` nazLı ..
Bayan Üye
Zamanla kanserin belli gruplarda veya belli co rafık yerleşim birimlerinde daha sık ortaya çıktı ı görülmüştür. Bu türden kanser kümeleşmeleri çevredeki bazı faktörlerin bu tür bir olaydan sorumlu oldu unu düşündürmektedir.
Asbeste maruz kalan sanayi işçileri arasında özel bir akci er tümörü olan “mezotelioma”nın ortaya çıkması bunun iyi bir örne idir. Bu tümör asbeste maruz kalan ve aynı zamanda sigara içen kişilerde çok daha fazla görülmektedir.
Di er bir örnek, Japonların bu türden bir tümöre karşı hassasiyete açıklayabilmek için kesin olarak belirlenmiş bir çevre faktörü olmamasına ra men, Japonya da mide kanserinin çok fazla görülmesidir. Bazen kamu sa lı ı tesisleri tarafından toplanan bilgiler belli bir toplulukta herhangi bir hastalı ın arttı ını gösterecektir. Daha sonra açıklama yapmak üzere bir araştırma başlatılır. Bu türden kümeleşmeler genellikle şans (talih) kanunu ile açıklanır.
Şans kanununun matematiksel açıklaması bize aynı yaş ve aynı geçmişe sahip insan grupları veya toplulukların ço unun muhtelif hastalıklarla aynı sıklıkta karşılaşaca ını söylemekle kalmaz, aynı zamanda belli insan gruplarında zaman zaman bir hastalık veya bir başka hastalıkta belli bir yo unlaşma olaca ını da söyler. Bu istatistiksel olgu bir kâ ıt oyunu ile karşılaştırabilir. Genellikle dört oyuncu arasında da ıtılmış olsa bile eldeki kartlar adil olacaktır. Matematikçiler böylesi bir şeyin elde edilmesi için kesin ihtimal oranlarını hesaplayabilirler.
Çevresel faktörler nedeni ile ortaya çıkan kanserleri istatistiksel olarak ortaya çıkanlardan ayırmak gerekir. Bugün laboratuvar hayvanları üzerinde kansere neden oldu u görülen maddelere maruz kalma olayına gerekli dikkatin gösterilmesi gerekmektedir. Ancak bir toplumda varoldu u bilinen toksik (zehirli) maddelere maruz kalma nedeniyle kanser kümeleşmelerinin ortaya çıktı ı şeklindeki bilimsel ispatın, bu maddeye hiç maruz kalmayan veya az maruz kalan kişilerle, bu maddeye maruz kalan insan gruplarının dikkatli ve istatistiksel karşılaştırmasına dayanması gerekti i unutulmamalıdır.
Asbeste maruz kalan sanayi işçileri arasında özel bir akci er tümörü olan “mezotelioma”nın ortaya çıkması bunun iyi bir örne idir. Bu tümör asbeste maruz kalan ve aynı zamanda sigara içen kişilerde çok daha fazla görülmektedir.
Di er bir örnek, Japonların bu türden bir tümöre karşı hassasiyete açıklayabilmek için kesin olarak belirlenmiş bir çevre faktörü olmamasına ra men, Japonya da mide kanserinin çok fazla görülmesidir. Bazen kamu sa lı ı tesisleri tarafından toplanan bilgiler belli bir toplulukta herhangi bir hastalı ın arttı ını gösterecektir. Daha sonra açıklama yapmak üzere bir araştırma başlatılır. Bu türden kümeleşmeler genellikle şans (talih) kanunu ile açıklanır.
Şans kanununun matematiksel açıklaması bize aynı yaş ve aynı geçmişe sahip insan grupları veya toplulukların ço unun muhtelif hastalıklarla aynı sıklıkta karşılaşaca ını söylemekle kalmaz, aynı zamanda belli insan gruplarında zaman zaman bir hastalık veya bir başka hastalıkta belli bir yo unlaşma olaca ını da söyler. Bu istatistiksel olgu bir kâ ıt oyunu ile karşılaştırabilir. Genellikle dört oyuncu arasında da ıtılmış olsa bile eldeki kartlar adil olacaktır. Matematikçiler böylesi bir şeyin elde edilmesi için kesin ihtimal oranlarını hesaplayabilirler.
Çevresel faktörler nedeni ile ortaya çıkan kanserleri istatistiksel olarak ortaya çıkanlardan ayırmak gerekir. Bugün laboratuvar hayvanları üzerinde kansere neden oldu u görülen maddelere maruz kalma olayına gerekli dikkatin gösterilmesi gerekmektedir. Ancak bir toplumda varoldu u bilinen toksik (zehirli) maddelere maruz kalma nedeniyle kanser kümeleşmelerinin ortaya çıktı ı şeklindeki bilimsel ispatın, bu maddeye hiç maruz kalmayan veya az maruz kalan kişilerle, bu maddeye maruz kalan insan gruplarının dikkatli ve istatistiksel karşılaştırmasına dayanması gerekti i unutulmamalıdır.