GEKO» lar, kertenkelelerin kalabalık ailelerinden bibini, (Geckonidae) meydana getirirler. Agama'lar ve iguana'lar gibi kalın dilli kertenkelelerdendirler. Büyük, kalın ve etli olan bu dilin hemen bütün yüzeyi ağzın tabanına yapışıktır. Sadece ön ucu serbest olup, geko'nun, avını yakalayabilmesi için ağızdan dışarı çıkabilir.
Geko'lar, göz kapaklarının yılanlardaki gibi gözün önünde birleşmiş olması dolayısıyle agama'larla iguana' lardan ayrılırlar. Gözleri, saat c..... benzemiş olan gözkapaklarının arkasından görür. Bundan ötürü de gekoların agama'larla iguana'larda rastlanmayan sabit ve donuk bir bakışı vardır.
Geko'ların üç yüz kadar türleri arzın bütün sıcak kısımlarına ve özellikle Hindistan ve Avustralya çevrelerine dağılmıştır. Tüm uzunlukları 20-35 santimi geçmez. Çöl bölgelerinin bazı geko'larının dışındakiler, parmaklarının, genişleyerek yapışkan ve yastıklı birer organ halini almış olmasından tanınırlar. Bu sayede en pürüzsüz yüzeylerde ve tavanlarda bile şaşılacak bir rahatlıkla koşabilir.
Geko'ların bir başka özelliği pullarının karın yüzeylerinde toplu bulunması, sırtlarının ise, aralarında yumuşak deri bırakan boynuzumsu kabarcıklarla kaplı bulunmasıdır. Bu özellik ve dişlerinin zayıflığı sebebiyle geko'lar âciz ve müdafaasız hayvanlardır. Çoğunlukla göndüzleri gizlenir ve geceleri faaliyet gösterirler. Yakalandıkları takdirde, öbür kertenkelelerin bazılarında gördüğümüz bir usulle kuyruklarını kırarlar.
Bütün geko'lar küçük avlarla ve özellikle böceklerle beslenir. Birçok türleri evcilleşmiştir. Bunlar evlerde sinek avına girişirler. Gekoların sesi «klik», «klok» a benzer bir dil şaklatmağıdır. Bunu defalarca duyururlar. Bazı türleri ise sanki «geko», kelimesini üst üste birkaç kere tekrarlarlar.
Geko'ların çoğu yumurtlar ve yumurtalarını rastgele bir siperli yerde bakımsız olarak terkederler.
«Duvar gekosu» (Tarentola nıauritanica) Akdeniz bölgesinde en yaygın türlerden biridir. Atlantikteki Kanarya adalarından başlayarak Akdeniz adaları üzerinden Mısırca ve Suriye'ye kadar uzanır. En sıcak saatlerde deniz kıyısındaki eski duvarların ve kayaların üzerinde uzun zaman hareketsiz durduğu görülür. Yakalanmak isteyince derhal yer değiştirir ve birden hareketsiz kesilerek rengini, üzerinde bulunduğu yüzeye uydurup gözden kaçmaya çalışır. Geceleri sinek, sivrisinek, gece kelebeği ve örümcek avına girişir. Evlerin tavanlarında koştuğu görülen ve balyalar ve muz hevenkleriyle nakliye gemileri vasıtasıyle limandan limana taşınan geko çoğunlukla odur.
Bu tür, bundan sonraki iki türden, parmaklarının, dibinden itibaren genişlemiş olmasıyle ve her lemis parmaklarının hepsi pençeyle son bulmasıyle ayrılır. Tüm uzunluğu genel olarak 15 santimi geçmez.
Geko'lar, göz kapaklarının yılanlardaki gibi gözün önünde birleşmiş olması dolayısıyle agama'larla iguana' lardan ayrılırlar. Gözleri, saat c..... benzemiş olan gözkapaklarının arkasından görür. Bundan ötürü de gekoların agama'larla iguana'larda rastlanmayan sabit ve donuk bir bakışı vardır.
Geko'ların üç yüz kadar türleri arzın bütün sıcak kısımlarına ve özellikle Hindistan ve Avustralya çevrelerine dağılmıştır. Tüm uzunlukları 20-35 santimi geçmez. Çöl bölgelerinin bazı geko'larının dışındakiler, parmaklarının, genişleyerek yapışkan ve yastıklı birer organ halini almış olmasından tanınırlar. Bu sayede en pürüzsüz yüzeylerde ve tavanlarda bile şaşılacak bir rahatlıkla koşabilir.
Geko'ların bir başka özelliği pullarının karın yüzeylerinde toplu bulunması, sırtlarının ise, aralarında yumuşak deri bırakan boynuzumsu kabarcıklarla kaplı bulunmasıdır. Bu özellik ve dişlerinin zayıflığı sebebiyle geko'lar âciz ve müdafaasız hayvanlardır. Çoğunlukla göndüzleri gizlenir ve geceleri faaliyet gösterirler. Yakalandıkları takdirde, öbür kertenkelelerin bazılarında gördüğümüz bir usulle kuyruklarını kırarlar.
Bütün geko'lar küçük avlarla ve özellikle böceklerle beslenir. Birçok türleri evcilleşmiştir. Bunlar evlerde sinek avına girişirler. Gekoların sesi «klik», «klok» a benzer bir dil şaklatmağıdır. Bunu defalarca duyururlar. Bazı türleri ise sanki «geko», kelimesini üst üste birkaç kere tekrarlarlar.
Geko'ların çoğu yumurtlar ve yumurtalarını rastgele bir siperli yerde bakımsız olarak terkederler.
«Duvar gekosu» (Tarentola nıauritanica) Akdeniz bölgesinde en yaygın türlerden biridir. Atlantikteki Kanarya adalarından başlayarak Akdeniz adaları üzerinden Mısırca ve Suriye'ye kadar uzanır. En sıcak saatlerde deniz kıyısındaki eski duvarların ve kayaların üzerinde uzun zaman hareketsiz durduğu görülür. Yakalanmak isteyince derhal yer değiştirir ve birden hareketsiz kesilerek rengini, üzerinde bulunduğu yüzeye uydurup gözden kaçmaya çalışır. Geceleri sinek, sivrisinek, gece kelebeği ve örümcek avına girişir. Evlerin tavanlarında koştuğu görülen ve balyalar ve muz hevenkleriyle nakliye gemileri vasıtasıyle limandan limana taşınan geko çoğunlukla odur.
Bu tür, bundan sonraki iki türden, parmaklarının, dibinden itibaren genişlemiş olmasıyle ve her lemis parmaklarının hepsi pençeyle son bulmasıyle ayrılır. Tüm uzunluğu genel olarak 15 santimi geçmez.