Silencio
Kayıtlı Üye
Mart ayında 86′ncısı düzenlenecek olan 2014 Oscar Ödüllerine kısa bir süre kaldı. Ellen DeGeneresın sunumuyla gerçekleşecek 86. Akademi Ödül Töreni öncesinde sinemaseverler için bir rehber niteliğindeki yazı dizimizi yeniden kurguladık. Şu an okuduğunuz ilk bölümde teknik kategoriler hakkında hem sinema tarihi açısından hem de Akademi tarihi açısından önemli bilgiler yer alıyor. İkinci bölümde ise senaryo, oyunculuk, yönetmen, animasyon film, belgesel, yabancı dilde film ve en iyi film kategorileri hakkında tarihsel ve teknik bilgilere göz atacağız. İyi okumalar.
En İyi Kurgu
Pek çok film anlatı sırası takip edilerek çekilmez. Çekim süresince parçaların filmin en son izleneceği şekilde birleştirilmesi görevi kurgucunun işidir. Kurgucu bir önceki gün kaydedilmiş görüntüleri yönetmen ile tartışır. Çekilen görüntüler video bandına aktarılır ya da düzenleme ve seçme sırasında kolayca çalışılabilmek için dijital formata çevrilir. Bu noktada yapılan düzenlemeye montaj denir. Kurgunun geri kalan kısmı post-prodüksiyon sırasında yapılır.
Çekimlerin düzenlenmesi ve son halini alması için film kurgucusu çeşitli kurgu aşamalarını yürütür. Öncelikle tüm farklı bölümlerin montajını temizleyerek, filmin tamamının kurgulandığı ilk baskı olan kaba kurguyu elde etmek için yönetmenle birlikte çalışır. Bu çalışma filmin müziklerini de içerir. Ancak tek tek çekimlerin nasıl olacağı kesin olarak belirlenmez. Filmde yönetmenin bakışının hakim olduğu bu versiyona yönetmenin kurgusu denir. Post-prodüksiyon süresince görüntü yönetmeni ve yönetmen ilk baskının zamanlamasını denetlemek için beraber çalışırlar. Yoğunluk ve renk dengesinin düzenlenmesi bu aşamada yapılır. Kurgusu sürekli yönetmene danışarak görsel efektlerin de aktarıldığı ince kurguyu yapar. Böylece film yönetmen, kurgucu ve yapımcının önceden kararlaştırdığı uzunluğa getirilir.
Film yapımının ilk yüzyılında kurgu fiziksel olarak filmlerin kesilmesi ve film makarasının kurgu sırasına uyularak yeniden bir araya getirilmesi demekti. Bugün ise kurgu video ve dijital teknoloji ile elektronik olarak yapılıyor. Filmler video bandına ve dijital formatlara transfer ediliyor ve bilgisayar tarafından kodlanıyor; böylece kurgucu filmi ekranda kurgulayabiliyor. İnce kurgunun rehberliğinde orijinal negatifler kesiliyor.
En iyi film Oscar ödülünün en büyük destekçisi olan en iyi kurgu ödülü, bu özelliği bakımından senelerdir Akademi Ödüllerinde önemli bir yer edinmiş durumda. 1981 yılından beri en iyi film Oscar ödülünü kazanan her yapım aynı zamanda en iyi kurgu kategorisinde de adaylık sahibiydi. Ayrıca o günden bu güne en iyi film ödülünü kazanan filmlerin yaklaşık üçte ikisi en iyi kurgu ödülünü de kucakladı. Bu kategorideki adaylar Akademinin kurgu dalındaki üyeleri tarafından belirleniyor (2008 yılında bu branşta toplam 233 üye vardı). Her bir üye, en fazla 5 tane olmak üzere seçimlerini bildiriyor ve en fazla oy alan toplamda 5 film aday olarak açıklanıyor. BAFTAnın aksine Akademi Ödüllerinde kurgu kategorisindeki kazananı sadece editörlerin değil, tüm üyelerin oyları belirliyor.
Bu kategoride Oscar ödülü rekoru 7 adaylık ve 3 zafer ile Michael Kahn ve Thelma Schoonmakera ait. Daniel Mandell ve Ralph Dawsonın da üçer Oscarı bulunuyor ama adaylık sayıları Schoonmaker ve Kahnınki kadar değil. 7 adaylığı bulunan diğer editörler ise Barbara McLean ve William H. Reynolds. Gerry Hambling ve Frederic Knudtson ise altı kez aday olduğu halde Oscar heykelciğini hiçbir zaman kucaklayamamış isimler olarak karşımıza çıkıyor. Geçtiğimiz üç senenin ikisinde ise Angus Wall ve Kirk Baxter, David Fincher filmleri olan The Social Network ve The Girl with the Dragon Tattoo ile üst üste bu ödüle layık görüldü.
En İyi Görüntü Yönetimi
Sinemada bir filmin ışıklandırılması ve fotoğraflanmasına sinematografi yani görüntü yönetmenliği denir ve bu iş, sinematograf olarak da bilinen prodüksiyon yönetmeninin (DP) görevidir. Bu yönetmenler ışığın nasıl olacağından ve kameraların nereden çekim yapacağından sorumlu olsalar bile kamera kullanmazlar ya da ışığı ayarlamazlar. Onun yerine tüm bu işler onların denetimi altındaki sinematografi ekibi tarafından yapılır. Kamera operatörü kamerayı kullanır, elektrik ekibi ise gafferin ya da baş elektrikçinin denetimi altındadır. Filmin tüm aşamalarında, prodüksiyon yönetmeni hem bir işçi hem de bir sanatçıdır. Ham filmler ve baskı süreci, kameralar, lensler, filtreler üzerine birçok farklı teknolojik bilgiyi kullanır; sanatsal duyarlılığından da kameranın yerini ayarlama ve karenin görüntüsünü oluşturmada faydalanır.
Prodüksiyon yönetmeni, hemen hemen her gün, bir gün önce ya da o gün yapılmış çekimlerdeki görüntüleri yönetmenle gözden geçirip tartışarak yönetmenin filmde arzuladığı yaklaşımı garantilemeye çalışır. Amerika Birleşik Devletlerinde bir takım prodüksiyon yönetmenleri profesyonel bir topluluk olan Amerikalı Sinematograflar Derneği üyeliğine davet edilirler. Bu topluluğa üye olan prodüksiyon yönetmenleri jenerikte isimlerinden sonra gelen ASC ibaresi ile anılırlar.
1931 yılından bu yana her bir görüntü yönetmeninin tek bir filmle aday olmaya başladığı en iyi görüntü yönetimi Oscar ödülü, 1939 ve 1967 yılları arasında (1957 hariç) siyah beyaz ve renkli filmlere ayrı ayrı verilmek kaydıyla Akademi Ödüllerine dahil oldu. 1967 sonrası bütün filmler tek bir kategori altında değerlendirilmeye başladı. O günden bu yana bu ödülü kazanan tek siyah beyaz film Schindlers List (1993) oldu. George Folsey, yaşamı boyunca toplamda 13 kez bu ödüle aday olsa da hiçbirini kazanamadan hayata gözlerini yumdu. Yaşayan görüntü yönetmenleri arasında en çok ödüle aday gösterilip de hiçbirini kazanamayan isim geçtiğimiz sene 10. adaylıklığını elde eden Roger Deakins. Şimdiye kadar 18 adaylık elde ederek adaylık rekorunu elinde barındıran isimler Leon Shamroy ve Charles B. Lang, Jr. olurken bu ödülü en çok kazanan isimler ise 4 zafer ile yine- Leon Shamroy ve Joseph Ruttenberg.
En İyi Yapım Tasarımı (Sanat Yönetimi)
İlk defa 1928 yılında iç dizayn için verilen sanat yönetimi Oscar ödülü, o seneden beri bir takım eksik yıllar olması kaydıyla günümüze kadar verilmiş bir ödül olma özelliğini taşıyor. Bugüne kadar 39 adaylık ve 11 zafer ile Cedric Gibbonsın rekorlara sahip olduğu kategoride Roland Anderson tam 15 kez aday olduğu halde heykelciği kucaklayamadı.
En İyi Makyaj & Saç
1981 yılından bu yana Akademi Ödüllerine makyaj kategorisi de dahil edildi. Kategorinin dahil edilme sebebi 1980 yılında The Elephant Mandeki bu tekniğin Akademi tarafından onurlandırılmaması olarak biliniyor. Her ne kadar The Elephant Mane bu kategoride bir ödül verilmemiş olsa da o yıldan itibaren en iyi makyaj adı altında Oscar ödülü verilmeye başlandı öncesinde sadece özel teknik başarı ödülü adı altında bazen veriliyordu. Şimdilerde bu kategoriye bir film için en fazla iki isim aday olabiliyor, ikiden fazla ismin aday listesinde gözükebilmesi için Akademi tarafından kabul edilebilir bir özel durum olması gerekiyor. En iyi makyaj kategorisinde ödül ve adaylık rekoru ise Rick Bakera ait. Baker, toplamda 11 kez aday olduğu Oscar heykelciğini tam yedi kez kucaklamayı başardı. Kategorinin ismi geçen sene makyaj ve saç tasarımı olarak değiştirildi.
En İyi Kostüm Tasarımı
İlk olarak 1949 yılında düzenlenen 21. Akademi Ödüllerinde siyah beyaz ve renkli filmlere ayrı olarak verilen en iyi kostüm tasarımı Oscarı, 1967 yılından itibaren tek bir kategoride verilen; önceki sene vizyona girmiş filmlerde yer alan kostüm tasarımlarını ve kostüm tasarımcılarını onurlandırmak için her sene ödül törenine dahil edilen bir kategori. Bugüne kadar 8 ödül ve 25 adaylıkla Edith Headin elinde bulunan rekor, gerçek anlamda kırılması zor bir limit zira Heade en yakın isim olan Jean Louisnin yalnızca 15 adaylığı bulunuyor. Sandy Powell, Colleen Atwood ve James Acheson ise bu kategoride üçer Oscar ödülü kazanmış isimler.
En İyi Özgün Müzik
Filmin son halinden önce düzenlemeye tabi tutulan ses öğelerinden tam manasıyla sanat olan film müziği, bir filmi izlenebilir kılan en önemli etkenlerden biri. 2005 yılında Amerikan Film Enstitüsü tarafından John Williamsın 1977 tarihli Star Wars Episode IV: A New Hope filmi için yaptığı besteler, tüm zamanların en iyi film müziği seçildi.
85 yıllık Akademi Ödülleri tarihinde en iyi özgün müzik kategorisine 48 sefer ile en çok aday olan besteci John Williams, bu adaylıklarından 5ini zafere dönüştürmeyi başardı. Büyük üstat aynı zamanda 23 kez Altın Küreye aday olup bunların dördünü kazanırken 59 kez de Grammyye aday gösterilip bu adaylıkların tam 20sini ödüle dönüştürdü. Geçtiğimiz sene de 12 dalda Oscar adayı olan Lincoln için yaptığı bestelerle Oscara aday gösterilen Williams, bu sayısız başarısı sebebiyle yaşayan en büyük besteci olarak kabul ediliyor. Fakat Williams, ne tuhaftır ki Oscarı en çok kucaklayan isim değil. En iyi özgün müzik kategorisinde altın heykelciği kucaklama rekoru 9 ödülle Alfred Newmana ait. Ayrıca 14 kez aday olan Alex North ise ödülü hiç kazanamayarak tarihe geçti.
En İyi Özgün Şarkı
1934 yılında düzenlenen 7. Akademi Ödüllerinden bu yana her yıl verilen en iyi özgün şarkı Oscar ödülü; bir film için özel olarak yazılmış, söz ve beste zorunluluğu olan ve film dâhilinde yahut filmin bitiminde en az 30 saniye süreyle çalan şarkılara veriliyor.
Bugüne kadar elde ettiği 26 adaylıktan 4ünü zafere dönüştüren söz yazarı Sammy Cahn, en iyi özgün şarkı kategorisinde Oscar rekorunu elinde tutuyor. Onun arkasından gelen Randy Newman ise şimdiye kadar 20 kez ödüle aday olmuş ama sadece 2 kez kavuşmuştu. 1976 yılında A Star Is Born filmi için bestelediği Evergreen isimli şarkı ile Barbra Streisand, bu kategoride Oscar kazanan ilk kadın besteci unvanını kazandı.
En İyi Ses Kurgusu
Sinemada ses, örneğin Jawsta olduğu gibi, filmde istenilen atmosferi oluşturmak konusunda büyük önem taşır. Üç ayrı yetenek (mixer ya da ses düzenleyicisi-, ses editörü ve kompozitör) tarafından yaratılıp uygulanan filmdeki ses üç unsurun birleşiminden oluşur (konuşmalar, ses efekti ve müzik). Bu unsurlar farklı bantlardadır, ayrı ayrı kaydedilirler ancak filmde hepsi bir arada çalıştırılırlar. Ses ekibi filmin hem yapım hem de yapım sonrası, yani post-prodüksiyon denen aşamasında çalışır.
Bir film sesinin yaratılmasındaki ilk iki aşama yapım sürecinde başlar. Bu, konuşmaların hemen hemen hepsinin ve bazı ses efektlerinin sette kaydedildiği aşamadır. Bu noktada görevli olan, kaydın temiz ve düzenli olmasını sağlayan zemin ses düzenleyicisidir. Arka plan sesi daha sonradan da kaydedilebileceği için öncelik konuşmalardadır. Gerektiğinde konuşma ve arka plan sesini kaydetmek için kılavuz kanal kullanılır. Ses karışımını elde etmek için gerekli tüm işler ses ekibi tarafından yürütülür: sesçi (kayıtçı) setteki ses kayıtlarından sorumludur ve ekibin geri kalanını idare eder. Ses ekibinin diğer elemanları ses kayıtçısı, mikrofon (boom) operatörü, kablocu ve geri oynatım (playback) operatörüdür.
2000 yılından bugüne en iyi ses kurgusu adı altında verilen, daha öncelerde en iyi ses efekti, en iyi ses efekti kurgusu gibi isimlerle verilen ödüle bu zamana kadar genelde aksiyon, macera, savaş, suç filmleri layık görüldü. Milenyum sonrasında animasyon filmlerindeki ses kurgusunun başarısı da anlaşılmaya başlandı ve bu kategoride ödül alan ilk ve tek animasyon film 2004 yılında The Incredibles oldu. Fakat gariptir ki son dört senedir animasyon filmleri gördüğümüz bu kategoride geçtiğimiz sene hiçbir animasyon film kendine yer edinemedi. Pixar Stüdyolarının sene içindeki başarısızlığı da buna bir işaret olsa gerek çünkü aday olan tüm animasyonlar onların elinden çıkma filmlerden oluşuyor. Bu kategoride Ben Burtt, hem elde ettiği 8 adaylık hem de kazandığı 4 Oscar (Star Wars, Raiders of the Lost Ark, E.T. ve Indiana Jones and the Last Crusade) ile rekoru elinde bulunduruyor.
En İyi Ses Miksajı
Aynı ses kurgusu kısmında bahsettiğimiz gibi bir filme ait tüm ses ögelerini seyirciye en anlaşılır biçimde vermeye çalışmakla yükümlü ses düzenleyicilerinin işi bir hayli zor. Bir yandan arka planda çalan müziği kendi planında tutmayı, bir yandan çevre seslerini banda eklemeyi, diğer yandan da karakterlerin konuşmalarını gerektiği zaman ön plana almayı başararak büyük işlere imza atan ses düzenleyicileri, Oscar ödüllerinde uzun yıllardır onurlandırılıyorlar. Bu kategorideki kazananlara baktığımızda ise, en iyi film kategorisinde adaylık elde etmiş ya da müzikal türünde olan filmlerin ödüle ulaşma şansının diğerlerine göre çok daha yüksek olduğunu görüyoruz.
En İyi Görsel Efekt
Dram, epik ve korku gibi birçok film türünde özel efektler, hayal ürünü olan illüzyonların yaratılmasını sağlar ancak hile yapmadan çekilmeleri imkansızdır. Çoğu kez özel efektler masrafı azaltmak için kullanılır. Donuk bir resmi kullanmak, devasa bir ulusal anıtı canlı oyuncularla çekmekten daha ucuz olabilir aynı Gizli Teşkilattaki Rushmore Dağı çekiminde olduğu gibi. Ayrıca özel efektler çekim yapılmak istenen yerin uygun olmadığı durumlarda bile çekim sanki orada yapılmış hissi verir. İki çeşit özel efekt vardır. Bunlar film görsellerinin manipülasyonuyla yaratılan görsel ya da fotografik efektler ve setteki mekanik aletlerle elde edilen mekanik ya da fiziksek efektlerdir.Görsel efekt teknikleri bilgisayar ortamında üretilmiş görüntüler (CGI), dijital karışımlar, dijital mat resimler, yeşil ekran teknolojisi, minyatürler, morfing (bilgisayar grafiği), hareket yakalama, rotoskop ve hareketli mat teknolojileri içerir. Mekanik efektler ise animatronik kuklalar, patlamalar, özgün ölçülerdeki mankenler, yağmur ve kar makineleri, kanlı kurşun saplanmalarını tekrarlayan fişekler ve oyunculara bağlanan kablolardan oluşur. Komplike bir efekt sekansı çeşitli görsel ve mekanik efektlerden oluşur.Özel efekt teknolojisi o kadar hızlı gelişme gösteriyor ki, fırça ile tuval üzerine resim boyama, geriden projeksiyon gibi uzun süredir kullanılan yöntemler artık rafa kalkmış durumda. Jawstaki (1975) köpekbalığı için (zor koşullarda) kullanılan animatroniks teknolojisi, 1980li ve 1990lı yıllarda çekilen filmlerde daha da gelişmesine rağmen artık çok daha az kullanılıyor. Ancak morphing (bir imajın başka bir imaja dönüştürüldüğü bilgisayar ürünü efekt) gibi dijital efektler eski moda sayılmayacak kadar uzun süredir ortalıkta dolanıyor. Günümüz teknolojileri, bir oyuncunun hareketlerini bilgisayar-grafik modeline dönüştürebilen hareket yakalama gibi yöntemleri de içeriyor. Hareket yakalama dijital animasyonla birleştiğinde King Kongta (2005) olduğu gibi devasa goriller yaratılabiliyor. Yeşil ekran ise bilgisayar ürünü görüntülerin çekilen sahneyle bütünleştirilebilmesi için oyuncuların arkasına konulan yeşil bir paneldir. Daha önce kullanılan mavi ekranın yerini, hatları daha ince yansıttığı için büyük oranda yeşil ekran aldı.
Akademi ise filmlerde kullanılan bu özel efektlerin varlığını ilk defa, 1928 yılında en iyi film Oscarının ilk sahibi olan Wings ile keşfetmişti. Fakat 10 yıl süreyle hiçbir filme bu kategoride ödül verilmedi. 1938 yılında Spawn of the North filmine verilen özel ödülün ardından sonraki sene özel efektler, tamamen ayrı bir kategoride ödüllendirilmeye başladı. 1964ten 71 yılına kadar en iyi özel görsel efekt adıyla verilen ödüller, 1977den sonra en iyi görsel efekt adıyla dağıtılmaya başladı.Genelde bu kategoride üç film yarışmaktadır. 2007de alınan bir kararla önce 15 film seçilecek, daha sonra bu 15 film arasından 7si seçilip kısa liste oluşturulacak şeklinde kurallar değişti. 2010 yılına kadar maksimum üç filmin aday gösterilebildiği listede, üç sene öncesinden itibaren 5 film aday gösterilmeye başladı. Bu kategoride Oscar rekoru ise 15 adaylık ve 8 zaferle Dennis Murene ait. Ünlü yönetmen Stanley Kubrickin onca başarılı filmine rağmen kazandığı tek Oscar ödülünün bu kategoride olduğunu da hatırlatmakta fayda var.
En İyi Kurgu
Pek çok film anlatı sırası takip edilerek çekilmez. Çekim süresince parçaların filmin en son izleneceği şekilde birleştirilmesi görevi kurgucunun işidir. Kurgucu bir önceki gün kaydedilmiş görüntüleri yönetmen ile tartışır. Çekilen görüntüler video bandına aktarılır ya da düzenleme ve seçme sırasında kolayca çalışılabilmek için dijital formata çevrilir. Bu noktada yapılan düzenlemeye montaj denir. Kurgunun geri kalan kısmı post-prodüksiyon sırasında yapılır.
Çekimlerin düzenlenmesi ve son halini alması için film kurgucusu çeşitli kurgu aşamalarını yürütür. Öncelikle tüm farklı bölümlerin montajını temizleyerek, filmin tamamının kurgulandığı ilk baskı olan kaba kurguyu elde etmek için yönetmenle birlikte çalışır. Bu çalışma filmin müziklerini de içerir. Ancak tek tek çekimlerin nasıl olacağı kesin olarak belirlenmez. Filmde yönetmenin bakışının hakim olduğu bu versiyona yönetmenin kurgusu denir. Post-prodüksiyon süresince görüntü yönetmeni ve yönetmen ilk baskının zamanlamasını denetlemek için beraber çalışırlar. Yoğunluk ve renk dengesinin düzenlenmesi bu aşamada yapılır. Kurgusu sürekli yönetmene danışarak görsel efektlerin de aktarıldığı ince kurguyu yapar. Böylece film yönetmen, kurgucu ve yapımcının önceden kararlaştırdığı uzunluğa getirilir.
Film yapımının ilk yüzyılında kurgu fiziksel olarak filmlerin kesilmesi ve film makarasının kurgu sırasına uyularak yeniden bir araya getirilmesi demekti. Bugün ise kurgu video ve dijital teknoloji ile elektronik olarak yapılıyor. Filmler video bandına ve dijital formatlara transfer ediliyor ve bilgisayar tarafından kodlanıyor; böylece kurgucu filmi ekranda kurgulayabiliyor. İnce kurgunun rehberliğinde orijinal negatifler kesiliyor.
En iyi film Oscar ödülünün en büyük destekçisi olan en iyi kurgu ödülü, bu özelliği bakımından senelerdir Akademi Ödüllerinde önemli bir yer edinmiş durumda. 1981 yılından beri en iyi film Oscar ödülünü kazanan her yapım aynı zamanda en iyi kurgu kategorisinde de adaylık sahibiydi. Ayrıca o günden bu güne en iyi film ödülünü kazanan filmlerin yaklaşık üçte ikisi en iyi kurgu ödülünü de kucakladı. Bu kategorideki adaylar Akademinin kurgu dalındaki üyeleri tarafından belirleniyor (2008 yılında bu branşta toplam 233 üye vardı). Her bir üye, en fazla 5 tane olmak üzere seçimlerini bildiriyor ve en fazla oy alan toplamda 5 film aday olarak açıklanıyor. BAFTAnın aksine Akademi Ödüllerinde kurgu kategorisindeki kazananı sadece editörlerin değil, tüm üyelerin oyları belirliyor.
Bu kategoride Oscar ödülü rekoru 7 adaylık ve 3 zafer ile Michael Kahn ve Thelma Schoonmakera ait. Daniel Mandell ve Ralph Dawsonın da üçer Oscarı bulunuyor ama adaylık sayıları Schoonmaker ve Kahnınki kadar değil. 7 adaylığı bulunan diğer editörler ise Barbara McLean ve William H. Reynolds. Gerry Hambling ve Frederic Knudtson ise altı kez aday olduğu halde Oscar heykelciğini hiçbir zaman kucaklayamamış isimler olarak karşımıza çıkıyor. Geçtiğimiz üç senenin ikisinde ise Angus Wall ve Kirk Baxter, David Fincher filmleri olan The Social Network ve The Girl with the Dragon Tattoo ile üst üste bu ödüle layık görüldü.
En İyi Görüntü Yönetimi
Sinemada bir filmin ışıklandırılması ve fotoğraflanmasına sinematografi yani görüntü yönetmenliği denir ve bu iş, sinematograf olarak da bilinen prodüksiyon yönetmeninin (DP) görevidir. Bu yönetmenler ışığın nasıl olacağından ve kameraların nereden çekim yapacağından sorumlu olsalar bile kamera kullanmazlar ya da ışığı ayarlamazlar. Onun yerine tüm bu işler onların denetimi altındaki sinematografi ekibi tarafından yapılır. Kamera operatörü kamerayı kullanır, elektrik ekibi ise gafferin ya da baş elektrikçinin denetimi altındadır. Filmin tüm aşamalarında, prodüksiyon yönetmeni hem bir işçi hem de bir sanatçıdır. Ham filmler ve baskı süreci, kameralar, lensler, filtreler üzerine birçok farklı teknolojik bilgiyi kullanır; sanatsal duyarlılığından da kameranın yerini ayarlama ve karenin görüntüsünü oluşturmada faydalanır.
Prodüksiyon yönetmeni, hemen hemen her gün, bir gün önce ya da o gün yapılmış çekimlerdeki görüntüleri yönetmenle gözden geçirip tartışarak yönetmenin filmde arzuladığı yaklaşımı garantilemeye çalışır. Amerika Birleşik Devletlerinde bir takım prodüksiyon yönetmenleri profesyonel bir topluluk olan Amerikalı Sinematograflar Derneği üyeliğine davet edilirler. Bu topluluğa üye olan prodüksiyon yönetmenleri jenerikte isimlerinden sonra gelen ASC ibaresi ile anılırlar.
1931 yılından bu yana her bir görüntü yönetmeninin tek bir filmle aday olmaya başladığı en iyi görüntü yönetimi Oscar ödülü, 1939 ve 1967 yılları arasında (1957 hariç) siyah beyaz ve renkli filmlere ayrı ayrı verilmek kaydıyla Akademi Ödüllerine dahil oldu. 1967 sonrası bütün filmler tek bir kategori altında değerlendirilmeye başladı. O günden bu yana bu ödülü kazanan tek siyah beyaz film Schindlers List (1993) oldu. George Folsey, yaşamı boyunca toplamda 13 kez bu ödüle aday olsa da hiçbirini kazanamadan hayata gözlerini yumdu. Yaşayan görüntü yönetmenleri arasında en çok ödüle aday gösterilip de hiçbirini kazanamayan isim geçtiğimiz sene 10. adaylıklığını elde eden Roger Deakins. Şimdiye kadar 18 adaylık elde ederek adaylık rekorunu elinde barındıran isimler Leon Shamroy ve Charles B. Lang, Jr. olurken bu ödülü en çok kazanan isimler ise 4 zafer ile yine- Leon Shamroy ve Joseph Ruttenberg.
En İyi Yapım Tasarımı (Sanat Yönetimi)
İlk defa 1928 yılında iç dizayn için verilen sanat yönetimi Oscar ödülü, o seneden beri bir takım eksik yıllar olması kaydıyla günümüze kadar verilmiş bir ödül olma özelliğini taşıyor. Bugüne kadar 39 adaylık ve 11 zafer ile Cedric Gibbonsın rekorlara sahip olduğu kategoride Roland Anderson tam 15 kez aday olduğu halde heykelciği kucaklayamadı.
En İyi Makyaj & Saç
1981 yılından bu yana Akademi Ödüllerine makyaj kategorisi de dahil edildi. Kategorinin dahil edilme sebebi 1980 yılında The Elephant Mandeki bu tekniğin Akademi tarafından onurlandırılmaması olarak biliniyor. Her ne kadar The Elephant Mane bu kategoride bir ödül verilmemiş olsa da o yıldan itibaren en iyi makyaj adı altında Oscar ödülü verilmeye başlandı öncesinde sadece özel teknik başarı ödülü adı altında bazen veriliyordu. Şimdilerde bu kategoriye bir film için en fazla iki isim aday olabiliyor, ikiden fazla ismin aday listesinde gözükebilmesi için Akademi tarafından kabul edilebilir bir özel durum olması gerekiyor. En iyi makyaj kategorisinde ödül ve adaylık rekoru ise Rick Bakera ait. Baker, toplamda 11 kez aday olduğu Oscar heykelciğini tam yedi kez kucaklamayı başardı. Kategorinin ismi geçen sene makyaj ve saç tasarımı olarak değiştirildi.
En İyi Kostüm Tasarımı
İlk olarak 1949 yılında düzenlenen 21. Akademi Ödüllerinde siyah beyaz ve renkli filmlere ayrı olarak verilen en iyi kostüm tasarımı Oscarı, 1967 yılından itibaren tek bir kategoride verilen; önceki sene vizyona girmiş filmlerde yer alan kostüm tasarımlarını ve kostüm tasarımcılarını onurlandırmak için her sene ödül törenine dahil edilen bir kategori. Bugüne kadar 8 ödül ve 25 adaylıkla Edith Headin elinde bulunan rekor, gerçek anlamda kırılması zor bir limit zira Heade en yakın isim olan Jean Louisnin yalnızca 15 adaylığı bulunuyor. Sandy Powell, Colleen Atwood ve James Acheson ise bu kategoride üçer Oscar ödülü kazanmış isimler.
En İyi Özgün Müzik
Filmin son halinden önce düzenlemeye tabi tutulan ses öğelerinden tam manasıyla sanat olan film müziği, bir filmi izlenebilir kılan en önemli etkenlerden biri. 2005 yılında Amerikan Film Enstitüsü tarafından John Williamsın 1977 tarihli Star Wars Episode IV: A New Hope filmi için yaptığı besteler, tüm zamanların en iyi film müziği seçildi.
85 yıllık Akademi Ödülleri tarihinde en iyi özgün müzik kategorisine 48 sefer ile en çok aday olan besteci John Williams, bu adaylıklarından 5ini zafere dönüştürmeyi başardı. Büyük üstat aynı zamanda 23 kez Altın Küreye aday olup bunların dördünü kazanırken 59 kez de Grammyye aday gösterilip bu adaylıkların tam 20sini ödüle dönüştürdü. Geçtiğimiz sene de 12 dalda Oscar adayı olan Lincoln için yaptığı bestelerle Oscara aday gösterilen Williams, bu sayısız başarısı sebebiyle yaşayan en büyük besteci olarak kabul ediliyor. Fakat Williams, ne tuhaftır ki Oscarı en çok kucaklayan isim değil. En iyi özgün müzik kategorisinde altın heykelciği kucaklama rekoru 9 ödülle Alfred Newmana ait. Ayrıca 14 kez aday olan Alex North ise ödülü hiç kazanamayarak tarihe geçti.
En İyi Özgün Şarkı
1934 yılında düzenlenen 7. Akademi Ödüllerinden bu yana her yıl verilen en iyi özgün şarkı Oscar ödülü; bir film için özel olarak yazılmış, söz ve beste zorunluluğu olan ve film dâhilinde yahut filmin bitiminde en az 30 saniye süreyle çalan şarkılara veriliyor.
Bugüne kadar elde ettiği 26 adaylıktan 4ünü zafere dönüştüren söz yazarı Sammy Cahn, en iyi özgün şarkı kategorisinde Oscar rekorunu elinde tutuyor. Onun arkasından gelen Randy Newman ise şimdiye kadar 20 kez ödüle aday olmuş ama sadece 2 kez kavuşmuştu. 1976 yılında A Star Is Born filmi için bestelediği Evergreen isimli şarkı ile Barbra Streisand, bu kategoride Oscar kazanan ilk kadın besteci unvanını kazandı.
En İyi Ses Kurgusu
Sinemada ses, örneğin Jawsta olduğu gibi, filmde istenilen atmosferi oluşturmak konusunda büyük önem taşır. Üç ayrı yetenek (mixer ya da ses düzenleyicisi-, ses editörü ve kompozitör) tarafından yaratılıp uygulanan filmdeki ses üç unsurun birleşiminden oluşur (konuşmalar, ses efekti ve müzik). Bu unsurlar farklı bantlardadır, ayrı ayrı kaydedilirler ancak filmde hepsi bir arada çalıştırılırlar. Ses ekibi filmin hem yapım hem de yapım sonrası, yani post-prodüksiyon denen aşamasında çalışır.
Bir film sesinin yaratılmasındaki ilk iki aşama yapım sürecinde başlar. Bu, konuşmaların hemen hemen hepsinin ve bazı ses efektlerinin sette kaydedildiği aşamadır. Bu noktada görevli olan, kaydın temiz ve düzenli olmasını sağlayan zemin ses düzenleyicisidir. Arka plan sesi daha sonradan da kaydedilebileceği için öncelik konuşmalardadır. Gerektiğinde konuşma ve arka plan sesini kaydetmek için kılavuz kanal kullanılır. Ses karışımını elde etmek için gerekli tüm işler ses ekibi tarafından yürütülür: sesçi (kayıtçı) setteki ses kayıtlarından sorumludur ve ekibin geri kalanını idare eder. Ses ekibinin diğer elemanları ses kayıtçısı, mikrofon (boom) operatörü, kablocu ve geri oynatım (playback) operatörüdür.
2000 yılından bugüne en iyi ses kurgusu adı altında verilen, daha öncelerde en iyi ses efekti, en iyi ses efekti kurgusu gibi isimlerle verilen ödüle bu zamana kadar genelde aksiyon, macera, savaş, suç filmleri layık görüldü. Milenyum sonrasında animasyon filmlerindeki ses kurgusunun başarısı da anlaşılmaya başlandı ve bu kategoride ödül alan ilk ve tek animasyon film 2004 yılında The Incredibles oldu. Fakat gariptir ki son dört senedir animasyon filmleri gördüğümüz bu kategoride geçtiğimiz sene hiçbir animasyon film kendine yer edinemedi. Pixar Stüdyolarının sene içindeki başarısızlığı da buna bir işaret olsa gerek çünkü aday olan tüm animasyonlar onların elinden çıkma filmlerden oluşuyor. Bu kategoride Ben Burtt, hem elde ettiği 8 adaylık hem de kazandığı 4 Oscar (Star Wars, Raiders of the Lost Ark, E.T. ve Indiana Jones and the Last Crusade) ile rekoru elinde bulunduruyor.
En İyi Ses Miksajı
Aynı ses kurgusu kısmında bahsettiğimiz gibi bir filme ait tüm ses ögelerini seyirciye en anlaşılır biçimde vermeye çalışmakla yükümlü ses düzenleyicilerinin işi bir hayli zor. Bir yandan arka planda çalan müziği kendi planında tutmayı, bir yandan çevre seslerini banda eklemeyi, diğer yandan da karakterlerin konuşmalarını gerektiği zaman ön plana almayı başararak büyük işlere imza atan ses düzenleyicileri, Oscar ödüllerinde uzun yıllardır onurlandırılıyorlar. Bu kategorideki kazananlara baktığımızda ise, en iyi film kategorisinde adaylık elde etmiş ya da müzikal türünde olan filmlerin ödüle ulaşma şansının diğerlerine göre çok daha yüksek olduğunu görüyoruz.
En İyi Görsel Efekt
Dram, epik ve korku gibi birçok film türünde özel efektler, hayal ürünü olan illüzyonların yaratılmasını sağlar ancak hile yapmadan çekilmeleri imkansızdır. Çoğu kez özel efektler masrafı azaltmak için kullanılır. Donuk bir resmi kullanmak, devasa bir ulusal anıtı canlı oyuncularla çekmekten daha ucuz olabilir aynı Gizli Teşkilattaki Rushmore Dağı çekiminde olduğu gibi. Ayrıca özel efektler çekim yapılmak istenen yerin uygun olmadığı durumlarda bile çekim sanki orada yapılmış hissi verir. İki çeşit özel efekt vardır. Bunlar film görsellerinin manipülasyonuyla yaratılan görsel ya da fotografik efektler ve setteki mekanik aletlerle elde edilen mekanik ya da fiziksek efektlerdir.Görsel efekt teknikleri bilgisayar ortamında üretilmiş görüntüler (CGI), dijital karışımlar, dijital mat resimler, yeşil ekran teknolojisi, minyatürler, morfing (bilgisayar grafiği), hareket yakalama, rotoskop ve hareketli mat teknolojileri içerir. Mekanik efektler ise animatronik kuklalar, patlamalar, özgün ölçülerdeki mankenler, yağmur ve kar makineleri, kanlı kurşun saplanmalarını tekrarlayan fişekler ve oyunculara bağlanan kablolardan oluşur. Komplike bir efekt sekansı çeşitli görsel ve mekanik efektlerden oluşur.Özel efekt teknolojisi o kadar hızlı gelişme gösteriyor ki, fırça ile tuval üzerine resim boyama, geriden projeksiyon gibi uzun süredir kullanılan yöntemler artık rafa kalkmış durumda. Jawstaki (1975) köpekbalığı için (zor koşullarda) kullanılan animatroniks teknolojisi, 1980li ve 1990lı yıllarda çekilen filmlerde daha da gelişmesine rağmen artık çok daha az kullanılıyor. Ancak morphing (bir imajın başka bir imaja dönüştürüldüğü bilgisayar ürünü efekt) gibi dijital efektler eski moda sayılmayacak kadar uzun süredir ortalıkta dolanıyor. Günümüz teknolojileri, bir oyuncunun hareketlerini bilgisayar-grafik modeline dönüştürebilen hareket yakalama gibi yöntemleri de içeriyor. Hareket yakalama dijital animasyonla birleştiğinde King Kongta (2005) olduğu gibi devasa goriller yaratılabiliyor. Yeşil ekran ise bilgisayar ürünü görüntülerin çekilen sahneyle bütünleştirilebilmesi için oyuncuların arkasına konulan yeşil bir paneldir. Daha önce kullanılan mavi ekranın yerini, hatları daha ince yansıttığı için büyük oranda yeşil ekran aldı.
Akademi ise filmlerde kullanılan bu özel efektlerin varlığını ilk defa, 1928 yılında en iyi film Oscarının ilk sahibi olan Wings ile keşfetmişti. Fakat 10 yıl süreyle hiçbir filme bu kategoride ödül verilmedi. 1938 yılında Spawn of the North filmine verilen özel ödülün ardından sonraki sene özel efektler, tamamen ayrı bir kategoride ödüllendirilmeye başladı. 1964ten 71 yılına kadar en iyi özel görsel efekt adıyla verilen ödüller, 1977den sonra en iyi görsel efekt adıyla dağıtılmaya başladı.Genelde bu kategoride üç film yarışmaktadır. 2007de alınan bir kararla önce 15 film seçilecek, daha sonra bu 15 film arasından 7si seçilip kısa liste oluşturulacak şeklinde kurallar değişti. 2010 yılına kadar maksimum üç filmin aday gösterilebildiği listede, üç sene öncesinden itibaren 5 film aday gösterilmeye başladı. Bu kategoride Oscar rekoru ise 15 adaylık ve 8 zaferle Dennis Murene ait. Ünlü yönetmen Stanley Kubrickin onca başarılı filmine rağmen kazandığı tek Oscar ödülünün bu kategoride olduğunu da hatırlatmakta fayda var.