sorunlar,
•Sistemin bileşenleri olan donanımın ve yazılımın bakımı, güncellemesi gibi durumlarda ekonomik
yapının kısıtlı olmasından dolayı sistem üzerinde meydana gelebilecek olumsuz etkilerden
kaynaklanan sorunlar,
•Sistemde yer alan verilerin toplanması veya güncellenmesinde meydana gelen maddi şartların yerine
getirilmesinde, belediye bütçelerinden yeterli miktarda ödenek ayrılmaması ve bununda sistemi
yaşatması üzerinde yaratacağı idari ve yararlar konusundaki eksikliklerden kaynaklanan sorunlar,
SONUÇ
Kentsel faaliyetlerin sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesinde, konumsal bilgiye sahip olmak bu türden bilgileri etkili bir biçimde kullanmak büyük önem taşımaktadır. Özellikle yerel yönetimler açısından ihtiyaç duyulan planlama, mühendislik projeleri ve uygulamaları bilgilerine hızlıca erişmek, gerektiğinde bu bilgileri kullanarak yeni bilgiler üretmek, bunların takibi ve kontrolünü yapmak düzenli ve planlı bir kentleşme için vazgeçilmez unsurlardır.
Özellikle, Kent Bilgi Sistemi ile bilgisayar ortamında konumsal olarak üretilen harita bilgileri, konumsal olmayan diğer bilgilerle ilişkilendirilerek gerekli konumsal bilgi analizleri yapılır. Böylece, yerel idarelerin harita bilgisi gerektiren temel işlevleri, teknoloji yardımıyla kısa bir sürede gerçekleşeceğinden büyük bir ekonomik kazanç sağlanacak ve Kent Bilgi Sistemi sayesinde kentsel faaliyetler için güçlü bir karar destek sistemi oluşturulmuş olacaktır. (Bank ve Ekiz, 2001)
Günümüzde kentsel faaliyetlerin alışagelmiş yöntemlerce yapılması yerel yönetimler açısından büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bunları giderebilmek için, bilgisayar ve iletişim teknolojilerinden yararlanma yoluna gidilmelidir. Bunun için, Kent Bilgi Sisteminin kurulması yerel yönetimler için olmazsa olmaz politikalarından birisi haline getirilmelidir.
Yerel yönetimlere kurulacak bir Kent Bilgi Sistemi projesinin yönetimlerce desteklenmesi ve kabul görmesi, pilot bir proje çalışmasıyla sağlayacağı ekonomik katkının ve avantajların neler olduğunun görülmesi sağlanmalıdır.
Belirli bir boyutta gerçekleştirilecek bu tür çalışma kapsamında; yazılım, donanım, veri toplama ve değişimi gibi temel ihtiyaç ve işlevlere ilişkin maliyet hesapları yapılarak tasarlanmalıdır.
Ülkemizde geniş çaplı bir Kent Bilgi Sistemi uygulaması çok azdır. Yetersiz teknolojik yatırımlar, yazılım
desteğinden yoksunluk, bilgisizlik ve yetişmiş eleman eksikliği, gereksiz bürokratik işlemler, kurumlar arası
güvensizlik gibi sorunların giderilmesiyle ve bilgi paylaşma alışkanlığının kazanılmasıyla, yerel yönetimlerin Kent Bilgi Sistemine geçişi kolaylaşacaktır.
Büyük yatırımlar neticesinde oluşturulacak bir Kent Bilgi Sisteminin, tecrübe ve sorumluluk bilincinde olan
personel tarafından kullanılması ve korunması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle; personel temini, eğitim ve organizasyonu Kent Bilgi Sistemi içinde önemli bir yer tutmaktadır. Kent Bilgi Sistemi içerisinde farklı rollerin veya görevlerin uzmanlık alanları farklı personel tarafından düşünüldüğünde, bunların birbirleriyle uyum içerisinde çalışmalarını sağlamak önem arz etmektedir.
Ülkemizde, Kent Bilgi Sistemi kurulmasına dair belirlenmiş ilke veya standartlar bulunmamaktadır. Bu durum konu ile ilgilenmek isteyen ilgilileri veya kurumları karamsarlığa düşürmektir. Belediyeler birliği veya
benimsenecek başka bir kuruluşun çatısı altında veya önderliğinde ülke bütününde topoğrafik, kadastral, orman, altyapı haritaları vb. plan üreten tüm kurumların, üniversitelerin konu ile ilgili temsilciliklerinden oluşan bölgesel organizasyon veya merkezler kurulmalıdır. Bu merkezler arasında sağlanacak koordinasyon ve işbirliği ile Kent Bilgi Sistemleri için ilke ve standartlar belirlenmelidir. Ayrıca bu merkezler üniversitelerle işbirliği yaparak danışmanlık hizmeti verebilmelidir.
Ülkemizdeki Kent Bilgi Sistemi Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirmesi
Kurumlar; kendi bilgi sistemlerini kurma yönünde CBS-KBS Merkezi ile işbirliği içinde olmalarını zorunlu kılacak yasal düzenlemeler yapılıncaya kadar, karşılıklı işbirliği protokolleri ile bilgi teknolojisini insanların faydasına kullanma yönünde davranış içine girilmesi için herkes üzerine düşeni yapmalıdır.
Kent Bilgi Sisteminin ülkemizde yaygın olarak kullanılmasının sayısız faydaları, başta konumsal veriye ihtiyaç duyan kurum ve kuruluşlar tarafından iyi bilinmektedir. Kent Bilgi sisteminin kurulması ile ülke kalkınmasında bilgiye hızlı, doğru ve güncel olarak ulaşılacak, karar destek politikaları hızlanacaktır.
Çağımız, bilgiyi en iyi şekilde kullanmak ve bilgi teknolojileri sayesinde doğru, güncel, hızlı ve etkin bir şekilde bilgiden yararlanılması çağıdır. Çünkü bilginin mevcut yapıda olduğu gibi manuel yöntemlerle üretilmesi, modellenmesi, işlenmesi ve analiz edilmesi zaman, maliyet ve işgücü kaybına neden olmaktadır.
Kentin aktif, hızlı, doğru, çağa daha uygun standartlarda yönetimi için ve bilgiden maksimum seviyede yararlanarak kentliye hizmet edebilmek için ülkemizde Coğrafi Bilgi Sistemlerinin kent bazındaki uygulaması olan Kent Bilgi Sisteminin kurulması gerekmektedir.
Şüphesiz ki, böyle bir sistemin uygulanmasında da başta belediyeler vardır. Çünkü yerel yönetimler ülkemizde vatandaşlarla en fazla muhatap olan kurumların başında gelmektedir.
ÜLKEMİZDE KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAYAN İLLER
Kent Bilgi Sistemi(KBS), kentsel faaliyetlerin yerine getirilmesinde en uygun kararlar verebilmek için ihtiyaç duyulan, planlama, mühendislik, temel hizmetler ve yönetimsel bilgileri hızlı ve sağlıklı bir şekilde irdeleyen bir bilgi sistemidir. Ülkemizde de bu amaçla Kent Bilgi Sistemi oluşturmaya çalışan çok sayıda il vardır.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulamalarına yönelik çabaları olan bazı iller alfabetik sıraya göre Ankara, Alanya, Antalya, Aydın, Bursa, Denizli, İstanbul ve İzmir olarak sıralanabilir.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi oluşturma faaliyetleri devam eden veya oluşturmuş illerin mevcut durumunun ve karşılaşılan sorunların tespiti amacıyla aşağıda belirtilen kriterlerde bir mevcut durum analizi yapılmıştır.
1. Veri,
2. Donanım,
3. Yazılım,
4. Personel,
5. Veri paylaşımı,
6. Koordinasyon.
Uzun yıllardır devam eden bu çalışma 2004 yılında güncellenerek, belediyelerin yıllık faaliyet raporlarından, ilgili kişilerle olan ikili görüşmelerden, belediyelere uygulanan anket sonuçlarından ve bu konularda yayımlanmış makale,bildiri ve yazılardan yararlanılarak yapılmıştır.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Veriler
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi yapan illerde mevcut veriler;
•Genelde imar uygulamaları sonucunda,
•Uydu görüntüsü alınarak güncel hâlihazır haritalar elde etme sonucu,
•Yerel uygulamalar sebebiyle sayısallaştırma işlemlerinin yapılması sonucu,
•Hazırlanan mühendislik projelerinin uygulanabilmesi için veri toplamanın zorunluluk hale gelmesi gibi
sebeplerden dolayı bir şekilde mevcut veriler sayısal olarak elde edilmektedir.
Belediyelerin kentsel faaliyetlerinin yerine getirilmesinde;
•1/1000 ölçekli hâlihazır haritalar,
•1/1000 ölçekli imar planları ve kadastral haritalara,
•Kente ait altyapı ve üstyapıya ilişkin diğer kurumlardan da alınabilecek haritalarada ihtiyaç vardır
Tapu ve kadastro Genel Müdürlüğü ile yapılan protokoller neticesinde kadastral haritalar ve mülkiyet bilgileri içeren tapu bilgileri alınabilmektedir. Bazen bu bilgilerin alımında idari ve hukuki problemler yaşanabilmektedir.
Hali hazır Haritalar
Kadastral Haritalar
Imar Planları
HARİTALAR
Genellikle belediyelerde ORACLE veritabanının kullanılması ve belediye birimleri arasında Network ağının kurulmuş olması, bilgi paylaşımını sağlamaktadır. Oracle veritabanında depolanan bilgiler sayesinde sorgulamalar yapılabilmekte ve belediye birimleri istenilen bilgilere daha rahat ve kısa bir zamanda ulaşabilmekte, network ağı sayesinde de veri transferi ve veri güncellemesi yapabilmektedir.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Donanım
Ülkemizde Kent Bilgi Sisteminin oluşturulmaya çalışıldığı illerin tümünde donanım imkânları bulunmaktadır. Bilgi teknolojisini yaşadığımız bu çağda, ülkemizde istenilen marka ve özelliklerde donanım seçilebilmekte ve rahatlıkla alınabilmektedir. Belediyeler donanımın tedarik edilmesinde şeffaf bir yönetim sergilemektedirler.
Antalya, Denizli ve İzmir Büyükşehir Belediyesinde Kent Bilgi Sistemi faaliyetlerinin sadece karar aşamasında olması ve uygulamaya yönelik bir çabanın hala düşünülüyor olması, belediyenin donanım alımında ertelemeye sebep olmaktadır.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Yazılım
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerin çoğunda CAD ürünleri, Haritacılık ürünleri ve KBS yazılımları olmak üzere 3 ayrı türde yazılım bulunmaktadır.
Bu yazılımlar içerisinde de, haritacılık faaliyetlerini yürütmede genellikle NETCAD ürünleri kullanılmakta, KBS yazılımları içerisinde en çok satılan ve alınan MAPINFO ve ARCINFO ürünleri tercih edilmekte ve bu ürünlerin CAD ürünleri ile de uyuşumlu olması diğer mühendislik çalışmalarında kullanımını kolaylaştırmaktadır
Sonuç itibariyle, belediyeler haritacılık yazılımını daha evvelden alıp kullandıkları için KBS yazılımı ile CAD
yazılımının seçiminde birbirleriyle uyumlu olmasına, sade ve programlanabilmesi kolay olan bir dille yazılmasına,Türkçe olmasına, update edilebilir olmasına, bakım ve eğitim desteği alınabilmesine dikkat ederek tercih etmektedirler.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Personel
Kent Bilgi Sistemi çalışması yapan illerde; projelerin daha başlangıç safhasında uğraşan personelin mesleki bilgisinden çok bu konuya yakın olan, ilgi duyan insanlardan oluştuğu görülmüştür. Daha sonra özellikle uygulama safhasında ciddi olarak mühendislik, bilgisayar ve sistem bilgisi gerektirdiği ve bu konuda tecrübeli, eğitimini almış personellerden oluşması gerektiği, karşılaşılan sorunlardan gerekli olduğu görülmüştür. Ülkemizde Coğrafi Bilgi Sistemi eğitiminin uygulamalı olarak üniversitelerde daha yeni verildiği ve KBS yapan illerin hızla artacağı düşünülürse, bu konuda gerçekten yetişmiş personele ihtiyaç vardır. Meslek olarak, Harita Mühendislerine, Şehir Bölge Plancılarına, Sistem Mühendislerine, Bilgisayar Mühendislerine ve teknik personele ihtiyaç vardır. KBS çalışması yapan illerin çoğunda teknik personel istihdamına dikkat edilmediği görülmüş ve mevcut personelin
işin başından beri bulunan, uygulama safhalarında çalışmış farklı mühendis ve teknik personelden oluştuğu
görülmüştür.
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Veri Paylaşımı
Kent Bilgi Sistemi yapan belediyelerimizde kurum içi veri paylaşımı sağlanmaktadır. Belediyenin kendi birimleri arasında network ağının kurulu olması sebebiyle birimler arasında kolayca veri transferi yapılabilmekte ve veri paylaşımını sağlanabilmekte, en önemlisi de kısa zamanda veriyi bilgiye dönüştürerek sorgulamalar ve analizler yapılması ve neticesinde de birimlerin ihtiyacı olan bilgiler paylaşım sonucu kullanılabilmesidir. Kurum dışı veri paylaşımı ne yazık ki istenilen boyutta değildir. Ancak, Bursa’da diğer kurumlarla olan veri paylaşımı diğer illere göre daha iyidir
Kent Bilgi Sistemi Uygulamalarında Koordinasyon
Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerde koordinasyon kısmen var gibi görünse de, genel itibarıyla koordinasyon yoktur.
Aynı kente hizmet eden ve aynı altlık haritalarda çalışan ve çoğu aynı bilgiye ihtiyaç duyan fakat bilgi paylaşımına karşı olan, koordinasyondan çekinen kurumsal bir anlayış vardır. Bu anlayıştan ancak Kent Bilgi Sistemi ile çözülür denilmesine karşın halada koordinasyon kısmen uygulanabilmektedir.
Bursa Büyükşehir Belediyesi ve BUSKI tarafından yürütülen faaliyetlerde, diğer kurumların koordinasyona katıldığı görülmektedir. Alanya’da (ALBIS) yapılan Kent Bilgi Sistemi çalışmalarına TELEKOM, TEDAŞ, EMNIYET MÜDÜRLÜĞÜ ve SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ katılmamıştır. Bu kurumlar gerektiğinde ALBIS’e başvurarak ücret karşılığı kendilerine ait bilgileri satın almaktadırlar. Diğer illerde de buna benzer uygulamalar vardır. Kurumlar arasında yapılan protokollerle koordinasyonun sağlanması zamanla fesh edilmekte ve koordinasyon çaşitli sebeplerle sağlanamamaktadır.
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemi uygulayan illerde, koordinasyon içerisinde bulundukları kurumların başında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ve Altyapı Sistemleri ile ilgili çalışan kurumlar (BUSKI, ASKI, ISKI vb.) gelmektedir
İLLER TAPU VE
KAD. MÜD.
TELEKOM TEDAŞ EMNİYET
MÜD.
SAĞLIK
MÜD.
ALTYAPI
SİSTEMLERİ
ÜLKEMİZDE KENT BİLGİ SİSTEMİ UYGULAMALARINDA KARŞILAŞILAN
SORUNLAR
Ülkemizde Kent Bilgi Sistemini oluşturmaya çalışan iller, Kent Bilgi Sisteminin kurulması aşamasında çok yoğun, çeşitli ve karmaşık hizmetler sunulmasından dolayı bir takım çeşitli sorunlarla karşılaşmışlardır. Ülkemizde sürdürülmekte olan Kent Bilgi Sistemi çalışmalarında, sistem kurulumunda ve kurulduktan sonra olmak üzere;
Verilerle ilgili, İdari ve yönetimsel, Hukuki, Koordinasyon ve Ekonomik olmak üzere çeşitli sorunlar
yaşanmaktadır. Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde açıklanmıştır
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Verilerle İlgili Sorunlar
İLLER HARİTA
Kent Bilgi sistemi uygulayan illerde, verilerin elde edilmesinden, sisteme entegrasyonuna kadar geçen süre
içerisinde yaşanan verilerle ilgili karşılaşılan sorunlar aşağıdaki gibi gruplandırlabilir
1.- Veri toplama ile ilgili sorunlar:
2.- Veri güncelleme ile ilgili sorunlar
3.- Veri Standartları ile ilgili sorunlar
1.- Veri toplama ile ilgili sorunlar:
•Veri altyapısı oluşturulurken; ihale şartnamesinin hazırlanmasında ve fiyatlandırmada yapılan hatalar
sonucu ortaya çıkan sorunlar,(Akbaş, 2003)
•Veri altyapısını oluşturan ekibin yeterli planlama, koordinasyon ve eşgüdüm içerisinde
çalışmamasından kaynaklanan veri kayıplarına ilişkin yaşanan sorunlar,
•Veri toplamada en uygun yöntem ve metodun seçilememesi ve oluşan kayıplardan dolayı meydana
gelen sorunlar,
•Veri toplama sonucu elde edilen verilerin sağlıklı bir ortamda saklanamaması ve daha sonradan
kullanımı sırasında meydana gelen veri kayıpları sorunları,
2.- Veri güncelleme ile ilgili sorunlar
•Sistem için gerekli olan kadastral paftaların ve imar planların sisteme aktarılmasında karşılaşılan
sorunlar,
•Kadastral paftaların sayısal ortamda olmaması,
•Kadastral altlıklarda yaşanan pafta deformasyonu,
•Eski kadastral haritaların, günümüz teknolojisinden uzak ölçme yöntemleriyle yapılmış olması
sonucu yeterli konumsal doğruluğun olmaması,
•Farklı koordinat sisteminde üretilmiş verilerin ülke koordinat sistemine aktarılmasında oluşan
hatalar,
•İmar planlarının sayısal hale getirilmesinde, seçilen sayısallaştırma yöntemlerinden dolayı
kaynaklanan yeterli hassasiyetin, eksik alanların olması, veri aktarımı sırasında oluşan veri
kayıplarının bulunması gibi sorunların yaşanması,
•İmar planlarının yerel koordinat sisteminde olması ve bunun ülke koordinat sistemine
dönüştürülmesi sırasında yaşanan veri kayıplarının olması,
•Belediye birimleri arasındaki veri trafiği içerisinde benzer çalışmaların birimlerce tekerrür bir
şekilde yapılması ve veri paylaşımına yönelik birlikte hareket edilmemesinden kaynaklanan sorunlar,
•Kadastro Müdürlüklerinde bulunan paftaların çok farklı sistemlerde açılmış olması, paftaların
üzerinde bulunan grafik verilerin güncelliğini yitirmiş olması veya günümüz ölçme tekniğine göre
hata sınırlarını zorlayan ölçü hatalarına sahip olması, bir çok bölgede yenileme çalışmaları yapma
zorunluluğu probleminin ortaya çıkmasından kaynaklanan sorunlar(Baz ve Ark, 2003)
•Veri güncellemelerinin zamanında haftalık veya aylık olarak yapılmamış ve güncellemelerde
meydana gelen düzensizlik yüzünden yaşanan ekonomik ve idari sorunlar,
•Veri güncelleme esnasında kayıt ortamlarının sağlıklı ve düzenli bir şekilde tutulmamamsı yüzünden
oluşan veri kayıpları sorunları,
•Sistem kurulurken uzun vadeli bir proje olması sebebiyle donanımın hep kısa vade de kalması ve
donanımın yenilenmesinden kaynaklanan problemlerin yaşanması (Haşal, 2001)
3.- Veri Standartları ile ilgili sorunlar
•Sisteme entegre edilecek verilerde, dışarıdan gelen veri tipleri ve formatlarında, belirli bir standardın
olmaması sebebiyle değişik tip verilerden dolayı kaynaklanan sorunlar,
•Kent Bilgi Sisteminde kullanılmak üzere yapılan sokak, cadde ve mahalle isimlendirmelerinde belirli
bir sisteme dayanmadan yapılmış olması ve şu an bunların sisteme yeniden entegrasyonu
çalışmalarının gerekli kılınması,
•Kent Bilgi Sistemi kapsamında yürütülen projelerin belirli bir yazılımla üretilirken, dışardan gelen
verilerin farklı CAD yazılımları ile olması ve sisteme entegrasyonu problemlerinin yaşanması,
3.2 Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan İdari ve Yönetimsel Sorunlar
Ülkemizdeki Kent Bilgi Sistemi Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirmesi
Belediyelerin Kent Bilgi Sistemini gerçekleştirmede yaşadığı sorunların başında idari ve yönetimsel sorunlar
gelmektedir.
A. İdari sorunlar:
•Birbirine yakın olan ve belediyelerinde menfaatine gelen yararlar karşısında idareci konumunda
bulunanların arasında yaşanan politik yaklaşımdan kaynaklanan sorunlar,
•Sistemin hayata geçirilmesinde yaşanan maddi kaynakların sınırlı miktarda kullanılması ve kredi
kullanım şartlarına bağlı kalınmaktan kaynaklanan ekonomik problemler,
•Sistemden sorumlu sürekli, kalıcı, konuya hakim ve geniş ufuklu yöneticilerin olmaması ve siyasi
yelpazeden kaynaklanan sorunların yaşanması,
B. Yönetimsel sorunlar:
•Kent Bilgi Sistemi projesinin tamamlanıp bitim süresi içerisinde yönetimsel olarak oluşan farklı
bakış açıları ve projeye olan etkileri yüzünden yaşanan zamandan kayıp, maddiyattan kayıp ve
personel üzerinde oluşan olumsuz yönlerden kaynaklanan sorunlar,
•Personelin yeterli teknik bilgi, beceri ve tecrübeye sahip olmaması yüzünden sistemin kurulum
aşamasında yaşanan veri toplama, güncelleme ve yaşatma gibi sorunların olması,
•Sistemin kurulumu aşamasında yaşanan idari ve teknik personellerin değişimi, olumsuz bakış açıları,
personelin isteksiz davranışları ve yerel seçimlerin belediyeleri negatif yönde etkilemesinden
kaynaklanan sorunlar,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Hukuki Sorunlar
Belediyeler, Kent Bilgi Sistemi projelerini gerçekleştirirken kurum içinden ve kurumlar arasında bilgi kullanımına ihtiyacı vardır. Kurumlar arasında yaşanan en büyük sorunlar arasında hukuki sorunlar yer almaktadır(Çete, 2003).
Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.
•Kent Bilgi Sisteminin yapılabilmesi, projelerin yürütülmesi ve tamamlanarak, kurumlar arasında bir
koordinasyonun sağlanmasına imkan verecek bir düzenlemenin olmamasından kaynaklanan sorunlar,
•Belediyelerin bilgi paylaşımına yönelik faaliyetlerinde veya altlık oluşturmada, kentteki diğer
kurumların yasal düzenlemelerinin buna imkan vermemesinden dolayı kaynaklanan ve zaman, işgücü
ve maddi kayıplara yol açan hukuki sorunlar,
•Geçici de olsa kurumların Genel Müdürlükler seviyesinde yapılan ikili protokoller çerçevesindeki
anlaşmaların, bir zaman sonra hemen kesilmesi ve KBS gibi uzun süreli projelerde verilerin elde
edilememesi ve paylaşılamaması yüzünden kaynaklanan sorunların yaşanması,
•Kentte yer alan tüm kurumların ortak bir çatı altında yasal bir düzenleme ile koordinasyonunu etkili
bir şekilde sağlayacak, kağıt üstünde olmayacak bir yaklaşımla, tekrar yapılandırılması ve bunun
böyle olmamasından kaynaklanan sorunların katlanarak yaşanması,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Koordinasyonla İlgili Sorunlar
Belediyelerin kurumlarla olan koordinasyonun yaşatılmasında bir takım sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunlar aşağıda
maddeler halinde sıralanmaktadır.
•Koordinasyon halinde bulunan kurumlarda, yaşanan duygusal tavırlar ve yönetim şeklinden
kaynaklanan sorunlar,
•Kurumların bilgi paylaşımına yönelik hareketlerinde, hem personel hemde kurumsal olarak
sergilenen isteksizlik ve zaman kayıplarına kadar ulaşan yönetimsel sorunlar,
•Kurumlar arasında yapılan protokollerin daha sonra yönetmeliklerle veya yasal dayanaklarla bir anda
fesh edilip, bilgi paylaşımının veya güncellemesinin üzerinde yarattığı sorunlar,
•Kurumların birbirleriyle olan diyaloglarında yasal protokollerin olmaması ve yapılan faaliyetlerde
yaşanan sorunlar,
•Koordinasyon halinde bulunan kurumlardan gelen bilgilerin doğru, güncel ve tam olmamasından
kaynaklanan sorunlar,
•Kurumlar arasında bilgi teknolojisinin kullanımındaki farklılıklar ve uyumsuzluktan kaynaklanan
sorunlar,
•Farklı kurumlardan gelen bilgilerdeki veri kayıplarının olması ve sisteme entegrasyonun da yaşanan
kayıplardan kaynaklanan sorunlar,
Kent Bilgi Sisteminin Uygulamasında Karşılaşılan Ekonomik Sorunlar
KBS’DE KARŞILAŞILAN İDARİ VE YÖNETİMSEL SORUNLAR İDARİ SORUNLAR YÖNETİMSEL
SORUNLAR
-
Belediyelerin Kent Bilgi Sistemi projesini sonuçlandırabilmesi için ekonomik yönden rahat olmaları gerekmektedir.
Yeterli maddi kaynağın olmamasından kaynaklanan bir takım sorunlar yaşanabilmektedir.
Bu sorunlar aşağıda maddeler halinde sıralanmıştır.
•Kent Bilgi Sisteminin tamamlanmasına kadar geçen sürede, ekonomik olarak Belediyelerin yeterli
maddi kaynağa sahip olmamasından kaynaklanan sorunlar,
•Proje çerçevesince yapılan tüm faaliyetlerin bir maddi külfetinin olması ve hazırda bunu hemen
karşılayacak bir bütçeye sahip belediyelerin sayısının olmaması ve bundan dolayı da yaşanan maddi
sorunların olması,
•Yıllık belediye bütçesinin yapılması sırasında Kent Bilgi Sistemi olarak ayrılan paranın yetmeyecek
kadar az olması ve bundan dolayı da veri yaşatma, entegrasyon ve dinamik yapının korunamaması
gibi problemlerin oluşmasına sebebiyet veren ekonomik sorunlar,
•Sistemin bileşenleri olan donanımın ve yazılımın bakımı, güncellemesi gibi durumlarda ekonomik
yapının kısıtlı olmasından dolayı sistem üzerinde meydana gelebilecek olumsuz etkilerden
kaynaklanan sorunlar,
•Sistemde yer alan verilerin toplanması veya güncellenmesinde meydana gelen maddi şartların yerine
getirilmesinde, belediye bütçelerinden yeterli miktarda ödenek ayrılmaması ve bununda sistemi
yaşatması üzerinde yaratacağı idari ve yararlar konusundaki eksikliklerden kaynaklanan sorunlar,
SONUÇ
Kentsel faaliyetlerin sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesinde, konumsal bilgiye sahip olmak bu türden bilgileri etkili bir biçimde kullanmak büyük önem taşımaktadır. Özellikle yerel yönetimler açısından ihtiyaç duyulan planlama, mühendislik projeleri ve uygulamaları bilgilerine hızlıca erişmek, gerektiğinde bu bilgileri kullanarak yeni bilgiler üretmek, bunların takibi ve kontrolünü yapmak düzenli ve planlı bir kentleşme için vazgeçilmez unsurlardır.
Özellikle, Kent Bilgi Sistemi ile bilgisayar ortamında konumsal olarak üretilen harita bilgileri, konumsal olmayan diğer bilgilerle ilişkilendirilerek gerekli konumsal bilgi analizleri yapılır. Böylece, yerel idarelerin harita bilgisi gerektiren temel işlevleri, teknoloji yardımıyla kısa bir sürede gerçekleşeceğinden büyük bir ekonomik kazanç sağlanacak ve Kent Bilgi Sistemi sayesinde kentsel faaliyetler için güçlü bir karar destek sistemi oluşturulmuş olacaktır. (Bank ve Ekiz, 2001)
Günümüzde kentsel faaliyetlerin alışagelmiş yöntemlerce yapılması yerel yönetimler açısından büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bunları giderebilmek için, bilgisayar ve iletişim teknolojilerinden yararlanma yoluna gidilmelidir. Bunun için, Kent Bilgi Sisteminin kurulması yerel yönetimler için olmazsa olmaz politikalarından birisi haline getirilmelidir.
Yerel yönetimlere kurulacak bir Kent Bilgi Sistemi projesinin yönetimlerce desteklenmesi ve kabul görmesi, pilot bir proje çalışmasıyla sağlayacağı ekonomik katkının ve avantajların neler olduğunun görülmesi sağlanmalıdır.
Belirli bir boyutta gerçekleştirilecek bu tür çalışma kapsamında; yazılım, donanım, veri toplama ve değişimi gibi temel ihtiyaç ve işlevlere ilişkin maliyet hesapları yapılarak tasarlanmalıdır.
Ülkemizde geniş çaplı bir Kent Bilgi Sistemi uygulaması çok azdır. Yetersiz teknolojik yatırımlar, yazılım
desteğinden yoksunluk, bilgisizlik ve yetişmiş eleman eksikliği, gereksiz bürokratik işlemler, kurumlar arası
güvensizlik gibi sorunların giderilmesiyle ve bilgi paylaşma alışkanlığının kazanılmasıyla, yerel yönetimlerin Kent Bilgi Sistemine geçişi kolaylaşacaktır.
Büyük yatırımlar neticesinde oluşturulacak bir Kent Bilgi Sisteminin, tecrübe ve sorumluluk bilincinde olan
personel tarafından kullanılması ve korunması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle; personel temini, eğitim ve organizasyonu Kent Bilgi Sistemi içinde önemli bir yer tutmaktadır. Kent Bilgi Sistemi içerisinde farklı rollerin veya görevlerin uzmanlık alanları farklı personel tarafından düşünüldüğünde, bunların birbirleriyle uyum içerisinde çalışmalarını sağlamak önem arz etmektedir.
Ülkemizde, Kent Bilgi Sistemi kurulmasına dair belirlenmiş ilke veya standartlar bulunmamaktadır. Bu durum konu ile ilgilenmek isteyen ilgilileri veya kurumları karamsarlığa düşürmektir. Belediyeler birliği veya
benimsenecek başka bir kuruluşun çatısı altında veya önderliğinde ülke bütününde topoğrafik, kadastral, orman, altyapı haritaları vb. plan üreten tüm kurumların, üniversitelerin konu ile ilgili temsilciliklerinden oluşan bölgesel organizasyon veya merkezler kurulmalıdır. Bu merkezler arasında sağlanacak koordinasyon ve işbirliği ile Kent Bilgi Sistemleri için ilke ve standartlar belirlenmelidir. Ayrıca bu merkezler üniversitelerle işbirliği yaparak danışmanlık hizmeti verebilmelidir.
Ülkemizdeki Kent Bilgi Sistemi Çalışmalarının Genel Bir Değerlendirmesi
Kurumlar; kendi bilgi sistemlerini kurma yönünde CBS-KBS Merkezi ile işbirliği içinde olmalarını zorunlu kılacak yasal düzenlemeler yapılıncaya kadar, karşılıklı işbirliği protokolleri ile bilgi teknolojisini insanların faydasına kullanma yönünde davranış içine girilmesi için herkes üzerine düşeni yapmalıdır.
Kent Bilgi Sisteminin ülkemizde yaygın olarak kullanılmasının sayısız faydaları, başta konumsal veriye ihtiyaç duyan kurum ve kuruluşlar tarafından iyi bilinmektedir. Kent Bilgi sisteminin kurulması ile ülke kalkınmasında bilgiye hızlı, doğru ve güncel olarak ulaşılacak, karar destek politikaları hızlanacaktır.