Tatlı su balığı - bıçak balıkları - Akvaryum
Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Gymnotiformes
Gymnotiformes takımındaki bıçak balıkları dar vücutları ve gittikçe daralan kuyrukları ile oldukça narin balıklardır. Bu bıçağa benzeyen vücut formları nedeni ile “bıçak balıkları” adını almışlardır. Ventral ve dorsal yüzgeçleri bulunmaz ancak uzamış anal yüzgeçleri vücudun hemen tüm alt kısmını kaplamaktadır. Bu balıklar uzun anla yüzgeçlerini dalgalandırarak yüzerler. Bu yüzme sırasında vücutları hareket etmez. Anal yüzgeci dalgılandırarak hareket etme bu balıklara hem ileriye hem geriye doğru eşit mükemmeliyet ve kolaylıkta hareket etme yeteneği kazandırmaktadır.
Bıçak balıkları arasında sırt yüzgeci olanlar (apteronotidler) da vardır. Ancak çok büyük ölçüde indirgenmiştir. Solungaç açıklıkları kısıtlıdır. Bıçak balıklarının bir kısmında anüs kafanın hemen altında iken diğer bir kısmında göğüs yüzgecinin altındadır.
Bu balıklar elektrik üretmelerini sağlayan organlara sahiptir. Bıçak balıklarının büyük çoğunluğunda elektrik organı kas hücrelerinin değişime uğraması ile oluşmaktadır. Ancak erişkin apteronotidlerdeki elektrik organlar omurilikteki elktromotor sinir hücrelerinden gelişmiştir. Bıçak balıklarının birçoğunda elektrik organları diğer balıklara zarar bile vermeyecek düzeyde zayıf elektrik akımı (birkaç miliVolt) oluşturmaktadır. Bu zayıf elektrik akımları kurban ya da düşmana karşı kullanılmak yerine daha çok balığın bulunduğu ortamı araştırarak dipte beslenmekte olan küçük omurgasızların yerlerini belirlemesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca aynı türün bireyleri arasında bir haberleşme aracı olarak kullanılmaktadır. Yalnız bu takımın üyelerinden elektrikli yılan balığı (Electrophorus electricus) çok güçlü elektrik akımı (600 Volt’a kadar) üretebilme yeteneğine sahiptir ki akımı alan kurban/düşman anında felç geçirir.
Bıçak balıkları Guatemala’dan Kuzey Arjentin’e uzanan bölgedeki tatlı su kanaklarında yaşamaktadır. Daha çok gece aktif olan balıklardır. Gymnotidae ve Hypopomidae ailelerinin üyeleri yaşam alanı olarak daha çok sel havzasında olmayan küçük dere ve nehirleri ve/veya su üstü bitkilerinden zengin sel havzalarını tercih ederler. Apternotidae ve Sternopygidae ailelerindeki balıklar ise geniş nehirlerde yaşamaktadır. Rhamphichthyidae ailesindeki türler her iki çeşit yaşam alanında da yaşamaya adaptedir.
Akvaryumlara yaygın şekilde adapte edilmiş ve ticareti yapılan bıçak balıkları Siyah hayelet bıçak balığı (Apteronotus albifrons), cam bıçak balığı (Eigenmannia virescens) ve bantlı bıçak balığı (Gymnotus carapo)’dur.
Electrophorus electricus (Elektrikli yılan balığı)
Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Gymnotiformes
Gymnotiformes takımındaki bıçak balıkları dar vücutları ve gittikçe daralan kuyrukları ile oldukça narin balıklardır. Bu bıçağa benzeyen vücut formları nedeni ile “bıçak balıkları” adını almışlardır. Ventral ve dorsal yüzgeçleri bulunmaz ancak uzamış anal yüzgeçleri vücudun hemen tüm alt kısmını kaplamaktadır. Bu balıklar uzun anla yüzgeçlerini dalgalandırarak yüzerler. Bu yüzme sırasında vücutları hareket etmez. Anal yüzgeci dalgılandırarak hareket etme bu balıklara hem ileriye hem geriye doğru eşit mükemmeliyet ve kolaylıkta hareket etme yeteneği kazandırmaktadır.
Bıçak balıkları arasında sırt yüzgeci olanlar (apteronotidler) da vardır. Ancak çok büyük ölçüde indirgenmiştir. Solungaç açıklıkları kısıtlıdır. Bıçak balıklarının bir kısmında anüs kafanın hemen altında iken diğer bir kısmında göğüs yüzgecinin altındadır.
Bu balıklar elektrik üretmelerini sağlayan organlara sahiptir. Bıçak balıklarının büyük çoğunluğunda elektrik organı kas hücrelerinin değişime uğraması ile oluşmaktadır. Ancak erişkin apteronotidlerdeki elektrik organlar omurilikteki elktromotor sinir hücrelerinden gelişmiştir. Bıçak balıklarının birçoğunda elektrik organları diğer balıklara zarar bile vermeyecek düzeyde zayıf elektrik akımı (birkaç miliVolt) oluşturmaktadır. Bu zayıf elektrik akımları kurban ya da düşmana karşı kullanılmak yerine daha çok balığın bulunduğu ortamı araştırarak dipte beslenmekte olan küçük omurgasızların yerlerini belirlemesine olanak sağlamaktadır. Ayrıca aynı türün bireyleri arasında bir haberleşme aracı olarak kullanılmaktadır. Yalnız bu takımın üyelerinden elektrikli yılan balığı (Electrophorus electricus) çok güçlü elektrik akımı (600 Volt’a kadar) üretebilme yeteneğine sahiptir ki akımı alan kurban/düşman anında felç geçirir.
Bıçak balıkları Guatemala’dan Kuzey Arjentin’e uzanan bölgedeki tatlı su kanaklarında yaşamaktadır. Daha çok gece aktif olan balıklardır. Gymnotidae ve Hypopomidae ailelerinin üyeleri yaşam alanı olarak daha çok sel havzasında olmayan küçük dere ve nehirleri ve/veya su üstü bitkilerinden zengin sel havzalarını tercih ederler. Apternotidae ve Sternopygidae ailelerindeki balıklar ise geniş nehirlerde yaşamaktadır. Rhamphichthyidae ailesindeki türler her iki çeşit yaşam alanında da yaşamaya adaptedir.
Akvaryumlara yaygın şekilde adapte edilmiş ve ticareti yapılan bıçak balıkları Siyah hayelet bıçak balığı (Apteronotus albifrons), cam bıçak balığı (Eigenmannia virescens) ve bantlı bıçak balığı (Gymnotus carapo)’dur.
Electrophorus electricus (Elektrikli yılan balığı)