Şehzade Mustafa (1515, Manisa - 6 Ekim 1553, Konya), babası I. Süleyman'ı tahttan indirme planları yaptığı gerekçesiyle boğdurulan Osmanlı şehzadesidir.
Sultan Süleyman'ın Mahidevran Sultan'dan olma oğludur. Saruhan, Amasya, Konya sancak beyliklerinde bulunmuştur. Babasının tahtına göz dikmekle suçlanmış; Nahcıvan seferi'ne giden Osmanlı ordusunun Konyada konakladığı sırada, padişahın otağında boğdurulmuştur.
1515 yılında babası Sultan Süleymanın şehzadeliği sırasında Manisada dünyaya geldi. Dedesi Yavuz Sultan Selimin 1520de hayatını kaybetmesi üzerine Osmanlı tahtına oturmak üzere İstanbula giden babasını yanında İstanbula gitti.
Hürrem Sultanın babasının sarayına girmesinden sonra annesi Mahidevran Sultan ile Kanuniye dört şehzade daha doğuran Hürrem Sultan arasında, Kanuniden sonra kendi oğullarının tahta çıkmasını sağlamak için büyük bir mücadele yaşandı.
Şehzade Mustafa, 1533 -1541 arasında Saruhan Sancak Beyi olarak görev yaptı. Saruhan (Manisa), padişah adayının görev yaptığı yer kabul edilirdi. 1541de Amasya Sancak beyliğine atandı; Saruhan Sancak Beyliğine ise kardeşi Şehzade Mehmet getirildi. Şehzade Mehmetin beklenmedik şekilde 1543te ölümünden sonra Saruhan Sancak Beyliğine Şehzade Selim getirilirken; Şehzade Mustafa ise Konya Sancak beyliğine atandı.
Taht yarışında Şehzade Mustafayı bertaraf edebilmek için Sadrazam Damat Rüstem Paşa tarafından sahte mektuplar ürettiği düşünülür. Bu mektuplar, Şehzade Mustafanın babası hayatta iken onun tahtına göz diktiğini gösterir niteliktedir. Ancak şehzadenin de isyan hareketlerinde bulunduğu bellidir.Başlangıçta iddialara inanmayan Kanuni, Nahçiven Seferine çıktığında Konya Ereğlisi tarafında (bugünkü Akhüyük Köyü) konakladığı sırada el öpmeye gelen Şehzade Mustafayı orada boğdurdu. Şehzadenin saray hademelerinden Zal Mahmut Ağanın arkadan saldırması sonucu hayatını kaybettiği düşünülür . Cesedi çadırın önüne asılmış, cenazesi daha sonra Bursaya gönderilerek II. Murat türbesi yakınına defnedilmiştir. Şehzade Mustafanın türbesi, 1555 yılında kardeşi Şehzade Selim tarafından yaptırılmıştır.
Şehzade Mustafanın ölümü askerler ve halk arasında büyük tepki yarattı. Yeniçeriler, olaydan sorumlu gördükleri Rüstem Paşanın çadırına saldırdılar ancak onu bulamadılar. Matem göstergesi olarak öğlen yemeği yemediler ve Rüstem Paşanın azlini istediler[2]. Kanuni artan baskı karşısında aynı gün Rüstem Paşayı görevden alıp yerine Kara Ahmet Paşayı atamak zorunda kaldı.
Şehzade Mustafa, şairdir (Mahlası Muhlisi, Ahdi Tezkire), hattattır (Elyazısı: Viyana, Şark yazmaları, No:998 de nesih ile yazılmış Süleyman-name) Manisa Bozdağ da, cami, saray, türbe, çeşmeler yaptırdı. Irakeyn ve Korfu seferinde (1534, 1536, 1537) ve Boğdan seferinde Anadolu muhafızı, 9. seferde (1541) İstanbul muhafızı oldu..
Hocaları: Pargalı İbrahim-(Damat İbrahim Paşa),Celalzade Salih Çelebi, Manisalı Senai Mehmed Çelebi, Hayreddin Hızır Efendi, Şems Efendi, şair Lali çelebi, Karaçelebizade Hicri Mehmed Muhyiddin efendi, İstanbul kadısı, şair Muhyiddin Mehmed Hüseyni efendi, Kanuni nin süt kardeşi Mustafa Sururi efendi (Sultan Mustafa adına Bahrü'l- Maarif ve Zahiretü'l Müluk u yazdı. Sultan Mustafa'nın katli üzerine Kanuni ile alakasını kesip bir daha görüşmedi.)
Sultan Süleyman'ın Mahidevran Sultan'dan olma oğludur. Saruhan, Amasya, Konya sancak beyliklerinde bulunmuştur. Babasının tahtına göz dikmekle suçlanmış; Nahcıvan seferi'ne giden Osmanlı ordusunun Konyada konakladığı sırada, padişahın otağında boğdurulmuştur.
1515 yılında babası Sultan Süleymanın şehzadeliği sırasında Manisada dünyaya geldi. Dedesi Yavuz Sultan Selimin 1520de hayatını kaybetmesi üzerine Osmanlı tahtına oturmak üzere İstanbula giden babasını yanında İstanbula gitti.
Hürrem Sultanın babasının sarayına girmesinden sonra annesi Mahidevran Sultan ile Kanuniye dört şehzade daha doğuran Hürrem Sultan arasında, Kanuniden sonra kendi oğullarının tahta çıkmasını sağlamak için büyük bir mücadele yaşandı.
Şehzade Mustafa, 1533 -1541 arasında Saruhan Sancak Beyi olarak görev yaptı. Saruhan (Manisa), padişah adayının görev yaptığı yer kabul edilirdi. 1541de Amasya Sancak beyliğine atandı; Saruhan Sancak Beyliğine ise kardeşi Şehzade Mehmet getirildi. Şehzade Mehmetin beklenmedik şekilde 1543te ölümünden sonra Saruhan Sancak Beyliğine Şehzade Selim getirilirken; Şehzade Mustafa ise Konya Sancak beyliğine atandı.
Taht yarışında Şehzade Mustafayı bertaraf edebilmek için Sadrazam Damat Rüstem Paşa tarafından sahte mektuplar ürettiği düşünülür. Bu mektuplar, Şehzade Mustafanın babası hayatta iken onun tahtına göz diktiğini gösterir niteliktedir. Ancak şehzadenin de isyan hareketlerinde bulunduğu bellidir.Başlangıçta iddialara inanmayan Kanuni, Nahçiven Seferine çıktığında Konya Ereğlisi tarafında (bugünkü Akhüyük Köyü) konakladığı sırada el öpmeye gelen Şehzade Mustafayı orada boğdurdu. Şehzadenin saray hademelerinden Zal Mahmut Ağanın arkadan saldırması sonucu hayatını kaybettiği düşünülür . Cesedi çadırın önüne asılmış, cenazesi daha sonra Bursaya gönderilerek II. Murat türbesi yakınına defnedilmiştir. Şehzade Mustafanın türbesi, 1555 yılında kardeşi Şehzade Selim tarafından yaptırılmıştır.
Şehzade Mustafanın ölümü askerler ve halk arasında büyük tepki yarattı. Yeniçeriler, olaydan sorumlu gördükleri Rüstem Paşanın çadırına saldırdılar ancak onu bulamadılar. Matem göstergesi olarak öğlen yemeği yemediler ve Rüstem Paşanın azlini istediler[2]. Kanuni artan baskı karşısında aynı gün Rüstem Paşayı görevden alıp yerine Kara Ahmet Paşayı atamak zorunda kaldı.
Şehzade Mustafa, şairdir (Mahlası Muhlisi, Ahdi Tezkire), hattattır (Elyazısı: Viyana, Şark yazmaları, No:998 de nesih ile yazılmış Süleyman-name) Manisa Bozdağ da, cami, saray, türbe, çeşmeler yaptırdı. Irakeyn ve Korfu seferinde (1534, 1536, 1537) ve Boğdan seferinde Anadolu muhafızı, 9. seferde (1541) İstanbul muhafızı oldu..
Hocaları: Pargalı İbrahim-(Damat İbrahim Paşa),Celalzade Salih Çelebi, Manisalı Senai Mehmed Çelebi, Hayreddin Hızır Efendi, Şems Efendi, şair Lali çelebi, Karaçelebizade Hicri Mehmed Muhyiddin efendi, İstanbul kadısı, şair Muhyiddin Mehmed Hüseyni efendi, Kanuni nin süt kardeşi Mustafa Sururi efendi (Sultan Mustafa adına Bahrü'l- Maarif ve Zahiretü'l Müluk u yazdı. Sultan Mustafa'nın katli üzerine Kanuni ile alakasını kesip bir daha görüşmedi.)
