KANUNÎ (OLAĞAN) HÂKİM TARAFINDAN YARGILANMA HAKKI
Kanunla önceden kurulmuş bir mahkemenin tarafsız, bağımsız ve her bakımdan, yani madde, yer, kişi ve görev bakımından yetkili hâkimine olağan (tabii, kanunî) hâkim denmektedir. Anayasamızın 37. m. sinde, "hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz; bir kimseyi kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarma sonucunu doğuran yargı yetkisine sahip olağanüstü merciler kurulamaz" denilmek suretiyle Türkiye'de olağan hâkim ilkesinin geçerli olduğu ifade edilmiştir.
Bir hukuk devletinin vatandaşı, olağan, bağımsız ve tarafsız bir hâkim tarafından yargılanma hakkına sahiptir. Bu hak Anayasa, milletlerarası sözleşmeler ve kanunlar tarafından garanti altına alınmıştır (m. 37, 138 vd., 142 AY, m. 10 İHEB, m. 6/1 İHAS, m. 14/1 cüm.2 MvSHS ve kanunlarda, örneğin m. 21 vd. CMK, m. 232, 233, 238, 244 TCK).
Kanunla önceden kurulmuş bir mahkemenin tarafsız, bağımsız ve her bakımdan, yani madde, yer, kişi ve görev bakımından yetkili hâkimine olağan (tabii, kanunî) hâkim denmektedir. Anayasamızın 37. m. sinde, "hiç kimse kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarılamaz; bir kimseyi kanunen tâbi olduğu mahkemeden başka bir merci önüne çıkarma sonucunu doğuran yargı yetkisine sahip olağanüstü merciler kurulamaz" denilmek suretiyle Türkiye'de olağan hâkim ilkesinin geçerli olduğu ifade edilmiştir.
Bir hukuk devletinin vatandaşı, olağan, bağımsız ve tarafsız bir hâkim tarafından yargılanma hakkına sahiptir. Bu hak Anayasa, milletlerarası sözleşmeler ve kanunlar tarafından garanti altına alınmıştır (m. 37, 138 vd., 142 AY, m. 10 İHEB, m. 6/1 İHAS, m. 14/1 cüm.2 MvSHS ve kanunlarda, örneğin m. 21 vd. CMK, m. 232, 233, 238, 244 TCK).