Heulwen
Kayıtlı Üye
Sindirim ve bağışıklık sistemini hastalıklara karşı koruyan dost bakterileri biliyor musunuz?
Probiyotik nedir?
Vücudumuzda çeşitli hastalıklara yol açan bazı bakteriler vardır. Bunun yanında vücudu bu zaralı bakterilere karşı koruyan, enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olan, bağışıklığınızı güçlendiren dost bakteriler vardır. Bunlara probiyotik adı verilir. Bağırsaklara yararlı canlı bakterileri içeren besinler ise probiyotik besinlerdir. Vücudumuzun savunma gücünü arttıran hücrelerin büyük bir kısmı sindirim sisteminde yaşamaktadır. Geçirdiğiniz bazı hastalıklar bu faydalı bakterileri azaltırlar. Bu faydalı bakterilerden yararlanmak için probiyotik ihtiva eden gıdaları tüketmek gerekir.
Probiyotik neye iyi gelir?
Erişkin bir insan bağırsağında 100 trilyon (1,5 kg) faydalı bakteri ve mantar bulunur. Faydalı bağırsak mikropları (probiyotikler) çeşitli yararlarının yanında dış ortamdan gelen zehirli maddelerin kana geçmesini engelleyen koruyucu bir bağırsak tabakası oluştururlar. Bağırsaktaki sağlıklı mikrop dengesinin, zararlı mikroplar lehine değişmesi, yani dengenin bozulması hastalıklara yol açabilir. Karbohidrattan zengin gıdalar, rafine gıdalar, çeşitli toksinler ve antibiyotikler bağısak florasının bozulmasına neden olur. Un ve şekerden fakir, sebze, meyve, et ve yumurta gibi doğal gıdalardan zengin bir diyet bağırsak florasının koruyuculuğunu artırır. Probiyotiklerin bağırsak mukozası üzerinde oluşturduğu koruyucu tabakanın ortadan kalkması bağırsak geçirgenliğini artırdığı için yeteri kadar sindirilmemiş protein parçacıkları, yiyecek maddeleri ve toksinler kan dolaşımına geçer. Bağışıklık sistemi aşırı bir şekilde uyarılır ve iyi / zararlı yapıları ayıramaz. Dolayısıyla oto immün (öz bağışıklık) hastalıkları oluşur.
Probiyotik içeren besinler nelerdir?
Probiyotikler doğal korunmaya yardımcı olurlar. Bir bakterinin probiyotik etkisinden bahsedilebilmesi için bulunması gereken ilk özellik, bağırsağa kadar canlı olarak ulaşabilmesidir. Midedeki güçlü asitlere ve safra tuzlarına dayanıklı olup bağırsağa kadar canlı ulaşabilmeli ve de bağırsak içzarına yerleşip burada koloni oluşturabilmelidir. Klasik yoğurtlarda kullanılan maya bakterileri (streptococcus thermophilus ve lactobacillus bulgaricus), mide asitine dirençli olmadığı için bağırsaklara canlı ulaşamadıklarından dolayı probiyotik etkileri yoktur. Tam bu noktada anne sütü ile beslenmenin çocuklarımız için olan önemini bir kez daha hatırlatmamız gerekebilir. Çünkü probiyotikten en zengin gıdalar anne sütü, yoğurt ve kefirdir. Anne sütü ile beslenen çocukların bağışıklık gücü artarken, bağırsak hareketleri de rahat ve sağlıklıdır. Mama ile beslenmesi gereken bebeklerde de probiyotik içeren mamaların seçimi iyi bir tercihtir. Bir başka önemli probiyotik kaynağı olan kefir ile yoğurt; sütün fermantasyonu sonucu elde edilir. Yoğurt prebiyotiktir yani probiyotiklerin üremesini artırır. Altıncı aydan itibaren ek besinlere başlanmasıyla evde yapılan yoğurtlar önerilmektedir. Bunun nedeni pastörizasyon işleminin probiyotik etkiyi azaltmasından hatta yok etmesinden kaynaklanır. Oysa ki evde yapılan yoğurtlar çocukların bağırsaklarındaki koruyucu tabakanın oluşmasını destekler. Kefir probiyotiktir yani kendisi yararlı mikroorganizmadır. Kefir içindeki mikroorganizmalar bol miktarda vitamin (K ve B1 vitamini, pantotenik asit, niasin, folik asit B12 ve biyotin) sentezi yaparlar ve B vitaminlerinin emilimini de artırır. Probiyotik maya ile yapılan yoğurt ve özel sütlü içeceklerin içindeki faydalı bakteriler bağırsağa canlı olarak ulaşırlar. Bağırsak duvarına yapışarak, zararlı bakterilerin tutunmalarına engel olurlar. Böylece; biyolojik değeri yüksek süt ve süt ürünleri ile probiyotik ve prebiyotik içeren gıdalar sindirimi kolaylaştırır ve çocukların bağışıklık sistemini güçlendirirler.
Probiyotik bakterilerin sindirim üzerinde yararlı etkilerinden bir diğeri; süt şekeri olan laktozun parçalanmasını sağlayıcı olmaları nedeniyle, süt ürünlerini sindirmekte zorluk çeken çocuklarda olumlu etkiler göstermeleridir. Ayrıca, sindirime yardımcı olması nedeniyle özellikle proteinli gıdaların sindirilmesi sırasında ortaya çıkabilen ve çoğu kanserojen etkili olan toksinlerin oluşmasını da engelleyebilir.