TARİHİN TANIMI ve KONUSU
Tarihin Konusu
a) Savaşlar ve barışlar
b) Devletler ve yönetim şekilleri
c) Hukuk kuralları
d) Din ve inançlar
e) Tarım,ticaret ve güzel sanatlar
f) Bilimsel ve teknik gelişmeler
Tarihsel Olayların Özellikleri
2. Tarihsel olayların benzeri olabilir fakat tekrarı yoktur.
3. Tarihsel olaylarda deney ve gözlem yapılamaz.
4. Her tarihsel olay, mutlaka belli bir zaman ve yerde (mekan) olmak zorundadır.
Tarihçinin Yöntemi
Tarihçi;
· Kaynak arar.
· Kaynakları zamana, mekana ve konuya göre sınıflandırır (tasnif eder).
· Kaynakları çözümler (tahlil eder).
· Kaynakların doğruluk derecesini araştırır (tenkit eder).
· Kaynakları birleştirir (sentez yapar).
· Buluntuları inceler.
· Olaylar arasında ilişkiler kurar.
· Kronoloji ve Coğrafyadan yararlanır.
· Olaylar arasında neden-sonuç ilişkileri kurar.
Tarihin Kaynakları
Yazılı kaynaklar: Kitabeler, tabletler, paralar, fermanlar, mektuplar, Anallar (Hitit Kral yıllıkları) vb.
Yazısız kaynaklar: Mezarlar, heykeller, kabartmalar, binalar, çömlek parçaları, taş baltalar, silahlar, mağara duvarlarındaki resimler vb.
Sözlü kaynaklar: Destanlar, şiirler, efsaneler vb. sözlü kaynaklardır. Ancak sözlü kaynaklar diğerlerine göre daha az güvenilir kaynaklardır.
Tarihin çeşitleri
a) Genel Tarih: Birden çok devletin veya ulusun hem siyasal yaşamını hem de uygarlıklarını anlatan tarihtir. Örnek: Dünya Tarihi.
b) Özel Tarih: Sadece bir devletin veya ulusun hem siyasal yaşamını hem de uygarlığını anlatan tarihtir. Örnek Çin Tarihi.
c) Siyasal Tarih: Sadece siyasal olayları inceleyen tarihtir. Örnek: Türk Siyasi Tarihi.
d) Uygarlık Tarihi: Sadece uygarlık alanındaki gelişmeleri inceleyen tarihtir. Örnek: Ortadoğu Uygarlık Tarihi.
JNOT:Birbirini izleyen iki tarihsel olaydan sonrakinin nedenleri önceki olayın sonuçları arasında yer alır. Örneğin; sömürge imparatorluklarının kurulması Coğrafi Keşiflerin bir sonucudur.
JNOT: Bir tarihsel olayda rolü olanların katkılarının doğru olarak değerlendirilebilmesi için, olayın geçtiği zamandaki koşulların göz önünde tutulması gereklidir.
TARİHİN YARDIMCILARI
TARİHİN YARDIMCILARI
1. Arkeoloji: Kazı Bilimi. Arkeoloji, tarih öncesinin aydınlatılmasında tarihe en çok yardımcı olan bilimdir.
2. Kronoloji: Zaman Bilimi. Olayların gerçekleştiği zamanı belirtir. Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurulmasına yardımcı olur.
3. Nümizmatik: Para Bilimi
4. Coğrafya: İnsanlar ve içinde yaşadıkları çevre ilişkilerini inceleyen bilim. Olayların geçtiği yerleri ve coğrafi koşulları belirterek bunların, olayları ve toplumları nasıl etkilediğinin anlaşılmasına yardımcı olur.
5. Epigrafya: Kitabeler Bilimi
6. Paleografya: Yazı Bilimi. Eski yazıların okunması ve incelenmesiyle ilgilenir.
7. Heraldik: Arma ve mühür Bilimi
8. Etnografya: Irkların yarattığı kültürleri inceleyen bilim.
9. Antropoloji: İnsan ırklarını inceleyen bilim.
10. Diplomasi: Devletler arası siyasal ilişkileri, ferman, berat ve antlaşmaları inceleyen bilim.
11. Filoloji: Dil Bilimi
12. Sosyoloji: Toplum Bilimi