Efsunkar
Bayan Üye
Margaret Mitchell'ın Pulitzer Ödüllü aynı adlı romanından sinemaya uyarlanmış 1939 ABD yapımı bir filmdir.
Film 14 dalda Oscar'a aday olmuş ve 10 dalda bu ödülü kazanmıştır. Zamanında Türkiye sinemalarında da gösterime girmiş, defalarca televizyonlarda oynamıştır.
Amerikan Film Enstitüsü'nün hazırlarıdğı tüm zamanların En İyi Filmleri listesinde (AFI's 100 Years... 100 Movies) dördüncü sıradadır. Zamanında tüm dünyada toplam 400,176,459 $ hasılat yapmış olup[1] enflasyona göre düzenlenen tabloya göre film tüm zamanların en çok gişe hasılatı yapan filmidir
1993 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
Konusu
Uyarı: Yazının devamı, eserin konusu hakkında ayrıntılı bilgi içermektedir.
İrlandalı Scarlett O'Hara (Vivien Leigh) Tara isimli çiftlikte yaşamaktadır. 12 Meşeler Çiftliği'nin varisi Ashley Wilkes'e (Leslie Howard) aşık olduğunu düşünmektedir. Ashley'nin, kuzeni Melanie (Olivia de Havilland) ile evlenme kararı aldığını öğrenir.
Scarlett, Ashley'nin evinde Rhett Butler (Clark Gable) ile tanışır. Ashley ve Melanie'nin evlenmesine engel olamayan Scarlett, çevresindeki erkeklerden biriyle acele bir evlilik yapar. Bu sırada Kuzey-Güney Savaşı patlak vermiştir. Melanie ve Scarlett'in kocası savaşa gider. Scarlett'in kocası savaşta ölür.
Yasta olan Scarlett, Rhett ile dans ediyor
Savaş, Güney'in şartlarını çok ağırlaştırır. Scarlett annesini kaybeder. Babası ise aklını yitirmiştir. Melanie ve Scarlett Tara'da birlikte yaşamaya başlarlar. Ashley'den haber alınamamaktadır. Savaş biter ve Ashley geri döner. Tara'nın vergilerini ödeyemeyen Scarlett, kızkardeşinin nişanlısı ile evlenir ve çiftliği kurtarır. Scarlett'in yeni özgür olmuş fakir zenciler tarafından saldırıya uğraması üzerine Rhett, Ashley ve karısı intikam almaya giderler. Scarlett'in ikinci kocası da çatışma sırasında ölür.
Scarlett'in Ashley'e olan takıntısı devam etmektedir. Ancak, Rhett Buttler ile üçüncü evliliğini yapar. Bir kızları olur. Rhett, Ashley'i kıskanmaktadır. Bir gün kızını alır ve Londra'ya gider. Ancak kızın annesini özlemesi nedeniyle üç ay sonra geri dönerler. Bu arada Scarlett ikinci çocuğuna hamiledir. Dönüşte yaşanan tartışma sonucu Scarlett bebeğini kaybeder. Bebeğin ardından kızlarının da ölümü ilişkilerini iyice sarsar.
Melanie ölümcül şekilde hastalanır. Scarlett'ten Ashley ve oğluna bakmasını ister. Bu arada Scarlett Rhett'e âşık olduğunu fark etmiştir. Melanie'nin evinde Scarlett'in Ashley ile ilgilenmesi Rhett'in Scarlett'i terk etmesine neden olur.
Bu trajik aşk dörtgeninin fonunda, kuzey-güney savaşı ve güneyin yeniden yapılandırılması, Atlanta'nın yanışı, yaralı güney eyaletleri federasyonu üyeleri ile dolu tarlalar da kullanılmıştır. Titizlikle hazırlanmış sahneler, gün batımı görüntüleri, dramatik ve romantik müzik, trajik savaşı somut hale getirmek için kullanılan güney halk şarkıları, nükteli diyaloglarla Rüzgâr Gibi Geçti, sinema tarihindeki büyük epik dramlardan biri olarak kabul edilir.
Irkçılık
Hattie McDaniel Mammy rolünde
Film bazı eleştirmenlerce Güney'in değerlerini övmesi ve kölelik düzenini romantik dille anlatması gerekçeleriyle eleştiriye uğramıştır. Ancak, gerek filmin çekildiği yıl gerekse daha sonra filmi izleyenlerin çoğu bu eleştiriyi paylaşmamıştır.
Hattie McDaniel tarafından canlandırılan Mammy karakteri köleliğin en güzel örneği eleştirisine uğrasa da Mammy'nin Scarlett'in yetişmesinde oynadığı rol ve katı tavırları bu eleştirilerin sönük kalmasına yol açmıştır.
Hattie McDaniel, 1930 ve 1940'lı yıllardaki zencilere yönelik tavır nedeniyle filmin Atlanta, Georgia'daki ilk gösterimine katılamamıştır. Buna karşın, aldığı En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülüyle zenci Amerikalılar için bir gurur kaynağı olmuştur.
Oyuncular
Gable ve Leigh filmin bir sahnesinde
Clark Gable - Rhett Butler
Vivien Leigh - Scarlett O'Hara
Leslie Howard - Ashley Wilkes
Olivia de Havilland - Melanie Hamilton
Thomas Mitchell - Gerald O'Hara
Barbara O'Neil - Ellen O'Hara
Evelyn Keyes - Suellen O'Hara
Ann Rutherford - Carreen O'Hara
Fred Crane - Stuart Tarleton
George Reeves - Brent Tarleton
Hattie McDaniel - Mammy
Oscar Polk - Pork
Butterfly McQueen - Prissy
Victor Jory - Jonas Wilkerson
Everett Brown - Koca Sam
Yapım ekibi [değiştir]
Yönetmen: Victor Fleming
Yazan: Margaret Mitchell
Senaryo: Sidney Howard
Kurgu: Hal C. Kern, James E. Newcom
Ödülleri
Oscar Ödülleri
Rüzgâr Gibi Geçti 14 dalda (En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında iki oyuncuyla) Oscar'a aday olmuş ve 9 dalda ödül kazanmıştır. Film ayrıca Oscar Onur Ödülü'nü de almış.
En İyi Kadın Oyuncu Ödülü: Vivien Leigh
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü: Hattie McDaniel
En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü: Lyle R. Wheeler
En İyi Renkli Sinematografi Ödülü: Ernest Haller, Ray Rennahan
En İyi Yönetmen Ödülü: Victor Fleming
En İyi Kurgu Ödülü: Hal C. Kern, James E. Newcom
En İyi Film Ödülü: David O. Selznick
En İyi Senaryo Ödülü: Sidney Howard
Teknik Başarı Ödülü: Don Musgrave
Onur Ödülü: William Cameron Menzies Renklerin filmdeki dramatik havayı artırmak için kullanmaktaki başarısı nedeniyle.)
Oscar adaylıkları
En İyi Erkek Oyuncu: Clark Gable
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Olivia de Havilland
En İyi Efekt/Özel Efekt: Jack Cosgrove (fotoğraf), Fred Albin (ses), Arthur Johns (ses)
En İyi Film Müziği: Max Steiner
En İyi Ses Kaydı: Thomas T. Moulton
Diğer ödüller
New York Film Eleştirmenleri Ödülleri (1939): En İyi Kadın Oyuncu Ödülü -Vivien Leigh
Photoplay Ödülleri (1939): Onur Ödülü - David O. Selznick
ABD Halkın Seçimi (People's Choice) Ödülleri (1989): Tüm zamanların en beğenilen motion picture'ı ödülü.
Vikipedi
Film 14 dalda Oscar'a aday olmuş ve 10 dalda bu ödülü kazanmıştır. Zamanında Türkiye sinemalarında da gösterime girmiş, defalarca televizyonlarda oynamıştır.
Amerikan Film Enstitüsü'nün hazırlarıdğı tüm zamanların En İyi Filmleri listesinde (AFI's 100 Years... 100 Movies) dördüncü sıradadır. Zamanında tüm dünyada toplam 400,176,459 $ hasılat yapmış olup[1] enflasyona göre düzenlenen tabloya göre film tüm zamanların en çok gişe hasılatı yapan filmidir
1993 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
Konusu
Uyarı: Yazının devamı, eserin konusu hakkında ayrıntılı bilgi içermektedir.
İrlandalı Scarlett O'Hara (Vivien Leigh) Tara isimli çiftlikte yaşamaktadır. 12 Meşeler Çiftliği'nin varisi Ashley Wilkes'e (Leslie Howard) aşık olduğunu düşünmektedir. Ashley'nin, kuzeni Melanie (Olivia de Havilland) ile evlenme kararı aldığını öğrenir.
Scarlett, Ashley'nin evinde Rhett Butler (Clark Gable) ile tanışır. Ashley ve Melanie'nin evlenmesine engel olamayan Scarlett, çevresindeki erkeklerden biriyle acele bir evlilik yapar. Bu sırada Kuzey-Güney Savaşı patlak vermiştir. Melanie ve Scarlett'in kocası savaşa gider. Scarlett'in kocası savaşta ölür.
Yasta olan Scarlett, Rhett ile dans ediyor
Savaş, Güney'in şartlarını çok ağırlaştırır. Scarlett annesini kaybeder. Babası ise aklını yitirmiştir. Melanie ve Scarlett Tara'da birlikte yaşamaya başlarlar. Ashley'den haber alınamamaktadır. Savaş biter ve Ashley geri döner. Tara'nın vergilerini ödeyemeyen Scarlett, kızkardeşinin nişanlısı ile evlenir ve çiftliği kurtarır. Scarlett'in yeni özgür olmuş fakir zenciler tarafından saldırıya uğraması üzerine Rhett, Ashley ve karısı intikam almaya giderler. Scarlett'in ikinci kocası da çatışma sırasında ölür.
Scarlett'in Ashley'e olan takıntısı devam etmektedir. Ancak, Rhett Buttler ile üçüncü evliliğini yapar. Bir kızları olur. Rhett, Ashley'i kıskanmaktadır. Bir gün kızını alır ve Londra'ya gider. Ancak kızın annesini özlemesi nedeniyle üç ay sonra geri dönerler. Bu arada Scarlett ikinci çocuğuna hamiledir. Dönüşte yaşanan tartışma sonucu Scarlett bebeğini kaybeder. Bebeğin ardından kızlarının da ölümü ilişkilerini iyice sarsar.
Melanie ölümcül şekilde hastalanır. Scarlett'ten Ashley ve oğluna bakmasını ister. Bu arada Scarlett Rhett'e âşık olduğunu fark etmiştir. Melanie'nin evinde Scarlett'in Ashley ile ilgilenmesi Rhett'in Scarlett'i terk etmesine neden olur.
Bu trajik aşk dörtgeninin fonunda, kuzey-güney savaşı ve güneyin yeniden yapılandırılması, Atlanta'nın yanışı, yaralı güney eyaletleri federasyonu üyeleri ile dolu tarlalar da kullanılmıştır. Titizlikle hazırlanmış sahneler, gün batımı görüntüleri, dramatik ve romantik müzik, trajik savaşı somut hale getirmek için kullanılan güney halk şarkıları, nükteli diyaloglarla Rüzgâr Gibi Geçti, sinema tarihindeki büyük epik dramlardan biri olarak kabul edilir.
Irkçılık
Hattie McDaniel Mammy rolünde
Film bazı eleştirmenlerce Güney'in değerlerini övmesi ve kölelik düzenini romantik dille anlatması gerekçeleriyle eleştiriye uğramıştır. Ancak, gerek filmin çekildiği yıl gerekse daha sonra filmi izleyenlerin çoğu bu eleştiriyi paylaşmamıştır.
Hattie McDaniel tarafından canlandırılan Mammy karakteri köleliğin en güzel örneği eleştirisine uğrasa da Mammy'nin Scarlett'in yetişmesinde oynadığı rol ve katı tavırları bu eleştirilerin sönük kalmasına yol açmıştır.
Hattie McDaniel, 1930 ve 1940'lı yıllardaki zencilere yönelik tavır nedeniyle filmin Atlanta, Georgia'daki ilk gösterimine katılamamıştır. Buna karşın, aldığı En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu ödülüyle zenci Amerikalılar için bir gurur kaynağı olmuştur.
Oyuncular
Gable ve Leigh filmin bir sahnesinde
Clark Gable - Rhett Butler
Vivien Leigh - Scarlett O'Hara
Leslie Howard - Ashley Wilkes
Olivia de Havilland - Melanie Hamilton
Thomas Mitchell - Gerald O'Hara
Barbara O'Neil - Ellen O'Hara
Evelyn Keyes - Suellen O'Hara
Ann Rutherford - Carreen O'Hara
Fred Crane - Stuart Tarleton
George Reeves - Brent Tarleton
Hattie McDaniel - Mammy
Oscar Polk - Pork
Butterfly McQueen - Prissy
Victor Jory - Jonas Wilkerson
Everett Brown - Koca Sam
Yapım ekibi [değiştir]
Yönetmen: Victor Fleming
Yazan: Margaret Mitchell
Senaryo: Sidney Howard
Kurgu: Hal C. Kern, James E. Newcom
Ödülleri
Oscar Ödülleri
Rüzgâr Gibi Geçti 14 dalda (En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu dalında iki oyuncuyla) Oscar'a aday olmuş ve 9 dalda ödül kazanmıştır. Film ayrıca Oscar Onur Ödülü'nü de almış.
En İyi Kadın Oyuncu Ödülü: Vivien Leigh
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü: Hattie McDaniel
En İyi Sanat Yönetmeni Ödülü: Lyle R. Wheeler
En İyi Renkli Sinematografi Ödülü: Ernest Haller, Ray Rennahan
En İyi Yönetmen Ödülü: Victor Fleming
En İyi Kurgu Ödülü: Hal C. Kern, James E. Newcom
En İyi Film Ödülü: David O. Selznick
En İyi Senaryo Ödülü: Sidney Howard
Teknik Başarı Ödülü: Don Musgrave
Onur Ödülü: William Cameron Menzies Renklerin filmdeki dramatik havayı artırmak için kullanmaktaki başarısı nedeniyle.)
Oscar adaylıkları
En İyi Erkek Oyuncu: Clark Gable
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Olivia de Havilland
En İyi Efekt/Özel Efekt: Jack Cosgrove (fotoğraf), Fred Albin (ses), Arthur Johns (ses)
En İyi Film Müziği: Max Steiner
En İyi Ses Kaydı: Thomas T. Moulton
Diğer ödüller
New York Film Eleştirmenleri Ödülleri (1939): En İyi Kadın Oyuncu Ödülü -Vivien Leigh
Photoplay Ödülleri (1939): Onur Ödülü - David O. Selznick
ABD Halkın Seçimi (People's Choice) Ödülleri (1989): Tüm zamanların en beğenilen motion picture'ı ödülü.
Vikipedi
