Ekrandaki yüzler, anksiyeteye kısa devre yaptırabilir. Tedavi uygulamaları artık telefonlarda.
Araştırmacılar birkaç yıldır depresyon ve anksiyete gibi yaygın sorunları gidermeye yönelik, video oyunlarına benzeyen basit programlar üzerinde çalışıyor. Sonuçlar o kadar olumlu ki artık bu yazılımları cep telefonunuza indirebilirsiniz. Artık mekândan ve zamandan bağımsız olarak tedavi olabilirsiniz. İyi tasarlanan uygulamalar, geleneksel terapilere katılamayan milyonlarca insana ulaşabilir. Ancak bazı uzmanlar bu gelişmeye temkinli yaklaşıyor.
New Yorktaki Columbia Üniversitesinden Psikiyatr Doktor Andrew J. Gerber, Bizler, dünyadaki yerimizi bellemek ve yaşamlarımıza anlam katacak ilişkiler kurmak üzere yaratılmış bireyleriz. Bunu içermeyen bir tedaviye ihtiyatlı yaklaşırım diyor. Akıllı telefonlar üzerine yapılan çalışma, beynin kötü alışkanlıklarını yok etmeyi amaçlayan, bilişsel yanlılık manipülasyonu adı verilen bir yaklaşımın parçası. Bu terimin isim babasıysa, Western Australia Üniversitesinden Colin MacLeod. Örneğin kişiyi korkudan nefes nefese bırakan sosyal fobiyi ele alalım.
Araştırmalar sosyal fobiden muzdarip olan pek çok kişinin, çoğunluğu pozitif bir yüz ifadesine sahip bir grup insanın içinde, bilinçsiz bir önyargıyla negatif yüz ifadesi olanlara odaklandığını ortaya çıkardı. Araşt ırmalar bu önyargı ları azaltmanın, anksiyeteye kısa devre yaptırarak beklenen düşünceleri ve hisleri önlediğini gösteriyor. Akıllı telefonlara yüklenen programların birinde, kullanıcılara ekranda iki tane yüz gösteriliyor. Bunlardan birinin ifadesi nötr, diğerininse negatif.
Yüzler üst üste getiriliyor ve bir saniye sonra yok oluyor. Daha sonra ekranın üst veya alt köşesinde bir harf beliriyor. Kullanıcılar harfi tanımlamak için bir düğmeye basıyor ama bunun hiçbir anlamı y ok. A maç, g özleri d üşman bakışlardan kaçırmak, beyni onları göz ardı etmeye şartlamak. Uygulamanın tekrarlanması, otomatik olarak bakışları kaçırması için gözleri ya da yukarıdan aşağı daha fazla kontrol sağlaması için beynin ön kısımlarını eğitebilir. Çalışmaya katılan 26 yaşındaki doktora öğrencisi Stefanie Block, Tekrara dayandığı için biraz sıkıcı gelebilir ama bunu sadece günde birkaç kere, birkaç dakikalığına yapıyorsunuz diyor.
Anksiyeteden muzdarip 40 çocuk üzerinde yapılan ve Aralık ayında yayınlanan bir araştırma, bir dikkat yanılgısı programının anksiyete belirtilerinde önemli ölçüde azalmaya yol açtığını ortaya çıkardı. Avrupalı araştırmacılar da aşırı alkol tüketimini hedef alan bir yanılgı manipülasyonu programını denedi. Programda kullanıcılar alkollü içkilerin olduğu bilgisayar görüntülerini bir joystickle iteliyor ve alkollü olmayan içkilere odaklanıyordu. Araştırmacılar bunun alkol alışkanlığını gidermeye yönelik konuşma terapisinin etkinliğini artırdığını ortaya çıkardı. Ancak buna şüpheyle yaklaşanlar da var. Hol landadaki Leiden Üniversitesinden Psikolog Willem Van der Does, Bunun gerçekten işe yaradığına ikna olmuş değilim diyor. Harvard Üniversitesinin araştırmasına katılan sosyal fobisi olan bir kadın, yolladığı e-postada, Herhangi bir pozitif etki görmedim. Telefonumda Scramble veya başka bir oyun oynamaktan farkı yok diyor. Şimdiye dek yapılmış en büyük çalışmada, araştırmacılar 2010 yılında Craiglisti ve sosyal fobiyle ilgili internet sitelerini kullanarak denekler bulmaya başladı.
Mart 2011′de the Economist dergisinde yayımlanan bir makale projeden bahsederek daha çok ilgi görmesini sağladı. Aylar sonra, anksiyete belirtileri gösteren 338 denek, ekranda iki adet yüzün göründüğü telefon uygulamasıyla toplam 4 bin seans tamamlamıştı. Deneklerin anksiyete seviyeleri ortalama 22 puan azaldı. Oynayacak bir bilgisayar oyunu olmayan, bekleme listesindeki insanların anksiyete seviyesiyse sadece 8 puan azalmıştı. Fakat bir plasebo grubu, gözlerini kaçırmalarını gerektirmeyen, iki adet yüzün gösterildiği bir video programını denedi ve onların da anksiyete seviyeleri yüzde 22 azaldı. Daha da ilginci, araştırmayı the Economistte gören denekler, gerek uygulamayla gerek plaseboyla, daha iyi yanıt vermişti. Araştırmaya katkıda bulunan Harvardlı doktora öğrencisi Phil Enock, Bu bulgu bizi heyecanlandırmadı. Ne anlama geldiğini bilmiyoruz diyor.
THE NEW YORK TIMES