İletken Plastikler

20 yıl önce bu yazının başlığı belki çoğumuza saçma gelebilirdi. O zamanlar plastikler kesin bir görüşle izolatör olarak sınıflandırılıyordu. Bu plastiğin bakır kadar iyi iletebileceği fikri ise yalnız komik olurdu. Fakat geçen yıllar içinde sıradan plastiklerin biraz değiştirilmesiyle bu gelişmeler mümkün oldu. “iletken polimerler” denen bu yeni metallerin iletme özellikleriyle plastiklerin işleme ve kullanma kolaylıklarını bir arada bulundurmaktadır.

Polimerleri iletken hale getirmek için bazı kimyevi maddeleri polimerin yapısına karıştırmak yetiyor. Plastiklerin yapısını değiştirmek, silikon gibi yarı iletkenlere uygulanan muameleden daha kolay. Aslında plastiklere kimyevi maddeleri karıştırma metotları önceden beri bilinmekteydi. Fakat bu yolla iletken plastikler elde edilebileceği daha önce kimsenin aklına gelmemişti. Polimerlerin iletken olabileceği gösterilince, araştırmalar başladı. 1977’de ilk iletken polimer üretildi. 1981’de ilk polimer elektrotlu piller yapıldı. Geçen yaz bakırın iletkenliğine erişen polimerler ve birkaç ay önce de ilk doldurulabilir polimerli pil piyasaya çıktı.<!--[endif]-->

Son araştırmalar, plastiklerin oda sıcaklığında bakır gibi diğer birçok maddeden daha iyi iletebileceğini göstermiştir. Bunlar hafif oldukları için ağırlığın sınırlayıcı faktör olduğu yerlerde, bakır tellerin yerini alabilir. Etken polimerlerin enteresan optik, mekanik ve kimyevi hususiyetleri de vardır. Bu sebeple diğer iletkenlerin uygun olmadığı birçok yerde kullanılabilirler.

İletken plastiklerin bulunuşu, bir bakıma niyet dışı olmuştu. 1970lerin başında Tokyo Teknoloji Enstitüsünde bir öğrenci, polimere bir katalizör maddeyi hocasının söylediğinden 1000 kat fazla karıştırınca siyah bir toz yerine alüminyum gibi parlayan, bükülebilen bir film elde etti. Bu madde, bir poliasetilen olmakla birlikte daha önce hiç görülmeyen hususiyetlere sahip özel bir türdendi. Daha sonra iyot karıştırılan bu madde metalik altın tabakalar benzeri bir hal aldı ve normal poliasetilenin bir milyar katı bir iletkenliğe sahip oldu. O zamandan beri, yaklaşık bir düzine polimerin, böyle bir değişmeye girebileceği tespit edildi. Geçen yıl da, iletkenlikte rekor sahibi polimer belli oldu. Çok saf poliasetilenden elde edilen bu madde, aynı ağırlıktaki bakırın iki katı, aynı hacimdeki bakırın ise dört katı iletkenliğe sahipti.<!--[endif]-->

Kimyevi maddenin karıştırılması esnasında meydana gelen hadiselerin temel mekanizması bilinmekle beraber, kesin fiziki ve elektronik değişmeler hali münakaşa mevzuudur.

Polimerler üzerinde araştırmalar olanca hızıyla devam ededursun, şimdiden iletken plastikli ürünler uygulama alanında boy göstermeye başladı. Eğilip bükülebilen birkaç milimetre kalınlığında piller tecrübe edilirken, aynı ağırlıktaki bir nikel—kadmiyum pilden iki kat fazla depolama yapabilen plastik piller üretildi. İletken plastiklerin kullanma sahası çok geniş görünüyor. Hassas ölçme ve arama cihazları, zararlı radyasyon yayan cihazların izolasyonu, güneş pilleri, başka devre iletken yolları ve hatta vücut içinde dolaşarak ilaç taşımada kullanılacak suni sistemler, suni sinirler, iletken plastikler sayesinde gelecek vad ediyor...

50 yıl önce iletken olmayan akrabalarının yaptığı kadar müspet bir tesir yapması için henüz araştırmaya ihtiyaç duyan iletken plastikler, iradesi dışında insanoğlunun hizmetine sunulan sayısız nimetlerden sadece biri değil midir