endLesS
Webmaster
Putları Reddediş
Her türlü putu reddetmekle mükellefiz. Ancak, bu reddediş ve onlara karşı tavırda üslup önemlidir. Evvelâ bizler kendi iç alemimizi şirk ve şirk şaibelerinden arındırmalıyız, sonra da, içimizdeki putları temizlediğimiz gibi, usulüne uygun olarak dış dünyadaki putperestlik düşüncesiyle adabına uygun mücadele etmeli ve elimizin altındakileri de bu şuurla yetiştirmeliyiz. İşte bu usulüne göre bir reddediştir. Bunun aksi ise ya putları benimsemek veya onları meşhur etmek olur.
Mekke döneminde putlar aleyhinde nazil olan âyetler, şirki red ve tevhidi tesbit yörüngeliydi. Onlarla alâkalı inen sûre ve âyetler, zât-ı ulûhiyetin engin ve cihanşümul tasarrufunu anlatırken, putların yer, konum, ma’nâ ve müessiriyetlerine de temas ediyordu. Onların toplum dışı edilmesi ise toplum vicdanındaki ifnalarından sonraya bırakılmıştı. Meselâ, o zaman Mekke’de, Lat, Uzza, Menat, Naile, İsaf ve Safa-Merve arasında daha pek çok put vardı ve bunların koruyucuları da yoktu. Efendimiz (sav) İbrahim (as) gibi yapabilir ve onları kırabilirdi ama kalplerde kırılmadan bunu yapmadı. Çünkü O, bir defa gelecek ve bütün putları bir daha ebediyyen kalkamayacak şekilde yerle bir edecekti. Aslında müşrikler de bunu çok iyi biliyorlardı. Ne var ki, Efendimiz (sav)’in fiilî durumu olmadığından dolayı onlar da birşey yapamıyorlardı. Bu itibarla da Mekke’de umumî hava, hep zaman kazanma çizgisinde seyrediyordu. Ve, Efendimiz, bu baş döndürücü siyaseti sayesinde onlara rağmen adım adım hedefine yaklaşıyordu.
Ebu Zer, bu döneminde zamansız bir karşı koyuşta bulununca, müşrikler tarafından feci şekilde tartaklanmıştı ki, Efendimiz (sav), belli bir süre içinde onu geldiği yere gönderme mecburiyetinde kalmıştı. Bunun ma’nâsı şu idi: “Sen bu aceleci fıtratınla şimdilik içimizde yaşayacak tabiata sahip değilsin; git mevsimini bekle!”
Hatta, Hz. Ömer’in de buna benzer, küçük bir zamanlama inhirafından söz ederler. O da öyle davranır ve müşriklerin saldırısına maruz kalır. Bütün bunlar, herşeyin -eskilerin ifadesiyle- bir vakt-i merhunu olduğunu ve vaktinden evvel yapılan mualecelerin de bir kısım komplikasyonları olacağını gösteriyor ki, bunlar bizi daha titiz olmaya davet ediyor.
Her türlü putu reddetmekle mükellefiz. Ancak, bu reddediş ve onlara karşı tavırda üslup önemlidir. Evvelâ bizler kendi iç alemimizi şirk ve şirk şaibelerinden arındırmalıyız, sonra da, içimizdeki putları temizlediğimiz gibi, usulüne uygun olarak dış dünyadaki putperestlik düşüncesiyle adabına uygun mücadele etmeli ve elimizin altındakileri de bu şuurla yetiştirmeliyiz. İşte bu usulüne göre bir reddediştir. Bunun aksi ise ya putları benimsemek veya onları meşhur etmek olur.
Mekke döneminde putlar aleyhinde nazil olan âyetler, şirki red ve tevhidi tesbit yörüngeliydi. Onlarla alâkalı inen sûre ve âyetler, zât-ı ulûhiyetin engin ve cihanşümul tasarrufunu anlatırken, putların yer, konum, ma’nâ ve müessiriyetlerine de temas ediyordu. Onların toplum dışı edilmesi ise toplum vicdanındaki ifnalarından sonraya bırakılmıştı. Meselâ, o zaman Mekke’de, Lat, Uzza, Menat, Naile, İsaf ve Safa-Merve arasında daha pek çok put vardı ve bunların koruyucuları da yoktu. Efendimiz (sav) İbrahim (as) gibi yapabilir ve onları kırabilirdi ama kalplerde kırılmadan bunu yapmadı. Çünkü O, bir defa gelecek ve bütün putları bir daha ebediyyen kalkamayacak şekilde yerle bir edecekti. Aslında müşrikler de bunu çok iyi biliyorlardı. Ne var ki, Efendimiz (sav)’in fiilî durumu olmadığından dolayı onlar da birşey yapamıyorlardı. Bu itibarla da Mekke’de umumî hava, hep zaman kazanma çizgisinde seyrediyordu. Ve, Efendimiz, bu baş döndürücü siyaseti sayesinde onlara rağmen adım adım hedefine yaklaşıyordu.
Ebu Zer, bu döneminde zamansız bir karşı koyuşta bulununca, müşrikler tarafından feci şekilde tartaklanmıştı ki, Efendimiz (sav), belli bir süre içinde onu geldiği yere gönderme mecburiyetinde kalmıştı. Bunun ma’nâsı şu idi: “Sen bu aceleci fıtratınla şimdilik içimizde yaşayacak tabiata sahip değilsin; git mevsimini bekle!”
Hatta, Hz. Ömer’in de buna benzer, küçük bir zamanlama inhirafından söz ederler. O da öyle davranır ve müşriklerin saldırısına maruz kalır. Bütün bunlar, herşeyin -eskilerin ifadesiyle- bir vakt-i merhunu olduğunu ve vaktinden evvel yapılan mualecelerin de bir kısım komplikasyonları olacağını gösteriyor ki, bunlar bizi daha titiz olmaya davet ediyor.