Ruhani: Batı İle Üç Ay İçinde Anlaşalım

Washington Post gazetesine konuşan İran Cumhurbaşkanı Ruhani “Nükleer konusunda 3 ay içinde anlaşmak istiyoruz” dedi. İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres de diplomatik temaslara destek verdi.

İran ile uranyum zenginleştirme programı üzerine toplantı düzenleyen P5+1 ülkelerinin (BM Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin, artı Almanya) görüşmesi İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ılımlı mesajlarının ardından başladı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani gazetemizin baskıya girdiği saatlerde gerçekleşen görüşme öncesinde Washington Post gazetesine konuştu. Ruhani, ülkesinin nükleer programı konusunda muhataplarıyla 3 ila 6 ay içinde anlaşmaya varmak istediğini söyledi. Bu meselenin çözümünün ABD-İran ilişkilerindeki yumuşama sürecinin başlangıç noktası olacağını belirten Ruhani, bu konuda müzakere yürütmesi için dini lider Ayetullah Hamaney’den tam yetki aldığını dile getirdi. İran lideri, “Anlaşmaya vardığımız süre ne kadar kısa olursa herkes için o kadar iyi. İran’ın tercihi üç ay. Altı ay da iyi. Çözüm aylarla ifade edilmeli, yıllarla değil” diye ekledi.


Ruhani, ABD Başkanı Barack Obama için de, “Bir başlangıca ihtiyacımız var. Bu nükleer mesele olabilir. Bu meselenin çözümünden sonra diğer alanlarda ilerleme kaydetmemek imkansız” dedi. Ayrıca dün BM Genel Kurulu’nda düzenlenen nükleer silahsızlanma toplantısı sırasında konuşan Ruhani, İsrail’in de Uluslararası Nükleer Silahların Yayılması-Önlenmesi Anlaşması’na katılması gerektiğini söyledi. Ruhani, “Hiçbir ülke nükleer silaha sahip olmamalıdır” dedi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in, görüşmeler kapsamında New York’ta ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin yanısıra, Çin, Rusya, Almanya İngiltere ve Fransa’dan temsilcilerle bir araya gelmesi bekleniyor. Zarif-Kerry görüşmesi, İran ve ABD arasında 1979’dan bu yana yapılan en üst düzey görüşme olacak. İran uranyum zenginleştirme programının elektrik enerjisi üretmeye yönelik olduğunda ısrar etse de Batılı ülkeler nükleer silah üretimi için kullanılacağını düşünüyor.

Kerry: İyi geçecek
Öte yandan nükleer müzakereler öncesinde İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cavad Zarif, Fransız mevkidaşı Laurent Fabius ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından konuşan Zarif, “Nükleer görüşmelerin başlamasıyla ilgili iyi bir konuşma gerçekleştirdik” dedi. İran’ın uranyum zenginleştirme programının konuşulacağı görüşme öncesinde ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Kerry, “İran’la iyi bir görüşme gerçekleştireceğiz. Bundan eminim” dedi.

Peres’ten destek
ABD’nin İran politikasına, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aksine Cumhurbaşkanı Şimon Peres’ten destek geldi. Peres, “Obama İranlılara bir şans daha vermiyor, barışa bir şans veriyor” dedi. Netanyahu, Ruhani BM Güvenlik Konseyi’nde konuşma yaparken salonu terk etme çağrısında bulunmuş ve “Beklendiği gibi ikiyüzlülüklerle dolu alaycı bir konuşmaydı” demişti.

Ruhani röportajı için CNN’e yalanlama
Ruhani’nin CNN’den Christiane Amanpour’a verdiği röportajda Yahudi soykırımını kınamasına İran yarı resmi haber ajansı Fars’dan yalanlama geldi. Ajans, Ruhani’nin röportaj sırasında soykırım kelimesini kullanmadığını ve çevirinin yanlış olduğunu belirtti. Röportajda İran liderinin, “Daha önceden de söyledim. Tarihçi değilim. Holocaust’un farklı boyutları konusunda düşünmek tarihçilerin işi. Ancak size söyleyebilirim. Tarih boyunca insanlığa karşı işlenmiş tüm suçlar Nazilerin savaşta Yahudilere yaptığı dahil kınanmalıdır” dediği aktarılmıştı.​