ashli
Bayan Üye
(25 Mart 1881’de Nagy Szent Miklos’da doğmuş, 26 Eylül 1945 de New York’da ölmüştür).
İkinci dünya savaşını takip eden ilk ayların kargaşalığı içinde Béla Bartok’un ölüm haberi hemen hiçbir yankı yapmadı. Dünyadaki kargaşalık biraz yatıştıktan sonra bu acı kaybın farkına varılmış ve tarihi bir şahsiyetin bu fani dünyadan ayrılışı amansız bir gerçek olarak anlaşılmıştır. Memleketi olan Macaristan’a dönmeye karar vermişti. Onun hasretiyle dolu ve hasta olan Bartok, yabancı bir diyarda öldü. Kendi arzusu ile göçettiği halde ancak güçlükle oraya alışabilmişti.
Bartok’un eserleri sadece miktar ve gelişme bakımından değil, şümullü bir bütün olarak da gözlerimizin önünde durmaktadır. Daha şimdiden klasik bir seviyeye yükselen Bartok’un eserlerine kısaca göz atılırsa köklerinin hem Bach ve Beethoven’de hem de, Macar halk türkülerinde olduğu görülür. Bartok’un içindeki ateş ve heyecandan ruhlaşan müziği hayret edilecek bir tarzda en son inceliğe kadar gelişmiştir. Bu müziğin melodik, ritmik, armonik ve ruhi ifade tarzını meydana getiren temel unsurlara derin bağlılığının neticesidir. Bu itibarla Bartok’un şahsiyetini tamamıyle anlamak için araştırmalarının son derece geniş olan tesir sahasından hareket etmeliyiz. Bartok Macaristan’ın, Romanya’nın ve Slovakya’nın her tarafını dolaşarak bu memleketlerin folklörlerini kendine mahsus müzikal muhakeme kudretiyle incelemiş ve böylece Avrupa’nın folklör ilmine yeni ufuklar açmıltır. Sathi malumatla yetinmeyerek derin incelemelerde bulunmuş, o zamana kadar hiç kimsenin dokunmadığı ve zenginliğini farketmediği yeni hazineler ortaya çıkarmıştır. Bu araştırma ve değerlendirme merakı sayesinde en önemli klleksiyon sahiplerinden ve folklör mütehassıslarından biri olmuştur. Arap dünyasına bile el atmıştır. Fakat araştırıcı Bartok aynı zamanda yaratıcı müzisyendir. Daha yüzyılımızın ilk on yılında yazdığı BAGATELLER adlı eserinde yurdunun halk türkülerinindeki pentatonik bünye ve ritmlerinden istifade etti. Dünyayı yıldıran bu eserin stilini teksif ederek ilk yaylı sazlar kuvartetinde kendi öz stilini yarattı. Eserden esere gelişen mutlak özelliği karşısında umumi efkar çok zaman şaşakalmıştır. Lehte ve aleyhte hükümlerin verildiği yıllarda Bartok’un tek başarısı AĞAÇTAN PRENS adlı bale pantomimasıdır. Bu eser, Pfitzner’in PALESTRİNA oprası dikkati çektiği sene ilk defa sahneye konmuştur. Beethoven hakkında yapılan eski araştırmalarda eserlerin tasnifinde kullanılan bir tabire uyularak Bartok’da ikinci keman sonatı ile sona eren bir ORTA DEVİR tespit edilmektedir. Bu eserden sonra Bartok’u son olgunlaşmaya götüren yol başlar. Üçüncü yaylı sazlar kuvartetinde, piyano konçertolarında ve bilhassa MİKROKOSMOS adlı eserinde Bartok artık kemale ermiştir. Buna maddenin ruhlandırılması, form ile şeklin vahdet haline gelmesi diyebiliriz. Bartok hakkında da diyebiliriz ki sadece mikrokosmos’u yazmış olması bile adının anılmasına kafi gelebilirdi. Çünkü bach’ın klavsen biyen tamparesinin yanında yer alan ve altı ciltten mürekkep olan bu eserde eşsiz bir folklörcü ve müzisyen olan Bartok’un bu iki vasfı, terbiyecilik kabiliyeti ile birşelmiştir. Mikrokosmos çağdaş müziği öğreten bir eserdir. Bartok bu eseri, istemeyerek terkettiği yurdundan uzak, denizaşırı bir ülkede meydana getirmiştir. Klasik ve romantizk müziğin tesirleri içinde büyüyen harika çocuk Bartok, seçkin bir piyanist olan Hans Koessler’in kompzisyon öğrencisi oldu. Richard Straussûn eserlerini yakından tanıyınca onlardan kendi kompozisyon tekniği için yeni imkanlar sağladı. Fakat kendi insiyatifi ile keşfedip kendine mal ettiği halk türküleriyle asıl yolunu buldu. Gerek yurdunda, gerekse dışarda bu yolu takip etti. Kendisiyle aynı zamanda hayata atılan bir neslin içinden, yani Wagner’in ölümü sırasında doğup asrımızın başında yeni yollar arayan gençler arasından çıkan, fıtri bir kudret ve geniş bir fikir zebginliğine sahip yaratıcı Bartok ile başka bir yolda yürüyen Strawinsky bu neslin temsilcileridir. İldebrando Pizzetti, İtalyan mazisine bağlanan ağırbaşlı Venedikli Francesco Malipiero, Alfredo Casella ve halk türkülerine bağlı enerjik besteci ve Bartok’un vatandaşı Zoltan Kodaly gini sanatkarlar da aynı nesildendir. Iki devrin tam ortasında bulunan bu besteciler için, intikal devrinin mensupları seviyesini aşmak kolay olmamıştır. Onların bu yolda muvaffak olduklarını, Bartok’un gerçekten büyük olan ve bu büyüklüğü ile daha şimdiden klasik bir değer kazanan eserleri ispat etmektedir.
ESERLERİ
Allegro Barbaro (28k) Jorge Franganillo
Allegro Robusto (6k) Jorge Franganillo
Bagatelle (5k) Faren Raborn
Bear dance - from 10 Easy Pieces (10k) Illés Csaba
Burlesque I. (10k) Illés Csaba
Concerto for Orchestra - David Siu, M.D.
1. Introduzione (128k)
2. Giuoco delle coppie (104k)
4. Intermezzo interrotto (74k)
5. Finale (256k)
Courting Song (3k) Rob Dwyer
Drinking Song (4k) Rob Dwyer
An Evening in the Village (5k)
For Children (1908-1909), Volume I.
Allegro - Playing Children (Let's cook, let's cook something) (2k) Krisztián Pálmai
Andante - Children's Song (Shine, Sun) (2k) Krisztián Pálmai
Andante - (I Have Lost My Pair) (2k) Krisztián Pálmai
Allegro - Pillow Dance (I have lost my handkerchief) (3k) Krisztián Pálmai
Allegretto - Game (3k) Krisztián Pálmai
Fourteen Bagatelles (Op.11)
No. 1 (3k) Chris Todd
No. 2 (5k) Chris Todd
No. 3 (4k) Chris Todd
No. 5 (10k) Chris Todd
No.10 (13k) Chris Todd
Mikrokosmos - Jorge Franganillo
37. In Lydian mode
40. In Yugoslavian mode
73. Sixths and triads
82. Scherzo
83. Melody with interruptions
91. Chromatic Invention Stephen Adams
97. Notturno
101. Diminished fifth
113. Bulgarian rhythm
122. Chords together and in opposition
123. Staccato and legato
124. Staccato
125. Boating
126. Change of time
127. New Hungarian folk song
130. Village joke
131. Fourths
133. Syncopation
136. Whole tone scales
140. Free variations
141. Subject and reflection
142. From the diary of a fly
143. Divided Arpeggios Chris Todd
144. Minor seconds, major sevenths
145. Chromatic invention
146. Ostinato Chris Todd
147. March
148. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 1
149. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 2
150. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 3 Chris Todd
151. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 4 Chris Todd
152. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 5
153. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 6
Mikrokosmos No.97. - Notturno/Nocturne (5k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.109. - From the Island of Bali (4k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.117. - Bourée (3k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.142. - From the Diary of a Fly (6k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.153. - Dance No.6 in Bulgarian Rhythm (13k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No. 140. - Free Variations (9k) Bryan Ness
Mikrokosmos No. 153. (9k) David Siu, M.D.
Mikrokosmos No.101. - Diminished Fifth (2k) Michael Hearst
Mikrokosmos No.133. - Syncopation (2k) Michael Hearst
Mikrokosmos - Roumanian Dance #1. (23k) Bob Pomicter, Jr.
Music for Strings, Percussion and Celesta - David Siu, M.D.
2nd. Movement (160k)
4th. Movement (158k)
Piano Concerto No. 3 - Gary Goldberg
Finale (85k)
Piano Sonata Jorge Franganillo
Allegro moderato (26k)
Sostenuto e pesante (6k)
Allegro molto (30k)
Roumanian Folk Dances, piano solo version (21k) Ramón Pajares Box
See-Saw from "Seven Sketches" (3k) Faren Raborn
Scherzo (50k) Frank A. Longo
Sonatina for Piano (Sz 55) (7k) Tamara Beaudoin
Suite - Jorge Franganillo
Allegretto (12k)
Scherzo (15k)
Allegro molto (19k)
Sostenuto (5k)
İkinci dünya savaşını takip eden ilk ayların kargaşalığı içinde Béla Bartok’un ölüm haberi hemen hiçbir yankı yapmadı. Dünyadaki kargaşalık biraz yatıştıktan sonra bu acı kaybın farkına varılmış ve tarihi bir şahsiyetin bu fani dünyadan ayrılışı amansız bir gerçek olarak anlaşılmıştır. Memleketi olan Macaristan’a dönmeye karar vermişti. Onun hasretiyle dolu ve hasta olan Bartok, yabancı bir diyarda öldü. Kendi arzusu ile göçettiği halde ancak güçlükle oraya alışabilmişti.
Bartok’un eserleri sadece miktar ve gelişme bakımından değil, şümullü bir bütün olarak da gözlerimizin önünde durmaktadır. Daha şimdiden klasik bir seviyeye yükselen Bartok’un eserlerine kısaca göz atılırsa köklerinin hem Bach ve Beethoven’de hem de, Macar halk türkülerinde olduğu görülür. Bartok’un içindeki ateş ve heyecandan ruhlaşan müziği hayret edilecek bir tarzda en son inceliğe kadar gelişmiştir. Bu müziğin melodik, ritmik, armonik ve ruhi ifade tarzını meydana getiren temel unsurlara derin bağlılığının neticesidir. Bu itibarla Bartok’un şahsiyetini tamamıyle anlamak için araştırmalarının son derece geniş olan tesir sahasından hareket etmeliyiz. Bartok Macaristan’ın, Romanya’nın ve Slovakya’nın her tarafını dolaşarak bu memleketlerin folklörlerini kendine mahsus müzikal muhakeme kudretiyle incelemiş ve böylece Avrupa’nın folklör ilmine yeni ufuklar açmıltır. Sathi malumatla yetinmeyerek derin incelemelerde bulunmuş, o zamana kadar hiç kimsenin dokunmadığı ve zenginliğini farketmediği yeni hazineler ortaya çıkarmıştır. Bu araştırma ve değerlendirme merakı sayesinde en önemli klleksiyon sahiplerinden ve folklör mütehassıslarından biri olmuştur. Arap dünyasına bile el atmıştır. Fakat araştırıcı Bartok aynı zamanda yaratıcı müzisyendir. Daha yüzyılımızın ilk on yılında yazdığı BAGATELLER adlı eserinde yurdunun halk türkülerinindeki pentatonik bünye ve ritmlerinden istifade etti. Dünyayı yıldıran bu eserin stilini teksif ederek ilk yaylı sazlar kuvartetinde kendi öz stilini yarattı. Eserden esere gelişen mutlak özelliği karşısında umumi efkar çok zaman şaşakalmıştır. Lehte ve aleyhte hükümlerin verildiği yıllarda Bartok’un tek başarısı AĞAÇTAN PRENS adlı bale pantomimasıdır. Bu eser, Pfitzner’in PALESTRİNA oprası dikkati çektiği sene ilk defa sahneye konmuştur. Beethoven hakkında yapılan eski araştırmalarda eserlerin tasnifinde kullanılan bir tabire uyularak Bartok’da ikinci keman sonatı ile sona eren bir ORTA DEVİR tespit edilmektedir. Bu eserden sonra Bartok’u son olgunlaşmaya götüren yol başlar. Üçüncü yaylı sazlar kuvartetinde, piyano konçertolarında ve bilhassa MİKROKOSMOS adlı eserinde Bartok artık kemale ermiştir. Buna maddenin ruhlandırılması, form ile şeklin vahdet haline gelmesi diyebiliriz. Bartok hakkında da diyebiliriz ki sadece mikrokosmos’u yazmış olması bile adının anılmasına kafi gelebilirdi. Çünkü bach’ın klavsen biyen tamparesinin yanında yer alan ve altı ciltten mürekkep olan bu eserde eşsiz bir folklörcü ve müzisyen olan Bartok’un bu iki vasfı, terbiyecilik kabiliyeti ile birşelmiştir. Mikrokosmos çağdaş müziği öğreten bir eserdir. Bartok bu eseri, istemeyerek terkettiği yurdundan uzak, denizaşırı bir ülkede meydana getirmiştir. Klasik ve romantizk müziğin tesirleri içinde büyüyen harika çocuk Bartok, seçkin bir piyanist olan Hans Koessler’in kompzisyon öğrencisi oldu. Richard Straussûn eserlerini yakından tanıyınca onlardan kendi kompozisyon tekniği için yeni imkanlar sağladı. Fakat kendi insiyatifi ile keşfedip kendine mal ettiği halk türküleriyle asıl yolunu buldu. Gerek yurdunda, gerekse dışarda bu yolu takip etti. Kendisiyle aynı zamanda hayata atılan bir neslin içinden, yani Wagner’in ölümü sırasında doğup asrımızın başında yeni yollar arayan gençler arasından çıkan, fıtri bir kudret ve geniş bir fikir zebginliğine sahip yaratıcı Bartok ile başka bir yolda yürüyen Strawinsky bu neslin temsilcileridir. İldebrando Pizzetti, İtalyan mazisine bağlanan ağırbaşlı Venedikli Francesco Malipiero, Alfredo Casella ve halk türkülerine bağlı enerjik besteci ve Bartok’un vatandaşı Zoltan Kodaly gini sanatkarlar da aynı nesildendir. Iki devrin tam ortasında bulunan bu besteciler için, intikal devrinin mensupları seviyesini aşmak kolay olmamıştır. Onların bu yolda muvaffak olduklarını, Bartok’un gerçekten büyük olan ve bu büyüklüğü ile daha şimdiden klasik bir değer kazanan eserleri ispat etmektedir.
ESERLERİ
Allegro Barbaro (28k) Jorge Franganillo
Allegro Robusto (6k) Jorge Franganillo
Bagatelle (5k) Faren Raborn
Bear dance - from 10 Easy Pieces (10k) Illés Csaba
Burlesque I. (10k) Illés Csaba
Concerto for Orchestra - David Siu, M.D.
1. Introduzione (128k)
2. Giuoco delle coppie (104k)
4. Intermezzo interrotto (74k)
5. Finale (256k)
Courting Song (3k) Rob Dwyer
Drinking Song (4k) Rob Dwyer
An Evening in the Village (5k)
For Children (1908-1909), Volume I.
Allegro - Playing Children (Let's cook, let's cook something) (2k) Krisztián Pálmai
Andante - Children's Song (Shine, Sun) (2k) Krisztián Pálmai
Andante - (I Have Lost My Pair) (2k) Krisztián Pálmai
Allegro - Pillow Dance (I have lost my handkerchief) (3k) Krisztián Pálmai
Allegretto - Game (3k) Krisztián Pálmai
Fourteen Bagatelles (Op.11)
No. 1 (3k) Chris Todd
No. 2 (5k) Chris Todd
No. 3 (4k) Chris Todd
No. 5 (10k) Chris Todd
No.10 (13k) Chris Todd
Mikrokosmos - Jorge Franganillo
37. In Lydian mode
40. In Yugoslavian mode
73. Sixths and triads
82. Scherzo
83. Melody with interruptions
91. Chromatic Invention Stephen Adams
97. Notturno
101. Diminished fifth
113. Bulgarian rhythm
122. Chords together and in opposition
123. Staccato and legato
124. Staccato
125. Boating
126. Change of time
127. New Hungarian folk song
130. Village joke
131. Fourths
133. Syncopation
136. Whole tone scales
140. Free variations
141. Subject and reflection
142. From the diary of a fly
143. Divided Arpeggios Chris Todd
144. Minor seconds, major sevenths
145. Chromatic invention
146. Ostinato Chris Todd
147. March
148. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 1
149. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 2
150. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 3 Chris Todd
151. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 4 Chris Todd
152. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 5
153. Six Dances in Bulgarian Rhythm No. 6
Mikrokosmos No.97. - Notturno/Nocturne (5k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.109. - From the Island of Bali (4k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.117. - Bourée (3k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.142. - From the Diary of a Fly (6k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No.153. - Dance No.6 in Bulgarian Rhythm (13k) Gary D. Lloyd
Mikrokosmos No. 140. - Free Variations (9k) Bryan Ness
Mikrokosmos No. 153. (9k) David Siu, M.D.
Mikrokosmos No.101. - Diminished Fifth (2k) Michael Hearst
Mikrokosmos No.133. - Syncopation (2k) Michael Hearst
Mikrokosmos - Roumanian Dance #1. (23k) Bob Pomicter, Jr.
Music for Strings, Percussion and Celesta - David Siu, M.D.
2nd. Movement (160k)
4th. Movement (158k)
Piano Concerto No. 3 - Gary Goldberg
Finale (85k)
Piano Sonata Jorge Franganillo
Allegro moderato (26k)
Sostenuto e pesante (6k)
Allegro molto (30k)
Roumanian Folk Dances, piano solo version (21k) Ramón Pajares Box
See-Saw from "Seven Sketches" (3k) Faren Raborn
Scherzo (50k) Frank A. Longo
Sonatina for Piano (Sz 55) (7k) Tamara Beaudoin
Suite - Jorge Franganillo
Allegretto (12k)
Scherzo (15k)
Allegro molto (19k)
Sostenuto (5k)