Salvo
Kayıtlı Üye
NONWOVEN ÜRÜNLERİN
KULLANIM ALANLARI
Yarısı Amerika'da olmak üzere, tüm liflerden nonwoven ürünlerin dünyadaki üretimi bir milyon ton/yıl’a yaklaşmaktadır. Batı Avrupa, yaklaşık 0.3 milyon ton/yıl ile ikinci geniş üretim bölgesidir.
Viskoz, en fazla kullanılan ve dünyada polipropilen, poliester ile yer değiştirmiş olmasına rağmen Avrupa' da hala en fazla kullanılmakta olan bir liftir. Şimdi polipropilenin boy gösterdiği tıbbi/sıhhi kullanım alanları için viskoz nonwoven ürünler kullanılmaktadır. Poliesterden, endüstriyel nonwoven ürünler için büyük ölçüde yararlanılmaktadır.
Viskozun su emebilirliği nedeniyle polipropilen ve poliester ile yer değiştirmesi, dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Emici dokuların sentetik lif ile kaplanma sebebi; yumuşak ağaç hamurunun, nemli bitişik katmana kolaylıkla iletilebilmesi olabilir.
Ayrıca sentetik lif tabakaları, lifleri nem tutucu olsa da, nem çekme apresi ile işlem görmüş olabilir. Ten ile temas için sentetik lif seçilmesinin sebebi de kanıtlanmış biyolojik reaksiyon isteğidir.
Nonwoven ürünler piyasasındaki birçok farklı bölümün önemini saptamak çok zordur. Kimi tıbbi kullanım alanları 10 g/m2 gibi çok hafif kumaşlar, kimileri de 250g/m2 ağırlığında örneğin döşemelik kumaşlar gerektirebilir. Hafif kumaşların üstünlüğü sebebiyle yüksek oranda, geniş alanlı kumaşların yapımına neden olurlar, ağırlık önemsenmez. Örneğin tıbbi kullanım alanları ve kişisel sağlık için kullanılan nem çekici bezlerin dış yüzeyini kaplayan kumaş ağırlığı, yaklaşık 40g/m2'dir. Bu da giysilik yada döşemelik kullanılacak olan bir dokunmuş kumaş ağırlığının yarısı kadardır.
Nonwoven ürünler piyasasında, disposibıl emici ürünlerin dış yüzeyleri, üretimin en geniş oranını, % 25' ini kapsar. Tüm tıbbi/sıhhi piyasa % 40' ı oluşturur. Endüstriyel maddeler ve bezlerleri, % 43 ile geniş bir yer tutarlar. Geri kalan nonwoven ürünler, ev eşyaları için % 10, döşemelikler için % 7 oranlarına karşılık gelirler. Hangi kapsamların ve hangi kullanım alanlarının hesaba katılacağını belirlemek zor olduğu için, ölçümler yardımıyla piyasa bölüşümünün yapılması çok zor olmaktadır. Bunların yanında birçok nonwoven ürünler istatistiklerinde, değişik üretim tarzı gerektiren iğneleme ile oluşturulan hafif ağırlıklı yüzeyler, sınıflandırmaya katılmıştır.
Günümüzde Batı Avrupa' da, nonwoven ürünlerin gelişiminin ortalamayı içerdiği küçük bir tekstil üretim gelişimi görülmektedir. Sonuç olarak düşük ücret ile kendilerine has, sınırlı nitelikler kazanabilen nonwoven ürünlerin, çoğunlukla diğer üretim alanlarında kağıt yapımı sebebiyle daha fazla maliyet gerektiren geleneksel tekstil ürünlerine tercih edilmeleri, nonwoven ürünler için parlak bir gelecek anlamına gelmektedir.
Viskoz, en fazla kullanılan ve dünyada polipropilen, poliester ile yer değiştirmiş olmasına rağmen Avrupa'da hala en fazla kullanılmakta olan bir liftir, günümüzde polipropilenin boy gösterdiği tıbbi/sıhhi kullanım alanları için viskoz nonwoven ürünler kullanılmaktadır, Poliesterden, endüstriyel nonwoven ürünler için büyük ölçüde yararlanılmaktadır.
Teknik tekstilin otomobil endüstrisinde oto lastiği bezinden tutunda filtrelik kumaşlara, dahili astarlamadan kompozit malzemelere kadar yirmi beşin üzerinde uygulaması vardır. Aynı durumda uçak, gemi ve uzay endüstrisinde de söz konusudur. Yapı malzemesi olarak tekstillerin kullanılması ise iyice yerleşmiştir. Toprak işlerinde ve hidrolik yapılarda kullanılan klasik yapı malzemeleri yerini jeotekstillere bırakmıştır.
Teknik tekstillerin rol oynamadığı hiçbir endüstri dalı yoktur. Örneğin; hassas kumaşlar, filtre bezleri, serigrafibez baskı endüstrisinde veya kuvvetlendirme ve izolasyon gibi ihtiyaçlar için kullanılmaktadır. Taşıyıcı kayışlar ve boru hatları, esnek silolar ve sıvı taşıyan teknelerin, tankların iç kısımlarının astarlanması, taşıma araçlarının kaplamaları ve kaplanmış yüksek mukavemetli sentetiklerin kullanıldığı diğer uygulamalar günümüzde teknik tekstillerin pazardaki önemli payını izah etmeye yetmektedir. Endüstriyel kumaşların tıbbi, zırai ve çevrecilikle ilgili uygulamaları da hızla yaygınlaşmaktadır. Örneğin, binaların çatılarındaki izolasyon malzemesi, (cam ve polyester elyaf karışımı ) modern yapıların duvar aralarında kullanılan rutubeti önleyen, aynı zamanda binanın nefes almasını sağlayan ince filimler, her an üstüne bastığımız yer halısını altındaki polipropilen veya polyesterden mamul astar, elektrik süpürgesinin veya mutfak aspiratörünün içindeki filtre gibi. Her otomobilin içinde 13-14 kg tekstil mamulü bulunduğu belirtiliyor; bunlar herkesin gözü önündeki döşeme, arabanın tabanındaki halı veya emniyet kemerinin haricinde, radyatör ve fren hortumları, vantilatör kayışı hatta bazı araçlarda süspansiyon sisteminde kullanılan sertleştirilmiş fiber-glas olabiliyor.
Sporun her dalında da, teknik tekstilleri görmek mümkün. Tenis kortlarının üzerindeki açılır kapanır şişme çadırları, soğuktan sıcaktan ve her tür iklim değişikliğinden koruyan özel spor giysileri ve her sporun her dalında kullanılan ayakkabıları, kayak araç ve gereçlerini, şişme botlar, her tür golf malzemelerini ve atletizm pistlerinde kullanılan malzemeleri bunların arasında saymak mümkün.
Tarım; bahçe ve arazi düzeni. Tarım ormancılık ve hayvancılıkta kullanılan malzemeler.
İnşaat; hafif ve dayanıklı malzemeler. İnşaat mühendisliğinde kullanılan malzemeler.
Giyim; ayakkabı, hazır giyim.
Yer altı; yer altı inşaatlarında kullanılan mamuller.
Ev; mobilya, iç dekorasyon, kumaş, halı, yer kaplamaları.
Sanayi; filtrasyon, temizleme, makine kimya ve elektrik mühendisliği alanları.
Taşıt; otomobiller, gemiler, uçaklar, trenler, uzay araçlarında kullanılan malzeme.
TEKNİK TEKSTİLLERİN DÜNYADAKİ ÜRETİMİ
Teknik tekstiller halen dünya tekstil üretiminin % 10 oranı kadardır. Ve bu da yılda yaklaşık 900.000 ton etmektedir. Endüstride gelişmiş ülkeler bu alanda daha güçlü bir pozisyona sahiptir. Örneğin, 1990 yılında A.B.D.’de bu gibi ürünlerin pazardaki payının % 30 ve A.T.’ de %25 olması beklenmektedir. A.B.D.’ de 3-4 yıl içinde giysilik tekstillerin pazardaki payının %50 oranından %35 oranına ve daha önceden bahsedildiği gibi teknik tekstillerin % 20 ‘den %30 oranına yükselmesi beklenmektedir. Bu da gösteriyor ki yüz yılın sonuna doğru üç temel kullanım alanı A.B.D.’de tekstil pazarında eşit miktarda söz sahibi olacaktır.
Kendine özgü özelliklere sahip lifler ve iplik çeşitleri, yüksek mukavemetli sentetikler, polyester ve poliamid, poliolefin, polipropilen ve polietilen, cam elyaftan yaplmış iplikler ve karbon, aramid gibi yüksek performanslı yeni lifler, inşaat sektöründe kullanılan klasik tekstil dışı malzemelerin yerini almıştır. Yeniliklere açık ve başarılı mamullerde gelişme, yeni metodlar ve teknoloji, mevcut pazarları genişlettiği gibi teknik tekstiller için de fırsatlar yaratmıştır.
Teknik tekstiller üretim yöntemlerine göre sınıflandırıldığında %60’ını dokusuz yüzeyler, %40’ını diğer teknik tekstiller oluşturur. Giyim ve ev tekstillerinin büyük bölümünü ise dokuma ve örme ürünler teşkil eder.
Teknik tekstillerin kullanım alanlarına göre pazar dağılımı:
Jeotekstiller => %12
Sağlık tekstilleri => %22
Paketleme endüstrisi => %20
Endüstri tekstilleri => %5
Filtre tekstilleri => %3
Askeri tekstiller => %3
Koruma tekstilleri => %2
Nakliye tekstilleri => %18
İp ve ağlar => %15
TEKNİK TEKSTİLLER HAKKINDA GENEL BİLGİ
Tekstil ürünlerini; giysilik, ev tekstilleri ve teknik tekstiller olmak üzere üç ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunların içerisinde endüstriyel veya teknik tekstiller son yıllarda dünyada en çok ilgi uyandıran sektör olmuştur. Bu ilgi sonucunda teknik tekstiller önemli bir pazar meydana getirecek gelişme göstermişlerdir. Düşük özgül ağırlık, esneklik, mukavemet sıcağa, soğuğa ve erezyona karşı dayanıklılık gibi önemli teknik özellikler teknik tekstilleri cazip ve ekonomik malzemeler haline getirmiştir. Bu malzemelerin öneminin gittikçe artmasının diğer sebeplerini şöyle sıralayabiliriz:
a. Teknolojik gelişim ve yeniliklerin getirdiği yeni problemlerin çözümünde geliştirilmiş tekstil malzemelerine duyulan ihtiyaç.
b. Daha uygun özellikleri olması sebebiyle tekstil ürünlerinin metal ve diğer malzemelerin yerini alması.
c. İnşaat sektörü ve otomotiv sanayinin taşıt yapımı iş kolunda montajı kolay olan hafif ve ucuz tekstil malzemelerinin kullanılması.
d. Çevre kirliliğini önlemek amacıyla bazı malzemeleri filtreleme metodlarının geliştirilmesi ve değiştirilmesi.
Teknik tekstiller, çalışma hayatında kullanılan korunma ve emniyet giysilerinde, ilk yardım ve kurtarma çalışmalarında, spor ve rahat giyim sektöründe günümüzün vazgeçilmez ihtiyacı olmuştur.
KULLANIM ALANLARI
Yarısı Amerika'da olmak üzere, tüm liflerden nonwoven ürünlerin dünyadaki üretimi bir milyon ton/yıl’a yaklaşmaktadır. Batı Avrupa, yaklaşık 0.3 milyon ton/yıl ile ikinci geniş üretim bölgesidir.
Viskoz, en fazla kullanılan ve dünyada polipropilen, poliester ile yer değiştirmiş olmasına rağmen Avrupa' da hala en fazla kullanılmakta olan bir liftir. Şimdi polipropilenin boy gösterdiği tıbbi/sıhhi kullanım alanları için viskoz nonwoven ürünler kullanılmaktadır. Poliesterden, endüstriyel nonwoven ürünler için büyük ölçüde yararlanılmaktadır.
Viskozun su emebilirliği nedeniyle polipropilen ve poliester ile yer değiştirmesi, dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Emici dokuların sentetik lif ile kaplanma sebebi; yumuşak ağaç hamurunun, nemli bitişik katmana kolaylıkla iletilebilmesi olabilir.
Ayrıca sentetik lif tabakaları, lifleri nem tutucu olsa da, nem çekme apresi ile işlem görmüş olabilir. Ten ile temas için sentetik lif seçilmesinin sebebi de kanıtlanmış biyolojik reaksiyon isteğidir.
Nonwoven ürünler piyasasındaki birçok farklı bölümün önemini saptamak çok zordur. Kimi tıbbi kullanım alanları 10 g/m2 gibi çok hafif kumaşlar, kimileri de 250g/m2 ağırlığında örneğin döşemelik kumaşlar gerektirebilir. Hafif kumaşların üstünlüğü sebebiyle yüksek oranda, geniş alanlı kumaşların yapımına neden olurlar, ağırlık önemsenmez. Örneğin tıbbi kullanım alanları ve kişisel sağlık için kullanılan nem çekici bezlerin dış yüzeyini kaplayan kumaş ağırlığı, yaklaşık 40g/m2'dir. Bu da giysilik yada döşemelik kullanılacak olan bir dokunmuş kumaş ağırlığının yarısı kadardır.
Nonwoven ürünler piyasasında, disposibıl emici ürünlerin dış yüzeyleri, üretimin en geniş oranını, % 25' ini kapsar. Tüm tıbbi/sıhhi piyasa % 40' ı oluşturur. Endüstriyel maddeler ve bezlerleri, % 43 ile geniş bir yer tutarlar. Geri kalan nonwoven ürünler, ev eşyaları için % 10, döşemelikler için % 7 oranlarına karşılık gelirler. Hangi kapsamların ve hangi kullanım alanlarının hesaba katılacağını belirlemek zor olduğu için, ölçümler yardımıyla piyasa bölüşümünün yapılması çok zor olmaktadır. Bunların yanında birçok nonwoven ürünler istatistiklerinde, değişik üretim tarzı gerektiren iğneleme ile oluşturulan hafif ağırlıklı yüzeyler, sınıflandırmaya katılmıştır.
Günümüzde Batı Avrupa' da, nonwoven ürünlerin gelişiminin ortalamayı içerdiği küçük bir tekstil üretim gelişimi görülmektedir. Sonuç olarak düşük ücret ile kendilerine has, sınırlı nitelikler kazanabilen nonwoven ürünlerin, çoğunlukla diğer üretim alanlarında kağıt yapımı sebebiyle daha fazla maliyet gerektiren geleneksel tekstil ürünlerine tercih edilmeleri, nonwoven ürünler için parlak bir gelecek anlamına gelmektedir.
Viskoz, en fazla kullanılan ve dünyada polipropilen, poliester ile yer değiştirmiş olmasına rağmen Avrupa'da hala en fazla kullanılmakta olan bir liftir, günümüzde polipropilenin boy gösterdiği tıbbi/sıhhi kullanım alanları için viskoz nonwoven ürünler kullanılmaktadır, Poliesterden, endüstriyel nonwoven ürünler için büyük ölçüde yararlanılmaktadır.
Teknik tekstilin otomobil endüstrisinde oto lastiği bezinden tutunda filtrelik kumaşlara, dahili astarlamadan kompozit malzemelere kadar yirmi beşin üzerinde uygulaması vardır. Aynı durumda uçak, gemi ve uzay endüstrisinde de söz konusudur. Yapı malzemesi olarak tekstillerin kullanılması ise iyice yerleşmiştir. Toprak işlerinde ve hidrolik yapılarda kullanılan klasik yapı malzemeleri yerini jeotekstillere bırakmıştır.
Teknik tekstillerin rol oynamadığı hiçbir endüstri dalı yoktur. Örneğin; hassas kumaşlar, filtre bezleri, serigrafibez baskı endüstrisinde veya kuvvetlendirme ve izolasyon gibi ihtiyaçlar için kullanılmaktadır. Taşıyıcı kayışlar ve boru hatları, esnek silolar ve sıvı taşıyan teknelerin, tankların iç kısımlarının astarlanması, taşıma araçlarının kaplamaları ve kaplanmış yüksek mukavemetli sentetiklerin kullanıldığı diğer uygulamalar günümüzde teknik tekstillerin pazardaki önemli payını izah etmeye yetmektedir. Endüstriyel kumaşların tıbbi, zırai ve çevrecilikle ilgili uygulamaları da hızla yaygınlaşmaktadır. Örneğin, binaların çatılarındaki izolasyon malzemesi, (cam ve polyester elyaf karışımı ) modern yapıların duvar aralarında kullanılan rutubeti önleyen, aynı zamanda binanın nefes almasını sağlayan ince filimler, her an üstüne bastığımız yer halısını altındaki polipropilen veya polyesterden mamul astar, elektrik süpürgesinin veya mutfak aspiratörünün içindeki filtre gibi. Her otomobilin içinde 13-14 kg tekstil mamulü bulunduğu belirtiliyor; bunlar herkesin gözü önündeki döşeme, arabanın tabanındaki halı veya emniyet kemerinin haricinde, radyatör ve fren hortumları, vantilatör kayışı hatta bazı araçlarda süspansiyon sisteminde kullanılan sertleştirilmiş fiber-glas olabiliyor.
Sporun her dalında da, teknik tekstilleri görmek mümkün. Tenis kortlarının üzerindeki açılır kapanır şişme çadırları, soğuktan sıcaktan ve her tür iklim değişikliğinden koruyan özel spor giysileri ve her sporun her dalında kullanılan ayakkabıları, kayak araç ve gereçlerini, şişme botlar, her tür golf malzemelerini ve atletizm pistlerinde kullanılan malzemeleri bunların arasında saymak mümkün.
Tarım; bahçe ve arazi düzeni. Tarım ormancılık ve hayvancılıkta kullanılan malzemeler.
İnşaat; hafif ve dayanıklı malzemeler. İnşaat mühendisliğinde kullanılan malzemeler.
Giyim; ayakkabı, hazır giyim.
Yer altı; yer altı inşaatlarında kullanılan mamuller.
Ev; mobilya, iç dekorasyon, kumaş, halı, yer kaplamaları.
Sanayi; filtrasyon, temizleme, makine kimya ve elektrik mühendisliği alanları.
Taşıt; otomobiller, gemiler, uçaklar, trenler, uzay araçlarında kullanılan malzeme.
TEKNİK TEKSTİLLERİN DÜNYADAKİ ÜRETİMİ
Teknik tekstiller halen dünya tekstil üretiminin % 10 oranı kadardır. Ve bu da yılda yaklaşık 900.000 ton etmektedir. Endüstride gelişmiş ülkeler bu alanda daha güçlü bir pozisyona sahiptir. Örneğin, 1990 yılında A.B.D.’de bu gibi ürünlerin pazardaki payının % 30 ve A.T.’ de %25 olması beklenmektedir. A.B.D.’ de 3-4 yıl içinde giysilik tekstillerin pazardaki payının %50 oranından %35 oranına ve daha önceden bahsedildiği gibi teknik tekstillerin % 20 ‘den %30 oranına yükselmesi beklenmektedir. Bu da gösteriyor ki yüz yılın sonuna doğru üç temel kullanım alanı A.B.D.’de tekstil pazarında eşit miktarda söz sahibi olacaktır.
Kendine özgü özelliklere sahip lifler ve iplik çeşitleri, yüksek mukavemetli sentetikler, polyester ve poliamid, poliolefin, polipropilen ve polietilen, cam elyaftan yaplmış iplikler ve karbon, aramid gibi yüksek performanslı yeni lifler, inşaat sektöründe kullanılan klasik tekstil dışı malzemelerin yerini almıştır. Yeniliklere açık ve başarılı mamullerde gelişme, yeni metodlar ve teknoloji, mevcut pazarları genişlettiği gibi teknik tekstiller için de fırsatlar yaratmıştır.
Teknik tekstiller üretim yöntemlerine göre sınıflandırıldığında %60’ını dokusuz yüzeyler, %40’ını diğer teknik tekstiller oluşturur. Giyim ve ev tekstillerinin büyük bölümünü ise dokuma ve örme ürünler teşkil eder.
Teknik tekstillerin kullanım alanlarına göre pazar dağılımı:
Jeotekstiller => %12
Sağlık tekstilleri => %22
Paketleme endüstrisi => %20
Endüstri tekstilleri => %5
Filtre tekstilleri => %3
Askeri tekstiller => %3
Koruma tekstilleri => %2
Nakliye tekstilleri => %18
İp ve ağlar => %15
TEKNİK TEKSTİLLER HAKKINDA GENEL BİLGİ
Tekstil ürünlerini; giysilik, ev tekstilleri ve teknik tekstiller olmak üzere üç ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunların içerisinde endüstriyel veya teknik tekstiller son yıllarda dünyada en çok ilgi uyandıran sektör olmuştur. Bu ilgi sonucunda teknik tekstiller önemli bir pazar meydana getirecek gelişme göstermişlerdir. Düşük özgül ağırlık, esneklik, mukavemet sıcağa, soğuğa ve erezyona karşı dayanıklılık gibi önemli teknik özellikler teknik tekstilleri cazip ve ekonomik malzemeler haline getirmiştir. Bu malzemelerin öneminin gittikçe artmasının diğer sebeplerini şöyle sıralayabiliriz:
a. Teknolojik gelişim ve yeniliklerin getirdiği yeni problemlerin çözümünde geliştirilmiş tekstil malzemelerine duyulan ihtiyaç.
b. Daha uygun özellikleri olması sebebiyle tekstil ürünlerinin metal ve diğer malzemelerin yerini alması.
c. İnşaat sektörü ve otomotiv sanayinin taşıt yapımı iş kolunda montajı kolay olan hafif ve ucuz tekstil malzemelerinin kullanılması.
d. Çevre kirliliğini önlemek amacıyla bazı malzemeleri filtreleme metodlarının geliştirilmesi ve değiştirilmesi.
Teknik tekstiller, çalışma hayatında kullanılan korunma ve emniyet giysilerinde, ilk yardım ve kurtarma çalışmalarında, spor ve rahat giyim sektöründe günümüzün vazgeçilmez ihtiyacı olmuştur.