AySe^^
Bayan Üye
*Şizofrenisi olan bir çocuğumuz var
Şizofrenisi olan bir çocuğumuz var. Babası memur (yada emekli) ancak çocuğun yaşı ondokuzu geçti. Rahatsızlığı nedeniyle davamlı ilaç kullanması gerekiyor. Rahastsızlığın şiddetlendiği dönemlerde hastanede yatması gerekiyor. Tedavi masrafları çok ağır. Bir çözüm bulabilirmiyiz ?
--Şizofrenisi olan çocuklar yaşları kaç olursa olsun aile yardımından süresiz yararlanabilirler. Kendisine bakmakla yükümlü olan yakını; memur emekli sigortalı ya da Bağ-Kur mensubu olabilir. Sonuş Değişmez. Hasta yakını memur emekli ya da Bağ-Kur'lu ise devlet hastanelerine sigortalı ise SSK hastanelerine dilekçe ile başvurmalıdır. Tercihen tedavi görülen hastaneye başvurmak uygun olur; "Çocukta şizofreni denilen akıl hastalığının bulunduğu ve süregenlik kazandığı bu durumu ile çalışarak hayatını kazanamayacağını bir başkasının bakımına muhtaç olduğunu babasının (ya da annesinin) sosyal haklarından yararlanmasının uygun olduğunu" belirtir resmi bir sağlık kurulu karnesi çıkartabilirsiniz. Rahatsız olan çocuğunuz süresiz olarak aile yardımından yararlanır--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir yakınım var
Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir yakınım var. Babası memur (ya da emekli ya da Bağ-Kur mensubu). Sağlık karnesi var. Ancak hastanede ilaçları birer kutu yazıyorlar. Çabucak bitiyor. Takdir edersiniz ki ayda birkaç kere şizofrenisi olan bir kişiyi hastaneye götürmek poliklinikte beklemek muayene ettirmek hem çok zor oluyor hem de kişinin tüm gününü alıyor. Bir de ilaç ücretinin %20'sini ödüyoruz. Maddi yönden zorlanıyoruz. Bunlara bir formül bulunabilirmi?
--Aslında bu konuda hekiminiz size yol göstermeliydi. Bir dilekçe ile rahatsızlığı olan kişinin tedavi gördüğü hastanenin baştabibliğine başvurursanız sorun çözülür. İlgili hastanenin sağlık kurulunca "Hastanın şizofreni tanısıyla tedavi gödüğü devamlı ilaç kullanması gerektiği bu nedenle %20 ilaç katılım payından ve bir kalemde bir adetten fazla ilaç yazılması maddesinden muaf tutulmasının uygun olduğuna" dair rapor düzenlenir. Artık yakınınızın muayenesinde hekiminiz 2-3 aylık ilacı bir reçeteye yazar. Bu ilaçların %20 katılım payını ödemezsiniz. Yani eczaneye hiç para vermeniz gerekmez. Bunun için de hekiminizin reçetenin arkasında "....... hastanesinin .......... tarih ............. sayılı raporu ile muaftır" diye yaıp imzalaması gerekir. Reçeteyi hastane idaresine onaylatırken bu ibareyi de onaylattırmayı unutmayın. Ayrıca eczane sizden raporunuzun tasdikli bir fotokopisini isteyecektir. Yanınızda bulunsun.--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi görmekteyim.
Şizofreni tanısı ile tedavi görmekteyim. Yeşil kartım var. Hastanede yatmam gerektiğinde ya da muayene için polikliniğe gittiğimde ücret ödemiyorum. Ancak ayaktan muayene edildiğinde yazılan ilaçları kendi paramla almak zorunda kalıyorum. Bu ilaçları ücret ödemeden elde etmenin bir imkanı yok mu ?
---Evet var. Bir dilekçe ile tedavi gördüğünüz hastaneye başvurunuz. Hastaneden "Şizofreni rahatsızlığı nedeniyle çalışarak hayatınızı kazanamadığının bu ilaçları devamlı kullanmanız gerektiğine" dair bir sağlık kurulu raporu alırsanız sorun çözülür. Bu rapor ile ikamet ettiğiniz ilçenin kaymakamlığına başvurmalısınız. İlçe sosyal dayanışma fonu ile ilaç masraflarınızı karşılayacaktır.--
*****
*Şizofrenisi olan bir yakınım var.
Şizofrenisi olan bir yakınım var. Çok mağdur durumda. Kendisine maaş bağlanabilirmi ?
--Evet 2022 sayılı yasa gereği kendisi hakkında bir resmi sağlık kurulunca malüllük raporu düzenlenirse maaş bağlanabilir. Bunun için durumunu bildirir bir dilekçe ile ikamet ettiği ilçenin kaymakamlığına başvurması gerekir. Kaymakam dilekçeyi Mal Müdürlüğüne havale eder. Mal Müdürlüğünde bu yasadan yararlanacaklar için özel hazırlanmış rapor formları vardır. Mal Müdürlüğü ilgili hastaneye bir üst yazıya ek olarak iki rapor formunu gönderir. Gönderilen hastanenin sağlık kurulunca "Şizofreni olduğu çalışma gücünü %70'in üzerinde kaybettiğine" dair rapor düzenlenir. Hastane tarafından bu rapor Mal Müdürlüğüne gönderilir. Gerekli işlemler sürdürülür. Ve 2022 sayılı yasaya göre şizofrenisi olan kişiye maaş bağlanır. Ayrıca da yeşil kart verilir.--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir öğrenci var.
Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir öğrenci var. Okuluna devam edemiyor. Öğrencilik haklarını kaybetmemesi için ne yapılabilir ?
--Okulundan resmi bir yazı yazılarak tedavi gördüğü kuruma durumu sorulursa ya da ailesi dilekçe ile başvurursa tedavi edildiği hastanede durumu değerlendirilir. Sağlık kurulunca "hastalığı sebebiyle kayıt haklarının dondurulmasının uygun olduğu" şeklinde rapor düzenlenir. Tedavi ile alevlenme dönemi geçince okula devam edebilir.--
*****
*Oğlumuz şizofreni tanısı ile tedavi görüyor.
Oğlumuz şizofreni tanısı ile tedavi görüyor. Askerlik çağı geldi. Ne yapmalıyız ?
--Tedavi gördüğü kurumdan ve ya özel psikiyatrından epikriz (rahatsızlığın belirtileri ve tedavisine ilişkin bilgi içeren rapor) alarak askerlik şubesine başvurmalısınız. Şube sizi asker hastanesine sevkedecektir. Oradaki psikiyatr oğlunuzu muayene eder epikrizi inceler gerekirse ileri tetkikleri yaptırır. Sonuçta askeri hastanenin sağlık kurulunca şizofreni tanısı almış bir kişinin askerliğe elverişli olmadığı şeklinde rapor düzenlenir.--
*****
*Şizofreni olan bir devlet memuru işinden olurmu?
--Bir devlet memuruna şizofreni tanısı konulursa yasal olarak uzun süreli istirahat kullanma hakkı vardır. Belli bir süre tedaviden sonra klinik durumu uygun olursa istirahati kesilip daha hafif bir görevde çalıştırılmak üzere işe başlatılabilir. Ancak klinik gidiş uygun değilse istirahat hakkı sonuna kadar kullandırılabilir. Sağlık kurulu raporları ile şizofrenisi olan kişiye azami 6 aylık dilimler halinde 36 aya kadar istirahat verilebilir. Bu sürenin sonunda da malülen emeklilik yoluna gidilebilir.--
*****
*Memuriyette bunca yıllık emeği var
Bir tanıdığımız memur işyerinde kendisiyle uğraştıklarını söyleyerek doğru dürüst işe gitmez oldu. "Göreve gitmiyor" diye müstafi saymışlar. Daha kötü oldu evden dışarı çıkmıyor. Şimdi şizofreni teşhisi konmuş. Memuriyette bunca yıllık emeği var. Ne yapılabilir ?
--Bugün için şizofreni tanısı kesinlik kazanmış ise muhtemelen işi bırakmasına neden olan sorunlar rahatsızlığının ilk belirtileridir. Tedavi ekibi de bu kanıda ise kurumuna bir yazı ile durum bildirilir. Kurumu resmi bir yazı ile duruma açıklık getirilmesini isterse; ilgili hastanenin sağlık kurulunca kişide "Şizofreni denilen akıl hastalığının saptandığı bu hastalığın sebep olduğu düşünce bozuklukları nedeniyle işini bıraktığı bu nedenle müstafi sayılma işleminin iptal edilerek malulen emekli edilmesinin uygun olduğu" kanaatini bildiren bir rapor düzenlenir. Bu rapor dikkate alarak kurumunca gerekli işlemler yapılır ve kişinin mağduriyeti giderilir.--
*****
*Şizofrenisi olanlar evlenebilir mi?
--Medeni kanuna göre; akıl hastaları evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemez. Demek ki resmi sağlık kurulunca tıbbi sakınca bulunmazsa şizofrenik bir hasta da evlenebilir. Tıbbi sakınca bulunup bulunmadığının tespiti psikiyatristlerin görevidir. Sağlık kurulu uygun görürse şizofrenisi olanlar da evlenebilir.--
*****
Diğer eş nikahtan sonra itiraz ederse ne olur?
--Medeni kanuna göre; eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı varsa evlenme geçersiz sayılır. Demek ki kişide sadece bir akıl hastalığı (örneğin şizofreni) bulunması evliliğin geçersiz sayılması için yeterli değildir. Ancak bu hastalığı evlenmeye engel olacak derecede ise evlilik geçersiz sayılır. Şizofreni tanısı olan bir hasta evlenmeden önce resmi bir sağlık kurulundan evlenmesinde tıbbi bir sakınca olmadığına dair rapor almışsa evlilik geçerlidir. Böyle bir rapor almamışsa; diğer eş nikahın iptali için yasal yollara başvurabilir.--
*****
*Eşi boşanabilir mi?
Evli bir insanda şizofreni hastalığı başlarsa eşi ondan boşanabilir mi?
--Şizofreni tanısı konması hemen boşanma gerekçesi oluşturmaz. Türk Medeni Kanun'una göre; (akıl hastalığı) sebebiyetiyle boşanmanın mümkün olabilmesi için sadece rahatsızlığın mevcudiyeti yeterli değildir. Ek olarak;
- Rahatsızlık dolayısıyla rahatsızlığı olan eş müşterek hayatın devamını diğer taraf için çekilmez hale getirmez olmalıdır.
- Rahatsızlığın şifası mümkün olmamalıdır.
- Bu durumun resmi bir sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi şartıyla diğer eş boşanma davası açabilir.--
*****
*Aylığı/Gayrimenkulü olan
Aylığı/Gayrimenkulü olan şizofreni tedavisindeki bir kişi bunu çarçur edip yokluğa düşüyor. Nasıl bir önlem alınabilir?
--Vesayet (korumalık) altına alınması uygun olur. Türk medeni Kanunu'na göre bir kişinin "akıl hastalığı" sebebiyle işlerini göremez halde olması ayrı olacak daima başkalarının yardım ve bakımına muhtaç olması ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması halinde kendisine bir vasi (koruman) atanır. Şizofreni bu tanıma uyar. Şizofrenisi olan kişinin yakınının mahkemeye başvurması uygundur. İlgili mahkemenin talebi üzerine resmi bir sağlık kurulunca gerekli rapor verilir. Mahkemece vasi atanır. Vasi vesayet hakiminin denetimi altında şizofrenisi olan kişinin işlerini takip eder.--
*****
*Suç işlediğinde hapse girer mi?
Şizofrenisi olan bir kişi herhangi bir suç işlediğinde hapse girer mi?
--Soru böyle sorulduğunda yanıt evettir. Şizofrenisi olan bir kişi herhangi bir suç işlediğinde hapse girebilir. Yani tutuklanabilir. Çünkü suçluyu yakalayan güvenlik güçleri savcı ve sorgu yargıcı kişinin hasta olup olmadığını bilemez.--
*****
*Şizofrenisi olan bir kişi hapis cezası alır mı?
--Soru böyle sorulduğunda (ki doğrusu budur) yanıt hayırdır. Çünkü şizofreni rahatsızlığı olan kişi etrafında olup biten olayları kendi hezeyanları doğrultusunda yorumlar. Dış dünyayı yanlış algılaması sebebiyle giriştikleri eylemlerine karşı sorumlu değillerdir. Cezai ehliyetleri yoktur.--
*****
*Ceza nasıl işleme konmaz ?
Peki mahkeme kişinin şizofreni olduğu kararına nasıl varır? Ceza nasıl işleme konmaz?
--Yargılama sırasında sanık sanık yakınları ya da sanık avukatı kişinin hasta olduğunu ileri sürebilir. Bunun saptanması için mahkeme kişi hakkında gözlem kararına varır. Savcının isteği üzerine de olabileceği gibi sanığın duruşmalarındaki davranışları nedeniyle de mahkeme doğrudan gözlem kararı varebilir. Gözlem sonucu adli tıp ya da ruh ve sinir hastalıkları hastanesi sağlık kurulunca şizofreni tanısı kesin olarak konursa suç ne olursa olsun ceza verilmez.--
*****
*Suç işlediğinde serbest bırakılır mı?
O zaman şizofrenisi olan kişi suç işlediğinde serbest bırakılır mı?
--Hayır. Ceza Kanunu'nun ilgili maddesi gereğince "şifa" buluncaya kadar bir ruh ve sinir hastalıkları hastanesinde muhafaza ve tedavi edilebilir. Suç ağır cezayı gerektiriyorsa bu süre en az bir yıl olmalıdır.--
*****
*Ömür boyu akıl hastanesinde mi kalır?
Bu durumda şizofrenisi olanlar suç işlediklerinde ömür boyu akıl hastanesinde mi kalır?
--Tehlikelilik riski olmayan tedaviye uyum sağlayan dışardaki hayata uyumu konusunda yeterli sosyal desteği olan şizofrenisi olan kişiler sosyal şifaya kavuşunca haklarında rapor düzenlenir. Mahkeme de uygun görürse taburcu edilir. Ancak bu kişilere 15-20 yıl süreyle 3 ya da 6 ayda bir kontrol muayenesi kaydı konur.--
*****
*Şizofreni rahatsızlığı cezaevine girdikten sonra başlarsa.
--Bir kişi cezaevindeyken şizofreni raharsızlığı başlarsa ailesi ya da avukatı cezaevi idaresine başvurur. Adalet Bakanlığı'ndan infaz tehiri istenir. Zira CMUK'una göre "Akıl hastalığına tutulan mahkumlar hakkında hürriyeti bağlayıcı cezanın infazı iyileştikten sonraya birakılır." Bu talep üzerine Adalet Bakanlığı bilirkişi kurumdan rapor ister. Kişinin şizofreni olduğu CMUK'un ilgili maddesinin uygulanması gerektiğibe dair rapor verilirse tedavisinin sağlanması amacıyla cezası ertelenir ve tahliye edilir. Ayrıca Anayasa'nın Cumhurbaşkanı'na tanıdığı yetkilerden biri de (madde 104) sürekli hastalık sebebi ile belirli kişilerin cezalarının kaldırılabileceği yönündedir. Bu maddeye göre Cumhurbaşkanı şizofrenisi olan bir mahkumun cezasını affedebilir.
Şizofrenisi olan bir çocuğumuz var. Babası memur (yada emekli) ancak çocuğun yaşı ondokuzu geçti. Rahatsızlığı nedeniyle davamlı ilaç kullanması gerekiyor. Rahastsızlığın şiddetlendiği dönemlerde hastanede yatması gerekiyor. Tedavi masrafları çok ağır. Bir çözüm bulabilirmiyiz ?
--Şizofrenisi olan çocuklar yaşları kaç olursa olsun aile yardımından süresiz yararlanabilirler. Kendisine bakmakla yükümlü olan yakını; memur emekli sigortalı ya da Bağ-Kur mensubu olabilir. Sonuş Değişmez. Hasta yakını memur emekli ya da Bağ-Kur'lu ise devlet hastanelerine sigortalı ise SSK hastanelerine dilekçe ile başvurmalıdır. Tercihen tedavi görülen hastaneye başvurmak uygun olur; "Çocukta şizofreni denilen akıl hastalığının bulunduğu ve süregenlik kazandığı bu durumu ile çalışarak hayatını kazanamayacağını bir başkasının bakımına muhtaç olduğunu babasının (ya da annesinin) sosyal haklarından yararlanmasının uygun olduğunu" belirtir resmi bir sağlık kurulu karnesi çıkartabilirsiniz. Rahatsız olan çocuğunuz süresiz olarak aile yardımından yararlanır--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir yakınım var
Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir yakınım var. Babası memur (ya da emekli ya da Bağ-Kur mensubu). Sağlık karnesi var. Ancak hastanede ilaçları birer kutu yazıyorlar. Çabucak bitiyor. Takdir edersiniz ki ayda birkaç kere şizofrenisi olan bir kişiyi hastaneye götürmek poliklinikte beklemek muayene ettirmek hem çok zor oluyor hem de kişinin tüm gününü alıyor. Bir de ilaç ücretinin %20'sini ödüyoruz. Maddi yönden zorlanıyoruz. Bunlara bir formül bulunabilirmi?
--Aslında bu konuda hekiminiz size yol göstermeliydi. Bir dilekçe ile rahatsızlığı olan kişinin tedavi gördüğü hastanenin baştabibliğine başvurursanız sorun çözülür. İlgili hastanenin sağlık kurulunca "Hastanın şizofreni tanısıyla tedavi gödüğü devamlı ilaç kullanması gerektiği bu nedenle %20 ilaç katılım payından ve bir kalemde bir adetten fazla ilaç yazılması maddesinden muaf tutulmasının uygun olduğuna" dair rapor düzenlenir. Artık yakınınızın muayenesinde hekiminiz 2-3 aylık ilacı bir reçeteye yazar. Bu ilaçların %20 katılım payını ödemezsiniz. Yani eczaneye hiç para vermeniz gerekmez. Bunun için de hekiminizin reçetenin arkasında "....... hastanesinin .......... tarih ............. sayılı raporu ile muaftır" diye yaıp imzalaması gerekir. Reçeteyi hastane idaresine onaylatırken bu ibareyi de onaylattırmayı unutmayın. Ayrıca eczane sizden raporunuzun tasdikli bir fotokopisini isteyecektir. Yanınızda bulunsun.--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi görmekteyim.
Şizofreni tanısı ile tedavi görmekteyim. Yeşil kartım var. Hastanede yatmam gerektiğinde ya da muayene için polikliniğe gittiğimde ücret ödemiyorum. Ancak ayaktan muayene edildiğinde yazılan ilaçları kendi paramla almak zorunda kalıyorum. Bu ilaçları ücret ödemeden elde etmenin bir imkanı yok mu ?
---Evet var. Bir dilekçe ile tedavi gördüğünüz hastaneye başvurunuz. Hastaneden "Şizofreni rahatsızlığı nedeniyle çalışarak hayatınızı kazanamadığının bu ilaçları devamlı kullanmanız gerektiğine" dair bir sağlık kurulu raporu alırsanız sorun çözülür. Bu rapor ile ikamet ettiğiniz ilçenin kaymakamlığına başvurmalısınız. İlçe sosyal dayanışma fonu ile ilaç masraflarınızı karşılayacaktır.--
*****
*Şizofrenisi olan bir yakınım var.
Şizofrenisi olan bir yakınım var. Çok mağdur durumda. Kendisine maaş bağlanabilirmi ?
--Evet 2022 sayılı yasa gereği kendisi hakkında bir resmi sağlık kurulunca malüllük raporu düzenlenirse maaş bağlanabilir. Bunun için durumunu bildirir bir dilekçe ile ikamet ettiği ilçenin kaymakamlığına başvurması gerekir. Kaymakam dilekçeyi Mal Müdürlüğüne havale eder. Mal Müdürlüğünde bu yasadan yararlanacaklar için özel hazırlanmış rapor formları vardır. Mal Müdürlüğü ilgili hastaneye bir üst yazıya ek olarak iki rapor formunu gönderir. Gönderilen hastanenin sağlık kurulunca "Şizofreni olduğu çalışma gücünü %70'in üzerinde kaybettiğine" dair rapor düzenlenir. Hastane tarafından bu rapor Mal Müdürlüğüne gönderilir. Gerekli işlemler sürdürülür. Ve 2022 sayılı yasaya göre şizofrenisi olan kişiye maaş bağlanır. Ayrıca da yeşil kart verilir.--
*****
*Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir öğrenci var.
Şizofreni tanısı ile tedavi gören bir öğrenci var. Okuluna devam edemiyor. Öğrencilik haklarını kaybetmemesi için ne yapılabilir ?
--Okulundan resmi bir yazı yazılarak tedavi gördüğü kuruma durumu sorulursa ya da ailesi dilekçe ile başvurursa tedavi edildiği hastanede durumu değerlendirilir. Sağlık kurulunca "hastalığı sebebiyle kayıt haklarının dondurulmasının uygun olduğu" şeklinde rapor düzenlenir. Tedavi ile alevlenme dönemi geçince okula devam edebilir.--
*****
*Oğlumuz şizofreni tanısı ile tedavi görüyor.
Oğlumuz şizofreni tanısı ile tedavi görüyor. Askerlik çağı geldi. Ne yapmalıyız ?
--Tedavi gördüğü kurumdan ve ya özel psikiyatrından epikriz (rahatsızlığın belirtileri ve tedavisine ilişkin bilgi içeren rapor) alarak askerlik şubesine başvurmalısınız. Şube sizi asker hastanesine sevkedecektir. Oradaki psikiyatr oğlunuzu muayene eder epikrizi inceler gerekirse ileri tetkikleri yaptırır. Sonuçta askeri hastanenin sağlık kurulunca şizofreni tanısı almış bir kişinin askerliğe elverişli olmadığı şeklinde rapor düzenlenir.--
*****
*Şizofreni olan bir devlet memuru işinden olurmu?
--Bir devlet memuruna şizofreni tanısı konulursa yasal olarak uzun süreli istirahat kullanma hakkı vardır. Belli bir süre tedaviden sonra klinik durumu uygun olursa istirahati kesilip daha hafif bir görevde çalıştırılmak üzere işe başlatılabilir. Ancak klinik gidiş uygun değilse istirahat hakkı sonuna kadar kullandırılabilir. Sağlık kurulu raporları ile şizofrenisi olan kişiye azami 6 aylık dilimler halinde 36 aya kadar istirahat verilebilir. Bu sürenin sonunda da malülen emeklilik yoluna gidilebilir.--
*****
*Memuriyette bunca yıllık emeği var
Bir tanıdığımız memur işyerinde kendisiyle uğraştıklarını söyleyerek doğru dürüst işe gitmez oldu. "Göreve gitmiyor" diye müstafi saymışlar. Daha kötü oldu evden dışarı çıkmıyor. Şimdi şizofreni teşhisi konmuş. Memuriyette bunca yıllık emeği var. Ne yapılabilir ?
--Bugün için şizofreni tanısı kesinlik kazanmış ise muhtemelen işi bırakmasına neden olan sorunlar rahatsızlığının ilk belirtileridir. Tedavi ekibi de bu kanıda ise kurumuna bir yazı ile durum bildirilir. Kurumu resmi bir yazı ile duruma açıklık getirilmesini isterse; ilgili hastanenin sağlık kurulunca kişide "Şizofreni denilen akıl hastalığının saptandığı bu hastalığın sebep olduğu düşünce bozuklukları nedeniyle işini bıraktığı bu nedenle müstafi sayılma işleminin iptal edilerek malulen emekli edilmesinin uygun olduğu" kanaatini bildiren bir rapor düzenlenir. Bu rapor dikkate alarak kurumunca gerekli işlemler yapılır ve kişinin mağduriyeti giderilir.--
*****
*Şizofrenisi olanlar evlenebilir mi?
--Medeni kanuna göre; akıl hastaları evlenmelerinde tıbbi sakınca bulunmadığı resmi sağlık kurulu raporuyla anlaşılmadıkça evlenemez. Demek ki resmi sağlık kurulunca tıbbi sakınca bulunmazsa şizofrenik bir hasta da evlenebilir. Tıbbi sakınca bulunup bulunmadığının tespiti psikiyatristlerin görevidir. Sağlık kurulu uygun görürse şizofrenisi olanlar da evlenebilir.--
*****
Diğer eş nikahtan sonra itiraz ederse ne olur?
--Medeni kanuna göre; eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı varsa evlenme geçersiz sayılır. Demek ki kişide sadece bir akıl hastalığı (örneğin şizofreni) bulunması evliliğin geçersiz sayılması için yeterli değildir. Ancak bu hastalığı evlenmeye engel olacak derecede ise evlilik geçersiz sayılır. Şizofreni tanısı olan bir hasta evlenmeden önce resmi bir sağlık kurulundan evlenmesinde tıbbi bir sakınca olmadığına dair rapor almışsa evlilik geçerlidir. Böyle bir rapor almamışsa; diğer eş nikahın iptali için yasal yollara başvurabilir.--
*****
*Eşi boşanabilir mi?
Evli bir insanda şizofreni hastalığı başlarsa eşi ondan boşanabilir mi?
--Şizofreni tanısı konması hemen boşanma gerekçesi oluşturmaz. Türk Medeni Kanun'una göre; (akıl hastalığı) sebebiyetiyle boşanmanın mümkün olabilmesi için sadece rahatsızlığın mevcudiyeti yeterli değildir. Ek olarak;
- Rahatsızlık dolayısıyla rahatsızlığı olan eş müşterek hayatın devamını diğer taraf için çekilmez hale getirmez olmalıdır.
- Rahatsızlığın şifası mümkün olmamalıdır.
- Bu durumun resmi bir sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi şartıyla diğer eş boşanma davası açabilir.--
*****
*Aylığı/Gayrimenkulü olan
Aylığı/Gayrimenkulü olan şizofreni tedavisindeki bir kişi bunu çarçur edip yokluğa düşüyor. Nasıl bir önlem alınabilir?
--Vesayet (korumalık) altına alınması uygun olur. Türk medeni Kanunu'na göre bir kişinin "akıl hastalığı" sebebiyle işlerini göremez halde olması ayrı olacak daima başkalarının yardım ve bakımına muhtaç olması ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması halinde kendisine bir vasi (koruman) atanır. Şizofreni bu tanıma uyar. Şizofrenisi olan kişinin yakınının mahkemeye başvurması uygundur. İlgili mahkemenin talebi üzerine resmi bir sağlık kurulunca gerekli rapor verilir. Mahkemece vasi atanır. Vasi vesayet hakiminin denetimi altında şizofrenisi olan kişinin işlerini takip eder.--
*****
*Suç işlediğinde hapse girer mi?
Şizofrenisi olan bir kişi herhangi bir suç işlediğinde hapse girer mi?
--Soru böyle sorulduğunda yanıt evettir. Şizofrenisi olan bir kişi herhangi bir suç işlediğinde hapse girebilir. Yani tutuklanabilir. Çünkü suçluyu yakalayan güvenlik güçleri savcı ve sorgu yargıcı kişinin hasta olup olmadığını bilemez.--
*****
*Şizofrenisi olan bir kişi hapis cezası alır mı?
--Soru böyle sorulduğunda (ki doğrusu budur) yanıt hayırdır. Çünkü şizofreni rahatsızlığı olan kişi etrafında olup biten olayları kendi hezeyanları doğrultusunda yorumlar. Dış dünyayı yanlış algılaması sebebiyle giriştikleri eylemlerine karşı sorumlu değillerdir. Cezai ehliyetleri yoktur.--
*****
*Ceza nasıl işleme konmaz ?
Peki mahkeme kişinin şizofreni olduğu kararına nasıl varır? Ceza nasıl işleme konmaz?
--Yargılama sırasında sanık sanık yakınları ya da sanık avukatı kişinin hasta olduğunu ileri sürebilir. Bunun saptanması için mahkeme kişi hakkında gözlem kararına varır. Savcının isteği üzerine de olabileceği gibi sanığın duruşmalarındaki davranışları nedeniyle de mahkeme doğrudan gözlem kararı varebilir. Gözlem sonucu adli tıp ya da ruh ve sinir hastalıkları hastanesi sağlık kurulunca şizofreni tanısı kesin olarak konursa suç ne olursa olsun ceza verilmez.--
*****
*Suç işlediğinde serbest bırakılır mı?
O zaman şizofrenisi olan kişi suç işlediğinde serbest bırakılır mı?
--Hayır. Ceza Kanunu'nun ilgili maddesi gereğince "şifa" buluncaya kadar bir ruh ve sinir hastalıkları hastanesinde muhafaza ve tedavi edilebilir. Suç ağır cezayı gerektiriyorsa bu süre en az bir yıl olmalıdır.--
*****
*Ömür boyu akıl hastanesinde mi kalır?
Bu durumda şizofrenisi olanlar suç işlediklerinde ömür boyu akıl hastanesinde mi kalır?
--Tehlikelilik riski olmayan tedaviye uyum sağlayan dışardaki hayata uyumu konusunda yeterli sosyal desteği olan şizofrenisi olan kişiler sosyal şifaya kavuşunca haklarında rapor düzenlenir. Mahkeme de uygun görürse taburcu edilir. Ancak bu kişilere 15-20 yıl süreyle 3 ya da 6 ayda bir kontrol muayenesi kaydı konur.--
*****
*Şizofreni rahatsızlığı cezaevine girdikten sonra başlarsa.
--Bir kişi cezaevindeyken şizofreni raharsızlığı başlarsa ailesi ya da avukatı cezaevi idaresine başvurur. Adalet Bakanlığı'ndan infaz tehiri istenir. Zira CMUK'una göre "Akıl hastalığına tutulan mahkumlar hakkında hürriyeti bağlayıcı cezanın infazı iyileştikten sonraya birakılır." Bu talep üzerine Adalet Bakanlığı bilirkişi kurumdan rapor ister. Kişinin şizofreni olduğu CMUK'un ilgili maddesinin uygulanması gerektiğibe dair rapor verilirse tedavisinin sağlanması amacıyla cezası ertelenir ve tahliye edilir. Ayrıca Anayasa'nın Cumhurbaşkanı'na tanıdığı yetkilerden biri de (madde 104) sürekli hastalık sebebi ile belirli kişilerin cezalarının kaldırılabileceği yönündedir. Bu maddeye göre Cumhurbaşkanı şizofrenisi olan bir mahkumun cezasını affedebilir.