Sibel1
Bayan Üye
Çeşitli sindirim rahatsızlıkları ve bozukluklarıyla ilgili perhiz uygulamaları araştırmalarına geçmeden önce bazı belirlemelerde bulunalım. Rejimler sindirim lezyonlarına hizmet etmekten çok, onlarla birlikte görülen hareket ve salgıyla ilgili değişmelere hizmet eder. Öte yandan, her şeyden önce, birçok hastalığın ve mide - bağırsak sisteminde majör lezyonların nedenleri konusunda büyük cehaletimizi açıkça ortaya koyalım. Hastalıkların nedenleri üzerine eylemde bulunma temel amaç olarak kaldıkça bu durum engeller meydana getirir. Bu işte her zaman deneyle ilgili bir yan kaldığı anlaşılır.
öte yandan, fizyoloji incelemelerinin üstünde durduğu bir temel kavram, çeşitli salgı bezlerinin ve sistemlerin birbiri üzerindeki tepkileridir. Yalnızca öd yollarının hastalanması nedeniyle, mide yada bağırsakla ilgili sindirim zorlukları çekenler vardır. Öte yandan, çeneyle yada dişle ilgili önemli bir hastalıktan doğan iyi çiğneyememe durumu büyük bağırsak bozukluklarına yol açar. Bağırsak parazitlerinin yol açtığı sindirim ve karaciğer bozuklukları hatırlanırsa, genel bir terimle bol keseden «kolit» diye adlandırılan şeyin hastalıkla ilgili sorunları dışta tutulursa, bu birbirine kansan şeylerle ilgili olarak eksik ama hatırlatıcı bir göstermede bulunulmuş olur.
Her şeye rağmen, iltihap ve bozukluğun görülmesi ve iyileştirilmesi mümkün ve gerekli olan karşılıklı tepkilerin yanı sıra, sinir sisteminin hem bozucu hem aldatıcı olarak önemli bir rol oynadığını belirtmek de zorunludur. Heyecanlar yankılarını sindirim sisteminde gösterir. Savaşmaya alışmamış erler ve huzursuz sınav adayları «bağırsak bozukluklarını iyi bilirler, bu bağırsak bozuklukları heyecandan doğan aşırı idrar etme olgusuna çok benzer. Görünüşte anlamsız olan pek çok nedenle sık sık heyecana kapılan duyarlı kişi pek çoktur. BASEDOW hastalığına tutulmuş kişiler, menopoza girenler, ruhsal bunalımılar genellikle mide ve bağırsak uzmanlarına giderler. Organik öğe nerede biter, işlev nerede başlar? Tam sinirli kişilerin bazıları saptanabilen hareket ve salgı bozuklukları gösterirler, bazıları da belirtileri sempatik görünümler altında kaybolmuş yada biçim değiştirmiş olan gerçek bir mide lezyonuna sahiptirler. Sindirim bozukluğu alanında en iyi sınıflama etiyolojiye göre yapılacak sınıflamadır. Ama ne yazık ki bugünkü bilgilerimizle bunu gerçekleştirebilmemiz mümkün değildir. Yeni kuruluş olmaktan çok yenileştirilmiş bir alan olan psikosomatik hekimlik alanının açılmış olması, soruna aydınlık getirmiyor.
Geçici olarak biz şöyle bir sınıflama yapalım :
a) Mide lezyonları, bağırsak lezyonları;
b) Bir sindirim organına bağlı olan yada olmayan ikinci mide bağırsak bozuklukları;
c) «İşlevsel» yada sinirsel sindirim bozukluklarından sonra gelen, organların yavaş yavaş parçalanması dönemi.
Birinci grupta rejim, hastalığın nedenini bilmediğimize göre, genellikle hastalıkla ilgili bulanık fikirler gereğince yapılır. Ama bu rejim, lezyona bağlanan hareket, salgı yada duyumla ilgili olarak ortaya çıkan sonuçları gidermeye yardım eder.
İkinci grupta rejimin rolü daha kolay görülür, çünkü rejim burada başlatıcı bozuklukla belirgin ikincil yada refleks sonuçları etkiler. Hasta da bu şikayetlerle geldiğinden, öğütlerin etkisini çok çabuk görür.
Üçüncü grupta, perhiz eylemi çok dikkatli ve çok ayrıntılı bir değerlendirmeyi gerektirir. Burada bir işlevsel bozukluk söz konusudur; bu işlevsel bozukluk öznel olarak apaçık bir biçimde kendini gösterirse, bizim her zaman nesnel olarak saptayabildiğimiz bir anormallik dışlaşmaz. Burada, biçimsel -işlevsel (organik - fonksiyonel) «ayrılma »lardan söz edenler de oldu. Kuşkulu bir durumda, perhiz uzmanı çok ölçülü olmak zorundadır.
öte yandan, fizyoloji incelemelerinin üstünde durduğu bir temel kavram, çeşitli salgı bezlerinin ve sistemlerin birbiri üzerindeki tepkileridir. Yalnızca öd yollarının hastalanması nedeniyle, mide yada bağırsakla ilgili sindirim zorlukları çekenler vardır. Öte yandan, çeneyle yada dişle ilgili önemli bir hastalıktan doğan iyi çiğneyememe durumu büyük bağırsak bozukluklarına yol açar. Bağırsak parazitlerinin yol açtığı sindirim ve karaciğer bozuklukları hatırlanırsa, genel bir terimle bol keseden «kolit» diye adlandırılan şeyin hastalıkla ilgili sorunları dışta tutulursa, bu birbirine kansan şeylerle ilgili olarak eksik ama hatırlatıcı bir göstermede bulunulmuş olur.
Her şeye rağmen, iltihap ve bozukluğun görülmesi ve iyileştirilmesi mümkün ve gerekli olan karşılıklı tepkilerin yanı sıra, sinir sisteminin hem bozucu hem aldatıcı olarak önemli bir rol oynadığını belirtmek de zorunludur. Heyecanlar yankılarını sindirim sisteminde gösterir. Savaşmaya alışmamış erler ve huzursuz sınav adayları «bağırsak bozukluklarını iyi bilirler, bu bağırsak bozuklukları heyecandan doğan aşırı idrar etme olgusuna çok benzer. Görünüşte anlamsız olan pek çok nedenle sık sık heyecana kapılan duyarlı kişi pek çoktur. BASEDOW hastalığına tutulmuş kişiler, menopoza girenler, ruhsal bunalımılar genellikle mide ve bağırsak uzmanlarına giderler. Organik öğe nerede biter, işlev nerede başlar? Tam sinirli kişilerin bazıları saptanabilen hareket ve salgı bozuklukları gösterirler, bazıları da belirtileri sempatik görünümler altında kaybolmuş yada biçim değiştirmiş olan gerçek bir mide lezyonuna sahiptirler. Sindirim bozukluğu alanında en iyi sınıflama etiyolojiye göre yapılacak sınıflamadır. Ama ne yazık ki bugünkü bilgilerimizle bunu gerçekleştirebilmemiz mümkün değildir. Yeni kuruluş olmaktan çok yenileştirilmiş bir alan olan psikosomatik hekimlik alanının açılmış olması, soruna aydınlık getirmiyor.
Geçici olarak biz şöyle bir sınıflama yapalım :
a) Mide lezyonları, bağırsak lezyonları;
b) Bir sindirim organına bağlı olan yada olmayan ikinci mide bağırsak bozuklukları;
c) «İşlevsel» yada sinirsel sindirim bozukluklarından sonra gelen, organların yavaş yavaş parçalanması dönemi.
Birinci grupta rejim, hastalığın nedenini bilmediğimize göre, genellikle hastalıkla ilgili bulanık fikirler gereğince yapılır. Ama bu rejim, lezyona bağlanan hareket, salgı yada duyumla ilgili olarak ortaya çıkan sonuçları gidermeye yardım eder.
İkinci grupta rejimin rolü daha kolay görülür, çünkü rejim burada başlatıcı bozuklukla belirgin ikincil yada refleks sonuçları etkiler. Hasta da bu şikayetlerle geldiğinden, öğütlerin etkisini çok çabuk görür.
Üçüncü grupta, perhiz eylemi çok dikkatli ve çok ayrıntılı bir değerlendirmeyi gerektirir. Burada bir işlevsel bozukluk söz konusudur; bu işlevsel bozukluk öznel olarak apaçık bir biçimde kendini gösterirse, bizim her zaman nesnel olarak saptayabildiğimiz bir anormallik dışlaşmaz. Burada, biçimsel -işlevsel (organik - fonksiyonel) «ayrılma »lardan söz edenler de oldu. Kuşkulu bir durumda, perhiz uzmanı çok ölçülü olmak zorundadır.