İNSAN HAYSİYETİNİN KORUNMASI (DOKUNULMAZLIĞI) İLKESİ
Alman Anayasası insan haysiyeti kavramına, en üst değer olarak birinci maddesinde yer vermiş ve bunu değerler sisteminin odak noktası yapmıştır. İnsanlığın üzerine bir kabus gibi çöken ve insanı basit bir araç haline getiren Nazi düzenini yaşamış insanların, bu korkunç düzenden kurtulur kurtulmaz yaptıkları Anayasa ile böyle bir tepki göstermeleri, Hitler döneminin tüyler ürpertici tecrübelerini yaşamak zorunda kalmamış olan öteki insanlar bakımından daima hatırda tutulması gereken çok önemli bir mesajdir. Türk Anayasakoyucusu da bu mesaja kulak vermiş ve 5. m.de, "devletin temel amaçları ve görevleri, Türk Milletinin bağımsızlığı ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, İNSANIN MADDÎ ve MANEVÎ VARLIÐININ gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktadır" hükmünü sevketmiştir. Öte yandan m. 17/3'de de, "kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse İNSAN HAYSİYETİYLE bağdaşmayan bir cezaya ve muameleye tâbi tutulamaz" denilerek, insan haysiyetine verilen önem dile getirilmiştir.
"İnsan haysiyeti, bilinçli olma, kendi kaderini tayin etme ve kendi çevresini şekillendirme yeteneği veren ve kişiliksizliği ortadan kaldıran ruhtur, manevî güçtür." Son bir tahlilde insan haysiyeti adı verilen değerin HÜR İRADE olduğu söylenebilir. İnsanı obje haline getiren ve kişiliği nedeniyle sahip olduğu değerin inkarı anlamına gelen her türlü işlem insan haysiyetine aykırıdır.
Alman Anayasası insan haysiyeti kavramına, en üst değer olarak birinci maddesinde yer vermiş ve bunu değerler sisteminin odak noktası yapmıştır. İnsanlığın üzerine bir kabus gibi çöken ve insanı basit bir araç haline getiren Nazi düzenini yaşamış insanların, bu korkunç düzenden kurtulur kurtulmaz yaptıkları Anayasa ile böyle bir tepki göstermeleri, Hitler döneminin tüyler ürpertici tecrübelerini yaşamak zorunda kalmamış olan öteki insanlar bakımından daima hatırda tutulması gereken çok önemli bir mesajdir. Türk Anayasakoyucusu da bu mesaja kulak vermiş ve 5. m.de, "devletin temel amaçları ve görevleri, Türk Milletinin bağımsızlığı ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, İNSANIN MADDÎ ve MANEVÎ VARLIÐININ gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktadır" hükmünü sevketmiştir. Öte yandan m. 17/3'de de, "kimseye işkence ve eziyet yapılamaz; kimse İNSAN HAYSİYETİYLE bağdaşmayan bir cezaya ve muameleye tâbi tutulamaz" denilerek, insan haysiyetine verilen önem dile getirilmiştir.
"İnsan haysiyeti, bilinçli olma, kendi kaderini tayin etme ve kendi çevresini şekillendirme yeteneği veren ve kişiliksizliği ortadan kaldıran ruhtur, manevî güçtür." Son bir tahlilde insan haysiyeti adı verilen değerin HÜR İRADE olduğu söylenebilir. İnsanı obje haline getiren ve kişiliği nedeniyle sahip olduğu değerin inkarı anlamına gelen her türlü işlem insan haysiyetine aykırıdır.