Heulwen
Kayıtlı Üye
İnternet Programcılığı Konu Özetleri
Temel İnternet Kavramları
1) Client Server (İstemci-Sunucu) Mimarisi
a- Windows NT Server
b- Windows 2000 Server
c- Windows 2003 Server
d- Windows 2008 Server
e- Linux
f- Novell Netware
2) İnternet ve TCP/ IP
İnternet: Tüm dünya çapında TCP / IP protokolünü kullanarak birçok bilgisayarın bir biri ile bağlı olduğu, bilgisayar veya bilgisayara ağlarının meydana getirdiği sürekli büyüyen iletişim ağına internet ağı denir.
İnternet Ağları: LAN (Local Area Network) Yerel Alan Ağı
MAN
WAN
CAN
İntranet: Çoğunlukla TCP / IP kullanılarak bir şirket veya kuruma ait tüm LAN (Local Area Network) veya WAN (Wide Area Network) yapılarını içine alan geniş ağdır.
TCP / IP: İnternet üzerinden bilgisayarların haberleşmesini, veri iletimi ve paylaşımı belirleyen kurallara TCP / IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol)
Ö1: Dosya transferi için FTP ( File Transfer Protocol )
Ö2: E-Posta iletişimi için SMTP ( Simple Mail Transfer Protocol )
Ö3: İnternet üzerinden başka bir bilgisayar bağlantı için TELNET
3) Sunucu Tarafından Kullanılan Web Tabanlı Servisler
a) HTTP (Hyper Text Transfer Protocol): İnternet üzerinde sunucu ve istemci arasında veri transferinin kurallarını ve yöntemlerini düzenler. Text ve grafik tabanlı bilgileri içerisinde barındıran kullanıcı ile etkileşimde bulunan, nesne ve teknolojilere sahip yerlerde bulur.
- Explorer
- Mozilla Firefox
- Netspace
- Opera
b) HTTPS (Hyper Text Transfer Protocol Secure): İnternet üzerinde sunucu ve istemci arasında veri transferinin başkaları tarafından okunamayacak şekilde nasıl aktarılacağına dair kurallar ve yöntemleri düzenler.
c) SMTP(Simple Mail Transfer Protocol): E-posta göndermek için sunucu istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür.
Sadece E posta göndermek için kullanılan bu protokolde, istemci SMTP sunucu suna bağlanarak gerekli kimlik kontrollerini yaptıktan sonra postayı sunucuya iletir.
From: ( Postayı gönderen kişinin e-posta adresi.. )
To: ( Kime postayı alacak kişinin e posta adresi.. )
Subject: ( Konu)
CC: ( Karbon kopya ) , carbon copy
BCC: ( Görünmez karbon kopya), Blind carbon copy.
CC ile aynı işi yapar fakat postayı alan kişiler TO ve CC deki adresleri göre bilirken BCC arasındaki adresleri göremezler.
Signature: ( İmza)
Gönderilen e-postaların sonuna eklenmek istenen ad-soyadı, adres, gibi bilgiler için kullanılır.
Attachment: ( Ek dosya )
Gönderilmek istenen dosyaları eklemek için kullanılır.
Reply: ( Yanıtlamak )
E postayı alan kişinin gelen postaya karşılık yanıt vermek istediğinde kullanılır.
Forward: ( İlet )
Gelen postayı geldiği şekliyle istenilen kişilere göndermede kullanılır.
4) DNS ( Domain Name System )
DNS akılda kalması kolay olan ve kullanıcıyı çağrıştıran kelimelerden oluşan adreslerin, IP karşılığını veren sistemlerdir. Bu karşılıklar veri tabanında tutulur. Bu veri tabanlarına da DNS denir.
Duzicimy
smaniye.edu.trAltAlanAdı.AlanAdı.ÜstDüzeyAlanTakısı.ÜlkeKkodu
Com: ( Commercial ) Ticari Kuruluş.
Gov : ( Goverment ) Devlet Kurumları
Edu: Eğitim Kurumları
Net. Ağ Organizasyonları.
İnt: Uluslar Arası Organizasyonlar
Mil: Askeri Alanlarda
K12: Orta Öğretimler İçeren
Gen: Genel
Org: Organizasyonlar
5) FTP ( File Transfer Protocol )
Dosya gönderme TCP / IP kullanarak internet üzerinde dosya aktarımı ve paylaşımını sağlayan protokoldür. Sunulan hizmetlerden faydalanmak için sunucuya kullanıcı adı ve şifre ile bağlanmak gerekir. Kullanıcı adı (Ananymous ) şifre ise e-posta adresinizdir.
a) FileZilla FTP
b) Cute FTP
c) FTP Explorer
d) Smart FTP
Dosya Aktarımı işi yaparlar.
6) TELNET ( Terminal Emilacion Protocol )
Uzaktaki bir bilgisayara bağlanmak o bilgisayarın bir terminaliymiş gibi çalışmak için kullanılır. Bağlanılan bilgisayarı kendi bilgisayarımızmış gibi kullanabiliriz.
7) POP3( Post Office Protocol Versiyon 3)
Bir kullanıcının yolladığı E-posta SMTP kullanılarak alıcıya gönderilir alıcının postaları çekmesi için smtp kullanılamaz. Çünkü SMTP tek yönlüdür(sadece gönderme)
Postaların alınabilmesi için POP3 veya IMAP ( Internet Message Access Protocol )
8) IMAP ( Internet Message Access Protocol)
Pop3 gibi sunucuya gelen postaları almak için kullanılan protokoldür. Aralarındaki en büyük fark postaların sunucuda tutulup bilgisayara aktarılmamasıdır.
POP3 ile IMAP arasındaki farklılıklar.
1. POP3 kullanıldığında posta sunucusuna bağlanılarak bütün mesajlar istemciye çekilir ve bağlantı kapatılır IMAP kullanıldığında bağlantı kurulur, mesaj alınır, bağlantı kapatılır. Mesaj istemciye taşınmaz, sunucuda kalır.
2. POP3 kullanıldığında aynı posta kutusuna tek kullanıcı bağlantı kurabilir, ilk bağlantı kuran postayı alır, daha sonra bağlantı kuran postayı alamaz. IMAP kullanıldığında ise posta sunucuda olduğundan birden fazla kullanıcı postayı görebilir.
3. IMAP kullanıldığında mesajı açmadan ekli dosya bilgisayara indirilir, pop3de ise mesaj içeriği ve ekler bir bütündür, mesaj açılmadan ekli dosyalar görülemez.
9) PROXY Server ( Vekil Sunucu )
İnternete erişim sırasında kullanılan ara sunucudur. Proxy kullanıldığında bir sayfaya bağlanılmak istendiğinde istek vekil sunucuya, oradan da tarayıcıya iletilir (kullanıcıya zorunlu değil).
Avantajları;
Çok fazla ziyaret edilen sayfalar, ön belleğe alınarak sunucu yerine ön bellekten çağrılabilir. Bu, bant genişliğinden tasarruf ve hız sağlayacaktır.
Girilmesi istenmeyen sayfalara erişim engellenebilir.
Aynı vekil sunucuyu birden fazla kullanan istemci varsa, kimlerin nereyi ziyaret ettiği takip edilebilir.
Belirlenen, anahtar kelimeleri içeren sayfalardan bu kelimeler temizlenerek istemciye gönderebilir.
Virüs içeren sayfalar vekil sunucu ile istemciye temizlenerek gönderilebilir.
İnternet hizmeti veren kurum veya kuruluş tarafından yasaklanan sitelere erişim sağlanabilir. Örneğin: Ülke geneli için yasaklanan bir siteye erişim internet üzerinden Proxy hizmeti veren siteler aracılığı ile sağlanabilir.
10) WWW ( World Wide Web )
Dünya çapında ağ anlamına gelmektedir. Hyper media ( Metin, Resim, Ses, Görüntü Yayını ) tabanlı dosyalardan (HTML) oluşan siteleri taramak amacıyla kullanılır. Ağ kelimesi birbirine bağlı sitelerden oluşuyor anlamındadır. Kullanıcılar ve siteler arasında hyperlink (bağlantı/köprü) denilen nesnelerle seyahat edilir. www temelde http üzerinde çalışır. İşlemler web browser (web tarayıcı ) kullanılarak işlem gerçekleştirilir.
4. URL ( UNIFORM RESORCE LOCATOR )
Web tarayıcı aracılığıyla ziyaret edilebilen sitenin adresine URL denir. URL nin ilk bölümü transfer protokolünü (http, ftp, mailto, news .), ikinci bölümü alan adı (osmaniye.edu.tr) ve diğer bölüm, dizin ve sayfanın dosya adını gösterir. Örneğin: http://duzicimyo.osmaniye.edu.tr/bilgisayar/default.asp...
4. INTERNET VE GÜVENLİK
1. Spam: İstenmeyen e-postalar.
2. Backdoor (arka kapı): Bilgisayarınıza önlem alınmayan başka bir yoldan girilmesi.
3. Rootkit: İz kaybetmek ve yakalanmamak için kullanılan programlar
4. Sniffer: Ağ ve kullanıcılarla ilgili bilgiler toplayan program.
5. Daemon: Arka planda çalışan bir hizmetçi program
6. Spyware: Bilgileri üçüncü kişilere gönderen casus programlardır
7. Hijacking: Tarayıcının ayarlarını değiştiren kodlara sahip programları ilk açılış sayfasını değiştirir ve kendisinin sık kullanılanlara ekler.
8. Trojanlar(Truva atı): Uzaktaki bilgisayarı kontrol etmek için kullanılan programlardır. Faydalı gibi görünse de arka plan da zararlı işler görür.
9. Firewall(güvenlik duvarı): Bilgisayarı güvenli hale getiren sistem dir.
10. Adware: İstenmeyen reklam pencereleri.
11. Hoax: Sahte ve kandırmaca virüs uyarıcısı içeren postalardır.
12. Cookie (çerez): Programın yanında gelen küçük progr*****lar.
6. DİGİTAL SERTİFİKA
Günlük hayatta kullanılan ehliyet ve pasaport gibi kimliklerin elektronik ortamdaki karşılığıdır. Ulaşılmak istenilen bilgiyi erişim hakkını ispatlamak için kullanılır. Bilgilerin internet üzerinde güvenli bir şekilde iletilmesini sağlar. İletilen bilgilerin şifrelenmesi ve şifreyi çözmek için kullanılır
Kullanıcıya ait açık anahtar kullanıcı bilgileri son kullanma tarihi ve sertifika sahibi kurumun adı ve seri numarası bilgilerini içerir.
Örnek sertifikalar
cybercash/SET:
e- para tarnsferleri için kullanılır
PGP/S_MIME:
e-postalar için kullanılır.
IPSec:
Paket seviyesinde şifreleme için kullanılır.
TLS/SSL:
TCIP seviyesinde şifreleme için kullanılır.
SSL(secure sockets layer) Güvenli yuva katmanı
İnternet üzerinden şifrelenmiş veri iletişimini sağlar.
Web tarayıcı ve web server arasındaki güvenliği sağlar.
Çalışma sunucu ve kullanıcı arasında geçerli olan dijital bir anahtar yardımıyla veriler gönderilirken şifrelenir ve sunucu tarafında deşifre edilerek alınır.
İletilen veri sadece doğru alıcı tarafından deşifre edilir.
Ssl anahtarları uluslar arası güvence altındadır
InstantSSL,verising ve
Gibi güvenlik kurumlarından para karşılığı yıllık bazda alınırlar SSL protokolu sunucu ve istemci arasında aşağıdaki nesneleri şifreler
a. sunucudan istenen doküman içeriği ve urls
b. kullanıcını doldurduğu ve gönderdiği form bilgileri
c. http başlık içeriği
d. cookie(türlü çerez) işlemleri
ssl güvenliği:
kontrol etmek için tarayıcının altındaki durum çubuğunda beliren kilit resminin üzerine çift tıklaya bilirsiniz .
JAVA SCRIPT
Java Script HTML kodları ile bir bütündür.
Web Browser tarafından yorumlanır. Yani server tarafından değil de kullanıcı tarafından çalıştırılır. Dolayısıyla Java Script program yazmaktaki amaç html kodları arasına Java Script kodları yerleştirmektir. Ayrıca Java script kodları ayrı bir dosya haline getirilerek de kullanılabilir. Yazılma amacı htmlnin sahip olmadığı bazı özelliklerin web sayfalarında kullanılmak istenmesidir.
Java ile Java Script birbirine karıştırılmamalıdır. Java, SUN firması tarafından Pascal ve Delphi dillerinden esinlenerek yazılmış bir programlama dilidir. Java Script ise NETSCAPE firması tarafından c dilinde türetilmiş Script dilidir.
Programlama dili değildir. Yorumlanması için internet Explorer veya Netscape gibi tarayıcıya ihtiyaç duyar.
Javascript kodları html sayfa içerisinde veya js uzantılı harici bir dosya oluşturarak kullanılana bilir
Java script kodları; sayfanın açılması, tıklama,kapatmak sayfayı ,kullanıcının kodları çağırması gibi bir olay meydana geldiğinde çalıştırılır.
İstenilirse hazırlanan kodların belirli aralıklarla çalışması sağlanabilir.
Java script kodlarını formların doldurulması, doldurulan bilgilerin istenilen türden olup olmadığını kontrol etme,menü oluşturmak gibi bir çok ilsem için kullanabiliriz.
Javascript nedir?
1. interaktif web sayfası tasarlanmasını sağlar.
2. javascript bir script dilidir.
3. script dili düşük seviyeli bir programla dilidir.
4. çoğunlukla html sayfalarını n içerisine gömülerek kullanılır
5. javascript bir yorumlama dilidir.
6. lisans satın almadan herkes kullanabilir.
Java Script neler yapabilir?
1. javascript html tasarımlarına programlama desteği sağlar. Html sayfalarını oluşturmak için programcı olmaya gerek yoktur. javascript çok basit yapıya sahip bir Script ili olduğu için hemen hemen herkes html sayfalarına küçük javascript kodları yerleştirebilir.
2. javascript yardımıyla html sayfalara dinamik metinler ekleye biliriz örneğin (document.wirte(ismini : + isim ) şeklindeki bir javascript kullanımı isim değişkenine hangi değer verilirse onu html sayfaya yazacaktır.
3. javascript yardımıyla sayfanın açılması sayfanın yüklemesini bitmesi html sayfa üzerinde bir nesneye tıklanması gibi olaylara bağlı işlemler gerçekleştirilebilir.
4. Html sayfa üzerindeki nesnelerin değerlerini okuma, değiştirme veya bunlara değer yazmak için kullanılabilir.
5. Form üzerine girilen bilgileri göndermeden önce doğruluğunu kontrol etmek için kullanılabilir.
6. Sayfayı ziyaret eden kişinin web tarayıcısını belirlemek ve tarayıcıya özel yapılması gereken varsa bunları gerçekleştirmek için kullanılır.