BİR YANGIN NE KADAR ZAMANDA SÖNDÜRÜRÜLMELİ
YADA NE KADAR ZAMAN SÜRMELİ
5 DAKİKA. 5 SAAT
5 GÜN
5 AY
5 YIL
50 YIL YA DA 5 ASIR ?
KÖMÜR MADENİNDE ELLİ YIL SÜREN YANGIN;
Çin'in Xinjiang bölgesindeki Terak kömür yataklarında yaklaşık 50 yıldır süre gelen yeraltı kömür yangını söndürüldü.
Yeraltında bir yangın oluşması kulağa garip gelebilir
ama gerekli şartlar oluştuğunda böyle olaylar meydana gelebiliyor. Yangının oluşması için yakıt
ısı ve oksijene ihtiyaç var. Yakıt konusunda bir kömür yatağı şüphesiz en zengin yerlerden biri. Oksijen ise madencilik çalışmaları sırasında açılan yollarla yakıta ulaşıyor. Isıyı da güneş ışınları ya da insanlar sağlayabiliyor. Bir madencinin yere attığı kibrit
bir yangını tetikleyebiliyor.
50 yıl uzun bir süre gibi görünse de daha uzun süren yangınlar da olmuş. Hindistan'da
1916 yılından bu yana devam eden yeraltı yangınları var.
Yangınla ilgili bazı rakamlarsa şöyle: 50 yıl süren bu yangında
söndürülene kadar yaklaşık 12 milyon ton kömürün yandığı belirtiliyor. Bu yangının söndürülmesiyle 650 milyon tondan fazla kömür yanmaktan kurtarılmış oluyor. Yangın
923500 metrekarelik alanda
100 metre derinlikte ve başladığı günden bu yana 70000 ton zehirli gaz üretmiş.
Bu derinlikte ve büyüklükte bir yangını söndürmek imkansız olmasa da çok zor bir süreç. Bölgedeki yangını söndürmek
ekiplerin 3 yılını almış ve bu uğurda 89 milyon yuan (yaklaşık 15 milyon TL) harcanmış. Yangın söndürme ekiplerinin başındaki Miao Pu
yangın bölgesine ulaşmak için kazı çalışmalarının yapılarak alana su ve çamur boşaltılıp soğutmanın yapıldığını
ardından da yangının oksijenle temasını kesmek için yüzeyin kapatıldığını belirtiyor.
ÖZBEKİSTANDA ( CEHENNEME AÇILAN KAPI ) KÖMÜR - GAZ YANGINI
Özbekistan'ın ücra kasabalarından biri olan Darvaz kasabası
hemen yakınında bulunan ve yerlilerin "Cehenneme açılan kapı" dedikleri yer
Amerika ve Avrupa'da yayınlanan bir belgeselde yer alınca
bir anda ilgi odağı oldu.
"Cehenneme açılan kapı" 35 yıldır yanıyor. 35 yıl önce doğal gaz aramaları için yapılan kazılar sırasında
ekipler bir yeraltı mağarasıyla karşılaştılar.
Mağara o kadar derindi ki
delinen yerin etrafı da bir anda çöktü. Kamp çadırları ve ekipmanlar yerin dibini boyladı. Kurtarma ekipleri bile
bir şeyleri kurtarmak için o derinliğe inmeye cesaret edemedi. Çünkü onları o derinlikte toksik gaz tehlikesi de bekliyordu.
Çöküntünün içinden yükselen bu toksik gazların atmosfere karışmasını önlemek için mağaranın dibine patlayıcı atıldı. İşte o andan sonra yanmaya başlayan gazları hiç kimse söndüremedi. Yaz kış
gece gündüz
derinliği belli olmayan bu çukur yanmaya devam ediyor.
Google Earth kullananlar
40 15′ 10″ N
58 26′ 28″ E koordinatlarında yanan bölgeyi görebilir.
Dünyada çapında da benzer olaylar yaşanmış. Çin
Hindistan
Rusya
Amerika Birleşik Devletleri
Endonezya
Venezüella
Avustralya
Güney Afrika
Almanya
Romanya ve Çek Cumhuriyeti’nde büyük ya da küçük çapta yeraltında kömür yangınları meydana gelmiştir.
İçten içe yanan kömür madenlerindeki yangınlar
kömür damarlarında ya da kömür yataklarında yüzeyden veya etraftan emilen oksijenle (oksidasyon) başlıyor. Tepkime sonucu kömürün sıcaklığı giderek artıyor ve yaklaşık 80 °C’ye ulaşan kömür yanmaya başlıyor.
Bu yangınlar
etrafa ölümcül gazlar da salıyor. Hatta yeraltında boşluklar oluşturup
ani çökmelere neden oluyor. Önlem alınmazsa
ciddi yaralanmaların ve ölümcül olayların olmaması içten bile değil.
Bunun dışında bu yangınlar
insanlar
kömürün bulunduğu yer
kömürün yaşı
karbondioksit (CO2)
metan (CH4)
nitrojen oksitler (NOx)
nitro oksit (N2O)
karbonmonoksit (CO)
sülfür dioksit (SO2) gibi gazlar ve diğer tetikleyici etkenlere bağlı olarak da çıkabiliyor.
UYGUR ÖZERK BÖLGESİ KÖMÜR MADENİ YANGINLARI
Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi
toplam 1 trilyon 800 milyar ton kömür rezerviyle ülkenin toplamının yaklaşık yarısına sahip. Ancak ocaklarda sıkça yaşanan yangınlar
büyük kayıplara yol açtı. Geniş alanlara yayılan
bazıları çok uzun süren ve Xinjiang'ın ekolojisi ile doğal kaynaklarına büyük zarar veren kömür ocakları yangınlarının önü kesilmeye başlandı.
İstatistiklere göre
1980'li yıllarda Xinjiang'daki 88 kömür ocağının yaklaşık yarısında yangın vardı. Havanın sıcak ve kurak olması gibi doğal nedenlerin yanı sıra insan faktöründen de kaynaklanan bu yangınlar
yılda 17 milyon ton kömürün boşa gitmesine neden oluyordu. Ciddi maddi kayıplara yol açan bu yangınlar
hava kirliliği ve asit yağmurlarına neden olduğu gibi insanların sağlığına da ciddi zarar veriyordu.
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi;
Kömür ocaklarındaki yangınları söndürmek için 1958 yılında Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi kuruldu. Geçen 40 yılı aşkın sürede 500 kişiden oluşan bu ekip
toplam 10 milyon metrekare genişliğindeki alanda yangın söndürme çalışmaları gerçekleştirdi ve aynı zamanda bu alanların yüzde 80'lik bölümünü otlaklara dönüştürerek Xinjiang'ın ekolojisinin düzeltilmesine büyük katkı yaptı.
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi
uzun süren çalışmalarda kömür ocaklarındaki yangınları söndürmek konusunda başarılı
bilimsel ve ekonomik yöntemler geliştirdi. İtfaiye yöneticilerinden Du Xinjiang
bu konuda şu bilgileri verdi:
"Önce buldozerle yüzeylerdeki alevleri söndürürüz. Gerektiğinde de patlayıcı kullanırız. Sonra sondaj yaparak yeraltında onlarca metre
hatta 100 metre derinliğindeki yangın noktasını tespit ederek içine çamur ve su doldururuz. Son işlem olarak ise oksijen girişini önlemek için üzerlerine toprak yığarız."
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin yangın söndürme çalışmalarının maliyeti
yurtdışındaki benzer çalışmaların yalnızca üçte biri düzeyinde. Bu büyük başarı
yabancı yangın söndürme uzmanları tarafından şaşkınlıkla karşılandı. Ancak bu başarıların arkasında
itfaiye elemanlarının zorlu mücadeleleri
aynı zamanda da büyük yalnızlık çekmeleri yatıyor.
"Eğer çabalarımız olmasaydı
bu değerli doğal kaynaklar boşa gidecekti. Ülkenin kaynaklarını korumak
bize büyük gurur veriyor."
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin iki kuşak elemanlarının yoğun çabaları sonucunda eskiden yangınlarda harabe dönüşen alanlar
bugün yeniden canlandı ve yeşilliklerle doldu. Yangın alanlarının birer birer otlağa dönüşmesiyle birlikte itfaiye mensuplarının çalışmaları da giderek hafifledi. İtfaiye mensupları
artık aileleriyle bir arada olmak için daha fazla imkana sahip oldular. Eşi Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin bir üyesi olan Zhang Xia
bize şunları söyledi:
"Başlangıçta itfaiyeci biriyle evlendiğim için pişmanlık duymuştum. Evlendikten sonra birkaç yıl hep ayrı yaşadık. Sıkıntılara tek başıma göğüs germek zorunda kalmıştım. Ancak bu yıl durum biraz düzeldi ve eşim benim doğum günümü ilk kez bana bir yemek vererek kutladı."
Çoğu insan için sıradan bir olay olan doğum günü yemeği
itfaiyeciler için yıllar süren bir özlem olmuştur. Ancak onların çabaları sayesinde Xinjiang'daki 32 kömür ocağında yangınlar söndürüldü
geri kalanların da yakın bir gelecekte söndürülmesi bekleniyor. Xinjiang'da eskiden yangınlarda kavrulan toprakların yeşilliğe kavuşmasıyla birlikte Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin mensupları da daha büyük bir huzur içinde yaşamanın tadını çıkarma imkanına sahip oluyorlar.
YİRMİ YILDIR YANAN YOL
1990 Yılında Başlayan Yangın 2000 Kişiyi evlerinden Etmiş Ama Olayın En İlginç Yanı Günde Ortalama 4 Ton Kömür Cevheri İçten İçe Yanmaya devam Ederken Bu Ateşi Söndürmenin İmkansız Olması...
5 DAKİKA. 5 SAAT
KÖMÜR MADENİNDE ELLİ YIL SÜREN YANGIN;
Çin'in Xinjiang bölgesindeki Terak kömür yataklarında yaklaşık 50 yıldır süre gelen yeraltı kömür yangını söndürüldü.
Yeraltında bir yangın oluşması kulağa garip gelebilir
50 yıl uzun bir süre gibi görünse de daha uzun süren yangınlar da olmuş. Hindistan'da
Yangınla ilgili bazı rakamlarsa şöyle: 50 yıl süren bu yangında
Bu derinlikte ve büyüklükte bir yangını söndürmek imkansız olmasa da çok zor bir süreç. Bölgedeki yangını söndürmek
ÖZBEKİSTANDA ( CEHENNEME AÇILAN KAPI ) KÖMÜR - GAZ YANGINI
Özbekistan'ın ücra kasabalarından biri olan Darvaz kasabası
"Cehenneme açılan kapı" 35 yıldır yanıyor. 35 yıl önce doğal gaz aramaları için yapılan kazılar sırasında
Mağara o kadar derindi ki
Çöküntünün içinden yükselen bu toksik gazların atmosfere karışmasını önlemek için mağaranın dibine patlayıcı atıldı. İşte o andan sonra yanmaya başlayan gazları hiç kimse söndüremedi. Yaz kış
Google Earth kullananlar
Dünyada çapında da benzer olaylar yaşanmış. Çin
İçten içe yanan kömür madenlerindeki yangınlar
Bu yangınlar
Bunun dışında bu yangınlar
UYGUR ÖZERK BÖLGESİ KÖMÜR MADENİ YANGINLARI
Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi
İstatistiklere göre
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi;
Kömür ocaklarındaki yangınları söndürmek için 1958 yılında Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi kuruldu. Geçen 40 yılı aşkın sürede 500 kişiden oluşan bu ekip
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi
"Önce buldozerle yüzeylerdeki alevleri söndürürüz. Gerektiğinde de patlayıcı kullanırız. Sonra sondaj yaparak yeraltında onlarca metre
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin yangın söndürme çalışmalarının maliyeti
"Eğer çabalarımız olmasaydı
Xinjiang Kömür Ocakları İtfaiyesi'nin iki kuşak elemanlarının yoğun çabaları sonucunda eskiden yangınlarda harabe dönüşen alanlar
"Başlangıçta itfaiyeci biriyle evlendiğim için pişmanlık duymuştum. Evlendikten sonra birkaç yıl hep ayrı yaşadık. Sıkıntılara tek başıma göğüs germek zorunda kalmıştım. Ancak bu yıl durum biraz düzeldi ve eşim benim doğum günümü ilk kez bana bir yemek vererek kutladı."
Çoğu insan için sıradan bir olay olan doğum günü yemeği
YİRMİ YILDIR YANAN YOL
1990 Yılında Başlayan Yangın 2000 Kişiyi evlerinden Etmiş Ama Olayın En İlginç Yanı Günde Ortalama 4 Ton Kömür Cevheri İçten İçe Yanmaya devam Ederken Bu Ateşi Söndürmenin İmkansız Olması...