BravehearTs
Kayıtlı Üye
Fanatizm tek taraflı görüşlere, tek taraflı bilgilere dayanmaktır. Bir şeyin sadece bir cephesini bilirseniz fanatik olursunuz. Fanatikler bilgiye, olguya ve tecrübeye dayanmazlar ve insanları buna göre değerlendirmezler. Fanatikler sadece ağızdan çıkan sözlere bakarlar. Dogmatikler de bazı kural ve kaidelere tapar, gerçekliklere bakmazlar. Bu her ikisi insanlık için en büyük tehlikelerin başında gelir. Bunlar bağlandıkları dinin, mezhebin, ideolojinin körü körüne savunucularıdır.
Ondan bir şey anlamazlar. Esasında ona inanmazlar. Kendilerine inanmaları ve güvenmeleri yoktur. Bu boşluklarını başkalarına ve kendinden olmayanlara düşmanlık göstererek kapatmaya çalışırlar:
Fanatikler ve dogmatikler çoğu zaman durumlarının farkında değillerdir. Kendilerini büyük bir davaya adanmış kimseler olarak bilir ve takdim ederler. Etraflarını şiddetle eleştirirler. Hayali düşmanlar icat ederler ve tanımadıkları adamlara düşmanlık yaparlar. Kan ve intikamla beslenirler. Onların fikrinde olmayan her kes onlara düşmandır. Onlar yok edilmeli, ortadan kaldırılmalı, kellesi uçurulmalıdır. Dini tabirle buna kara “taassup” deniyor. Taassup her alanda olabilir. Bilimin de fanatikleri vardır, dinin de, sporun da.
Tarihte fanatik ve dogmatiklerin yüzünden birçok masum adam katledilmiştir. Birçok ayaklanmalara ve isyanlara sebep olmuşlardır. Kiliselerin engizisyonlarında insanlar idam edilip yakılmıştır. Sırf bir başka inanca inandığı için Katolikler bir taşın arkasına saklanmış olan Protestanları bulup asıyorlardı. Hâlbuki her ikisi de aynı dinde idi. Sırf dünya güneşin etrafında dönüyor dediği için Galile mahkûm olmuştur. Bruno yakılmıştır. Papazların kanaatleri bir gerçeğe dayanmıyordu. Bir kitabın dogmalarına dayanıyordu. Dogmalar hayattan çıkmamıştır. Dogma zihnin soyut çıkarımlarıdır. Bir atın ağzında kaç diş vardır, bunu öğrenmek için bile insanlar Aristo’nun kitaplarında bilgi arıyorlardı.
Peygamberler, veliler, ahlakçılar, filozoflar hiçbir zaman dogma kurmadılar. Onlar gerçeklikleri tanıttılar. Onlar gerçeği algılayıp yaşadılar. Her söyledikleri içten ve canlı idi. Bir tecrübenin sonucu idi. Kitaplardan bir şey öğrenmediler. Eğer gerçeğe dayanmasalardı bu kadar insanları nasıl peşlerinden sürükleyebilirlerdi. Fakat onlardan sonra getirdikleri mesaj doktrinleştirildi. Din kurumlaştırıldı. Bilimsel ve kavramsal disiplin haline geldi. Soyut ilkeler ve akait kuralları haline geldi, hayattan uzaklaştırıldı. Böylece dinlerin o insanı diriltici nefesi yok oldu. Körü körüne inanan ve bağlanan fanatikler doğdu.
Dünyada fanatizm ve dogmatizm yok edilmedikçe insan rahat yaşayamaz. Hangi fikir ve dinde olursak olalım peşim hükümlü, dar görüşlü ve kafasız oldukça onun bize faydası olmaz. Hiçbir din, hiçbir inanç ve akide insanı iyi etmez. İnsanı yükseltmez. İnsan kendini ve inancını yükseltir. Her şeyin sahtesi ve hakikisi vardır. Her şeyin samimisi ve riyakârı vardır. Meselemiz bir inancı olup olmamak değil, o inanca karşı takındığımız tavırdır.
İnsanlar rahat değildir. İnsanlar kendi doğalarındaki güzellikleri ortaya çıkaramıyorlar. İnsanlar kendilerini sevmiyorlar. Kendilerini sevecek değerli bir iş çıkaramıyorlar. Böyle olunca da kimseyi sevemiyorlar. Dostluk, sevki, kardeşlik ve merhametin yerini insanlarda kin ve nefret duygusu alıyor. İnsanların insanlara ettiğini canavarlar yapmıyor. Dünyanın en güzel varlığı da insandır, en kötü varlığı da. Tabiatın güzel veya çirkin olması önemli değil. Dünyada iyi ve güzel insan yoksa dünya bir çöldür, yaşamaya değmez.
19 NİSAN 2010
Ondan bir şey anlamazlar. Esasında ona inanmazlar. Kendilerine inanmaları ve güvenmeleri yoktur. Bu boşluklarını başkalarına ve kendinden olmayanlara düşmanlık göstererek kapatmaya çalışırlar:
Fanatikler ve dogmatikler çoğu zaman durumlarının farkında değillerdir. Kendilerini büyük bir davaya adanmış kimseler olarak bilir ve takdim ederler. Etraflarını şiddetle eleştirirler. Hayali düşmanlar icat ederler ve tanımadıkları adamlara düşmanlık yaparlar. Kan ve intikamla beslenirler. Onların fikrinde olmayan her kes onlara düşmandır. Onlar yok edilmeli, ortadan kaldırılmalı, kellesi uçurulmalıdır. Dini tabirle buna kara “taassup” deniyor. Taassup her alanda olabilir. Bilimin de fanatikleri vardır, dinin de, sporun da.
Tarihte fanatik ve dogmatiklerin yüzünden birçok masum adam katledilmiştir. Birçok ayaklanmalara ve isyanlara sebep olmuşlardır. Kiliselerin engizisyonlarında insanlar idam edilip yakılmıştır. Sırf bir başka inanca inandığı için Katolikler bir taşın arkasına saklanmış olan Protestanları bulup asıyorlardı. Hâlbuki her ikisi de aynı dinde idi. Sırf dünya güneşin etrafında dönüyor dediği için Galile mahkûm olmuştur. Bruno yakılmıştır. Papazların kanaatleri bir gerçeğe dayanmıyordu. Bir kitabın dogmalarına dayanıyordu. Dogmalar hayattan çıkmamıştır. Dogma zihnin soyut çıkarımlarıdır. Bir atın ağzında kaç diş vardır, bunu öğrenmek için bile insanlar Aristo’nun kitaplarında bilgi arıyorlardı.
Peygamberler, veliler, ahlakçılar, filozoflar hiçbir zaman dogma kurmadılar. Onlar gerçeklikleri tanıttılar. Onlar gerçeği algılayıp yaşadılar. Her söyledikleri içten ve canlı idi. Bir tecrübenin sonucu idi. Kitaplardan bir şey öğrenmediler. Eğer gerçeğe dayanmasalardı bu kadar insanları nasıl peşlerinden sürükleyebilirlerdi. Fakat onlardan sonra getirdikleri mesaj doktrinleştirildi. Din kurumlaştırıldı. Bilimsel ve kavramsal disiplin haline geldi. Soyut ilkeler ve akait kuralları haline geldi, hayattan uzaklaştırıldı. Böylece dinlerin o insanı diriltici nefesi yok oldu. Körü körüne inanan ve bağlanan fanatikler doğdu.
Dünyada fanatizm ve dogmatizm yok edilmedikçe insan rahat yaşayamaz. Hangi fikir ve dinde olursak olalım peşim hükümlü, dar görüşlü ve kafasız oldukça onun bize faydası olmaz. Hiçbir din, hiçbir inanç ve akide insanı iyi etmez. İnsanı yükseltmez. İnsan kendini ve inancını yükseltir. Her şeyin sahtesi ve hakikisi vardır. Her şeyin samimisi ve riyakârı vardır. Meselemiz bir inancı olup olmamak değil, o inanca karşı takındığımız tavırdır.
İnsanlar rahat değildir. İnsanlar kendi doğalarındaki güzellikleri ortaya çıkaramıyorlar. İnsanlar kendilerini sevmiyorlar. Kendilerini sevecek değerli bir iş çıkaramıyorlar. Böyle olunca da kimseyi sevemiyorlar. Dostluk, sevki, kardeşlik ve merhametin yerini insanlarda kin ve nefret duygusu alıyor. İnsanların insanlara ettiğini canavarlar yapmıyor. Dünyanın en güzel varlığı da insandır, en kötü varlığı da. Tabiatın güzel veya çirkin olması önemli değil. Dünyada iyi ve güzel insan yoksa dünya bir çöldür, yaşamaya değmez.
19 NİSAN 2010