Puimoner embolide puimoner yatağın %85'i tıkanırsa eksitus %65'i tıkanırsa dolaşım bozuklukları %25-30'u tıkanırsa puimoner hipertansiyon olur. Staz koagülasyon faktörlerinde artma ve damar duvarı etkendir. Kaynak en sık iliofemoral venlerdir.
Puimoner emboli %10 infarktla sonuçlanır infarkt için hazırlayıcı faktörler:
1. KKY
2. Sistemik hipotansiyon
Akut kor pulmonale %60 tıkanmada olur. Embolide puimoner damar yatağı daralır. Vazo ve bronkokonstrüksiyon sonucu VIP oranı bozulur. Önceden akciğer hastalığı varsa bulgular daha silik olur.
-Flebiti olanda kardiak belirti olursa
-Sebebsiz kalp yetm. dispne takipne
-Hemoptizi
-Ateş takikardi takipne
-Plörezi
-Kronik puimoner hastalığın tedaviyle düzelmemesi
-T/edaviye dirençli kalp yetmezliğinde'de puimoner emboli düşünülür.
Masif emboli iki lobal arter veya daha fazlasının tıkanmasıdır. Submasifte 2'den az tıkanır. Senkop masifte hemoptizi submasifte fazladır.
Semptomlar Pulmoner Emboli Belirtileri
-Göğüs ağrısı. En çok görülür. (%88)
-Dispne %80)
-Korku ve panik hali
-Öksürük
-Hemoptizi %30
-Terleme
-Senkop
Laboratuar Pulmoner Emboli Ppt
LDH bilirubin artar. SGOT normaldir. Spesifik değildir.
EKG'de spesifik bulgu yoktur. T değişiklikleri sinuzal taşikardi ritm bozuklukları aks değişikliği olur.
Telekardiografide diyafragma yüksekliği pleura efüzyonu infiltrasyon atelektazi pulmoner damar değişiklikleri olur. Bunlar da spesifik değildir
Venografi değerlidir. İmpedans pletismografi ultrason yapılabilir. Radioaktif + fibrinojenle inceleme yapılabilir.
Akciğer filminde bulgu çıkması için 12-36 saat geçmelidir. Normal olabilir.
En değerli teşhis yöntemi ventilasyon ve perfüzyon sintigrafisidir.
Ventilasyonda ksenon perfüzyonda Tec. kullanılır. Embolide perfüzyon sintigrafisi anormal ventilasyon sintigrafisi normaldir. Yüksek ihtimal' segmenter veya lobar perfüzyon defektidir. Sintigrafi 4 yönlü yapılmalıdır.
Bazen sintigrafi de yetersiz kalır. Cerrahi de düşünülüyorsa en kesin tanı yöntemi pulmoner anjiodur. Pulmoner arterde tıkanma ve dolma defekti tanıyı koydurur.
ilk saatlerde arteriol 02 satürasyonuna bakılır. Genellikle düşük bulunur.
Pulmoner Emboli Tedavisi
1. Solunum ve kalp çalıştırılır. Ritm bozuklukları düzeltilir. Her tür ilaç verilebilir.
2. Oluşan trombüsün büyümesi önlenir. Bunun için heparin verilir.
3. Trombüsü eritmek için trombolitikler verilir.
4. Nüksü önlemek için oral antikoagülan heparin ve VCI müdahaleleri yapılır.
ilk yapılacak IV heparin vermektir. 4 saatte bir 5 bin-10 bin Ü. verilir. 1 hafta 10 gün verilir. Kesmeden önce orat antikoagülanlara geçilir. En az 3 ay normalde 6 ay devam edilir. Gebede heparin verilir.
Masif embolide pulmoner anjio yapılıp intrapulmoner streptokinaz veya ürokinaz verilir. Ya da cerrahi olarak embolektomi yapılır. Trombolitik ajanların komplikasyonu kanamadır.
Erken mobilizasyon gerekir. Mini doz heparinle birkaç yıl tedaviye devam edilebilir. Çok sık emboli oluyorsa VCl'a müdahelede bulunulur. (Şemsiye tarzında süzgeç konur).
Puimoner emboli %10 infarktla sonuçlanır infarkt için hazırlayıcı faktörler:
1. KKY
2. Sistemik hipotansiyon
Akut kor pulmonale %60 tıkanmada olur. Embolide puimoner damar yatağı daralır. Vazo ve bronkokonstrüksiyon sonucu VIP oranı bozulur. Önceden akciğer hastalığı varsa bulgular daha silik olur.
-Flebiti olanda kardiak belirti olursa
-Sebebsiz kalp yetm. dispne takipne
-Hemoptizi
-Ateş takikardi takipne
-Plörezi
-Kronik puimoner hastalığın tedaviyle düzelmemesi
-T/edaviye dirençli kalp yetmezliğinde'de puimoner emboli düşünülür.
Masif emboli iki lobal arter veya daha fazlasının tıkanmasıdır. Submasifte 2'den az tıkanır. Senkop masifte hemoptizi submasifte fazladır.
Semptomlar Pulmoner Emboli Belirtileri
-Göğüs ağrısı. En çok görülür. (%88)
-Dispne %80)
-Korku ve panik hali
-Öksürük
-Hemoptizi %30
-Terleme
-Senkop
Laboratuar Pulmoner Emboli Ppt
LDH bilirubin artar. SGOT normaldir. Spesifik değildir.
EKG'de spesifik bulgu yoktur. T değişiklikleri sinuzal taşikardi ritm bozuklukları aks değişikliği olur.
Telekardiografide diyafragma yüksekliği pleura efüzyonu infiltrasyon atelektazi pulmoner damar değişiklikleri olur. Bunlar da spesifik değildir
Venografi değerlidir. İmpedans pletismografi ultrason yapılabilir. Radioaktif + fibrinojenle inceleme yapılabilir.
Akciğer filminde bulgu çıkması için 12-36 saat geçmelidir. Normal olabilir.
En değerli teşhis yöntemi ventilasyon ve perfüzyon sintigrafisidir.
Ventilasyonda ksenon perfüzyonda Tec. kullanılır. Embolide perfüzyon sintigrafisi anormal ventilasyon sintigrafisi normaldir. Yüksek ihtimal' segmenter veya lobar perfüzyon defektidir. Sintigrafi 4 yönlü yapılmalıdır.
Bazen sintigrafi de yetersiz kalır. Cerrahi de düşünülüyorsa en kesin tanı yöntemi pulmoner anjiodur. Pulmoner arterde tıkanma ve dolma defekti tanıyı koydurur.
ilk saatlerde arteriol 02 satürasyonuna bakılır. Genellikle düşük bulunur.
Pulmoner Emboli Tedavisi
1. Solunum ve kalp çalıştırılır. Ritm bozuklukları düzeltilir. Her tür ilaç verilebilir.
2. Oluşan trombüsün büyümesi önlenir. Bunun için heparin verilir.
3. Trombüsü eritmek için trombolitikler verilir.
4. Nüksü önlemek için oral antikoagülan heparin ve VCI müdahaleleri yapılır.
ilk yapılacak IV heparin vermektir. 4 saatte bir 5 bin-10 bin Ü. verilir. 1 hafta 10 gün verilir. Kesmeden önce orat antikoagülanlara geçilir. En az 3 ay normalde 6 ay devam edilir. Gebede heparin verilir.
Masif embolide pulmoner anjio yapılıp intrapulmoner streptokinaz veya ürokinaz verilir. Ya da cerrahi olarak embolektomi yapılır. Trombolitik ajanların komplikasyonu kanamadır.
Erken mobilizasyon gerekir. Mini doz heparinle birkaç yıl tedaviye devam edilebilir. Çok sık emboli oluyorsa VCl'a müdahelede bulunulur. (Şemsiye tarzında süzgeç konur).