'hayaL
Bayan Üye
MUHAMMED SEYYİD BEY
Muhammed Seyyid Bey, 1873’de İzmir’de doğmuştur. Medrese eğitimini takiben, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, aynı üniversitede fıkıh dersleri vermeye başlamıştır. Osmanlı Meclis-i Mebusanı’na iki dönem İzmir mebusu seçilmiştir. Cumhuriyet’in ilanıyla eşzamanlı olarak TBMM 2. Dönem’de de İzmir milletvekili olmuş, kurulan kabinede Adliye Vekili olarak yer almıştır.
Seyyit Bey, Türkistan’lı İslam hukukçusu İbni Melek’in torunudur. 3 Mart 1924'de, 1. İnönü Hükümeti’nin son günlerinde Meclis’te Hilafet’in kaldırılmasına dönük, "Hilafetin Mahiyet-i Şeriyyesi" konulu, günümüzde de tarihi kabul edilen bir uzunca konuşma yapmıştır. Seyyit Bey, bu konuşmada milli hâkimiyet ilkesinden hareketle, hilafetin kaldırılmasının İslam dini açısından bir mahzur taşımayacağını savunmuş ve meclisteki muhalefeti de büyük ölçüde ikna etmiştir. Bu belirleyici konuşmanın neticesinde Meclis hilafeti ilga etmiştir.
1924 Anayasası’nın hazırlanmasında da önemli rol oynayan Seyyit Bey, daha sonra dile getirdiği bazı teklifler nedeniyle gözden düşmüş ve psikolojik baskı altında bakanlık mak******* ayrılmak zorunda kalmıştır. Bunun üzerine akademisyenliğe geri dönmüştür. Ertesi yıl, 8 Mart 1925'de İstanbul’da ölmüştür. Sultan Mahmut Türbesi’nde gömülüdür.
Eserleri
1- Usul-u Fıkıh Dersleri (1912)
2- Usul-u Fıkıh Derslerinden – Mebahis-i Hüsün ve Kubuh (1914)
3- Usul-u Fıkıh – Medhal (1917)
4- Hak Mefhumu ve Kuvvei Müeyyidesinin Suret-i Telakkisi Hakkında İslam ve Avrupa Felsefe-i Hukuku Arasında Bir Mukayese (1922)
5- Usul-i Fıkıh Mebahisinden İrade, Kaza ve Kader (1922)
6- Tarih-i Fıkıh Dersleri (1924)
7- Hilafet ve Hâkimiyet-i Milliye (1924, anonim yayınlanmıştır)
8- Hilafetin Mahiyet-i Şer’iyyesi (1924, konuşma metni)
Muhammed Seyyid Bey, 1873’de İzmir’de doğmuştur. Medrese eğitimini takiben, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, aynı üniversitede fıkıh dersleri vermeye başlamıştır. Osmanlı Meclis-i Mebusanı’na iki dönem İzmir mebusu seçilmiştir. Cumhuriyet’in ilanıyla eşzamanlı olarak TBMM 2. Dönem’de de İzmir milletvekili olmuş, kurulan kabinede Adliye Vekili olarak yer almıştır.
Seyyit Bey, Türkistan’lı İslam hukukçusu İbni Melek’in torunudur. 3 Mart 1924'de, 1. İnönü Hükümeti’nin son günlerinde Meclis’te Hilafet’in kaldırılmasına dönük, "Hilafetin Mahiyet-i Şeriyyesi" konulu, günümüzde de tarihi kabul edilen bir uzunca konuşma yapmıştır. Seyyit Bey, bu konuşmada milli hâkimiyet ilkesinden hareketle, hilafetin kaldırılmasının İslam dini açısından bir mahzur taşımayacağını savunmuş ve meclisteki muhalefeti de büyük ölçüde ikna etmiştir. Bu belirleyici konuşmanın neticesinde Meclis hilafeti ilga etmiştir.
1924 Anayasası’nın hazırlanmasında da önemli rol oynayan Seyyit Bey, daha sonra dile getirdiği bazı teklifler nedeniyle gözden düşmüş ve psikolojik baskı altında bakanlık mak******* ayrılmak zorunda kalmıştır. Bunun üzerine akademisyenliğe geri dönmüştür. Ertesi yıl, 8 Mart 1925'de İstanbul’da ölmüştür. Sultan Mahmut Türbesi’nde gömülüdür.
Eserleri
1- Usul-u Fıkıh Dersleri (1912)
2- Usul-u Fıkıh Derslerinden – Mebahis-i Hüsün ve Kubuh (1914)
3- Usul-u Fıkıh – Medhal (1917)
4- Hak Mefhumu ve Kuvvei Müeyyidesinin Suret-i Telakkisi Hakkında İslam ve Avrupa Felsefe-i Hukuku Arasında Bir Mukayese (1922)
5- Usul-i Fıkıh Mebahisinden İrade, Kaza ve Kader (1922)
6- Tarih-i Fıkıh Dersleri (1924)
7- Hilafet ve Hâkimiyet-i Milliye (1924, anonim yayınlanmıştır)
8- Hilafetin Mahiyet-i Şer’iyyesi (1924, konuşma metni)