Salvo
Kayıtlı Üye
TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU
Kanun Numarası : 403
Kabul Tarihi : 11/2/1964
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 22/2/1964 Sayı: 11638
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 3 Sayfa: 470
BİRİNCİ BÖLÜM
Türk Vatandaşlığının Kazanılması
I - Kanun yolu ile kazanma
1. Nesep ile
A) Doğum
Madde 1 - (Değişik: 13/2/1981 - 2383/1 md.)
Türkiye içinde veya dışında Türk babadan olan ya da Türk anadan doğan çocuk-
lar doğumlarından başlayarak Türk vatandaşıdırlar.
B) Hal değişikliği
Madde 2 - Yabancı anadan evlilik dışında doğan çocuk,
a) Nesebinin tashihi,
b) Babalığın hükümle tahakkuk etmesi,
c) Tanıma,
yollarından biriyle bir Türk vatandaşına nesep bağı ile bağlanırsa, doğumundan
başlayarak Türk vatandaşı olur.
C) Evlat edinme
Madde 3 - Evlat edinme evlatlığın vatandaşlığına tesir etmez. Ancak, küçük
olan evlatlık, vatansız olur veya anası babası bulunmaz veyahut nerede olduğu
bilinmezse bir Türk tarafından evlatlığa alınmakla Türk vatandaşı olur.
2. Doğum yeri ile
Madde 4 - Türkiye'de doğan ve vatandaşlığını ana ve babasından doğumla kaza-
namıyan çocuklar doğumlarından başlıyarak Türk vatandaşıdırlar.
Türkiye'de bulunmuş çocuklar, aksi sabit olmadıkça, Türkiye'de doğmuş sayı-
lırlar.
3. Evlenme ile
Madde 5 - Bir Türkle evlenen yabancı kadın Türk vatandaşlığına geçmek iste-
diğini 42 nci maddede gösterilen şekilde bildirdiği veya vatansız bulunduğu ve
yahut evlenmekle eski vatandaşlığını kaybettiği takdirde Türk vatandaşlığını
kendiliğinden kazanır.
Evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde akitte hüsnüniyetli olan kadın,
Türk vatandaşlığını muhafaza eder.
Butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocuklar, ana veya babaları hüsnü-
niyetli olmasalar dahi Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.
KANUNLAR, TEMMUZ 1989 (Ek - 4)
II- Yetkili makam kararı ile kazanma
1. Vatandaşlığa alınma çeşitleri ve ikamet
A) Genel olarak vatandaşlığa alınma:
Madde 6 - Aşağıdaki şartları taşıyan yabancılar Bakanlar Kurulu kararı ile
Türk Vatandaşlığına alınabilirler.
Vatandaşlığa alınmasını isteyen kişi,
a) Kendi milli kanununa, vatansız ise Türk Kanununa göre reşit olmalıdır.
b) Müracaat tarihinden geriye doğru Türkiye'de 5 yıl ikamet etmiş olmalı-
dır.
c) Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışı ile teyit etmiş olmalı-
dır.
ç) İyi ahlak sahibi olmalıdır.
d) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden hastalığı bulunmamalıdır.
e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmelidir.
f) Türkiye'de kendisinin ve geçimi ile yükümlü olduğu kimselerin geçimini
sağlıyacak gelire veya mesleke sahip olmalıdır.
B) İstisnai vatandaşlığa alınma:
Madde 7 - Aşağıdaki hallerde 6 ncı maddenin (b) ve (c) bentlerindeki şartlar
aranmaksızın yabancılar, istekleri üzerine, İçişleri Bakanlığının teklifi ve Ba-
kanlar Kurulu karariyle Türk vatandaşlığına alınabilirler.
a) Türk vatandaşlığını herhangi bir şekilde kaybetmiş olanların sonradan
doğmuş reşit çocukları,
b) Bir Türk vatandaşı ile evli olanlarla, bunların reşit çocukları,
c) Türk soyundan olanlarla, eşleri ve reşit çocukları,
ç) Bir Türk vatandaşı ile evlenme karariyle Türkiye'de yerleşmiş olanlar,
d) Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren sosyal, ekonomik alanlarda veya bi-
lim, teknik veyahut sanat alanlarında olağanüstü hizmeti geçmiş veya hizmeti ge-
çeceği düşünülen kimseler,
e) Vatandaşlığa alınması Bakanlar Kurulunca zaruri görülenler.
C) Yeniden vatandaşlığa alınma:
Madde 8 - Bu kanuna göre Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanları, Bakanlar
Kurulu ikamet şartı aranmaksızın yeniden vatandaşlığa alabilir. 35 inci madde
hükmü saklıdır.
D) Yabancının ikameti:
Madde 9 - Bir yabancı için ikamet Türk kanunlarına uygun olarak Türkiye'de
oturmaktır. Yabancının, toplamı altı ayı geçmemek şartiyle Türkiye dışında bu-
lunması ikamet süresini kesmez. Ancak Türkiye dışında geçirdiği zaman ikamet sü-
resinden sayılmaz.
2. Bakanlar Kurulu kararının hükmü ve vatandaşlığa alınmada usul (1)
A) Bakanlar Kurulu kararının hükmü
Madde 10 - (Değişik: 20/4/1989 - 3540/1 md.)
Şartsız olarak vatandaşlığa alınma Bakanlar Kurulu kararı tarihinden itiba-
ren hüküm ifade eder.
Bakanlar Kurulunca bir şarta bağlı olarak vatandaşlığa alınmasına karar ve-
rilenler için vatandaşlığa alınma kararı, bu şartın yerine getirildiğinin İçiş-
leri Bakanlığınca tespit edildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.
İki yıl içerisinde şartların yerine getirilmemiş olması halinde İçişleri Ba-
kanlığının teklifi üzerine vatandaşlığa alınma kararı Bakanlar Kurulunca iptal
edilir.
---------------------------------
(1) 20/4/1989 tarihli ve 3540 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile bu Kanunun 10 ve
11 inci maddelerinin ortak başlığı değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
B) Vatandaşlığa alınmada usul
Madde 11 - (Değişik: 20/4/1989 - 3540/2 md.)
Türk vatandaşlığına alınma başvurusu ilgilinin oturduğu yerin en büyük mülki
idare amirine, yabancı ülkelerde Türk konsolosluklarına bir dilekçe ile yapılır.
Bu makamlarca hazırlattırılacak dosya, gereği yapılmak üzere İçişleri Bakan-
lığına gönderilir.
Vatandaşlığa alınma dileğinde bulunan kişi hakkında, bu Kanunun uygulanması-
na ilişkin yönetmelikle tespit edilecek esaslara göre soruşturma yapılarak ge-
rekli şartların bulunup bulunmadığı araştırılır. Durumları uygun görülenlerin
vatandaşlığa kabulü için Başbakanlığa teklifte bulunulur; uygun görülmeyenlerin
başvuruları,İçişleri Bakanlığınca reddedilir.
III - Seçme hakkı ile kazanma
1. Türk vatandaşlığını kaybeden küçükler
Madde 12 - Aşağıdaki kişiler, Türk Medeni Kanununa göre reşit olmalarından
başlıyarak bir yıl içinde Türk vatandaşlığını seçebilirler:
a) (Mülga: 13/2/1981 - 2383/11 md.)
b) 30 ve 37 nci maddeler gereğince, analarına bağlı olarak Türk vatandaşlı-
ğını kaybeden küçükler,
c) 32 ve 36 ncı maddeler gereğince ana veya babalarına bağlı olarak Türk va-
tandaşlığını kaybeden küçükler,
2. Evlenme ile Türk vatandaşlığını kaybeden kadın
Madde 13 - 19 uncu madde uyarınca evlenme ile Türk vatandaşlığından ayrılan
kadın bu evliliğin sona ermesinden başlıyarak üç yıl içinde Türk vatandaşlığına
dönebilir.
IV - Vatandaşlığı kazanmanın sonuçları
1. Evlenmede çocuklar
Madde 14 - Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan kadının, bu evlenmeden
önceki küçük çocukları,
a) Babanın ölmüş bulunması,
b) Babanın belli olmaması,
c) Babanın vatansız bulunması,
ç) Çocuğun vatansız olması,
d) Velayetin anada bulunması,
Hallerinde, analarına bağlı olarak Türk vatandaşı olurlar.
Şu kadar ki (a) ve (d) bentlerinin uygulanmasında 16 ıncı maddedeki şartlar
aranır.
2. Vatandaşlığa alınma:
A) Eş:
Madde 15 - Vatandaşlığa alınma eşin vatandaşlığına tesir etmez, ancak, va-
tansız kadın, kocasına bağlı olarak Türk vatandaşı olur.
B) Çocuklar:
Madde 16 - Küçük çocuklar Türk vatandaşlığına alınan babalarına bağlı olarak
Türk vatandaşı olurlar.
Türk vatandaşlığına alınan kadının küçük çocukları,
a) Babanın ölmüş bulunması,
b) Babanın belli olmaması,
c) Babanın vatansız olması,
ç) Çocuğun vatansız olması,
d) Velayetin anada bulunması
Hallerinde çocuğun milli kanunu engel olmadığı takdirde analarına bağlı ola-
rak Türk vatandaşı olurlar.
3. Seçme hakkı ile kazanma
A) Türk vatandaşlığını seçen kişinin eşi ve çocukları:
Madde 17 - Bu kanunun, vatandaşlığı kazanmanın sonuçlarını düzenliyen 15 ve
16 ncı maddeleri 12 nci madde uyarınca seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlı-
ğına dönen kişilerin eşleri ve küçük çocukları hakkında da uygulanır.
B) Türk vatandaşlığını seçen kadının çocukları:
Madde 18 - Evlenme ile Türk vatandaşlığından ayrılan analarına bağlı olarak
Türk vatandaşlığını kaybeden küçük çocuklar, kadının 13 üncü madde uyarınca seç-
me hakkını kullanarak Türk vatandaşlığına dönmesi halinde, analarına bağlı ola-
rak Türk vatandaşı olurlar.
Kadına Türk vatandaşlığını kaybettiren evlenmeden olan küçük çocukları,
16 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen hallerde seçme hakkını kullanan
analarına bağlı olarak Türk vatandaşı olurlar.
Kanun Numarası : 403
Kabul Tarihi : 11/2/1964
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 22/2/1964 Sayı: 11638
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5 Cilt: 3 Sayfa: 470
BİRİNCİ BÖLÜM
Türk Vatandaşlığının Kazanılması
I - Kanun yolu ile kazanma
1. Nesep ile
A) Doğum
Madde 1 - (Değişik: 13/2/1981 - 2383/1 md.)
Türkiye içinde veya dışında Türk babadan olan ya da Türk anadan doğan çocuk-
lar doğumlarından başlayarak Türk vatandaşıdırlar.
B) Hal değişikliği
Madde 2 - Yabancı anadan evlilik dışında doğan çocuk,
a) Nesebinin tashihi,
b) Babalığın hükümle tahakkuk etmesi,
c) Tanıma,
yollarından biriyle bir Türk vatandaşına nesep bağı ile bağlanırsa, doğumundan
başlayarak Türk vatandaşı olur.
C) Evlat edinme
Madde 3 - Evlat edinme evlatlığın vatandaşlığına tesir etmez. Ancak, küçük
olan evlatlık, vatansız olur veya anası babası bulunmaz veyahut nerede olduğu
bilinmezse bir Türk tarafından evlatlığa alınmakla Türk vatandaşı olur.
2. Doğum yeri ile
Madde 4 - Türkiye'de doğan ve vatandaşlığını ana ve babasından doğumla kaza-
namıyan çocuklar doğumlarından başlıyarak Türk vatandaşıdırlar.
Türkiye'de bulunmuş çocuklar, aksi sabit olmadıkça, Türkiye'de doğmuş sayı-
lırlar.
3. Evlenme ile
Madde 5 - Bir Türkle evlenen yabancı kadın Türk vatandaşlığına geçmek iste-
diğini 42 nci maddede gösterilen şekilde bildirdiği veya vatansız bulunduğu ve
yahut evlenmekle eski vatandaşlığını kaybettiği takdirde Türk vatandaşlığını
kendiliğinden kazanır.
Evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde akitte hüsnüniyetli olan kadın,
Türk vatandaşlığını muhafaza eder.
Butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocuklar, ana veya babaları hüsnü-
niyetli olmasalar dahi Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.
KANUNLAR, TEMMUZ 1989 (Ek - 4)
II- Yetkili makam kararı ile kazanma
1. Vatandaşlığa alınma çeşitleri ve ikamet
A) Genel olarak vatandaşlığa alınma:
Madde 6 - Aşağıdaki şartları taşıyan yabancılar Bakanlar Kurulu kararı ile
Türk Vatandaşlığına alınabilirler.
Vatandaşlığa alınmasını isteyen kişi,
a) Kendi milli kanununa, vatansız ise Türk Kanununa göre reşit olmalıdır.
b) Müracaat tarihinden geriye doğru Türkiye'de 5 yıl ikamet etmiş olmalı-
dır.
c) Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışı ile teyit etmiş olmalı-
dır.
ç) İyi ahlak sahibi olmalıdır.
d) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden hastalığı bulunmamalıdır.
e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmelidir.
f) Türkiye'de kendisinin ve geçimi ile yükümlü olduğu kimselerin geçimini
sağlıyacak gelire veya mesleke sahip olmalıdır.
B) İstisnai vatandaşlığa alınma:
Madde 7 - Aşağıdaki hallerde 6 ncı maddenin (b) ve (c) bentlerindeki şartlar
aranmaksızın yabancılar, istekleri üzerine, İçişleri Bakanlığının teklifi ve Ba-
kanlar Kurulu karariyle Türk vatandaşlığına alınabilirler.
a) Türk vatandaşlığını herhangi bir şekilde kaybetmiş olanların sonradan
doğmuş reşit çocukları,
b) Bir Türk vatandaşı ile evli olanlarla, bunların reşit çocukları,
c) Türk soyundan olanlarla, eşleri ve reşit çocukları,
ç) Bir Türk vatandaşı ile evlenme karariyle Türkiye'de yerleşmiş olanlar,
d) Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren sosyal, ekonomik alanlarda veya bi-
lim, teknik veyahut sanat alanlarında olağanüstü hizmeti geçmiş veya hizmeti ge-
çeceği düşünülen kimseler,
e) Vatandaşlığa alınması Bakanlar Kurulunca zaruri görülenler.
C) Yeniden vatandaşlığa alınma:
Madde 8 - Bu kanuna göre Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanları, Bakanlar
Kurulu ikamet şartı aranmaksızın yeniden vatandaşlığa alabilir. 35 inci madde
hükmü saklıdır.
D) Yabancının ikameti:
Madde 9 - Bir yabancı için ikamet Türk kanunlarına uygun olarak Türkiye'de
oturmaktır. Yabancının, toplamı altı ayı geçmemek şartiyle Türkiye dışında bu-
lunması ikamet süresini kesmez. Ancak Türkiye dışında geçirdiği zaman ikamet sü-
resinden sayılmaz.
2. Bakanlar Kurulu kararının hükmü ve vatandaşlığa alınmada usul (1)
A) Bakanlar Kurulu kararının hükmü
Madde 10 - (Değişik: 20/4/1989 - 3540/1 md.)
Şartsız olarak vatandaşlığa alınma Bakanlar Kurulu kararı tarihinden itiba-
ren hüküm ifade eder.
Bakanlar Kurulunca bir şarta bağlı olarak vatandaşlığa alınmasına karar ve-
rilenler için vatandaşlığa alınma kararı, bu şartın yerine getirildiğinin İçiş-
leri Bakanlığınca tespit edildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.
İki yıl içerisinde şartların yerine getirilmemiş olması halinde İçişleri Ba-
kanlığının teklifi üzerine vatandaşlığa alınma kararı Bakanlar Kurulunca iptal
edilir.
---------------------------------
(1) 20/4/1989 tarihli ve 3540 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile bu Kanunun 10 ve
11 inci maddelerinin ortak başlığı değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
B) Vatandaşlığa alınmada usul
Madde 11 - (Değişik: 20/4/1989 - 3540/2 md.)
Türk vatandaşlığına alınma başvurusu ilgilinin oturduğu yerin en büyük mülki
idare amirine, yabancı ülkelerde Türk konsolosluklarına bir dilekçe ile yapılır.
Bu makamlarca hazırlattırılacak dosya, gereği yapılmak üzere İçişleri Bakan-
lığına gönderilir.
Vatandaşlığa alınma dileğinde bulunan kişi hakkında, bu Kanunun uygulanması-
na ilişkin yönetmelikle tespit edilecek esaslara göre soruşturma yapılarak ge-
rekli şartların bulunup bulunmadığı araştırılır. Durumları uygun görülenlerin
vatandaşlığa kabulü için Başbakanlığa teklifte bulunulur; uygun görülmeyenlerin
başvuruları,İçişleri Bakanlığınca reddedilir.
III - Seçme hakkı ile kazanma
1. Türk vatandaşlığını kaybeden küçükler
Madde 12 - Aşağıdaki kişiler, Türk Medeni Kanununa göre reşit olmalarından
başlıyarak bir yıl içinde Türk vatandaşlığını seçebilirler:
a) (Mülga: 13/2/1981 - 2383/11 md.)
b) 30 ve 37 nci maddeler gereğince, analarına bağlı olarak Türk vatandaşlı-
ğını kaybeden küçükler,
c) 32 ve 36 ncı maddeler gereğince ana veya babalarına bağlı olarak Türk va-
tandaşlığını kaybeden küçükler,
2. Evlenme ile Türk vatandaşlığını kaybeden kadın
Madde 13 - 19 uncu madde uyarınca evlenme ile Türk vatandaşlığından ayrılan
kadın bu evliliğin sona ermesinden başlıyarak üç yıl içinde Türk vatandaşlığına
dönebilir.
IV - Vatandaşlığı kazanmanın sonuçları
1. Evlenmede çocuklar
Madde 14 - Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan kadının, bu evlenmeden
önceki küçük çocukları,
a) Babanın ölmüş bulunması,
b) Babanın belli olmaması,
c) Babanın vatansız bulunması,
ç) Çocuğun vatansız olması,
d) Velayetin anada bulunması,
Hallerinde, analarına bağlı olarak Türk vatandaşı olurlar.
Şu kadar ki (a) ve (d) bentlerinin uygulanmasında 16 ıncı maddedeki şartlar
aranır.
2. Vatandaşlığa alınma:
A) Eş:
Madde 15 - Vatandaşlığa alınma eşin vatandaşlığına tesir etmez, ancak, va-
tansız kadın, kocasına bağlı olarak Türk vatandaşı olur.
B) Çocuklar:
Madde 16 - Küçük çocuklar Türk vatandaşlığına alınan babalarına bağlı olarak
Türk vatandaşı olurlar.
Türk vatandaşlığına alınan kadının küçük çocukları,
a) Babanın ölmüş bulunması,
b) Babanın belli olmaması,
c) Babanın vatansız olması,
ç) Çocuğun vatansız olması,
d) Velayetin anada bulunması
Hallerinde çocuğun milli kanunu engel olmadığı takdirde analarına bağlı ola-
rak Türk vatandaşı olurlar.
3. Seçme hakkı ile kazanma
A) Türk vatandaşlığını seçen kişinin eşi ve çocukları:
Madde 17 - Bu kanunun, vatandaşlığı kazanmanın sonuçlarını düzenliyen 15 ve
16 ncı maddeleri 12 nci madde uyarınca seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlı-
ğına dönen kişilerin eşleri ve küçük çocukları hakkında da uygulanır.
B) Türk vatandaşlığını seçen kadının çocukları:
Madde 18 - Evlenme ile Türk vatandaşlığından ayrılan analarına bağlı olarak
Türk vatandaşlığını kaybeden küçük çocuklar, kadının 13 üncü madde uyarınca seç-
me hakkını kullanarak Türk vatandaşlığına dönmesi halinde, analarına bağlı ola-
rak Türk vatandaşı olurlar.
Kadına Türk vatandaşlığını kaybettiren evlenmeden olan küçük çocukları,
16 ncı maddenin ikinci fıkrasında belirtilen hallerde seçme hakkını kullanan
analarına bağlı olarak Türk vatandaşı olurlar.