Salvo
Kayıtlı Üye
Ankara Tavşanı
Angora Tavşanı Hakkında Genel Bilgi
Angora tavsani, bilinen en eski tavsan irki olup, yününden iplik elde edilen tek tavsandir. Ankara tavsaninin yünü uzun, ince, yumusak, parlak ve dokunmaya elverislidir. Kökeni Ankara kenti ve yöresi olmasina karsin, Türkiye’de Ankara tavsani yetistiriciligi yok denecek kadar azdir. Buna karsin dünyada Ankara tavsani yetistiriciligi hizla artmaktadir.Ankara tavsanlari sadece yününden yararlanilan hayvanlar olmayip, bu hayvanlarin etinden, gübresinden, derisinden, kanindan ve bazi iç organlarindan da yararlanilmaktadir. Dolayisiyla Ankara tavsani yetistiriciligi, hemen hemen her ürünü degerlendirilebilen, küçük yerlerde çok sayida bakilabilen, hizla üreyen, beslemesi ucuz ve kolay olan, her yasta is gücünün çalisabilecegi, bakimi kolay bir yetistiricilik koludur. Ayrica Ankara tavsani, sessiz ve güzel görünümü nedeniyle çok sevimli bir hayvan oldugu için yurt disinda ev hayvani olarak da yaygin olarak yetistirilmektedir.
Tarihi
Anavatani Ankara yöresi ve kentidir. Dünyada Angora Tavsani olarak bilinmektedir. Çok sayida tavsan irklari içerisinde Ankara tavsani, bilinen en eski tavsan irki olup, yününden iplik elde edilen tek tavsandir. 1723 yilinda Anadolu'dan Fransa'ya götürülmüs, oradan da dünyaya yayilmistir.
Dünyadaki Durumu
Dünya tavsan yünü üretiminin yaklasik %90’ini gerçeklestiren Çin, 6-9 binton yün üretimi ile birinci sirada yer almaktadir. Çin, üretiminin önemli bir kismini ihraç etmektedir. Güney Amerika ülkelerinden Sili 550 ton, Arjantin 300 ton yün üretimi ile Çin’den sonra gelmektedir. Bu iki ülke teknik ve ekonomik yönden Almanya ile yakin iliski içerisindedir. Ayni durum yillik üretimleri 180 ve 150 ton olan Macaristan ve Çek Slovakya cumhuriyetleri içinde geçerlidir. Fransanin yillik tavsan yünü üretimi 210 ton olmakla birlikte, ürettigi yün, uzun, kaba ve yolunarak elde edilmesiyle dikkat çekmektedir. Almanya, yillik yün üretimi sadece 20 ton olmasina karsin teknolojik açidan önemli bir role sahiptir. Almanya’da ortalama 20 tavsanlik 100 kadar orta ölçekli isletme vardir. Bunlar, kendi uzmanlarina sahip bölgesel dernekler seklinde örgütlenmislerdir. Üreticiler düzenli olarak bölgesel test merkezlerine tavsan göndermektedirler. Almanya’da üretilen Ankara tavsani yünü uzun ve yumusak olup kirkilarak hasat edilmektedir.her yil pedigrili yetistirilmis binlerce damizlik erkek tavsan dis ülkelere satilmaktadir. Diger ülkelerin yün üretimleri çok daha fazla olmasina ragmen, Almanya, damizlik materyal ve teknik açidan üstün bir konuma sahiptir.
Tavsan yününü isleyen baslica ülkeler Italya (2000 ton), Almanya (500 ton), Fransa, Hindistan ve Silidir. Tavsan yünü çok canli bir dis ticarete sahiptir. Tavsan yününü üreten, isleyen ve tüketen ülkeler farklidir. Tavsan yünü uzun yillar kolaylikla muhafaza edilebildiginden, fiyatlarda uluslar arasi spekülasyonlara sikca rastlanmaktadir. Modaya göre, tüketim miktarina bagli olarak fiyatlarda dalgalanmalar olmaktadir. Yünün fiyati liflerin uzunluguna ve kalitesine göre degismekte olup 50-150$ arasindadir.
Özetler isek, dünyada Ankara tavsani yetistiriciligi yaygin bir sekilde yapilmaktadir. Özellikle Çin, Sili, Fransa, Almanya, Arjantin, Brezilya, Hindistan, Kore ve Macaristan tavsan yünü üreten baslica ülkelerdir. Dünyada Ankara tavsani yünü üretimi yaklasik 10.000 ton kadardir. Bu üretimin yaklasik % 90'ini Çin gerçeklestirmektedir. En yüksek Ankara tavsani popülasyonuna sahip Çin'de bu tavsan irki ile ilgili olarak çalisan bir enstitü bile mevcuttur (Angora Rabbit Institute). Çin üretiminin önemli bir kismini ihraç etmektedir.
Angora Yününün özellikleri
Yünün parlakligi, özgül agirligi, yumusakligi, elastikiyeti, kilin uzunlugu ve çapi, keçelesme, kemp kil ve kirlilik orani yünün kalitesini belirleyen unsurlardir. Tavsan yünü dört kalitede siniflandirilabilir. Birinci kalite yün kendi içinde iki alt sinifta degerlendirilir. 1A kalite yün 6 cm’den uzun, temiz, parlak, yumusak ve dümdüz (ok gibi) yündür. 1B kalite yün 6 cm’den uzun, temiz, parlak, yumusak ve dalgali yündür. Ikinci kalite yün 3-6 cm arasinda temiz, parlak ve yumusak yündür. Üçüncü kalite yün keçelesmis yündür. Dördüncü kalite yün kirli yündür ve bu yün satilmaz. Bir tavsandan, bir kirkimda dört kalite yün de elde edilmektedir.Elde edilen yün birkaç gün havalandirilir ve kalitesine göre siniflandirilirlar. Yün, nemsiz ve güvesiz bir ortamda uzun yillar saklanabilmektedir. Iplik fabrikalarina satilmak amaciyla yün, en az 300 – 400 kg’lik sikistirilmis balyalar halinde saklanir.
Ankara Tavşanlarının Ekonomik Değeri
Angora Yünü
Türkiye’de tekstil endüstrisinde kullanılan Angora yünü ihtiyacı tamamen dış alımla karşılanmaktadır. Yıllar itibariyle tavşan yünü ithalat miktarları ve tutarı Çizelge 1’de verilmiştir.
Çizelge 1. 1989-1997 yılları arasında tavşan yünü ithalatı (*)
Yıllar Miktarı (kg) Tutarı(Dolar)
1989 8322 240.254
1990 5352 126.088
1991 39017 729.849
1992 57328 759.740
1993 64805 426.665
1994 49450 783.591
1995 104806 1.721.487
1996 44035 751.985
1997 19745 ----------
(*) Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
Çizelgeden de görüleceği gibi, 2-3 yıl dışında her artan miktarlarda tavşan yünü dış alımı yapılmakta ve bunun için milyonlarca dolar dış ülkelere ödenmektedir. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre 1993 yılında 170kg. 1994 yılında ise 124kg.lık, tavşan yünü dışsatımı gerçekleşmektedir. Bu kaydadeğer olmayan düşük miktardaki dışsatımın kaynağı ve amacı konusunda herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır.
Dışalım yapılan ülkeler arasında en büyük payı Çin almakta, bunu Almanya izlemektedir. 1994-1997 yılları arasında tavşan yünü dışalım miktarları çizelge 2’de verilmiştir.
Çizelge 2. Ülkelere göre tavşan yünü ithalatı (*)
Ülkeler 1994 1995 1996
Miktar (kg) Miktar (kg) Miktar (kg)
Fransa - - 15012
Almanya 6360 7629 2000
İtalya - - 559
İspanya - 150 83
Ukrayna - - 3040
Çin 43090 82015 37793
İngiltere - 40000 -
(*) Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
Angora Yünü Dış Pazarı
Angora; Yurtdışında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Tekstil sektörünün hemen her türünde Angora Tavşanlarının yününden yararlanılmaktadır. Angora Tavşanlarından yararlanan başlıca ülkeleri; İtalya, Fransa, Almanya, Şili, İsrail, Kore, Hindistan, Japonya olarak sıralayabiliriz. Angora'nın Yünü Saf olarak'ta kullanıldığı gibi Birçok Suni ve Sentetik karışımla İplik yapılmaktadır. Angora'nın içerisinde Moher, Koton, Poliamit, Kaşmir, Lama hatta İpek karışımları bile vardır. Yurtdışında ham Angora fiyatları hem çok farklı ve dalgalıdır. Yurtdışından Angora; Onz olarak (Onz=İngiliz Ölçü Birimi 28.5 gr) alınır-satılır. 1 Onz yünün fiyatı 2$-6$ arasında değişmektedir. Bu fiyatların internet sitelerinde de görmek mümkündür. Yapılan araştırmalarda İngilteredeki yün borsasında verilen rakamlar : 6 cm ve üzeri (Super Grade ) 40$, 3-6 cm (First Grade ) 15$ ; 1 Kg yüne söylenen rakamlardır. Özellikle Güney Amerika'da Angora (Hent Siping) El yapımı ürünler olarak işlenir. El yapımı 1 adet kazak 250-300$ arasında satılmaktadır. 1 Adet atkı 120$, 1 Çift Eldiven 40$ gibi çılgın fiyatlarla satılmaktadır.
Sonuç:
1. Ankara Tavşanı, yıllardan sonra Anavatanı’na Kırşehir’li bir gurbetçi sayesinde dönmüştür. Adının “Ankara Tavşanı” olmasından etkilendiği için Almanya’dan kesin dönüş yaparken yanında getirdiği Ankara Tavşanları ilk damızlık çekirdekleri oluşturmuştur. Bundan sonra Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde, TÜBİTAK destekli proje için Fransa’dan 62 adet Ankara Tavşanı getirilmiştir.
2. İsmi Ankara tavşanı yünü çok kıymetli ama ülkemiz her yıl Milyonlarca doları bu yünü ithal etmek için harcamaktadır.
3. Ankara Tavşanı tarihi belgelere göre 1723 yılında Anadolu`da tamamen yok olmuştur. Şu anda anayurdunda yaygınlaştırma çalışmaları devam etmektedir. Ankara`da Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`na ait bir enstitüde de yetiştirilen Ankara Tavşanının sayısı sadece 500-1000 arasındadır
4. Geçte olsa Ankara Tavşanının ülkemize tekrar kazandırma Çalışmalarını takdirle karşılıyoruz.
Saygılarımla
Ayvaz ASLAN
Angora Tavşanı Hakkında Genel Bilgi
Angora tavsani, bilinen en eski tavsan irki olup, yününden iplik elde edilen tek tavsandir. Ankara tavsaninin yünü uzun, ince, yumusak, parlak ve dokunmaya elverislidir. Kökeni Ankara kenti ve yöresi olmasina karsin, Türkiye’de Ankara tavsani yetistiriciligi yok denecek kadar azdir. Buna karsin dünyada Ankara tavsani yetistiriciligi hizla artmaktadir.Ankara tavsanlari sadece yününden yararlanilan hayvanlar olmayip, bu hayvanlarin etinden, gübresinden, derisinden, kanindan ve bazi iç organlarindan da yararlanilmaktadir. Dolayisiyla Ankara tavsani yetistiriciligi, hemen hemen her ürünü degerlendirilebilen, küçük yerlerde çok sayida bakilabilen, hizla üreyen, beslemesi ucuz ve kolay olan, her yasta is gücünün çalisabilecegi, bakimi kolay bir yetistiricilik koludur. Ayrica Ankara tavsani, sessiz ve güzel görünümü nedeniyle çok sevimli bir hayvan oldugu için yurt disinda ev hayvani olarak da yaygin olarak yetistirilmektedir.
Tarihi
Anavatani Ankara yöresi ve kentidir. Dünyada Angora Tavsani olarak bilinmektedir. Çok sayida tavsan irklari içerisinde Ankara tavsani, bilinen en eski tavsan irki olup, yününden iplik elde edilen tek tavsandir. 1723 yilinda Anadolu'dan Fransa'ya götürülmüs, oradan da dünyaya yayilmistir.
Dünyadaki Durumu
Dünya tavsan yünü üretiminin yaklasik %90’ini gerçeklestiren Çin, 6-9 binton yün üretimi ile birinci sirada yer almaktadir. Çin, üretiminin önemli bir kismini ihraç etmektedir. Güney Amerika ülkelerinden Sili 550 ton, Arjantin 300 ton yün üretimi ile Çin’den sonra gelmektedir. Bu iki ülke teknik ve ekonomik yönden Almanya ile yakin iliski içerisindedir. Ayni durum yillik üretimleri 180 ve 150 ton olan Macaristan ve Çek Slovakya cumhuriyetleri içinde geçerlidir. Fransanin yillik tavsan yünü üretimi 210 ton olmakla birlikte, ürettigi yün, uzun, kaba ve yolunarak elde edilmesiyle dikkat çekmektedir. Almanya, yillik yün üretimi sadece 20 ton olmasina karsin teknolojik açidan önemli bir role sahiptir. Almanya’da ortalama 20 tavsanlik 100 kadar orta ölçekli isletme vardir. Bunlar, kendi uzmanlarina sahip bölgesel dernekler seklinde örgütlenmislerdir. Üreticiler düzenli olarak bölgesel test merkezlerine tavsan göndermektedirler. Almanya’da üretilen Ankara tavsani yünü uzun ve yumusak olup kirkilarak hasat edilmektedir.her yil pedigrili yetistirilmis binlerce damizlik erkek tavsan dis ülkelere satilmaktadir. Diger ülkelerin yün üretimleri çok daha fazla olmasina ragmen, Almanya, damizlik materyal ve teknik açidan üstün bir konuma sahiptir.
Tavsan yününü isleyen baslica ülkeler Italya (2000 ton), Almanya (500 ton), Fransa, Hindistan ve Silidir. Tavsan yünü çok canli bir dis ticarete sahiptir. Tavsan yününü üreten, isleyen ve tüketen ülkeler farklidir. Tavsan yünü uzun yillar kolaylikla muhafaza edilebildiginden, fiyatlarda uluslar arasi spekülasyonlara sikca rastlanmaktadir. Modaya göre, tüketim miktarina bagli olarak fiyatlarda dalgalanmalar olmaktadir. Yünün fiyati liflerin uzunluguna ve kalitesine göre degismekte olup 50-150$ arasindadir.
Özetler isek, dünyada Ankara tavsani yetistiriciligi yaygin bir sekilde yapilmaktadir. Özellikle Çin, Sili, Fransa, Almanya, Arjantin, Brezilya, Hindistan, Kore ve Macaristan tavsan yünü üreten baslica ülkelerdir. Dünyada Ankara tavsani yünü üretimi yaklasik 10.000 ton kadardir. Bu üretimin yaklasik % 90'ini Çin gerçeklestirmektedir. En yüksek Ankara tavsani popülasyonuna sahip Çin'de bu tavsan irki ile ilgili olarak çalisan bir enstitü bile mevcuttur (Angora Rabbit Institute). Çin üretiminin önemli bir kismini ihraç etmektedir.
Angora Yününün özellikleri
Yünün parlakligi, özgül agirligi, yumusakligi, elastikiyeti, kilin uzunlugu ve çapi, keçelesme, kemp kil ve kirlilik orani yünün kalitesini belirleyen unsurlardir. Tavsan yünü dört kalitede siniflandirilabilir. Birinci kalite yün kendi içinde iki alt sinifta degerlendirilir. 1A kalite yün 6 cm’den uzun, temiz, parlak, yumusak ve dümdüz (ok gibi) yündür. 1B kalite yün 6 cm’den uzun, temiz, parlak, yumusak ve dalgali yündür. Ikinci kalite yün 3-6 cm arasinda temiz, parlak ve yumusak yündür. Üçüncü kalite yün keçelesmis yündür. Dördüncü kalite yün kirli yündür ve bu yün satilmaz. Bir tavsandan, bir kirkimda dört kalite yün de elde edilmektedir.Elde edilen yün birkaç gün havalandirilir ve kalitesine göre siniflandirilirlar. Yün, nemsiz ve güvesiz bir ortamda uzun yillar saklanabilmektedir. Iplik fabrikalarina satilmak amaciyla yün, en az 300 – 400 kg’lik sikistirilmis balyalar halinde saklanir.
Ankara Tavşanlarının Ekonomik Değeri
Angora Yünü
Türkiye’de tekstil endüstrisinde kullanılan Angora yünü ihtiyacı tamamen dış alımla karşılanmaktadır. Yıllar itibariyle tavşan yünü ithalat miktarları ve tutarı Çizelge 1’de verilmiştir.
Çizelge 1. 1989-1997 yılları arasında tavşan yünü ithalatı (*)
Yıllar Miktarı (kg) Tutarı(Dolar)
1989 8322 240.254
1990 5352 126.088
1991 39017 729.849
1992 57328 759.740
1993 64805 426.665
1994 49450 783.591
1995 104806 1.721.487
1996 44035 751.985
1997 19745 ----------
(*) Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
Çizelgeden de görüleceği gibi, 2-3 yıl dışında her artan miktarlarda tavşan yünü dış alımı yapılmakta ve bunun için milyonlarca dolar dış ülkelere ödenmektedir. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı verilerine göre 1993 yılında 170kg. 1994 yılında ise 124kg.lık, tavşan yünü dışsatımı gerçekleşmektedir. Bu kaydadeğer olmayan düşük miktardaki dışsatımın kaynağı ve amacı konusunda herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır.
Dışalım yapılan ülkeler arasında en büyük payı Çin almakta, bunu Almanya izlemektedir. 1994-1997 yılları arasında tavşan yünü dışalım miktarları çizelge 2’de verilmiştir.
Çizelge 2. Ülkelere göre tavşan yünü ithalatı (*)
Ülkeler 1994 1995 1996
Miktar (kg) Miktar (kg) Miktar (kg)
Fransa - - 15012
Almanya 6360 7629 2000
İtalya - - 559
İspanya - 150 83
Ukrayna - - 3040
Çin 43090 82015 37793
İngiltere - 40000 -
(*) Kaynak: Dış Ticaret Müsteşarlığı
Angora Yünü Dış Pazarı
Angora; Yurtdışında çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Tekstil sektörünün hemen her türünde Angora Tavşanlarının yününden yararlanılmaktadır. Angora Tavşanlarından yararlanan başlıca ülkeleri; İtalya, Fransa, Almanya, Şili, İsrail, Kore, Hindistan, Japonya olarak sıralayabiliriz. Angora'nın Yünü Saf olarak'ta kullanıldığı gibi Birçok Suni ve Sentetik karışımla İplik yapılmaktadır. Angora'nın içerisinde Moher, Koton, Poliamit, Kaşmir, Lama hatta İpek karışımları bile vardır. Yurtdışında ham Angora fiyatları hem çok farklı ve dalgalıdır. Yurtdışından Angora; Onz olarak (Onz=İngiliz Ölçü Birimi 28.5 gr) alınır-satılır. 1 Onz yünün fiyatı 2$-6$ arasında değişmektedir. Bu fiyatların internet sitelerinde de görmek mümkündür. Yapılan araştırmalarda İngilteredeki yün borsasında verilen rakamlar : 6 cm ve üzeri (Super Grade ) 40$, 3-6 cm (First Grade ) 15$ ; 1 Kg yüne söylenen rakamlardır. Özellikle Güney Amerika'da Angora (Hent Siping) El yapımı ürünler olarak işlenir. El yapımı 1 adet kazak 250-300$ arasında satılmaktadır. 1 Adet atkı 120$, 1 Çift Eldiven 40$ gibi çılgın fiyatlarla satılmaktadır.
Sonuç:
1. Ankara Tavşanı, yıllardan sonra Anavatanı’na Kırşehir’li bir gurbetçi sayesinde dönmüştür. Adının “Ankara Tavşanı” olmasından etkilendiği için Almanya’dan kesin dönüş yaparken yanında getirdiği Ankara Tavşanları ilk damızlık çekirdekleri oluşturmuştur. Bundan sonra Ankara Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde, TÜBİTAK destekli proje için Fransa’dan 62 adet Ankara Tavşanı getirilmiştir.
2. İsmi Ankara tavşanı yünü çok kıymetli ama ülkemiz her yıl Milyonlarca doları bu yünü ithal etmek için harcamaktadır.
3. Ankara Tavşanı tarihi belgelere göre 1723 yılında Anadolu`da tamamen yok olmuştur. Şu anda anayurdunda yaygınlaştırma çalışmaları devam etmektedir. Ankara`da Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`na ait bir enstitüde de yetiştirilen Ankara Tavşanının sayısı sadece 500-1000 arasındadır
4. Geçte olsa Ankara Tavşanının ülkemize tekrar kazandırma Çalışmalarını takdirle karşılıyoruz.
Saygılarımla
Ayvaz ASLAN