Sitem
Bayan Üye
Fizik Tedavi Nedir ?
Fizik Tedavi (Fiziksel Tıp ); ısı elektrik akımları vb gibi fiziksel ajan ve tekniklerin yetersizlik ve bir dereceye kadar sakatlığın veya kas iskelet sistemi ve sinir sisteminin fonksiyonel yetersizliklerinin tanı ve tedavisinde kullanılmasıdır
Fizik Tedavi Uzmanı Kimdir ve Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlığı Nedir?
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) ya da fiziyatri geçici ya da kalıcı bir çok bozukluğa sebep olan sorunların-özellikle kas-iskelet sinir kalp damar ve sistemleri- önlenmesi teşhisi ve tedavisi üzerinde yoğunlaşan tıp branşıdır. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon tıp uzmanlık branşlarından biridir. Fizik tedavi uzmanı(fiziyatrist) fiziksel tıp ve rehabilitasyon branşında uzmanlık öğrenimi almış hekimdir. Fizik tedavi uzmanı olabilmek için 6 yıllık tıp eğitiminden sonra 5 yıllık fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimi almak gerekir. Bu uzmanlık eğitimi neredeyse tüm tıp fakültelerinde devlet ve SSK hastanelerinde verilmektedir.
FTR Tanısı (Fiziyatrik Tanı)
Diğer uzmanlık dallarından farklı olarak Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları her zaman doku düzeyinde oluşmuş ve başlangıçta hastalığın ortaya çıkmasına sebep olmuş hasarı ya da bozukluğu(impairment) iyileştirme çabasında olmayabilirler. Çünkü birincil hasar sonucu ortaya çıkan özürlülük(disability) etkisi ile kişinin yapmak istediği ya da daha önce yaptığı işleri yerine getiremediği sorununu ortadan kaldırılması (rehabilite edilmesi) gereken temel sorun olarak görürler. Bu sorunların belirlenmesi ile ortaya çıkan tanı fiziyatrik tanıdır.
Bir hastalık örneği ile bunu anlatmak gerekirse akut bel fıtığı sonucu bel ağrısı olan hastanın istirahat ve anti-ödem tedavi ile ağrısını ortadan kaldırmak gerekir. Doku hasarı düzeyindeki tanı yani bel fıtığı rehabilite edilmesi gereken sorun değildir. Bu dönem sonunda tam geçmemiş ağrı yanında kişinin mesleğini yerine getirememesi hobilerinden ve cinsel hayatından uzak kalması günlük aktivitelerde vücudunu zayıf ve dayanıksız hissetmesi rehabilite edilmesi gereken sorunlardır. Bunların kaynağı ve kas-iskelet sisteminin hangi yetersizliğinden kaynaklandığı her hastada farklıdır ve iyi bir değerlendirme ile ortaya çıkarılabilir. Bu amaca ulaşmak her hastaya özgün bir tedavi programı yaratmakla olmaktadır. Hastaların çoğunda başlangıçtaki nörolojik ortopedik ya da nöroşirürjik tanıya göre yani fiziyatrik tanı olmadan rehabilitasyon programı yaratmak mümkün olmaz. Bundan dolayı FTR uzmanına gönderilmiş hastaların beklentilerinin aksine eksisksiz bir tedavi programı ortaya çıkarabilmek için yeniden değerlendirme ve FTR uzmanının muayenesi elzem olmaktadır.
Günümüzde FTR çok yönlü bir uzmanlık dalına dönüşmüştür. FTR uzmanları yataklı rehabilitasyon merkezlerinde genel hastanelerde ve ayaktan tedavi merkezlerinde çalışmaktadırlar. Son yıllarda Türkiye'deki FTR branşı uygulamalarında ağrı tedavisi spor hekimliği omurilik yaralanmaları travmatik beyin hasarı damarsal beyin olayları ve elektromiyografi üzerinde yoğunlaşma görülmektedir.
Tıp giderek daha sofistike bir meslek olmaya devam ederken ve de tüm dünyada ortalama yaşam beklentisi artarken sağlıklı olmanın amacı yeni bir temayı da içine almıştır: yaşam kalitesi. FTR'nin amacı hastaya optimal fonksiyonu geri kazandırmak olduğu için FTR uzmanlığı bazen yaşam kalitesi mesleği olarak da adlandırılmaktadır. Fiziyatristin görevi herhangi bir hastalık ya da yaralanmadan kaynaklanan ve herhangi bir organ ya da sistemi ilgilendiren özürlüğü tedavi etmektir.
Burada belirli bir organ ya da vücut bölgesine yoğunlaşmak yerine amaç kişinin hayatının bölümlerini-medikal toplumsal duygusal ve mesleki- tekrar eski yerine koymaktır. FTR uzmanları çok sayıda travmadan kaynaklanan büyük çaplı bir sakatlanma durumundan sporcularda sakatlık önlenmesine kadar geniş ve çeşitli yelpazede tıbbi hizmet verebilirler. Ancak yine de FTR'nin temel ilgi alanları olduğu söylenebilir: beyin hasarı yanık ehabilitasyonu kalp-akciğer rehabilitasyonu yaşlı rehabilitasyonu endüstriyel rehabilitasyon manüel tıp myosafyal ağrı osteoporoz ağrı rehabilitasyonu çocuk rehabilitasyonu romatolojik rehabilitasyon omurilik hasarı spor hekimliği inme ve nörolojik hastalıklar rehabilitasyonu.
Fiziksel sorunları olan hastaları tedavi ederken fiziyatrist genellikle interdisipliner bir ekibin lideri olarak hizmet vermektedir. Bu ekip nörolog psikiyatrist ve ortopedist gibi tıp uzmanlarını ve fizyoterapist spor antrenörü konuşma terapisti mesleki danışman ve psikolog gibi hekim olmayan sağlık profesyonellerinden oluşabilmektedir.
Böyle bir çalışmanın sonucu hasta için özel olarak tasarlanmış tedavi programının uygulanmasıdır.
FTR uzmanları ağrılı bel ya da omuzdan omurilik hasarına kadar geniş bir yelpazedeki hastaları tedavi ederler. Fizik tedavi uzmanlarının hastalarını genellikle artriti tendoniti akut ya da kronik her türlü ağrısı işle ya da sporla ilgili bir sakatlanması olanlar oluşturur. Ayrıca ileri fonksiyon kayıplarına sebep olan ciddi kas iskelet sistemi sorunları da fizik tedavi uzmanları tarafından tedavi edilir. Bu durumlar doğumsal hareket bozukluğu olan bebeklerden inme sonrası hareket etmekte zorluk çeken yaşlılara kadar geniş bir yelpazedir.
Fizik Tedavi (Fiziksel Tıp ); ısı elektrik akımları vb gibi fiziksel ajan ve tekniklerin yetersizlik ve bir dereceye kadar sakatlığın veya kas iskelet sistemi ve sinir sisteminin fonksiyonel yetersizliklerinin tanı ve tedavisinde kullanılmasıdır
Fizik Tedavi Uzmanı Kimdir ve Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanlığı Nedir?
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) ya da fiziyatri geçici ya da kalıcı bir çok bozukluğa sebep olan sorunların-özellikle kas-iskelet sinir kalp damar ve sistemleri- önlenmesi teşhisi ve tedavisi üzerinde yoğunlaşan tıp branşıdır. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon tıp uzmanlık branşlarından biridir. Fizik tedavi uzmanı(fiziyatrist) fiziksel tıp ve rehabilitasyon branşında uzmanlık öğrenimi almış hekimdir. Fizik tedavi uzmanı olabilmek için 6 yıllık tıp eğitiminden sonra 5 yıllık fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimi almak gerekir. Bu uzmanlık eğitimi neredeyse tüm tıp fakültelerinde devlet ve SSK hastanelerinde verilmektedir.
FTR Tanısı (Fiziyatrik Tanı)
Diğer uzmanlık dallarından farklı olarak Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon uzmanları her zaman doku düzeyinde oluşmuş ve başlangıçta hastalığın ortaya çıkmasına sebep olmuş hasarı ya da bozukluğu(impairment) iyileştirme çabasında olmayabilirler. Çünkü birincil hasar sonucu ortaya çıkan özürlülük(disability) etkisi ile kişinin yapmak istediği ya da daha önce yaptığı işleri yerine getiremediği sorununu ortadan kaldırılması (rehabilite edilmesi) gereken temel sorun olarak görürler. Bu sorunların belirlenmesi ile ortaya çıkan tanı fiziyatrik tanıdır.
Bir hastalık örneği ile bunu anlatmak gerekirse akut bel fıtığı sonucu bel ağrısı olan hastanın istirahat ve anti-ödem tedavi ile ağrısını ortadan kaldırmak gerekir. Doku hasarı düzeyindeki tanı yani bel fıtığı rehabilite edilmesi gereken sorun değildir. Bu dönem sonunda tam geçmemiş ağrı yanında kişinin mesleğini yerine getirememesi hobilerinden ve cinsel hayatından uzak kalması günlük aktivitelerde vücudunu zayıf ve dayanıksız hissetmesi rehabilite edilmesi gereken sorunlardır. Bunların kaynağı ve kas-iskelet sisteminin hangi yetersizliğinden kaynaklandığı her hastada farklıdır ve iyi bir değerlendirme ile ortaya çıkarılabilir. Bu amaca ulaşmak her hastaya özgün bir tedavi programı yaratmakla olmaktadır. Hastaların çoğunda başlangıçtaki nörolojik ortopedik ya da nöroşirürjik tanıya göre yani fiziyatrik tanı olmadan rehabilitasyon programı yaratmak mümkün olmaz. Bundan dolayı FTR uzmanına gönderilmiş hastaların beklentilerinin aksine eksisksiz bir tedavi programı ortaya çıkarabilmek için yeniden değerlendirme ve FTR uzmanının muayenesi elzem olmaktadır.
Günümüzde FTR çok yönlü bir uzmanlık dalına dönüşmüştür. FTR uzmanları yataklı rehabilitasyon merkezlerinde genel hastanelerde ve ayaktan tedavi merkezlerinde çalışmaktadırlar. Son yıllarda Türkiye'deki FTR branşı uygulamalarında ağrı tedavisi spor hekimliği omurilik yaralanmaları travmatik beyin hasarı damarsal beyin olayları ve elektromiyografi üzerinde yoğunlaşma görülmektedir.
Tıp giderek daha sofistike bir meslek olmaya devam ederken ve de tüm dünyada ortalama yaşam beklentisi artarken sağlıklı olmanın amacı yeni bir temayı da içine almıştır: yaşam kalitesi. FTR'nin amacı hastaya optimal fonksiyonu geri kazandırmak olduğu için FTR uzmanlığı bazen yaşam kalitesi mesleği olarak da adlandırılmaktadır. Fiziyatristin görevi herhangi bir hastalık ya da yaralanmadan kaynaklanan ve herhangi bir organ ya da sistemi ilgilendiren özürlüğü tedavi etmektir.
Burada belirli bir organ ya da vücut bölgesine yoğunlaşmak yerine amaç kişinin hayatının bölümlerini-medikal toplumsal duygusal ve mesleki- tekrar eski yerine koymaktır. FTR uzmanları çok sayıda travmadan kaynaklanan büyük çaplı bir sakatlanma durumundan sporcularda sakatlık önlenmesine kadar geniş ve çeşitli yelpazede tıbbi hizmet verebilirler. Ancak yine de FTR'nin temel ilgi alanları olduğu söylenebilir: beyin hasarı yanık ehabilitasyonu kalp-akciğer rehabilitasyonu yaşlı rehabilitasyonu endüstriyel rehabilitasyon manüel tıp myosafyal ağrı osteoporoz ağrı rehabilitasyonu çocuk rehabilitasyonu romatolojik rehabilitasyon omurilik hasarı spor hekimliği inme ve nörolojik hastalıklar rehabilitasyonu.
Fiziksel sorunları olan hastaları tedavi ederken fiziyatrist genellikle interdisipliner bir ekibin lideri olarak hizmet vermektedir. Bu ekip nörolog psikiyatrist ve ortopedist gibi tıp uzmanlarını ve fizyoterapist spor antrenörü konuşma terapisti mesleki danışman ve psikolog gibi hekim olmayan sağlık profesyonellerinden oluşabilmektedir.
Böyle bir çalışmanın sonucu hasta için özel olarak tasarlanmış tedavi programının uygulanmasıdır.
FTR uzmanları ağrılı bel ya da omuzdan omurilik hasarına kadar geniş bir yelpazedeki hastaları tedavi ederler. Fizik tedavi uzmanlarının hastalarını genellikle artriti tendoniti akut ya da kronik her türlü ağrısı işle ya da sporla ilgili bir sakatlanması olanlar oluşturur. Ayrıca ileri fonksiyon kayıplarına sebep olan ciddi kas iskelet sistemi sorunları da fizik tedavi uzmanları tarafından tedavi edilir. Bu durumlar doğumsal hareket bozukluğu olan bebeklerden inme sonrası hareket etmekte zorluk çeken yaşlılara kadar geniş bir yelpazedir.
