TÜRKİYE EMEKLİ SUBAYLAR, EMEKLİ ASTSUBAYLAR, HARP MALULÜ GAZİLER, ŞEHİT DUL VE YETİMLERİ İLE MUHARİP GAZİLER DERNEKLERİ HAKKINDA KANUN
Kanun Numarası: 2847
Kabul Tarihi: 16/06/1983
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 18/06/1983
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 18081
AMAÇ VE KAPSAM
Madde 1 - Bu Kanun, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılanların askerlik mesleğine ilişkin ortak anılarını yaşatmak dayanışmalarını devam ettirmek, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak gayesiyle kuracakları Türkiye Emekli Subaylar, Türkiye Emekli Astsubaylar, Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri ile Türkiye Muharip Gaziler derneklerinin tabi olacakları esas ve usulleri düzenler.
TANIMLAR
Mükerrer Madde 1 - (Ek madde: 23/07/1999 - 4417/1 md.)
Bu Kanunda geçen;
Muharip Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplurından harbe fiilen katılanları,
Malul Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplurından; Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırlarını korumuk ve güvenliğini sağlamak görevi ile harpte veya Devletin bekasını hedef alan terör örgütlerine karşı yurt içi ve yurt dışı mücadeledre her çeşit düşman veya terörist silahlarının tesiri ile veya harp bölgesindeki hareket ve hizmetler sırasında, bu hareket ve hizmetlerin sebep ve tesiri ile yaralanarak tedavileri sonucunda sakatlık raporu ile kesinleşenleri, ifade eder.
KURUCULAR
Madde 2 - Bu Kanuna tabi derneklerden:
a) Türkiye Emekli Subaylar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik veya maluliyet nedeniyle ayrılan subaylar,
b) Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik veya maluliyet nedeniyle ayrılan astsubaylar ile uzman çavuş, uzman jandarma çavuşlar,
c) Türkiye Harp Malulü Gazileri Şehit Dul ve Yetimleri Derneği; harp ve vazife malulü olanlar,
d) Türkiye Muharip Gaziler Derneği; savaşa katılanlar.
Tarafından kurulur.
TÜZELKİŞİLİK KAZANMA
Madde 3 - Bu Kanuna göre kurulacak derneklerin tüzükleri, Milli Savunma Bakanlığınca incelenip, gerekiyorsa ilave ve ek değişiklikler yapıldıktan ve son şeklini aldıktan sonra İçişleri Bakanlığına gönderilir. İçişleri Bakanlığınca Dernekler Kütüğüne kaydedilen dernek, kayıt tarihinde tüzelkişilik kazanır.
Son şeklini alan tüzük, kayıt tarihi ile birlikte kuruculara tebliğ edilir.
Tüzüklerde yapılacak değişiklikler hakkında da aynı yöntem uygulanır.
ÜYE OLABİLECEKLER
Madde 4 - (Değişik madde: 06/11/1996 - 4204/1 md.)
2 nci maddeye göre kurulacak derneklerden;
a) Türkiye Emekli Subaylar Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri,
b) Türkiye Emekli Astsubaylar Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri,
c) Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri, şehitlerin dul ve yetimleri,
d) Türkiye Muharip Gaziler Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, Kuvayı Milliye'ye katılanlar, savaş ilan edilmemiş olsa bile savaşa katılanlar, işgal kuvvetlerine karşı çarpışanlar, çatışmaya taraf olan bir devletin silahlı güçlerine karşı savaşanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri, Üye olabilirler.
KURUCU VE ÜYE OLAMAYACAKLAR
Madde 5 - Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik hakkı kazanmadan istifa edenler (savaşanlar hariç), mahkeme kararı ile çıkarılanlar, disiplinsizlik veya ahlaki nedenlerle ayırma işlemine tabi tutulanlar, bu Kanuna tabi dernekleri kuramaz ve üye olamazlar.
YASAKLAR
Madde 6 - Bu Kanunla kurulması öngörülen derneklerin dışında; aynı amacı güden, bu derneklerin isimleriyle veya bunların isimlerinin baş ve sonuna ekler yaparak veya asker, gazi, muharip, askeri okul adlarını veya benzeri isimleri kullanarak dernek kurulamaz.
(Ek fıkra: 23/07/1999 - 4417/2 md.) Bu Kanuna göre dernekler, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan maddi yardım kabul edemez ve adı geçen kurumlara maddi yardımda bulunamaz.
KAMU YARARINA ÇALIŞMA
Madde 7 - Bu Kanuna göre kurulan dernekler kamu yararına çalışan derneklerden sayılırlar. Bu derneklere yardım yapılabilmesi için ayrıca Milli Savunma Bakanlığı Bütçesine ödenek konulabilir.
DERNEKLERE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI
Madde 8 - Bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hallerde Dernekler Kanunu ile Türk Medeni Kanununun dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
YÖNETMELİK
Madde 9 - Bu Kanunda gösterilen derneklerin, yurt dışındaki aynı amacı güden dernekler tarafından düzenlenen toplantılara katılmalarına izin verilmesi ve benzeri yabancı dernek temsilcilerinin Türkiye'ye davet edilmesi, bu toplantılar ile yurt içi ve yurt dışı tanıtma faaliyetlerinden uygun görülenlerin giderlerinin hangi ölçüde karşılanacağı hususları ile ilgili usul ve esaslar, üyelerin ulusal bayramlarda ve kurtuluş günlerinde giyecekleri kıyafetlerin şekli takabilecekleri madalya ve benzeri alametlerin neler olacağı, Milli Savunma Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.
GEÇİCİ MADDELER:
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yayımı tarihini izleyen bir ay içerisinde, Milli Savunma ve İçişleri bakanları halen mevcut derneklerin yönetim kurullarından, mensuplarının tabi olduğu statüyü dikkate alarak yeni kurulacak derneklerin kurucu heyetlerinde görev alacak kişilerin tespitini ister. Bu süre içinde dernekler, kurucu heyette görev alacak kişileri belirlemez veya bildirilenler gerekli nitelikleri haiz olmaz yahut sayısı yediden az olursa, yetkili bakanlar kurucu heyetleri doğrudan oluşturur.
Bu şekilde oluşturulan kurucu heyetler, Dernekler Kanununa ve bu Kanunda öngörülen esasları dikkate alarak yeni kurulacak derneklerin tüzüklerini hazırlayıp iki ay içinde Milli Savunma Bakanlığına vermek zorundadır. Milli Savunma Bakanlığı tüzükleri inceleyip, kanuna uygunluğunu sağlayarak, nihai şeklini verir.
Geçici Madde 2 - Mevcut dernekler, geçici 1 inci maddeye göre yeni derneklerin kurulma işlemlerinin tamamlanmasını izleyen üç ay içinde genel kurullarını toplayıp üyelerinin tabi olduğu statülerini dikkate alarak, yeni kurulan derneklerden birine intibak ve mal varlıklarının bu Kanuna göre kurulacak derneklerden bir veya birkaçına intikali hususunda gerekli kararı almak zorundadır. Belirlenen sürede bu kararı almayan dernekler süre bitiminde infisah etmiş sayılır. Bu derneklerin mal varlıkları bu Kanuna göre kurulan derneklerden Milli Savunma ve İçişleri bakanlarınca uygun görülecek bir veya birkaçına intikal ettirilir.
Mal varlıklarının bu Kanuna göre kurulan derneklerden bir veya birkaçına intikali için karar alınmasında üyelerinin statü ve miktarı gözönünde bulundurulur.
İltihak suretiyle veya infisah etmiş sayılarak tüzelkişilikleri sona eren derneklerin üyeleri, tabi oldukları statüye göre yeni kurulan derneklere yeniden üye kaydedilir.
Geçici Madde 3 - Üyelerin nitelikleri ve kuruluş amaçları bakımından geçici 2 nci maddeye göre iltihak kararı alması veya infisah etmiş sayılması mümkün olmayan ancak tüzüklerinde belirlenen amaç ve kullandıkları isimler bakımından bu Kanun esaslarına aykırı durumda olan dernekler, bu Kanunun yayımını izleyen bir ay içinde İçişleri Bakanlığınca tespit edilerek ilgililere yazılı olarak bildirilir. Dernekler bu bildirimden itibaren altı ay içinde gerekli değişiklikleri yaparak tüzüklerindeki Kanuna aykırılıkları gidermek zorundadır. Belirlenen sürede gerekli değişiklikleri yapmayan dernekler, süre bitiminde infisah etmiş sayılır ve Dernekler Kanununa göre tasfiye edilir.
YÜRÜRLÜK
Madde 10 - Bu Kanun yayım tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME
Madde 11 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Kanun Numarası: 2847
Kabul Tarihi: 16/06/1983
Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 18/06/1983
Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 18081
AMAÇ VE KAPSAM
Madde 1 - Bu Kanun, Türk Silahlı Kuvvetlerinden ayrılanların askerlik mesleğine ilişkin ortak anılarını yaşatmak dayanışmalarını devam ettirmek, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak gayesiyle kuracakları Türkiye Emekli Subaylar, Türkiye Emekli Astsubaylar, Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri ile Türkiye Muharip Gaziler derneklerinin tabi olacakları esas ve usulleri düzenler.
TANIMLAR
Mükerrer Madde 1 - (Ek madde: 23/07/1999 - 4417/1 md.)
Bu Kanunda geçen;
Muharip Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplurından harbe fiilen katılanları,
Malul Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplurından; Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırlarını korumuk ve güvenliğini sağlamak görevi ile harpte veya Devletin bekasını hedef alan terör örgütlerine karşı yurt içi ve yurt dışı mücadeledre her çeşit düşman veya terörist silahlarının tesiri ile veya harp bölgesindeki hareket ve hizmetler sırasında, bu hareket ve hizmetlerin sebep ve tesiri ile yaralanarak tedavileri sonucunda sakatlık raporu ile kesinleşenleri, ifade eder.
KURUCULAR
Madde 2 - Bu Kanuna tabi derneklerden:
a) Türkiye Emekli Subaylar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik veya maluliyet nedeniyle ayrılan subaylar,
b) Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği; Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik veya maluliyet nedeniyle ayrılan astsubaylar ile uzman çavuş, uzman jandarma çavuşlar,
c) Türkiye Harp Malulü Gazileri Şehit Dul ve Yetimleri Derneği; harp ve vazife malulü olanlar,
d) Türkiye Muharip Gaziler Derneği; savaşa katılanlar.
Tarafından kurulur.
TÜZELKİŞİLİK KAZANMA
Madde 3 - Bu Kanuna göre kurulacak derneklerin tüzükleri, Milli Savunma Bakanlığınca incelenip, gerekiyorsa ilave ve ek değişiklikler yapıldıktan ve son şeklini aldıktan sonra İçişleri Bakanlığına gönderilir. İçişleri Bakanlığınca Dernekler Kütüğüne kaydedilen dernek, kayıt tarihinde tüzelkişilik kazanır.
Son şeklini alan tüzük, kayıt tarihi ile birlikte kuruculara tebliğ edilir.
Tüzüklerde yapılacak değişiklikler hakkında da aynı yöntem uygulanır.
ÜYE OLABİLECEKLER
Madde 4 - (Değişik madde: 06/11/1996 - 4204/1 md.)
2 nci maddeye göre kurulacak derneklerden;
a) Türkiye Emekli Subaylar Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri,
b) Türkiye Emekli Astsubaylar Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri,
c) Türkiye Harp Malulü Gaziler, Şehit Dul ve Yetimleri Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri, şehitlerin dul ve yetimleri,
d) Türkiye Muharip Gaziler Derneğine, bu Derneği kurma hakkına sahip olanlar, Kuvayı Milliye'ye katılanlar, savaş ilan edilmemiş olsa bile savaşa katılanlar, işgal kuvvetlerine karşı çarpışanlar, çatışmaya taraf olan bir devletin silahlı güçlerine karşı savaşanlar, bunların eşleri ile dul ve yetimleri, Üye olabilirler.
KURUCU VE ÜYE OLAMAYACAKLAR
Madde 5 - Türk Silahlı Kuvvetlerinden emeklilik hakkı kazanmadan istifa edenler (savaşanlar hariç), mahkeme kararı ile çıkarılanlar, disiplinsizlik veya ahlaki nedenlerle ayırma işlemine tabi tutulanlar, bu Kanuna tabi dernekleri kuramaz ve üye olamazlar.
YASAKLAR
Madde 6 - Bu Kanunla kurulması öngörülen derneklerin dışında; aynı amacı güden, bu derneklerin isimleriyle veya bunların isimlerinin baş ve sonuna ekler yaparak veya asker, gazi, muharip, askeri okul adlarını veya benzeri isimleri kullanarak dernek kurulamaz.
(Ek fıkra: 23/07/1999 - 4417/2 md.) Bu Kanuna göre dernekler, siyasi partilerden, işçi ve işveren sendikalarından ve mesleki kuruluşlardan maddi yardım kabul edemez ve adı geçen kurumlara maddi yardımda bulunamaz.
KAMU YARARINA ÇALIŞMA
Madde 7 - Bu Kanuna göre kurulan dernekler kamu yararına çalışan derneklerden sayılırlar. Bu derneklere yardım yapılabilmesi için ayrıca Milli Savunma Bakanlığı Bütçesine ödenek konulabilir.
DERNEKLERE İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI
Madde 8 - Bu Kanunda özel hüküm bulunmayan hallerde Dernekler Kanunu ile Türk Medeni Kanununun dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
YÖNETMELİK
Madde 9 - Bu Kanunda gösterilen derneklerin, yurt dışındaki aynı amacı güden dernekler tarafından düzenlenen toplantılara katılmalarına izin verilmesi ve benzeri yabancı dernek temsilcilerinin Türkiye'ye davet edilmesi, bu toplantılar ile yurt içi ve yurt dışı tanıtma faaliyetlerinden uygun görülenlerin giderlerinin hangi ölçüde karşılanacağı hususları ile ilgili usul ve esaslar, üyelerin ulusal bayramlarda ve kurtuluş günlerinde giyecekleri kıyafetlerin şekli takabilecekleri madalya ve benzeri alametlerin neler olacağı, Milli Savunma Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.
GEÇİCİ MADDELER:
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun yayımı tarihini izleyen bir ay içerisinde, Milli Savunma ve İçişleri bakanları halen mevcut derneklerin yönetim kurullarından, mensuplarının tabi olduğu statüyü dikkate alarak yeni kurulacak derneklerin kurucu heyetlerinde görev alacak kişilerin tespitini ister. Bu süre içinde dernekler, kurucu heyette görev alacak kişileri belirlemez veya bildirilenler gerekli nitelikleri haiz olmaz yahut sayısı yediden az olursa, yetkili bakanlar kurucu heyetleri doğrudan oluşturur.
Bu şekilde oluşturulan kurucu heyetler, Dernekler Kanununa ve bu Kanunda öngörülen esasları dikkate alarak yeni kurulacak derneklerin tüzüklerini hazırlayıp iki ay içinde Milli Savunma Bakanlığına vermek zorundadır. Milli Savunma Bakanlığı tüzükleri inceleyip, kanuna uygunluğunu sağlayarak, nihai şeklini verir.
Geçici Madde 2 - Mevcut dernekler, geçici 1 inci maddeye göre yeni derneklerin kurulma işlemlerinin tamamlanmasını izleyen üç ay içinde genel kurullarını toplayıp üyelerinin tabi olduğu statülerini dikkate alarak, yeni kurulan derneklerden birine intibak ve mal varlıklarının bu Kanuna göre kurulacak derneklerden bir veya birkaçına intikali hususunda gerekli kararı almak zorundadır. Belirlenen sürede bu kararı almayan dernekler süre bitiminde infisah etmiş sayılır. Bu derneklerin mal varlıkları bu Kanuna göre kurulan derneklerden Milli Savunma ve İçişleri bakanlarınca uygun görülecek bir veya birkaçına intikal ettirilir.
Mal varlıklarının bu Kanuna göre kurulan derneklerden bir veya birkaçına intikali için karar alınmasında üyelerinin statü ve miktarı gözönünde bulundurulur.
İltihak suretiyle veya infisah etmiş sayılarak tüzelkişilikleri sona eren derneklerin üyeleri, tabi oldukları statüye göre yeni kurulan derneklere yeniden üye kaydedilir.
Geçici Madde 3 - Üyelerin nitelikleri ve kuruluş amaçları bakımından geçici 2 nci maddeye göre iltihak kararı alması veya infisah etmiş sayılması mümkün olmayan ancak tüzüklerinde belirlenen amaç ve kullandıkları isimler bakımından bu Kanun esaslarına aykırı durumda olan dernekler, bu Kanunun yayımını izleyen bir ay içinde İçişleri Bakanlığınca tespit edilerek ilgililere yazılı olarak bildirilir. Dernekler bu bildirimden itibaren altı ay içinde gerekli değişiklikleri yaparak tüzüklerindeki Kanuna aykırılıkları gidermek zorundadır. Belirlenen sürede gerekli değişiklikleri yapmayan dernekler, süre bitiminde infisah etmiş sayılır ve Dernekler Kanununa göre tasfiye edilir.
YÜRÜRLÜK
Madde 10 - Bu Kanun yayım tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME
Madde 11 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.