'hayaL
Bayan Üye
İhtiyaç fazlası mal ve para bulundurmak :
Eldeki mal ve paranın ihtiyaçtan fazla olması nisbetinde şeytanın dürtüleri de fazla olur. Bu fazlalığı nasıl korumak, nerede çalıştırmak, onunla ne yapmak gerektiği soruları kalbi meşgul eder, bu meşguliyetten yararlanan şeytan kalbe girer ve bu soruları kendi maksadına uygun bir şekilde cevaplandırmaya ve insanı yönlendirmeye çalışır.
Mal fazlalığı olan kimsede hırs uyanır, hırs uyanınca da bir şeyle yetinmek mümkün olmaz. Bu sebeple, hırslı bir insanın yüz altını olsa bin altın ister, dünyanın yarısı onun olsa, öteki yarısını da talep eder. Bundan dolayı, mal fazlalığı insanı zenginleştirmez, daha çok fakirleştirir. Kendisini en çok fakir hisseden kimse, en çok zengin olan kimsedir. "Hırs, hazır fakirliktir." denilmiştir. Allah Teâlâ buna işaret ederek şöyle buyurmuştur: "De ki: Siz Allah'tan hazinelere sahip olsanız, cimrilik edip infaktan çekinirsiniz." (İsrâ, 100)
Allah Rasûlü (as), gelirlerinden ailesinin yıllık nafakasını ayırır, bunun dışında kalanı dağıtırdı. Bundan sonra gelen bir mal ve para olursa, onu hiç bekletmeden elinden çıkarırdı. Bu fiilî sünneti yanında, sözlü olarak da, gıpta edilen insanı şu hadis-i şerifle belirtmiştir: "Malının fazlasını hayır için harcayan, sözünün fazlasını ise kendisine saklayan mümine ne mutlu!"
İnsan ya üretici, ya da tüketicidir. Üretici ise elindeki para ile gücünü aşan üretim ve iş yapmaya kalktığı takdirde, bu paranın bu işe yetmediğini görür ve daha fazla para bulmanın peşine düşer. Tüketici ise, mevcut para ile kendi alım gücünü aşan şeyler almak istediği zaman, bu para buna da yetmediği için, kalbinde paraya karşı arzu ve iştiyak duymaya başlar. Ahlâka değer vermeyen bir anlayışla bakılırsa, bu anlatılan durumlarda kötü bir şey görülmez. Çünkü, paraya ihtiyaç duymak ve parayı sevmek çalışmanın ve ekonomiyi ilerletmenin temel dinamikleridir. Ancak, ahlâkî değerler açısından bakıldığı zaman, bunların zararlı ve yıkıcı oldukları görülür. Çünkü fazla paraya ihtiyaç duymak ve onu sınırsız bir şekilde sevmek, onu temel değer hâline getirir. Bundan sonra o, her şeyin ölçüsü ve gayesi olmuş olur. Bu sebeple, para sevgisi, bazılarının zannettiği gibi, masum bir sevgi değildir. Bundan dolayı, bazı faydalarına rağmen, ahiret yolcuları paraya şer gözüyle bakmış ve mümkün mertebe ondan sakınmaya çalışmışlardır. Rivayet edildiğine göre, dünyaya ait hiçbir şeyi olmayan İsâ (as), bir gece uyurken başının altına bir taş bırakmıştı. İblis onu o hâlde görünce kendisine, "Ey İsâ! Sen de dünyaya rağbet ettin." demiş. İsâ (as), başının altındaki taşı alıp ona fırlatmış ve "Al! Bu da senin olsun!" demiştir.
10- Fakirlik korkusu : Bu korku, malı Allah yolunda ve hayır işlerinde harcamaya mâni, onu biriktirmeye ve hazineler oluşturmaya davetçidir. Bu ise ahiret azabına vesiledir. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur: "Altın ve gümüşleri Allah yolunda harcamayıp hazine hâlinde biriktirenleri elemli bir azapla müjdele;" (Tevbe, 34)
Fakirlik korkusu, kötülüklere sebep olduğu için; şeytan onu kalplere sokmaya çalışır. Allah Teâlâ, şöyle buyurmuştur: "Şeytan sizi fakirlikle korkutur ve bununla sizi cimriliğe ve kötülüğe sevk eder." (Bakara, 268)
Şeytan şöyle demiştir: "İnsanlar para kazanmaya çalışırken, onu harcarken ve onunla hayır ve sevap işlemek isterken benim sesimi kulaklarında duyarlar."
Sufyân Sevrî (ra) şöyle demiştir: "Şeytanın en keskin silâhı, fakirlik korkusudur. Bu korku bir insanın kalbine girerse, o insan haramlara tevessül eder, malının hakkını (zekât, sadaka vs.) vermez, (alıp satarken) yalan söyler, Allah Teâlâ hakkında da su-i zan eder." Çünkü Allah Teâlâ, öldürmek istemedikçe, her canlının rızkını vermeyi üzerine almıştır. Bunu teahhüt eden bir âyet şöyledir:
"Yer yüzünde hiçbir canlı yoktur ki, onun rızkı Allah’ın üzerinde olmasın." (Hûd, 6)
Şeytan şöyle demiştir: "Benim evim (vücutların açılıp avretlerin teşhir edildiği) hamamlar, benim meclisim cadde ve sokaklar, benim yiyeceğim Besmelesiz gıdalar, benim içeceğim içkiler, benim müezzinim çalgı âletleri, benim Kur'ân’ım şiir (şarkı ve türküler), benim sözüm yalan, benim tuzaklarım da kadınlardır."
Eldeki mal ve paranın ihtiyaçtan fazla olması nisbetinde şeytanın dürtüleri de fazla olur. Bu fazlalığı nasıl korumak, nerede çalıştırmak, onunla ne yapmak gerektiği soruları kalbi meşgul eder, bu meşguliyetten yararlanan şeytan kalbe girer ve bu soruları kendi maksadına uygun bir şekilde cevaplandırmaya ve insanı yönlendirmeye çalışır.
Mal fazlalığı olan kimsede hırs uyanır, hırs uyanınca da bir şeyle yetinmek mümkün olmaz. Bu sebeple, hırslı bir insanın yüz altını olsa bin altın ister, dünyanın yarısı onun olsa, öteki yarısını da talep eder. Bundan dolayı, mal fazlalığı insanı zenginleştirmez, daha çok fakirleştirir. Kendisini en çok fakir hisseden kimse, en çok zengin olan kimsedir. "Hırs, hazır fakirliktir." denilmiştir. Allah Teâlâ buna işaret ederek şöyle buyurmuştur: "De ki: Siz Allah'tan hazinelere sahip olsanız, cimrilik edip infaktan çekinirsiniz." (İsrâ, 100)
Allah Rasûlü (as), gelirlerinden ailesinin yıllık nafakasını ayırır, bunun dışında kalanı dağıtırdı. Bundan sonra gelen bir mal ve para olursa, onu hiç bekletmeden elinden çıkarırdı. Bu fiilî sünneti yanında, sözlü olarak da, gıpta edilen insanı şu hadis-i şerifle belirtmiştir: "Malının fazlasını hayır için harcayan, sözünün fazlasını ise kendisine saklayan mümine ne mutlu!"
İnsan ya üretici, ya da tüketicidir. Üretici ise elindeki para ile gücünü aşan üretim ve iş yapmaya kalktığı takdirde, bu paranın bu işe yetmediğini görür ve daha fazla para bulmanın peşine düşer. Tüketici ise, mevcut para ile kendi alım gücünü aşan şeyler almak istediği zaman, bu para buna da yetmediği için, kalbinde paraya karşı arzu ve iştiyak duymaya başlar. Ahlâka değer vermeyen bir anlayışla bakılırsa, bu anlatılan durumlarda kötü bir şey görülmez. Çünkü, paraya ihtiyaç duymak ve parayı sevmek çalışmanın ve ekonomiyi ilerletmenin temel dinamikleridir. Ancak, ahlâkî değerler açısından bakıldığı zaman, bunların zararlı ve yıkıcı oldukları görülür. Çünkü fazla paraya ihtiyaç duymak ve onu sınırsız bir şekilde sevmek, onu temel değer hâline getirir. Bundan sonra o, her şeyin ölçüsü ve gayesi olmuş olur. Bu sebeple, para sevgisi, bazılarının zannettiği gibi, masum bir sevgi değildir. Bundan dolayı, bazı faydalarına rağmen, ahiret yolcuları paraya şer gözüyle bakmış ve mümkün mertebe ondan sakınmaya çalışmışlardır. Rivayet edildiğine göre, dünyaya ait hiçbir şeyi olmayan İsâ (as), bir gece uyurken başının altına bir taş bırakmıştı. İblis onu o hâlde görünce kendisine, "Ey İsâ! Sen de dünyaya rağbet ettin." demiş. İsâ (as), başının altındaki taşı alıp ona fırlatmış ve "Al! Bu da senin olsun!" demiştir.
10- Fakirlik korkusu : Bu korku, malı Allah yolunda ve hayır işlerinde harcamaya mâni, onu biriktirmeye ve hazineler oluşturmaya davetçidir. Bu ise ahiret azabına vesiledir. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur: "Altın ve gümüşleri Allah yolunda harcamayıp hazine hâlinde biriktirenleri elemli bir azapla müjdele;" (Tevbe, 34)
Fakirlik korkusu, kötülüklere sebep olduğu için; şeytan onu kalplere sokmaya çalışır. Allah Teâlâ, şöyle buyurmuştur: "Şeytan sizi fakirlikle korkutur ve bununla sizi cimriliğe ve kötülüğe sevk eder." (Bakara, 268)
Şeytan şöyle demiştir: "İnsanlar para kazanmaya çalışırken, onu harcarken ve onunla hayır ve sevap işlemek isterken benim sesimi kulaklarında duyarlar."
Sufyân Sevrî (ra) şöyle demiştir: "Şeytanın en keskin silâhı, fakirlik korkusudur. Bu korku bir insanın kalbine girerse, o insan haramlara tevessül eder, malının hakkını (zekât, sadaka vs.) vermez, (alıp satarken) yalan söyler, Allah Teâlâ hakkında da su-i zan eder." Çünkü Allah Teâlâ, öldürmek istemedikçe, her canlının rızkını vermeyi üzerine almıştır. Bunu teahhüt eden bir âyet şöyledir:
"Yer yüzünde hiçbir canlı yoktur ki, onun rızkı Allah’ın üzerinde olmasın." (Hûd, 6)
Şeytan şöyle demiştir: "Benim evim (vücutların açılıp avretlerin teşhir edildiği) hamamlar, benim meclisim cadde ve sokaklar, benim yiyeceğim Besmelesiz gıdalar, benim içeceğim içkiler, benim müezzinim çalgı âletleri, benim Kur'ân’ım şiir (şarkı ve türküler), benim sözüm yalan, benim tuzaklarım da kadınlardır."