Salvo
Kayıtlı Üye
Pamuklu Malzemenin Boyanması
Evet arkadaşlar paylaşımlarıma son sürat devam ediyorum...
Pamuklu Malzemenin Boyanması
Ayrıca sblydn18 isimli ark için elimde olanlar
LABORATUARDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PAMUK BOYAMA İŞLEMİ:
Uygulama
• Laboratuarda yapılan renk çalışmaları için kullanılan boyaların %1 lik çözeltileri hazırlanır.oluşturulan renk reçeteleri hassas pipetlerle , çelik tüplere pipetlenir ve dijital boyama makinelerinde uygun program dahilinde boyama işlemi gerçekleşir.
• Laboratuarda işletmedekine uygun olarak 1/10 oranında çalışılır. Yani 100 cc lik boyama için 10 gr kumaş gereklidir. Ancak işletmeden alınan kumaşın kasarı yapılmış olduğundan , yani üzerindeki yağ , vaks, pektat vs. giderildiği için ortalama olarak %5 fire vermiştir. Bu nedenle pratikte kumaş 10 gr değil 9.5 gr alınır.
• Boyama başlangıcında pH mutlak suretle 7 olmalıdır. Bunun dışındaki pH değerlerinde daha sonra verilecek olan soda ile fiksaj için gerekli olan 11.3 değerindeki pH yakalanamaz. Bunun sonucu olarak renk tutmaz ve haslıklar düşer
• Pipetleme işlemi bittikten sonra boyanın homojen bir şekilde kumaş üzerine çektirilmesini sağlayan sodyum sülfat tuzu verilir ve kumaş ilave edilip flotte 100 cc olacak şekilde su ilave edildikten sonra boyama makinesine yerleştirilir.
• Boyama işlemine 30 0C de başlanır. Tüpler bu sıcaklıkta makine içinde dönmeye başlarlar. Tuzun tamamı ile eriyip görevini yerine getirebilmesi için gerekli olan 20 dakikalık süre sonunda 20 gr/lt konsantrasyonunda soda ilave edilir.
• Bundan sonra sıcaklık 1 0C/dakika hızında 60 0C’ye çıkartılır ve bu sıcaklıkta 60 dakika boyunca makine içinde işlem görür.
• Boyama işlemi sonunda tüplerden çıkartılan kumaşlar 1 cc sabun verilen beherde yumuşak su ile kaynatılır. Sonrasında iyi bir durulama yapılarak etüvde kurutulur ve böylelikle boyama işlemi sonuçlanmış olur.
Bu boyama işlemine ait akış çizelgesi şu şekildedir
30 0C 15 dak. 30 dak.
Reaktif Boyar İle Boyama İşlemi
Reaktif boyalar suda kolay çözünürler. Soğuk veya ılık suda macun haline getirilip üzerine sıcak su dökülerek eritilirler. Eğer çok miktarda eritilecekse kaynar derecede eritilir. Yalnız eritme sırasında boya hidrolize olur. Eritme ve boyama sırasında yumuşak su kullanılır.
Uygulama :
• İşleme 40 0C’de başlanır ve boyar madde mamül ile birlikte banyoya verilir.
• 15 dakika bu sıcaklıkta çalışıldıktan sonra tuz ilave edilir.
• Bunu takip eden 15. dakikada soda ilave edilir ve 30 dakika bu sıcaklıkta işleme devam edilir.
• Daha sonra 30 dakiikada 60 0C’ye çıkılır ve 60 dakika çalışılır.
• Soğuk ve sıcak durulama yapılır.
• CH3COOH ile nötralizasyon işlemi yapıldıktan sonra tekrar durulama yapılır. Nötralizasyon işlemi boyanmış olan mamülün üzerinde hiçbir kimyasal madde kalmaması için yapılır.
REAKTİF BOYAMA İŞLEMİNE AİT AKIM ŞEMASI :
40 0C 15 dk. 15 dk 30 dk.
Boyama İşlemlerinde Dikkat Edilecek Hususlar
• Genelde 10 gr. lık elyafla çalışılır. Eğer boyamada kullanılacak boya miktarı hesaplamalarında 10 gr. elyaf baz alındı ise, kumaş 9.5 gr. tartılarak kullanılır. Çünkü laboratuarda kullanılan kumaşın kasarı daha önceden yapılmış olduğu için bu işlemdeki firesini vermiş haldedir. Yani kumaşın %5 fire verdiği hesaba katılarak uygulamada kasarlanmış kumaş 9.5 gr olarak kullanılır.
• İşletmede mal ve su hacmi toplam olarak ölçülendirmede okunacağından, eğer 100 cc. lik çalışılıyorsa tüm hacim 100 cc olarak düşünülmelidir. Elyafın yaklaşık olarak 20 cc hacim kapladığı düşünülürse , banyo 100 cc ye değil 80 cc ye tamamlanmalıdır.
• Yine işletmede tuz ev soda suları baştan eksik alınır. Bu nedenle aynı şekilde tuz ve soda sularının kapladığı hacim kadar su eksik verilmelidir. Bunun yapılmadığı durumlarda pH değeri düşük değerlerde kalacak ve verilen boyanın kumaş tarafından tam olarak çektirilmesi sağlanamayacaktır. Sonuç olarak renk işletmede daha koyu çıkar ve boyayı sökme gibi ikinci bir işlem yapmak zorunda kalınır.
• Laboratuarda kullanılan kumaş boyama makinelerindeki tüplerin kapalı olması daha uygundur. Açık tüplerde su buharlaşabileceğinden hacim azalıp tuz ve soda konsantrasyonu yükselir. Daha fazla çekim olabilir. İşletmede bu durumla karşılaşılmayacağından rengin açık çıkma ihtimali ortaya çıkar ve ilave boya eklenmesine ihtiyaç duyulabilir.
• Laboratuarda kullanılan makinelerde kullanılan ısıtma sıvısı sudan ziyade monoetilenglikol gibi kaynama noktası yüksek bir sıvı olmalıdır. Monoetilenglikolden ısı transferi suya göre daha yavaş olduğu için tüpün içindeki ısıtma hızı da işletmedekine uygunluk gösterir. Bu tip kapalı tüp makinelerde monoetilenglikol kullanılıyor ise paslanmanın da önüne geçildiği gibi polyester boyama gibi yüksek sıcaklık gerektiren ( 130 –140 0C ) boyamalar da kolaylıkla yapılabilir.
• Laboratuarda çalışılırken boya ve tuz başlangıçta verilebilir.yine 30 0C de 15-20 dakika sonra soda ( çözelti halinde daha uygundur ) tüpün çeperinden verilebilir. Bundan sonra 30 dakikada 60 0C ye çıkılıp bu sıcaklıkta 60 dakika beklenirse boyama sağlanır. Daha sonra ölü boyanın uzaklaştırılması için sabun ile yıkama ve durulama işlemlerine geçilir.
• Boyama sırasında kullanılan suyun sertliği mutlaka sıfır olmalıdır. Bu işi için genellikle reçine ile sertlik giderme yöntemi uygulanır. Sudaki bikarbonat oranı ise 70 ppm’i geçmemelidir. Ayrıca boyama suyundaki Fe+2 , Cu+2 Cl- iyonları miktarı da belirlenen değerlerin üzerine çıkmamalıdır. Bu üç iyonun boyama suyundaki maksimum miktarı 0.1 ppm’dir.
Evet arkadaşlar paylaşımlarıma son sürat devam ediyorum...
Pamuklu Malzemenin Boyanması
Ayrıca sblydn18 isimli ark için elimde olanlar
LABORATUARDA GERÇEKLEŞTİRİLEN PAMUK BOYAMA İŞLEMİ:
Uygulama
• Laboratuarda yapılan renk çalışmaları için kullanılan boyaların %1 lik çözeltileri hazırlanır.oluşturulan renk reçeteleri hassas pipetlerle , çelik tüplere pipetlenir ve dijital boyama makinelerinde uygun program dahilinde boyama işlemi gerçekleşir.
• Laboratuarda işletmedekine uygun olarak 1/10 oranında çalışılır. Yani 100 cc lik boyama için 10 gr kumaş gereklidir. Ancak işletmeden alınan kumaşın kasarı yapılmış olduğundan , yani üzerindeki yağ , vaks, pektat vs. giderildiği için ortalama olarak %5 fire vermiştir. Bu nedenle pratikte kumaş 10 gr değil 9.5 gr alınır.
• Boyama başlangıcında pH mutlak suretle 7 olmalıdır. Bunun dışındaki pH değerlerinde daha sonra verilecek olan soda ile fiksaj için gerekli olan 11.3 değerindeki pH yakalanamaz. Bunun sonucu olarak renk tutmaz ve haslıklar düşer
• Pipetleme işlemi bittikten sonra boyanın homojen bir şekilde kumaş üzerine çektirilmesini sağlayan sodyum sülfat tuzu verilir ve kumaş ilave edilip flotte 100 cc olacak şekilde su ilave edildikten sonra boyama makinesine yerleştirilir.
• Boyama işlemine 30 0C de başlanır. Tüpler bu sıcaklıkta makine içinde dönmeye başlarlar. Tuzun tamamı ile eriyip görevini yerine getirebilmesi için gerekli olan 20 dakikalık süre sonunda 20 gr/lt konsantrasyonunda soda ilave edilir.
• Bundan sonra sıcaklık 1 0C/dakika hızında 60 0C’ye çıkartılır ve bu sıcaklıkta 60 dakika boyunca makine içinde işlem görür.
• Boyama işlemi sonunda tüplerden çıkartılan kumaşlar 1 cc sabun verilen beherde yumuşak su ile kaynatılır. Sonrasında iyi bir durulama yapılarak etüvde kurutulur ve böylelikle boyama işlemi sonuçlanmış olur.
Bu boyama işlemine ait akış çizelgesi şu şekildedir
30 0C 15 dak. 30 dak.
Reaktif Boyar İle Boyama İşlemi
Reaktif boyalar suda kolay çözünürler. Soğuk veya ılık suda macun haline getirilip üzerine sıcak su dökülerek eritilirler. Eğer çok miktarda eritilecekse kaynar derecede eritilir. Yalnız eritme sırasında boya hidrolize olur. Eritme ve boyama sırasında yumuşak su kullanılır.
Uygulama :
• İşleme 40 0C’de başlanır ve boyar madde mamül ile birlikte banyoya verilir.
• 15 dakika bu sıcaklıkta çalışıldıktan sonra tuz ilave edilir.
• Bunu takip eden 15. dakikada soda ilave edilir ve 30 dakika bu sıcaklıkta işleme devam edilir.
• Daha sonra 30 dakiikada 60 0C’ye çıkılır ve 60 dakika çalışılır.
• Soğuk ve sıcak durulama yapılır.
• CH3COOH ile nötralizasyon işlemi yapıldıktan sonra tekrar durulama yapılır. Nötralizasyon işlemi boyanmış olan mamülün üzerinde hiçbir kimyasal madde kalmaması için yapılır.
REAKTİF BOYAMA İŞLEMİNE AİT AKIM ŞEMASI :
40 0C 15 dk. 15 dk 30 dk.
Boyama İşlemlerinde Dikkat Edilecek Hususlar
• Genelde 10 gr. lık elyafla çalışılır. Eğer boyamada kullanılacak boya miktarı hesaplamalarında 10 gr. elyaf baz alındı ise, kumaş 9.5 gr. tartılarak kullanılır. Çünkü laboratuarda kullanılan kumaşın kasarı daha önceden yapılmış olduğu için bu işlemdeki firesini vermiş haldedir. Yani kumaşın %5 fire verdiği hesaba katılarak uygulamada kasarlanmış kumaş 9.5 gr olarak kullanılır.
• İşletmede mal ve su hacmi toplam olarak ölçülendirmede okunacağından, eğer 100 cc. lik çalışılıyorsa tüm hacim 100 cc olarak düşünülmelidir. Elyafın yaklaşık olarak 20 cc hacim kapladığı düşünülürse , banyo 100 cc ye değil 80 cc ye tamamlanmalıdır.
• Yine işletmede tuz ev soda suları baştan eksik alınır. Bu nedenle aynı şekilde tuz ve soda sularının kapladığı hacim kadar su eksik verilmelidir. Bunun yapılmadığı durumlarda pH değeri düşük değerlerde kalacak ve verilen boyanın kumaş tarafından tam olarak çektirilmesi sağlanamayacaktır. Sonuç olarak renk işletmede daha koyu çıkar ve boyayı sökme gibi ikinci bir işlem yapmak zorunda kalınır.
• Laboratuarda kullanılan kumaş boyama makinelerindeki tüplerin kapalı olması daha uygundur. Açık tüplerde su buharlaşabileceğinden hacim azalıp tuz ve soda konsantrasyonu yükselir. Daha fazla çekim olabilir. İşletmede bu durumla karşılaşılmayacağından rengin açık çıkma ihtimali ortaya çıkar ve ilave boya eklenmesine ihtiyaç duyulabilir.
• Laboratuarda kullanılan makinelerde kullanılan ısıtma sıvısı sudan ziyade monoetilenglikol gibi kaynama noktası yüksek bir sıvı olmalıdır. Monoetilenglikolden ısı transferi suya göre daha yavaş olduğu için tüpün içindeki ısıtma hızı da işletmedekine uygunluk gösterir. Bu tip kapalı tüp makinelerde monoetilenglikol kullanılıyor ise paslanmanın da önüne geçildiği gibi polyester boyama gibi yüksek sıcaklık gerektiren ( 130 –140 0C ) boyamalar da kolaylıkla yapılabilir.
• Laboratuarda çalışılırken boya ve tuz başlangıçta verilebilir.yine 30 0C de 15-20 dakika sonra soda ( çözelti halinde daha uygundur ) tüpün çeperinden verilebilir. Bundan sonra 30 dakikada 60 0C ye çıkılıp bu sıcaklıkta 60 dakika beklenirse boyama sağlanır. Daha sonra ölü boyanın uzaklaştırılması için sabun ile yıkama ve durulama işlemlerine geçilir.
• Boyama sırasında kullanılan suyun sertliği mutlaka sıfır olmalıdır. Bu işi için genellikle reçine ile sertlik giderme yöntemi uygulanır. Sudaki bikarbonat oranı ise 70 ppm’i geçmemelidir. Ayrıca boyama suyundaki Fe+2 , Cu+2 Cl- iyonları miktarı da belirlenen değerlerin üzerine çıkmamalıdır. Bu üç iyonun boyama suyundaki maksimum miktarı 0.1 ppm’dir.