SuskunDervis
Kayıtlı Üye
YAZARIN ÖNSÖZÜ
Din hakkında bilgi sahibi ve çalışma sahası Dinler Tarihi olan bir kişi olarak inanç sistemlerinin gerçek olanıyla,pratikte görüneni arasındaki farklar kadar,geçmiş ve şu anda ki durumlarıyla karşılaştırdığım her birinin tarihi gelişimi üzerindeki çalışma ve araştırmalarımın ürünü diyebileceğim aşağıdaki sonuçlara vardım.Bu sonuçlar kişisel dini duygulara ve ön yargılara dayanmıyor.
Bütün dinlerin etkisini,insanın mutluluğu ve gelişimi açısından ayrı ayrı ele alıp inceleyecek olursak,Hz.Muhammed(saa)in peygamberliği kadar ileri,bilinçli ve güçlü bir peygamberliğin olmadığını göreceğiz(yani İslamın ve kişinin sosyal ilerlemesinde,davranışlarında sorumluluk duygusunda,arzuları ve adalet kavgasındaki rolü,İslamın gerçekçiliği,tabiiliği, yaratıcılığı,bilimsel ve mali gelişmeye uyabilirliği,medeniyet ve toplum bakımından yönlendirilebilişi vs bakımından).Günümüzde ise,Hz.Peygamber(saa)in peygamberliği kadar ters tanıtılmış ve tamamen farklı bir kalıba sokulmuş bir peygamberlik de olmadığını göreceğiz.
Öyle görülüyor ki,bütün fiziki imkanlara ve bilgili danışmanlara sahip bir kısım güçler, İslam ve Müslümanlar hakkında doğru ve bilimsel araştırmalar yapmak adına İslam akaidini tamamen değiştirmek için açık veya gizli,bir takım aydınlar,zeki tarih felsefecileri,sosyal bilimciler,sosyolog,sosyal psikolog,politikacı,insan bilimci,ilahiyatçı,müsteşrik,İslami araştırmalarda ve Kuran tefsirinde uzman ve İslami edebiyattan,Müslüman sosyal ilişkilerinden,geleneklerinden,kişiliklerinden,zayıf ve kuvvetli yönlerinden,ilgi duydukları şeylerden,sosyo-ekonomik tavır ve belli kişilerin rollerinden haberdar insanlar kiralamışlardır.
Bilebildiğim kadarıyla,pratik ve kavram açısından ümmeti hareketlendirecek ve Müslümanları bilinçli,hür,şerefli ve sosyal sorumluluk sahibi yapacak İslamın en önemli rükünleri;tevhid,cihad ve hacdır.
Ne yazık ki,tevhid kavramının öğretilmesi yalnız ilkokullarla sınırlandırılmış.Bir de,dini önderlerin felesefi ve ilahiyat tartışmalarında konuşulmaktadır belki;fakat bu tartışmalar halkın yaşantısına tamamen yabancı ve uyarlanamaz özelliktedir.Bir başka deyişle,yalnızca Allahın varlığı ve birliği üzerinde durulur,tevhidin gerçek anlamı üzerinde değil!Cihad kavramına gelince,konuşulması bile tamamen yasaklanmış ve tarihin mezarına gömülmüştür. Cihadın temel esprisi olan halkı emr-i bil maruf ve nehy-i anil münkere teşvik etmek, zalimleri düzeltme yerine ancak dostları suçlarken akla gelir olmuştur.Ve son olarak Hacc ise, Müslümanların her yıl yaptıkları en anlamsız ve en mantıksız hareket olarak görülmektedir.
İslamın düşmanları apayrı politika izleyerek,değişiklikler meydana getirmede başarılı oldular.Kuran-ı Kerim Müslümanlardan alınıp ölülerin ruhları için mezar başlarında okuyanlara verilirken,dua kitapları mezarlıklardan çıkarıldı.
Aynı yöntem medreselerde de uygulandı.Kuran-ı Kerim,İslamı öğrenen öğrencilerin ellerinden alınarak rafa kondu;yerine ise usul kitapları ve felsefi tartışmalar aldı.Bu yolla, Kuran,Müslümanların hayatından çıkarılıp,Müslüman öğrencilerin ders programlarına alınmayıncaya düşmanların bize neler yapabileceklerini söylemeye gerek bile yok!
Halkına karşı bir sorumluluk duyan aydın ve inancı kendine bir sorumluluk yükleyen Müslüman veya bu iki katlı sorumluluğu yükleyen Müslüman aydın sessiz sedasız oturmakla kendini rahatta mı hissediyor?Batılı bir ideolojiye bağlanarak halkını kurtaracağını ve sorunlarını çözebileceğini mi düşünüyor?Hayır!..Ey benim aydın arkadaşım ve Müslüman kardeşim!İster halkına,ister Allaha karşı bir sorumluluk duy,önemli değil;biz aynı sandaldayız ve aynı sorumluluk altındayız.Kendimizi kurtarmak ve şerefimizi yeniden kazanmak için ey iyi yol,düşmanımızın uyguladığı taktiklerin aynısı uygulamaktır. Saptırıldığımız yoldan geri dönmek zorundayız Yani Kuran-ı Kerimi mezarlıktan şehre getirip ölülere değil canlılara okumamız gerekiyor.Kuranı raftan almamız,öğrencilerin gözleri önünde açıp incelemelerine sunmamız gerekir.Düşmanlarımız Kuranı yok edemedikleri için kapattılar ve Kutsal Kitap olarak saygı duyulmak üzere bir köşeye bıraktılar.Onu bir kitap-Kuran isminin de belirttiği gibi-incelenecek bir kitap olarak yeniden ele almak bizim görevimizdir.
Bir gün Kuranın İslami okullarımızın değişmez kitabı olarak kabul edileceğini ve İslami öğretimimizde kullanılacağını ümit edelim!İçtihadda bir dereceyi belirlemek için Kurani çalışmaya gerek duyulacağı günü göreceğimizi ümit edelim!
Eğer Kurana döner ve onu hayatımızın bir parçası yaparsak,Tevhidin özünü kavrayabiliriz.Eğer Kuranı düzenimizin yapısı olarak ele alırsak,hacc,cihad,imamet ve şehadet gibi görevlerin yaratıcılık ve etkisiyle hayatımızın anlamının farkına varacağız.
Artık,bu görevlerden biri olan Hacca dönelim ve önemini tevhidi bir görüş açısından inceleyelim.Bu kitap üç defa hacc ibadeti ve bir kere de Mekke gezisinden sonra edindiğim kişisel tecrübe ve anlayışımın bir özetidir.Allahın aciz bir kulu tarafından yerine getirilen menasikin yorum ve açıklamalarıdır yalnızca.Hiçbir Müslüman,yazılanları temel alarak menasike bakmamalıdır;çünkü bu bir fıkıh kitabı değildir,daha çok,seni düşündürecek bir hitabedir.Ülkesine döndüğünde hacc hakkında konuşmaya hak kazanmış Müslüman bir hacı olarak menasikei yorumlamaya giriştim.Görüşlerimi başkalarıyla tartışabilirim,bu bir sünnettir de.Her yıl,hacc ibadetine katılanlar,bu fırsatı bulamayan daha çok sayıdaki insanlarla görüş alışverişinde bulunacaktır.Eğer,dünyanın çeşitli yörelerinden gelmiş bir milyondan fazla Müslümanın öğretimine,yiyecek,sağlık,hediye ve aristokrasinin çirkin gösterişleri olan lükslerine verdikleri önem kadar önem veren sorumlu bir liderlik kurumu olsa ve menasiki eda konusunda kılı kırk yarmaktan çok,bu menasikin anlamını kavramaya bir parçacık ilgi duysalar,hacc,İslam inancının teorik ve pratik olarak,dünyanın her tarafından gelen Müslüman temsilcilere öğretildiği senelik bir kurs olabilirdi.Haccın hedefini,peygamberliğin anlamını,birliğin önemini ve İslam ümmetinin kaderini öğrenebilirlerdi.Bir bilgi ve malumat birikimiyle,içinde yaşadıkları toplumu aydınlatmak için ülkelerine ve kişisel hayatlarına dönebilirlerdi.Son olarak,hacc,hayatı boyunca karanlıkta parlayan bir kılavuz olmaya devam ederdi.
GİRİŞ
Hacc tecrübesi bana neler öğretti.
Kişi önce hacc ne demektir? diye sormalı.Hacc,temelde kişinin Allaha doğru yükselmesidir.Ademin yaratılış felsefesinin sembolik bir gösterisidir.Biraz daha açıklayacak olursak,hacc ibadeti pey çok şeylerin aynı anda gösterilmesidir,bir yaratılış gösterisi,bir tarih gösterisi,bir birlik gösterisi,bir İslami düzen gösterisi ve bir ümmet gösterisi.
Bu gösteride şu unsurlar vardır:Allah,sahnenin yöneticisidir.Gösterilen tema,rol alan kişilerin hareketleridir.Adem,İbrahim,Hacer ve Şeytan başlıca karakterlerdir.Mescidul Haram,haram bölge,Mesa(Safa-Merve arası),Arafat, Meşr ve Minadır.Önemli semboller,Kabe,Safa,Merve, gündüz,gece,güneş ışığı,güneşin batışı ve kurbandır.Kostüm ve makyaj, ihram,halk ve taksirdir.Son olarak da,bu gösteride ki rollerin tek oyuncusubir kişidir,yani sen!
Erkek ve kadın,genç veya yaşlı,siyah veya beyaz,ne olursan ol,gösterinin en önemli özelliğisin.Allah ile şeytan arasındaki karşılaşmada Adem,İbrahim ve Hacerin rolü senin tarafından oynanır.Kısaca sen,fert olarak gösterinin kahramanısın.
Her yıl dünyanın her tarafından gelen Müslümanlar bu büyük gösteride yer almaya teşvik edilir.Herkes eşit kabul edilir.Hiçbir ırk,cinsiyet ve sosyal statü ayrımı yapılmaz.İslamın hükümlerine göre,bütün bir ve bir bütündür.
Bir kişiyi öldüren bütün insanlığı öldürmüş,bir kişiyi de dirilten de bütün insanlığı diriltmiş gibidir.(Maide,32)
Evet,İslamın düşmanları İslama karşı giriştikleri saldırıyı sürdürüyorlar. İslamın,insanı özel hak ve değerlerle donatılmış bir fert olarak tanıdığını inkar ederek hücum ederler.Hacc kavramı ise,pek az önemi olan bir ibadet düzeyine indirgenir.İmam Alinin deyimiyle, sanki İslam tersinden giyilmiş bir kuzu postuymuş gibi.
Ben,ben-anlam olarak öylesine küçük,hacc ise son derece büyük-bizzat hacdan ne öğrendim?Bu olayda neyi,ne kadar görebildim?Okuyacağınız satırlar,bu sorulara cevap vermek için harcadığım acizane çabalarımın ürünüdür.Amacım,okuyucuya hacc boyunca neler yapılması gerektiğini anlatmak değildir.Bu,menasik kitaplarından öğrenebilir.Fakat paylaşmak istiyorum.Bu algılarımın,hacc ibadetinin Müslümanlara niçin farz kılındığını anlamamıza yardım etmeli veya en azından siz hacc üzerinde düşünmeye sevk etmelidir.
BOŞ BİR FELSEFEYİ RED
Hayat bugün(yaşanması gereken hayat değil) tembel ve düzlem bir harekettir,hedefsiz bir hareket.Anlamsız,tek yönlü bir hareket,sadece geceleyin son bulmak üzere günle başlar ve sadece şafakta kaybolmak üzere gece olur.Bu zaman içinde,ölünceye kadar hayatımızın iplerini kemiren bu beyaz ve siyah farelerin oyununu seyretmekle meşguldür insan.
Hayat(yaşadığımız şekliyle) bir tiyatroyu andırır.Kişi,bu gayesiz gece ve gündüzleri izler. Oynanan oyun da oldukça tuhaftır kuşkusuz.İhtiyaç duyduğunuzda ümit besler ve ihtiyaçlarınızı karşılamak için mücadele edersiniz.Bunu başarınca da,geçmiş çabalarınıza gülerek bakarsınız.Ne kadar saçma bir hayat anlayışı!
Günbegün yaşamayı temel kabul eden insanın yçnü yoktur.Amacı sadece yaşamaktır. Yaşayan bir bedende ölü bir ruhtur var olan.Ama hacc olayı bu sağlıksız durumu değiştirir.
Bir defa hacc etmeye karar verip gerekli adımı attınız mı,haccı gerçekleştirme yoluna girdiniz demektir.Hacca gitmeden önce evinde sessiz ve sakin oturursunuz.Haccetme fikri yer edince de,ayaklanır ve her günkü işlerinizden sıyrılırsınız.
Hacc,gayesizliğin karşıtıdır.O,kötü güçlerin denetlediği lanetli bir kader anlayışına karşı ayaklanmadır.Haccın edası,şaşkınlıkların karmakarışık ağından kurtulmak imkanı verecektir. Bu hareket,Allaha giden sonsuzluğa doğru bir hicret yolu ve berrak ufuklar açacaktır sana.
Evinden çık ve Allahın Evini veya İnsanların Evini ziyaret et!Sen,kim olursan ol,bir insan bir ademoğlusun ve yeryüzünde Allahın bir halifesisin!Allahın bir yakını,Allahın emanetçisi,kainattaki efendisi ve Allahın bir talebesisin.Allah sana isimleri öğretti,seni ruhundan yarattı ve özel niteliklerle donattı.Onun tarafından övüldün.Melekleri bile sana secde etti.Yeryüzü ve içindeki her şey emrine verildi.Allah her zaman seninle ve bütün hareketlerini gözleyen ev-yoldaşın oldu.Sen,Onun senden beklediği bir hayat yaşıyor musun?
Peygamber(saa) şöyle buyurdu:Müminin kalbi Allahın arşıdır.
Elbette Allah,sadık olanları da bilir,yalancıları da bilir.(Ankebut,3)
Allah kendisine ve Peygamberine gıyaben kimlerin yardım edeceğini belli edecektir. (Hadid,25)
Muhakkak biz,kimin daha güzel amelde bulunacağını deneyelim diye yeryüzündeki şeyleri onun zineti kıldık.(Kehf,7)
O,hanginizin daha güzel amel edeceğini imtihan etmek için ölümü de,dirilişi de takdir edip yaratandır.O galib-i mutlaktır,çok yargılayıcıdır.(Mülk,2)
Zamanın geçmesiyle ve insan hak ve görevlerini hiçe sayan sosyal düzenin çeşitli güçlerinin etkisiyle karakterin değişti.Hayatında karşılaştığın olaylar,seni senden koparacak ve vurdumduymaz yapacak kadar etkiledi. Başlangıçta,kalbinde Allahın ruhuyla,yeryüzünde Allahın emanetçisi olma sorumluluğunu omuzlayacağın zannedildi.Bu görevi yerine getirmen için bir araç olarak sana zaman bahşedildi,fakat bu hediye dikkatsizce kullanıldığından başaramadın.
Andolsun asra ki,muhakkak insan ziyandadır.(Asr,2-3)
Hayat denen şey bu işte!Gerçeği konuşacak olursak,hani yaptıkların?Hangi yapıcı katkıda bulundun?Ne kazandın?Bu kadar altın gibi kıymetli yıllar geçti,şimdi sen kimsin?
Sen ey Allahın yeryüzündeki vekili ve emanetçisi!Sen paraya,şehvete, yemeğe,saldırıya ve namussuzluğa dönüştün!Allah-u Azimuşşanın ruhunu sana üflemeden önceki içinde bulunduğun aşağı seviyeye düştün.(Hame-i mesnun)Nerede şimdi Allahın ruhu?Ey insan,bu çürümüş durumdan sıyrıl!Böyle,günbegün ölüme gitmekten kendini kurtar!
Çevreni terk et,pak topraklara git.Orada Meşar-i Haramın cana can katan seması altında Allah ile karşılaşabilirsin.Çektiğin yabancılıklar bitecektir.Sonunda kendini bulacaksın.
Dr.Ali Şeriati
Din hakkında bilgi sahibi ve çalışma sahası Dinler Tarihi olan bir kişi olarak inanç sistemlerinin gerçek olanıyla,pratikte görüneni arasındaki farklar kadar,geçmiş ve şu anda ki durumlarıyla karşılaştırdığım her birinin tarihi gelişimi üzerindeki çalışma ve araştırmalarımın ürünü diyebileceğim aşağıdaki sonuçlara vardım.Bu sonuçlar kişisel dini duygulara ve ön yargılara dayanmıyor.
Bütün dinlerin etkisini,insanın mutluluğu ve gelişimi açısından ayrı ayrı ele alıp inceleyecek olursak,Hz.Muhammed(saa)in peygamberliği kadar ileri,bilinçli ve güçlü bir peygamberliğin olmadığını göreceğiz(yani İslamın ve kişinin sosyal ilerlemesinde,davranışlarında sorumluluk duygusunda,arzuları ve adalet kavgasındaki rolü,İslamın gerçekçiliği,tabiiliği, yaratıcılığı,bilimsel ve mali gelişmeye uyabilirliği,medeniyet ve toplum bakımından yönlendirilebilişi vs bakımından).Günümüzde ise,Hz.Peygamber(saa)in peygamberliği kadar ters tanıtılmış ve tamamen farklı bir kalıba sokulmuş bir peygamberlik de olmadığını göreceğiz.
Öyle görülüyor ki,bütün fiziki imkanlara ve bilgili danışmanlara sahip bir kısım güçler, İslam ve Müslümanlar hakkında doğru ve bilimsel araştırmalar yapmak adına İslam akaidini tamamen değiştirmek için açık veya gizli,bir takım aydınlar,zeki tarih felsefecileri,sosyal bilimciler,sosyolog,sosyal psikolog,politikacı,insan bilimci,ilahiyatçı,müsteşrik,İslami araştırmalarda ve Kuran tefsirinde uzman ve İslami edebiyattan,Müslüman sosyal ilişkilerinden,geleneklerinden,kişiliklerinden,zayıf ve kuvvetli yönlerinden,ilgi duydukları şeylerden,sosyo-ekonomik tavır ve belli kişilerin rollerinden haberdar insanlar kiralamışlardır.
Bilebildiğim kadarıyla,pratik ve kavram açısından ümmeti hareketlendirecek ve Müslümanları bilinçli,hür,şerefli ve sosyal sorumluluk sahibi yapacak İslamın en önemli rükünleri;tevhid,cihad ve hacdır.
Ne yazık ki,tevhid kavramının öğretilmesi yalnız ilkokullarla sınırlandırılmış.Bir de,dini önderlerin felesefi ve ilahiyat tartışmalarında konuşulmaktadır belki;fakat bu tartışmalar halkın yaşantısına tamamen yabancı ve uyarlanamaz özelliktedir.Bir başka deyişle,yalnızca Allahın varlığı ve birliği üzerinde durulur,tevhidin gerçek anlamı üzerinde değil!Cihad kavramına gelince,konuşulması bile tamamen yasaklanmış ve tarihin mezarına gömülmüştür. Cihadın temel esprisi olan halkı emr-i bil maruf ve nehy-i anil münkere teşvik etmek, zalimleri düzeltme yerine ancak dostları suçlarken akla gelir olmuştur.Ve son olarak Hacc ise, Müslümanların her yıl yaptıkları en anlamsız ve en mantıksız hareket olarak görülmektedir.
İslamın düşmanları apayrı politika izleyerek,değişiklikler meydana getirmede başarılı oldular.Kuran-ı Kerim Müslümanlardan alınıp ölülerin ruhları için mezar başlarında okuyanlara verilirken,dua kitapları mezarlıklardan çıkarıldı.
Aynı yöntem medreselerde de uygulandı.Kuran-ı Kerim,İslamı öğrenen öğrencilerin ellerinden alınarak rafa kondu;yerine ise usul kitapları ve felsefi tartışmalar aldı.Bu yolla, Kuran,Müslümanların hayatından çıkarılıp,Müslüman öğrencilerin ders programlarına alınmayıncaya düşmanların bize neler yapabileceklerini söylemeye gerek bile yok!
Halkına karşı bir sorumluluk duyan aydın ve inancı kendine bir sorumluluk yükleyen Müslüman veya bu iki katlı sorumluluğu yükleyen Müslüman aydın sessiz sedasız oturmakla kendini rahatta mı hissediyor?Batılı bir ideolojiye bağlanarak halkını kurtaracağını ve sorunlarını çözebileceğini mi düşünüyor?Hayır!..Ey benim aydın arkadaşım ve Müslüman kardeşim!İster halkına,ister Allaha karşı bir sorumluluk duy,önemli değil;biz aynı sandaldayız ve aynı sorumluluk altındayız.Kendimizi kurtarmak ve şerefimizi yeniden kazanmak için ey iyi yol,düşmanımızın uyguladığı taktiklerin aynısı uygulamaktır. Saptırıldığımız yoldan geri dönmek zorundayız Yani Kuran-ı Kerimi mezarlıktan şehre getirip ölülere değil canlılara okumamız gerekiyor.Kuranı raftan almamız,öğrencilerin gözleri önünde açıp incelemelerine sunmamız gerekir.Düşmanlarımız Kuranı yok edemedikleri için kapattılar ve Kutsal Kitap olarak saygı duyulmak üzere bir köşeye bıraktılar.Onu bir kitap-Kuran isminin de belirttiği gibi-incelenecek bir kitap olarak yeniden ele almak bizim görevimizdir.
Bir gün Kuranın İslami okullarımızın değişmez kitabı olarak kabul edileceğini ve İslami öğretimimizde kullanılacağını ümit edelim!İçtihadda bir dereceyi belirlemek için Kurani çalışmaya gerek duyulacağı günü göreceğimizi ümit edelim!
Eğer Kurana döner ve onu hayatımızın bir parçası yaparsak,Tevhidin özünü kavrayabiliriz.Eğer Kuranı düzenimizin yapısı olarak ele alırsak,hacc,cihad,imamet ve şehadet gibi görevlerin yaratıcılık ve etkisiyle hayatımızın anlamının farkına varacağız.
Artık,bu görevlerden biri olan Hacca dönelim ve önemini tevhidi bir görüş açısından inceleyelim.Bu kitap üç defa hacc ibadeti ve bir kere de Mekke gezisinden sonra edindiğim kişisel tecrübe ve anlayışımın bir özetidir.Allahın aciz bir kulu tarafından yerine getirilen menasikin yorum ve açıklamalarıdır yalnızca.Hiçbir Müslüman,yazılanları temel alarak menasike bakmamalıdır;çünkü bu bir fıkıh kitabı değildir,daha çok,seni düşündürecek bir hitabedir.Ülkesine döndüğünde hacc hakkında konuşmaya hak kazanmış Müslüman bir hacı olarak menasikei yorumlamaya giriştim.Görüşlerimi başkalarıyla tartışabilirim,bu bir sünnettir de.Her yıl,hacc ibadetine katılanlar,bu fırsatı bulamayan daha çok sayıdaki insanlarla görüş alışverişinde bulunacaktır.Eğer,dünyanın çeşitli yörelerinden gelmiş bir milyondan fazla Müslümanın öğretimine,yiyecek,sağlık,hediye ve aristokrasinin çirkin gösterişleri olan lükslerine verdikleri önem kadar önem veren sorumlu bir liderlik kurumu olsa ve menasiki eda konusunda kılı kırk yarmaktan çok,bu menasikin anlamını kavramaya bir parçacık ilgi duysalar,hacc,İslam inancının teorik ve pratik olarak,dünyanın her tarafından gelen Müslüman temsilcilere öğretildiği senelik bir kurs olabilirdi.Haccın hedefini,peygamberliğin anlamını,birliğin önemini ve İslam ümmetinin kaderini öğrenebilirlerdi.Bir bilgi ve malumat birikimiyle,içinde yaşadıkları toplumu aydınlatmak için ülkelerine ve kişisel hayatlarına dönebilirlerdi.Son olarak,hacc,hayatı boyunca karanlıkta parlayan bir kılavuz olmaya devam ederdi.
GİRİŞ
Hacc tecrübesi bana neler öğretti.
Kişi önce hacc ne demektir? diye sormalı.Hacc,temelde kişinin Allaha doğru yükselmesidir.Ademin yaratılış felsefesinin sembolik bir gösterisidir.Biraz daha açıklayacak olursak,hacc ibadeti pey çok şeylerin aynı anda gösterilmesidir,bir yaratılış gösterisi,bir tarih gösterisi,bir birlik gösterisi,bir İslami düzen gösterisi ve bir ümmet gösterisi.
Bu gösteride şu unsurlar vardır:Allah,sahnenin yöneticisidir.Gösterilen tema,rol alan kişilerin hareketleridir.Adem,İbrahim,Hacer ve Şeytan başlıca karakterlerdir.Mescidul Haram,haram bölge,Mesa(Safa-Merve arası),Arafat, Meşr ve Minadır.Önemli semboller,Kabe,Safa,Merve, gündüz,gece,güneş ışığı,güneşin batışı ve kurbandır.Kostüm ve makyaj, ihram,halk ve taksirdir.Son olarak da,bu gösteride ki rollerin tek oyuncusubir kişidir,yani sen!
Erkek ve kadın,genç veya yaşlı,siyah veya beyaz,ne olursan ol,gösterinin en önemli özelliğisin.Allah ile şeytan arasındaki karşılaşmada Adem,İbrahim ve Hacerin rolü senin tarafından oynanır.Kısaca sen,fert olarak gösterinin kahramanısın.
Her yıl dünyanın her tarafından gelen Müslümanlar bu büyük gösteride yer almaya teşvik edilir.Herkes eşit kabul edilir.Hiçbir ırk,cinsiyet ve sosyal statü ayrımı yapılmaz.İslamın hükümlerine göre,bütün bir ve bir bütündür.
Bir kişiyi öldüren bütün insanlığı öldürmüş,bir kişiyi de dirilten de bütün insanlığı diriltmiş gibidir.(Maide,32)
Evet,İslamın düşmanları İslama karşı giriştikleri saldırıyı sürdürüyorlar. İslamın,insanı özel hak ve değerlerle donatılmış bir fert olarak tanıdığını inkar ederek hücum ederler.Hacc kavramı ise,pek az önemi olan bir ibadet düzeyine indirgenir.İmam Alinin deyimiyle, sanki İslam tersinden giyilmiş bir kuzu postuymuş gibi.
Ben,ben-anlam olarak öylesine küçük,hacc ise son derece büyük-bizzat hacdan ne öğrendim?Bu olayda neyi,ne kadar görebildim?Okuyacağınız satırlar,bu sorulara cevap vermek için harcadığım acizane çabalarımın ürünüdür.Amacım,okuyucuya hacc boyunca neler yapılması gerektiğini anlatmak değildir.Bu,menasik kitaplarından öğrenebilir.Fakat paylaşmak istiyorum.Bu algılarımın,hacc ibadetinin Müslümanlara niçin farz kılındığını anlamamıza yardım etmeli veya en azından siz hacc üzerinde düşünmeye sevk etmelidir.
BOŞ BİR FELSEFEYİ RED
Hayat bugün(yaşanması gereken hayat değil) tembel ve düzlem bir harekettir,hedefsiz bir hareket.Anlamsız,tek yönlü bir hareket,sadece geceleyin son bulmak üzere günle başlar ve sadece şafakta kaybolmak üzere gece olur.Bu zaman içinde,ölünceye kadar hayatımızın iplerini kemiren bu beyaz ve siyah farelerin oyununu seyretmekle meşguldür insan.
Hayat(yaşadığımız şekliyle) bir tiyatroyu andırır.Kişi,bu gayesiz gece ve gündüzleri izler. Oynanan oyun da oldukça tuhaftır kuşkusuz.İhtiyaç duyduğunuzda ümit besler ve ihtiyaçlarınızı karşılamak için mücadele edersiniz.Bunu başarınca da,geçmiş çabalarınıza gülerek bakarsınız.Ne kadar saçma bir hayat anlayışı!
Günbegün yaşamayı temel kabul eden insanın yçnü yoktur.Amacı sadece yaşamaktır. Yaşayan bir bedende ölü bir ruhtur var olan.Ama hacc olayı bu sağlıksız durumu değiştirir.
Bir defa hacc etmeye karar verip gerekli adımı attınız mı,haccı gerçekleştirme yoluna girdiniz demektir.Hacca gitmeden önce evinde sessiz ve sakin oturursunuz.Haccetme fikri yer edince de,ayaklanır ve her günkü işlerinizden sıyrılırsınız.
Hacc,gayesizliğin karşıtıdır.O,kötü güçlerin denetlediği lanetli bir kader anlayışına karşı ayaklanmadır.Haccın edası,şaşkınlıkların karmakarışık ağından kurtulmak imkanı verecektir. Bu hareket,Allaha giden sonsuzluğa doğru bir hicret yolu ve berrak ufuklar açacaktır sana.
Evinden çık ve Allahın Evini veya İnsanların Evini ziyaret et!Sen,kim olursan ol,bir insan bir ademoğlusun ve yeryüzünde Allahın bir halifesisin!Allahın bir yakını,Allahın emanetçisi,kainattaki efendisi ve Allahın bir talebesisin.Allah sana isimleri öğretti,seni ruhundan yarattı ve özel niteliklerle donattı.Onun tarafından övüldün.Melekleri bile sana secde etti.Yeryüzü ve içindeki her şey emrine verildi.Allah her zaman seninle ve bütün hareketlerini gözleyen ev-yoldaşın oldu.Sen,Onun senden beklediği bir hayat yaşıyor musun?
Peygamber(saa) şöyle buyurdu:Müminin kalbi Allahın arşıdır.
Elbette Allah,sadık olanları da bilir,yalancıları da bilir.(Ankebut,3)
Allah kendisine ve Peygamberine gıyaben kimlerin yardım edeceğini belli edecektir. (Hadid,25)
Muhakkak biz,kimin daha güzel amelde bulunacağını deneyelim diye yeryüzündeki şeyleri onun zineti kıldık.(Kehf,7)
O,hanginizin daha güzel amel edeceğini imtihan etmek için ölümü de,dirilişi de takdir edip yaratandır.O galib-i mutlaktır,çok yargılayıcıdır.(Mülk,2)
Zamanın geçmesiyle ve insan hak ve görevlerini hiçe sayan sosyal düzenin çeşitli güçlerinin etkisiyle karakterin değişti.Hayatında karşılaştığın olaylar,seni senden koparacak ve vurdumduymaz yapacak kadar etkiledi. Başlangıçta,kalbinde Allahın ruhuyla,yeryüzünde Allahın emanetçisi olma sorumluluğunu omuzlayacağın zannedildi.Bu görevi yerine getirmen için bir araç olarak sana zaman bahşedildi,fakat bu hediye dikkatsizce kullanıldığından başaramadın.
Andolsun asra ki,muhakkak insan ziyandadır.(Asr,2-3)
Hayat denen şey bu işte!Gerçeği konuşacak olursak,hani yaptıkların?Hangi yapıcı katkıda bulundun?Ne kazandın?Bu kadar altın gibi kıymetli yıllar geçti,şimdi sen kimsin?
Sen ey Allahın yeryüzündeki vekili ve emanetçisi!Sen paraya,şehvete, yemeğe,saldırıya ve namussuzluğa dönüştün!Allah-u Azimuşşanın ruhunu sana üflemeden önceki içinde bulunduğun aşağı seviyeye düştün.(Hame-i mesnun)Nerede şimdi Allahın ruhu?Ey insan,bu çürümüş durumdan sıyrıl!Böyle,günbegün ölüme gitmekten kendini kurtar!
Çevreni terk et,pak topraklara git.Orada Meşar-i Haramın cana can katan seması altında Allah ile karşılaşabilirsin.Çektiğin yabancılıklar bitecektir.Sonunda kendini bulacaksın.
Dr.Ali Şeriati