Para Avcısı / The Wolf Of Wall Street (7 Şubat 2014)

Bir MARTİN SCORSESE Filmi !

- Para Avcısı / The Wolf Of Wall Street (2014) -

Vizyon Tarihi: 07 Şubat 2014
Yapımı : 2013 - ABD
Tür : Macera , Suç
Süre: 180 Dak.
Yönetmen : Martin Scorsese
Oyuncular : Leonardo DiCaprio , Matthew McConaughey , Jonah Hill , Jean Dujardin , Ethan Suplee
Senaryo : Terence Winter
Yapımcı : Leonardo DiCaprio , Martin Scorsese

Para Avcısı (İngilizce özgün adıyla The Wolf of Wall Street), 2013 ABD yapımı kara komedi filmidir.Yönetmenliğini Martin Scorsese üstlenmiştir,senaryosu Jordan Belfort'un aynı isimli romanından uyarlanmıştır.Filmin başrolünde Belfort rolünde Leonardo DiCaprio yer alır. Jonah Hill, Jean Dujardin ve Matthew McConaughey gibi isimlerde filmin kadrosunda yer almaktadır.

Jordan Belfort 24 yaşında genç ve hırslı bir adamdır. Para kazanma arzusuyla Wall Street borsasında önce komisyoncu ve ardından Stratton Oakmont adında bir yatırımcı firmasında zengin olmak için her şeyi yapmaya hazır bir CEO olur. 90'ların en hızlı günleridir ve New York işlem salonunda her şey olabilmektedir. Önemsiz tahvillerle birçok yatırımcıyı aldatarak, Belfort kısa zamanda bir para makinasına ve aynı zamanda bir harcama makinasına dönüşür. Bir günde hesapları milyon dolarlarla doldururken o gece hepsini aynı hızda harcayabilir. Profesyonel hayatının yanı sıra uyuşturucu, fahişeler, son derece pahalı lüks fantezilerle dolu kirli bir oyunun içindedir. Bu karakterin hayatındaki her şey abartılı bir şekilde devam ederken, çöküş ise çok uzakta değildir...
Yönetmenliğini Martin Scorcese'nin üstlendiği film Amerikan borsasında komisyoncu olan Jordan Belfort'un biyografisinin bir uyarlaması. Filmin başrolünde Leonardo DiCaprio yer alırken kadroda Jonah Hill, Kyle Chandler ve Jean Dujardin kendisine eşlik ediyor.

​

Martin Scorsese’nin filmografisine baktığımızda 2011 tarihli Hugo yönetmen için bir dönüm noktası niteliği taşır. Scorsese, ilk defa çocuk ya da aile filmi diyebileceğimiz bir eserle karşımıza çıkmış, önceleri Hugo’nun herhangi bir aile filminden farksız olacağı kanısı geniş çevrelerde kabul görse de filmi seyrettikten sonra herkes adeta büyülenmişti. Hugo, herhangi bir Scorsese filminden yönetmeliğiyle dahi ayrılıyor fakat yine de her şeyiyle muazzam bir eser olarak tek başına ayakta durabiliyordu. Usta yönetmen on yıllar boyunca bir şekilde birbirini tamamlayan, altında imzasını hissettiren onca filmden sonra gerek konusu, gerek teknikleri ile oldukça farklı bir boyuta bürünmüş ve işin içinden alnının akıyla çıkmıştı. Kafalarda kalan soru işareti ise Scorsese’nin artık bu çizgide seyredip seyretmeyeceği idi; lakin kendisi Casino ve Goodfellas’ın yanına koyduğumuzda bir üçleme elde edeceğimiz The Wolf of Wall Street (Para Avcısı) ile çıkarak gösterişin kendisi için eskide kalmış haline bir kez daha göz kırptı. Leonardo DiCaprio ile beşinci ortaklığında usta yönetmen, 90′ların başında illegal yollardan kısa sürede zengin olarak Wall Street’e kafa tutan Jordan Belfort’ın yükseliş ve çöküş öyküsünü anlatıyor.



Üç saat gibi standartların biraz üstündeki süresince seyirciyi ayakta tutmayı başaran Para Avcısı için söylenecek ne kadar olumlu şey varsa bir o kadar olumsuz şey de vardır deniyor. Filmin ilk gösterimi sonrasında yuhalanmasından böyle bir ayrımın ortaya çıkacağı en başından belliydi aslında fakat kimin, hangi safta yer alacağını kestirmek de hayli zordu zira Scorsese’nin filmi oldukça riskli bir işe benziyordu. Hızlı bir girişle başlayan Para Avcısı, Wall Street’in derinliklerinde gezinen ve para içinde geçen bir film değil. Aksine, biyografik özellikleriyle öne çıkan, zenginliğini dünyevi zevkler için kuruşuna kadar harcayan ve en sonunda mağlup olan bir adama odaklanıyor. Scorsese’nin filmde attığı en önemli ve eserini kurtarmada en etkili adımı da bu oluyor. Wall Street hengamesi üzerine çekilen onca filme rağmen Para Avcısı için karakter bazlı bir aile draması demeyi çok istesem de iş aile kısmına gelince biraz sekteye uğruyor. Belfort’un iki evliliğini de filme sığdıran Scorsese, karakterin aile yaşantısından ziyade dostlarına ve hayatına öylesine girip çıkan insanlara önem veriyor. Özellikle arkadaş ilişkilerini ele aldığımızda, Belfort’un da onları ailesinden daha yakın gördüğünü fark ettiğimizde Para Avcısı için yine de bir aile draması yakıştırması yapmak pek ala mümkün hale geliyor. Elinde hiçbir şey yokken kafasını kullanarak yirmi kişilik bir çekirdek ekiple borsanın kralı haline gelen Belfort’un hızlı bir ivmeyle yükselip daha hızlı bir ivmeyle düşüşe geçtiği yaşantısının bu bölümü neredeyse tüm detaylarıyla aktarılıyor. Scorsese’nin Para Avcısı’nı bu kadar uzun tutmasının bir sebebi de bu aslında. Öyle ki filmin kadrosunda önem arz ettiğini düşündüğümüz Matthew McConaughey, Kyle Chandler ve Jean Dujardin gibi isimler kendilerine ayrılan kısa sürelerde Belfort karakterine vur-kaç taktiği ile etki edebiliyorlar. Öte yandan böylesi bir erkeğin yanından eksik olmayacağını düşündüğümüz kadın karakterler, az önce belirttiğim üçlüden daha az önem arz eder hale geliyorlar. Belfort ve arkadaşları canları istedikçe farklı kadınlarla birlikte oluyor, onlar için para harcamaktan çekinmiyor. Hiçbirinin temel mutlulukları ve huzuru yakalayamıyor oluşunun arkasındaki esas sebep para olduğu kadar söz konusu kadın mevzusu. Yani Para Avcısı için erkek egemen bir film diyebiliriz. Hatta öyle ki Jonah Hill’in abartılan performansıyla hayat verdiği Donnie Azoff dışında hiçbir yan karakter Belfort için önem arz etmiyor; haliyle de filme dahil olamıyor. Azoff’un da öyle çok etkili bir karakter olduğunu söylemek yalan olur zira bu film için tek karakter ekseninde hareket eden, her şeyini o karakter için harcayan ve bunu yaparken verilebilecek en doğru kararı vermeyi başaran bir film diyebiliriz. Haliyle Para Avcısı, Belfort’u adeta ilahlaştırırken Leonardo DiCaprio da bundan en büyük faydayı sağlıyor. DiCaprio’nun pek sevdiği hırslı, gücü seven erkek karakter imajı, onun tam da Belfort’a hayat verecek oyuncu olduğu hissini uyandırıyor. Karakteriyle bütünleşmekte zorlanmayan oyuncu, uzun yıllardır önümüze koyduğu en iyi işlerden birine imza atıyor desek yalan olmaz (belki de benim kendisini bir türlü beğenemiyor olmamla alakalı bir durumdur bu). DiCaprio’nun harikulade performansı ile seyirci, karakter ile bütünleşmekten ziyade ona karşı bir mesafe koyma yoluna gidiyor. Pek çok film için bu olumsuz bir şey olsa da Para Avcısı için tam bir yönetmen-senarist işbirliği stratejisi diyebiliriz. Duygusal sömürüden, dolu gözüken boş hezeyanlardan uzak durmayı tercih eden ikili, bu karara hizmet eden bir oyuncu performansıyla hedefi on ikiden vurarak filmlerini kıymete bindiriyor. Bu açıdan baktığımızda Para Avcısı’nı daha gerçekçi, kurgusallıktan daha uzak görmek de fazlasıyla mümkün hale geliyor.

Scorsese Para Avcısı’nın senaryosu için daha önce Boardwalk Empire’de çalıştığı ve yeteneklerini burada keşfettiği Terrence Winter’ı seçerek oldukça doğru bir tercih yapmış. Gereksiz bilgiler ve odak dışı gelişmelerle ilgilenmeyi sevmeyen yönetmen, kendisine iyi bir arkadaş edinmişe benziyor zira Winter da Belfort’un kendi imzasını taşıyan kitabından uyarladığı senaryoda karakter odaklı bir iş ortaya koymuş. Scorsese’nin uzatmalı editörü Thelma Schoonmaker her zamanki gibi filmi en can alıcı noktalardan kesip bir araya getirmeyi başarmış. Sonuç olarak ortaya Scorsese’nin eski gösteriş dolu günlerine döndüğümüz, tam da esas kaygıya hizmet eden bir işleyişe sahip bir film var karşımızda. Bazıları için tek handikabı süresi olabilir lakin karşınızda her yönüyle profesyonel bir ekip olduğunu hatırlatalım.



- Burak Hazine -​

Her yeni filmiyle büyük bir heyecana sebep olan Amerikan sinemasının ustalarından Martin Scorsese’nin son işi Para Avcısı (The Wolf of Wall Street), ödül sezonunun favorilerinden olamasa da Scorsese filmlografisinin üst sıralarında yer alabilecek yetkinlikte bir eser. Yönetmenin gerçek bir hikayeden yola çıkarak sinemaya aktardığı otobiyografi; Amerikan borsasında önce komisyoncu ardından da Stratton Oakmont’ın ceosu olan, hırsı ve sefahate düşkünlüğüyle de tanınan Jordan Belfort’un sansasyonel hayatını mercek altına alıyor. 3 saatlik süresiyle Scorsese’nin bir meydan okumaya dönüştürdüğü film, en iyi film ve en iyi yönetmen dahil 5 dalda Oscar adayı…

‘Yurttaş Kane’vari açılış

Yurttaş Kane’in dillere destan açılış sekansı Scorsese’ye ilham vermiş olmalı. Sahte biyografi olarak adlandırabileceğimiz Yurtaş Kane’de anlatıcı ses, Kane’in başarı öyküsünü aktarırken karakterle ilgili de pek çok şey söylüyordu. Benzer biçimde bir anlatıcı ses kullanan Scorsese, hemen hamlesini yapıyor. Anlatıcı sesi devre dışı bırakıp, kendi hikayesini ana karakterimizin ağzından anlattırmaya koyuluyor. Kane ve Belfort’un başarı öyküleri arasındaki temel fark ise başarıyı elde etme yöntemleri. İki karakteri karşılaştırmak yersiz olacaktır, zaten bir karşılaştırma yaptığımız da söylenemez. Burada önemli nokta açılışta benzer bir izlek tutturan iki filmin farklı yöntemler kullanması. İki yükseliş hikayesi ancak Jordan Belfort’unkinin örnek alınabilecek bir tarafı yok.



Samimi bir biyografi

Kariyerinin en cesur filmine imza atan Scorsese, bu cesareti Jordan Belfort’un otobiyografik eserinden alıyor. Belfort’un yaşadıklarını samimiyetle kağıda döktüğünü, Scorsese’nin de aynı samimiyetle peliküle aktardığını söyleyebiliriz. Filmi incelerken Belfort üzerinden gitmek gerekiyor. Sıfırdan başlayıp, ticari zekasını kullanarak zirveye çıkan, hırslı, tutkulu ve hayatını yaşamak isteyen bir karakter o. Klasik işine bağımlı bir iş adamı değil, aksine bağımlıkları uyuşturucu, alkol ve seksten ibaret bir adam. Bu yönü de hızlı düşüşüne çanak tutuyor. Ama asıl mesele Belfort’un bir düzenbaz olması. İllegal yollardan kısa zamanda bir milyoner olup, adını duyuran, sükse yapan Belfort, iş dünyasında olduğu gibi FBI’ın da dikkatini çekince paçayı kurtaramıyor.

Uzun süresini doldurmakta zorlanmıyor

The Wolf of Wall Street’te Scorsese, yine suç dünyasına odaklanıyor ancak, bu kez yönünü hem Amerikan ekonomisinin kalbi olan Wall Street’e çeviriyor hem de klasik suç-komedisi tanımının dışına çıkıp biyografik suç-komedisi gibi ilginç bir karışımın hakkını veriyor. Özellikle ana karakterimiz Jordan Belfort’un iç sesini kullanarak hikayesini anlatması, biyografik film akışı için uygun, otobiyografik bir eser içinse tam isabet olmuş. Olmasa da olurmuş diyebileceğimiz birkaç işlevsiz sahne dışında Belfort’u ve etrafındaki yalan dünyayı 3 saat boyunca kontrolü kaybetmeden anlatabilmek ise elbette Scorsese’nin başarısı. Filmin pek çok unutulmaz anı ve Leonardo DiCaprio ile Jonah Hill’in göz alıcı performansları dikkatinizin dağılmasına olanak tanımıyor.

Oscar hikaye, Scorsese şahane!

Oliver Stone klasiği Wall Street’e de selam çakan Scorsese, kirli, samimiyetsiz ve yalan dolanla dolu bir dünyayı olabildiğince samimi ve güçlü bir sinematografiyle anlatmayı başarıyor. Akademiye yaranamayan Scorsese’nin son işi; 86. Oscar Ödülleri’nden muhtemen eli boş dönecek, içeriği ve cesur anlatımıyla da birçok sinemaseverin mesafeli yaklaşmasına sebep olacaktır. Bana kalırsa The Wolf of Wall Street, Martin Scorsese’ye olan hayranlığınızı pekiştirecek ve izledikten sonra geri dönmek isteyeceğiniz bir “True Story” filmi olmuş.

- Serdar Durdu -​