Salvo
Kayıtlı Üye
Besleyici değeri çok fazla olmadığı halde Türk mutfağında hazırlanan nefis yemekleri pek beğenilerek yenilen Patlıcan'ı veren
Patlıcangillerin örnek bitkisidir. Anayurdu Hindistan olan otsu patlıcan bitkisi
normal koşullarda 45-75 cm.
bitkiye çok uygun koşullarda 1
5 ve hatta 2 m. kadar boylanabilir. Uzun ve sağlam bir kazık kökü ile buna bağlanan yan kökleri vardır. Yuvarlak kesitli otsu gövdesi
kısa sürede sertleşip odunlaşır. Kenarları düz olan yeşil renkli yaprakları ufak
ince ve uzun ya da büyük ve geniş olur.
Bitkinin erselik özellik taşıyan mor renkli çiçekleri kendi kendisini döller. Ancak balansı ya da diğer böcekler aracılığıyla yabancı patlıcan çiçekleriyle de döllenebilir. Patlıcanın
rengi ve biçimi çeşitlere göre değişen meyvelerinin kabuğu serttir. Kabuğunun rengi koyu mordan siyaha kadar değişirse de açık renkli ve hatta kırmızı patlıcan çeşitleri de vardır.
Biçim olarak ülkemizde en çok yetiştirilenleri
ince uzun kemer patlıcanı
orta boy ve ucu sivri halkapınar patlıcanı ile yuvarlak ve küt olan bostan patlıcanı çeşitleridir. Patlıcan bitkisinin tohumları
meyve etinin içine yerleşmiş durumda küçük
hafif yassı ve parlak sarımtırak kahverengidir.
Bir patlıcanda
ortalama 500-5.000 adet tohum bulunur. Patlıcan çeşitlerinden kemer ve halkapınar patlıcanıyla sade ve zeytinyağlı yemekler; bostan patlıcanıyla kızartma ve salataları yapılır. Ayrıca patlıcanın reçel ve turşuları da yapılıp tüketilmektedir.
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. taze patlıcanın içerdiği önemli besin değerleri şunlardır: 24 kalori; 1
1 gr. protein; 5
5 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 2 gr. yağ; l gr. lif; 37 mgr. fosfor; 15 mgr. kalsiyum; l mgr. demir: l mgr. sodyum; 15 mgr. potasyum: 30 IU A vitamini; 0
05 mgr. B1 vitamini; 0
04 mgr. B2 vitamini; 0
05 mgr. B3 vitamini; 0
081 mgr. B6 vitamini ve 5 mgr. C vitamini.
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda sayılan besin değerlerinin yanı sıra;
o Patlıcan
damarları yüksek kolesterolün yarattığı kötü etkilerden korur.
o Patlıcan yedirilen hayvanlarda
özellikle mide kanserine çok seyrek rastlandığı gözlenmiştir: insanlarda da aynı etkiyi yapıp yapmadığı araştırılmaktadır.
o Patlıcan
istemsiz kas kasılmalarını önleyen maddeler içermektedir.
o Patlıcan
içerdiği yüksek orandaki lifiyle pekliğe (hazımsızlığa) iyi gelir.
Sağlığımıza yararlı bu etkilerinden faydalanmak için patlıcan diyetimize katılmalı ve tüketilmelidir.
Dikkat: Olgunlaşmamış patlıcanda solanin adlı bir madde bulunur. Böyle patlıcanları çiğ olarak yemek
bu madde nedeniyle zehirlenmelere yol açabilir. Ancak patlıcan pişirildiğinde bu madde parçalanarak yok olur. Ayrıca
güç sindirilen bir besin olduğundan çocuklara
patlıcan yemesi için ısrar edilmemelidir.
BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ
Patlıcan bitkisi tohumlarıyla çoğaltılır. Üretim
iki aşamada gerçekleştirilir: Birinci aşamada
patlıcan tohumları sıcak yastıklara sıralı olarak ekilir. 15-25 günde çimlenen fideleri 3-4 yapraklı olunca ikinci aşamada
bahçedeki önceden hazırlanmış yerlerine şaşırtılır.
Bizim için uygun olan
profesyonel üreticiler tarafından üretilmiş böyle fideleri alıp ilkbahar donlarının bittiği garantili dönemde
bahçemizde önceden hazırlanmış yataklarına
sıralarda aralıkları 50-60 cm. olan çukurlara dikmektir. Dikimin yapıldığı günlerde don olayı yaşanırsa fidelerimizin donması ve elden çıkması olayıyla karşılaşabiliriz.
BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği: Patlıcan
sıcak iklimlerin bitkisidir
soğuklardan çok korkar. Yetiştirilme döneminde sıcaklık -l
-2 derecelere düşerse tüm bitki donar ve yok olur. Patlıcan bitkilerinden iyi gelişme sonucu nitelikli ürün alınması için altı ay süreyle ortalama 15-35 derecelerde geçecek bir yetiştirilme dönemine gerek vardır. Bu derecelerin altındaki sıcaklıklarda patlıcan bitkisinden yeterli verim alınamaz. Sıcak iklimde ve iyi bakım görmeleri durumunda
patlıcan bitkisi küçük bir ağaççık haline gelip birkaç yıl yaşayarak düzenli ürün verebilir.
Toprak isteği: Patlıcan bitkisi
toprak bakımından oldukça seçicidir. Killi topraklardan hiç hoşlanmaz. Böyle ağır ve nemli topraklarda
bitkide hemen kök çürüğü başlar. Patlıcan en iyi sonucu derin
yumuşak
geçirgen ve organik madde yönünden zengin
tınlı topraklarda verir.
Toprak işleme: Fidelerin dikimi ve can suyu verilmesinden sonraki 10-15 gün içinde patlıcan bitkisine su verilmez ve toprak tava geldiğinde hemen çapalama işlemi yapılır. Bu çapadan 8-10 gün sonra bir kez daha sulanan bitkinin daha sonra ikinci çapası yapılır. Böylece bitkinin toprağı kabartılmış ve yabani ot mücadelesi de yapılmış olur.
Sulama: Patlıcan bitkisi suyu çok sever. Yetiştirilme döneminde düzenli olarak sulanması gerekir. Aksi takdirde bitkinin gelişmesi yavaşlar. Ürünü azalır ve meyvelerde acılaşma başlar. Ama
fidelerin ekiminden sonra çiçeklenme başlayıp da bitki üzerinde meyveler görününceye kadar bitki sulanmaz. Bu kurala uymayıp da sulanan bitkiler boya kaçar (yani
gereğinden fazla boylanır) ve çiçeklerini döker. Meyveleri göründükten sonra hava koşullarına göre belirli aralıklarla patlıcanlara düzenli olarak su verilmesi ve her hasattan sonra bitkilerinin kesenkes sulanması gerekir.
Gübreleme: Patlıcan bitkisi gübreyi çok sever. Toprağına
hazırlık aşamasında
iyi yanmış çiftlik gübresi ve daha sonra yapılacak toprak analizi sonuçlarına göre yardımcı olarak azotlu
fosfatlı ve potaslı fenni kompoze gübreler verilmesi gerekir. Ayrıca bazı üreticiler
hasat döneminin sonuna doğru bitkiyi biraz budayıp çiftlik gübresiyle hazırlanan bir şerbet de verirler. Böylece bitkiden
son olarak
biraz kısa boylu ama lezzetli turşuluk bir son ürün alınması olanağı doğmaktadır.
Hasat (Derim): Patlıcan bitkisinden ilk ürün
gerçek meyve boyunun 1/3'üne ulaşıldığında alınır. Hasatta gecikilirse meyveler kartlaşır
rengi acılaşır ve tohumları (çekirdekleri) sertleşen patlıcan
yenme niteliğini yitirir. Bitki üzerinde ilk meyveler alttan başlayarak alınır ve zamanla yukarıya doğru çıkılır. Hasat
keskin bir bıçakla patlıcanların sapıyla birlikte kesilmesi şeklinde yapılır.
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Patlıcan bitkisine dadanacak zararlı ve hastalıklarla
uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak zamanında
eksiksiz ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir
Bitkinin erselik özellik taşıyan mor renkli çiçekleri kendi kendisini döller. Ancak balansı ya da diğer böcekler aracılığıyla yabancı patlıcan çiçekleriyle de döllenebilir. Patlıcanın
Biçim olarak ülkemizde en çok yetiştirilenleri
Bir patlıcanda
BESİN DEĞERLERİ
100 gr. taze patlıcanın içerdiği önemli besin değerleri şunlardır: 24 kalori; 1
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda sayılan besin değerlerinin yanı sıra;
o Patlıcan
o Patlıcan yedirilen hayvanlarda
o Patlıcan
o Patlıcan
Sağlığımıza yararlı bu etkilerinden faydalanmak için patlıcan diyetimize katılmalı ve tüketilmelidir.
Dikkat: Olgunlaşmamış patlıcanda solanin adlı bir madde bulunur. Böyle patlıcanları çiğ olarak yemek
BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ
Patlıcan bitkisi tohumlarıyla çoğaltılır. Üretim
Bizim için uygun olan
BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği: Patlıcan
Toprak isteği: Patlıcan bitkisi
Toprak işleme: Fidelerin dikimi ve can suyu verilmesinden sonraki 10-15 gün içinde patlıcan bitkisine su verilmez ve toprak tava geldiğinde hemen çapalama işlemi yapılır. Bu çapadan 8-10 gün sonra bir kez daha sulanan bitkinin daha sonra ikinci çapası yapılır. Böylece bitkinin toprağı kabartılmış ve yabani ot mücadelesi de yapılmış olur.
Sulama: Patlıcan bitkisi suyu çok sever. Yetiştirilme döneminde düzenli olarak sulanması gerekir. Aksi takdirde bitkinin gelişmesi yavaşlar. Ürünü azalır ve meyvelerde acılaşma başlar. Ama
Gübreleme: Patlıcan bitkisi gübreyi çok sever. Toprağına
Hasat (Derim): Patlıcan bitkisinden ilk ürün
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Patlıcan bitkisine dadanacak zararlı ve hastalıklarla