ashli
Bayan Üye
Kurduğu Dünya Ve Çelişkileri
Kafka edebiyatı küçümseyici bir anlamda, bir kaçış sanatı olarak görüyordu. Edebiyat ona göre “Gerçeklikten kaçmak” demekti.
Janouch “o zaman kurmaca ile yalanın bir farkı yok, öyle mi?” diye sorduğunda, Kafka:
“Yok, öyle değil. Kurmaca bir yoğunlaştırma, öze dönüştürme çabasıdır, diyecektir. Oysa edebiyat bir dağılma, bozulmadır; bilinçdışı yaşamı teskin eden bir zevk aracı, bir çeşit uyuşturucudur.
“-Peki ya şiir?
“-Şiir edebiyatın tam tersidir. Şiir bizi uyandırır.
“-O zaman şiirde dine yöneliş var öyle mi?
“-Tam değil. Şiir daha çok duaya yaklaşır”.
Bu tema Kafka’nın yapıtında çok önemli bir yer tutar. “Yazmak, bir tür duadır”. Ve gerçek dua ise, “Hem bir tapınma, hem de yoğun bir konuşma”dır.
Kafka’nın gözünde sanat, Filaubert’in savunduğu gibi, sırf kendisi için tutulacak bir yol değildir. Sanat kendisinden daha yüksek bir gerçekliğe ve hakikate hizmet eder. Ve ancak asıl varlığa, hakikate katıldığı ve insan toplumuna bir mesaj getirdiği ölçüde bir anlam taşır.
Sanat yaşamın alışılmış çerçevesini kırmak ve kırıkların, çatlakların arasından bize daha üstün bir gerçeğin varlığını, çağrısını ve umudunu duyurmak peşindedir. Kafka, Aforizmalar’ından birinde şunları yazacaktır. “Sanat Deyince, hakikatin ışığıyla gözlerimizin kamaşmasını anlıyoruz. Bir an görünüp sonra kaybolan gülünç bir yüz düşünün: gerçek olan tek şey onu aydınlatan ışıktır, yalnızca ışık… Sanat bir gece kelebeği gibi hakikatin çevresinde dönerken, bir yandan da ışığın onu yakmamasına özellikle dikkat eder. Sanat karanlık bir boşluğun bilinmeyen bir köşesinde beliriveren ışık demetini yakalayıp onu kuvvetle vurgulamak yeteneğidir.”
Bu açıdan bakıldığında, sanatın koyu bir çile talep ettiği görülür. Söz gelimi “trapezci” başlangıçta mükemmelliği ararken, zamanla onu esir eden bir alışkanlığa sürüklenir. “ Açlık ustası ise “hoşuma giden yiyecekleri bulamazsam ben de aç dururum, çare yok, diyecektir”; şarkıcı Josefine de,” Şarkıya hizmet etmeyen her şeyi boşlamış, sağlığını, yaşama isteğini kaybetmiştir…
Kafka – Roger Garaudy/ Çeviri- Mehmet Sert
Edebiyat Hayattır!...
Kafka edebiyatı küçümseyici bir anlamda, bir kaçış sanatı olarak görüyordu. Edebiyat ona göre “Gerçeklikten kaçmak” demekti.
Janouch “o zaman kurmaca ile yalanın bir farkı yok, öyle mi?” diye sorduğunda, Kafka:
“Yok, öyle değil. Kurmaca bir yoğunlaştırma, öze dönüştürme çabasıdır, diyecektir. Oysa edebiyat bir dağılma, bozulmadır; bilinçdışı yaşamı teskin eden bir zevk aracı, bir çeşit uyuşturucudur.
“-Peki ya şiir?
“-Şiir edebiyatın tam tersidir. Şiir bizi uyandırır.
“-O zaman şiirde dine yöneliş var öyle mi?
“-Tam değil. Şiir daha çok duaya yaklaşır”.
Bu tema Kafka’nın yapıtında çok önemli bir yer tutar. “Yazmak, bir tür duadır”. Ve gerçek dua ise, “Hem bir tapınma, hem de yoğun bir konuşma”dır.
Kafka’nın gözünde sanat, Filaubert’in savunduğu gibi, sırf kendisi için tutulacak bir yol değildir. Sanat kendisinden daha yüksek bir gerçekliğe ve hakikate hizmet eder. Ve ancak asıl varlığa, hakikate katıldığı ve insan toplumuna bir mesaj getirdiği ölçüde bir anlam taşır.
Sanat yaşamın alışılmış çerçevesini kırmak ve kırıkların, çatlakların arasından bize daha üstün bir gerçeğin varlığını, çağrısını ve umudunu duyurmak peşindedir. Kafka, Aforizmalar’ından birinde şunları yazacaktır. “Sanat Deyince, hakikatin ışığıyla gözlerimizin kamaşmasını anlıyoruz. Bir an görünüp sonra kaybolan gülünç bir yüz düşünün: gerçek olan tek şey onu aydınlatan ışıktır, yalnızca ışık… Sanat bir gece kelebeği gibi hakikatin çevresinde dönerken, bir yandan da ışığın onu yakmamasına özellikle dikkat eder. Sanat karanlık bir boşluğun bilinmeyen bir köşesinde beliriveren ışık demetini yakalayıp onu kuvvetle vurgulamak yeteneğidir.”
Bu açıdan bakıldığında, sanatın koyu bir çile talep ettiği görülür. Söz gelimi “trapezci” başlangıçta mükemmelliği ararken, zamanla onu esir eden bir alışkanlığa sürüklenir. “ Açlık ustası ise “hoşuma giden yiyecekleri bulamazsam ben de aç dururum, çare yok, diyecektir”; şarkıcı Josefine de,” Şarkıya hizmet etmeyen her şeyi boşlamış, sağlığını, yaşama isteğini kaybetmiştir…
Kafka – Roger Garaudy/ Çeviri- Mehmet Sert
Edebiyat Hayattır!...