EVLILIK ÖNCESI GEREKLI SORULAR
Evlenmek isteyen esler birbirlerini görüp iman, ahlak,
takva ve fiziksel güzellik konularinda anlasma
saglayabildikleri takdirde, karsilikli olarak
konusma safhasina geçmeli, birbirlerinin düsünce ve
görüslerini almali, ayni zamanda evlilikten sonra mutlu
ve düzen dolu bir yasam sürdürebilmeleri için, varsa
sartlarini açiklamalidirlar. Biz bu sartlari, sorular halinde
getirerek yazdik. On altisi erkek tarafindan kiza, on
üçü de kiz tarafindan erkege yönelik olan bu sorular,
tamami kari-koca haklarini içeren yirmi dokuz sorudan
olusmaktadir.
ERKEGIN SORMASI GEREKEN SORULAR
Erkek tarafindan titizlikle üzerinde durulmasi gereken
sorular sunlardir:
1- Evlenmekten amaç mal ve kocanin fiziki güzelliginden
yararlanmak degil de iyi bir aile olusturup nefsi
istekleri kontrol etmek ve nesli çogaltmak olmalidir.
Sizin bu konu hakkinda görüsleriniz nelerdir?
2- Yüce Allah, Nisa süresinin 34. ayetinde ailenin
sorumlulugunu erkegin üzerine yüklemistir. Sizin görüsünüz
nedir?
3- Islam, kadinin yalnizca kocasina ait oldugunu ve
dolayisiyla yabanci erkeklerin karsisinda tamamen tesettürlü
olmasi gerektigini vurgulamaktadir. Sizin görüsünüz
nedir?
4- Kadin, kocasini, onun sevdigi isimlerle çagirmali,
yine onu karsilarken güler yüzle karsilamali; cevaplarini
sicak bir sekilde vermeli, kisacasi, kocasina karsi
davranislarinda saygili ve hosgörülü olmalidir. Düsünce
ve görüsleriniz nelerdir?
5- Yüce Allah bizi imtihan eder de, bir müddet için
issizlik ve fakirlikle denerse, tahammül edebilir misiniz?
Yi-ne fakirligimizden dolayi zengin kadinlara özenerek
haysiyet ve serefimizi düsürür müsünüz? Gerçekten
de bu kötülügü yapar misiniz?
6- Kadin, genelde evde olmali, ev islerini belli bir
düzene sokmali, disari çikmak istedigi zamanlarsa kocasindan
izin almalidir. Sizin görüsleriniz nelerdir?
7- Kadinlar, erkeklerin islerinde yeteri derecede
bilgiye sahip olamadiklarindan, kocalari tarafindan
kendileriyle mesveret edilmesini beklememelidirler.
Erkek, sadece esinin bilgi sahibi oldugu, özellikle de
çocuklarina yönelik konularda onunla mesveret etmelidir.
(Zira "Mesveret ile hareket eden dagdan asmis,
mesveretsiz hareket eden düz ovada yolunu sasmis."
168
sözü gayet meshurdur.) Düsünceniz nelerdir?
8- Kadin, kocasinin her türlü sorunlarini anlamali,
onu bu konuda yalniz birakmamalidir. Ayni sekilde koca
da esinin sorunlarina karsi böyle olmalidir. Sizin görüsünüz
nedir?
9- Kadinin hedefi, kocasinin sevgi ve rizasini kazanmak
olmali, onun mutlu olmasi için çaba göstermeli,
bu arada falcilik, üfürükçülük ve hokkabazlik gibi batil
inançlardan medet ummamalidir. Düsünceniz nedir?
10- Esler, kendi ayip ve kusurlarini, öz anne ve
babalari dahi olsa baskalarina açmamali, birbirlerine
karsi mükemmel birer sirdas olmalidirlar. Dogru buluyor
musunuz?
11- Kadin, kendi akrabalarina hürmet edip saygi
gösterdigi gibi kocasinin akraba ve yakinlarina da sevgi
ve saygi göstermelidir. Düsünceniz nelerdir?
12- Maazallah, eger kadin veya erkegin yakinlari
kiskançlik, alçaklik ve her türlü rezilliklerle arabozuculuk
yapmaya çalistiklari görülürse onlara uymamali,
kari ve koca birbirlerine destek olarak ömürlerinin sonuna
dek birlikte yasayacaklarini vurgulamalidirlar.
Hatta, bu isin failleri anne, baba ve kardes dahi olsa...
Düsünceniz nelerdir?
13- Kadinin hamile olup olmamasi ve çocuk sayisinin
ne kadar olacagi hakkinda Islam erkege daha fazla
tercih hakki tanimistir. Bu konuda sizin görüsleriniz nelerdir?
169
14- Ben de her insan gibi kadinlarin güzel ve çekici
olduguna inaniyorum. Ancak, güzelligin her isin basi
oldugundan yana da degilim. Siz ne dersiniz?
15- Kadinin ser'an ve örfen kocasina itaat etmesi
gerekir. Bu itaat yalniz kadina ait olup, gerçeklestirmedigi
takdirde vazifesini ifa etmemis sayilir. Bu gibi durumlarda
erkek, karisina nafaka da vermeyebilir. Sizin
görüsleriniz nelerdir?
16- Sizinle anlasabilir; mevcut kosullar çerçevesinde
evlenip de birbirimize es olursak, yakinlarimdan veya
yabancilardan birisi benim yanima gelerek: "Bu nasil
bir estir? Sen nasil oldu da bu kadinla evlendin, nasil
onu seçebildin?" der ve kendi görüsüne göre, senden
daha güzel, daha marifetli ve daha hünerli birkaç
kizin ismini bana söylerse ve hatta, o kizlari, benim onlarin
içerisinden birisini begenmem için yanima getirmis
olursa, kizlarin yüzüne bakmayacagim gibi, onun
beyhude ve saçma sapan sözlerini dinlemem ve ona
sunlari söylerim: "Ben esimi uygun görüp kendi istegimle
onu seçmisim. Senin fuzuli ve anlamsiz sözlerini
dinlemiyorum. Git ve cehennem atesini kendin için bedavaya
satin alma. Iyi anlasan iki mutlu yarin arasina
ayrilik kivilcimlari düsürme. Eger iki yari ayirmak isteyen
böyle bir seytan sizin de yaniniza gelir, benden daha
iyi gençlerin oldugunu söyler ve onlarin isimlerini de
teker teker size verirse, ona cevap olarak siz neler söylersiniz?
KIZIN SORMASI GEREKEN SORULAR
1- Evlenmekten amaç kadinin mal ve güzelliginden
yararlanmak degil de iyi bir aile olusturup nefsi istekleri
kontrol etmek ve nesli çogaltmak olmalidir. Sizin görüsünüz
nedir?
2- Koca, esi için yiyecek ve giyecek esyalarini temin
etmeli, hatta gücü yeterse ziynet esyalarini bile almalidir.
Kadin hastalandigi vakit onu doktora götürmeli,
maddi imkanlar elverirse ev islerinde yardimci olacak
bir hizmetçi tutmalidir. Bu hususta görüsünüz nedir?
3- Kadina ayak bagi veya bir fazlalik gözüyle bakilmamalidir.
Zira kadin, aileyi teskil eden ana elemanlardan
biridir. Islam dini, kadini Allah tarafindan kocaya
verilmis bir emanet olarak gördügünden kocanin
ona anlayisli ve sicak davranmasi gerekir. Bunu, Islam
gerekli kilmistir. Ayni sekilde Islam dini kadini erkegin,
erkegi de kadinin örtüsü olarak nitelendirmistir. Bu konuda
sizin görüsünüz nedir?
4- Beyin hanimini dövmeye hakki yoktur. Olur da
döverse dinimizce sart kosulan diyetini vermelidir. Bu
arada kadin, kocasina karsi itaatsizlik gösterir ve nefsine
uyarak ona karsi çikarsa, önce nasihat edilmelidir.
Neticesiz kaldigi takdirde ise "yalnizca kadin suçunu
anlayabilecegi miktarda" usulünce uyarilmalidir. Ne biraz
fazla ve ne de biraz eksik... Yalniz, dövme zararsiz
olmali, can yakmamalidir. Örnegin, kadinin sirtina veya
kalçasina elinin tersiyle vurarak onun suçlu oldugunu
171
anlatmaya çalisabilir. Aksi takdirde diyet ödenmelidir.
Hele daha da fena olursa (maazallah) mahkeme ile
bosanma durumu ortaya çikabilir. Görüsleriniz nelerdir?
5- Erkek de esi gibi, en azindan az bir farkla beden,
elbise, saç ve dis temizligine özen göstermelidir. Hatta
erkegin güzel kokular kullanmasi dinimizce müstehap
bilinmis, önemle üzerinde durulmustur. Siz ne dersiniz?
6- Koca, esini Islami sinirlari asmayan ve buna özen
gösterilen dügün törenlerine ve matem yerlerine
gitmekten alikoymamalidir. Zira, aksini yaparsa kadin
yikama, pisirme, temizlik vb. görevler gibi örfi vazifelerini
yerine getirmeyebilir. Bu konuda düsünce ve görüsleriniz
nelerdir?
7- Erkegin, esine olan sevgi ve muhabbetini artirmasi
için, eve girerken veya evden çikarken görüsme
ve vedalasmasi dinimizce müstehap kilinmistir. Ne
dersiniz?
8- Hz. Ali (a.s)'in ev islerinde mübarek esleri Hz.
Fati-ma (s.a)'ya yardim ettikleri gibi, kocanin esine yardim
etmesi iyi olacaktir. Siz ne dersiniz?
9- Islam, pisirilecek yemegin çesidini seçmede erkege
öncelik tanimistir. Fakat erkek, esinin durumunu
göz önünde bulundurarak bu hakki ona verebilir. Sizin
görüsleriniz nelerdir?
10- Erkek, esi hata yaptiginda ona öfkeyle bagirmamali,
hatasini affetmelidir. Sizin görüsleriniz nelerdir?
11- Kadinin ev içerisinde olsun, disarida olsun
çalisarak helal para kazanmasi (dolayisiyla aile
bütçesine katkida bulunmasi) hakkindaki görüsleriniz
nele1rd2i-r ?Y alniz yolculuga çikan kocanin, eve dönerken
ucuz veya az da olsa esi ve çocuklarina hediye getirmesi
dinimizce müstehap kilinmistir. Dini bayram ve
törenlerde de böyledir. Bu konuda sizin görüsleriniz nelerdir?
13- Erkek, kadina karsi süpheli olmamali, böyle
davranmamalidir. Dolayisiyla fitnecilerin sözlerine inanmamali,
anne ve baba dahi olsa onlara uymamali,
sözlerine kulak asmamalidir.
Gerçi insan anne ve babasina saygili davranmalidir
ancak, bunlar cahilliklerinden dolayi asilsiz veya yanilgidan
kaynaklanan yanlis seyler anlatirlarsa, iste o
zaman iddia ettikleri bu seyin yanlis oldugunu açiklamali,
onlara inanmamalidir. Siz ne dersiniz?
Evlenmek isteyen esler birbirlerini görüp iman, ahlak,
takva ve fiziksel güzellik konularinda anlasma
saglayabildikleri takdirde, karsilikli olarak
konusma safhasina geçmeli, birbirlerinin düsünce ve
görüslerini almali, ayni zamanda evlilikten sonra mutlu
ve düzen dolu bir yasam sürdürebilmeleri için, varsa
sartlarini açiklamalidirlar. Biz bu sartlari, sorular halinde
getirerek yazdik. On altisi erkek tarafindan kiza, on
üçü de kiz tarafindan erkege yönelik olan bu sorular,
tamami kari-koca haklarini içeren yirmi dokuz sorudan
olusmaktadir.
ERKEGIN SORMASI GEREKEN SORULAR
Erkek tarafindan titizlikle üzerinde durulmasi gereken
sorular sunlardir:
1- Evlenmekten amaç mal ve kocanin fiziki güzelliginden
yararlanmak degil de iyi bir aile olusturup nefsi
istekleri kontrol etmek ve nesli çogaltmak olmalidir.
Sizin bu konu hakkinda görüsleriniz nelerdir?
2- Yüce Allah, Nisa süresinin 34. ayetinde ailenin
sorumlulugunu erkegin üzerine yüklemistir. Sizin görüsünüz
nedir?
3- Islam, kadinin yalnizca kocasina ait oldugunu ve
dolayisiyla yabanci erkeklerin karsisinda tamamen tesettürlü
olmasi gerektigini vurgulamaktadir. Sizin görüsünüz
nedir?
4- Kadin, kocasini, onun sevdigi isimlerle çagirmali,
yine onu karsilarken güler yüzle karsilamali; cevaplarini
sicak bir sekilde vermeli, kisacasi, kocasina karsi
davranislarinda saygili ve hosgörülü olmalidir. Düsünce
ve görüsleriniz nelerdir?
5- Yüce Allah bizi imtihan eder de, bir müddet için
issizlik ve fakirlikle denerse, tahammül edebilir misiniz?
Yi-ne fakirligimizden dolayi zengin kadinlara özenerek
haysiyet ve serefimizi düsürür müsünüz? Gerçekten
de bu kötülügü yapar misiniz?
6- Kadin, genelde evde olmali, ev islerini belli bir
düzene sokmali, disari çikmak istedigi zamanlarsa kocasindan
izin almalidir. Sizin görüsleriniz nelerdir?
7- Kadinlar, erkeklerin islerinde yeteri derecede
bilgiye sahip olamadiklarindan, kocalari tarafindan
kendileriyle mesveret edilmesini beklememelidirler.
Erkek, sadece esinin bilgi sahibi oldugu, özellikle de
çocuklarina yönelik konularda onunla mesveret etmelidir.
(Zira "Mesveret ile hareket eden dagdan asmis,
mesveretsiz hareket eden düz ovada yolunu sasmis."
168
sözü gayet meshurdur.) Düsünceniz nelerdir?
8- Kadin, kocasinin her türlü sorunlarini anlamali,
onu bu konuda yalniz birakmamalidir. Ayni sekilde koca
da esinin sorunlarina karsi böyle olmalidir. Sizin görüsünüz
nedir?
9- Kadinin hedefi, kocasinin sevgi ve rizasini kazanmak
olmali, onun mutlu olmasi için çaba göstermeli,
bu arada falcilik, üfürükçülük ve hokkabazlik gibi batil
inançlardan medet ummamalidir. Düsünceniz nedir?
10- Esler, kendi ayip ve kusurlarini, öz anne ve
babalari dahi olsa baskalarina açmamali, birbirlerine
karsi mükemmel birer sirdas olmalidirlar. Dogru buluyor
musunuz?
11- Kadin, kendi akrabalarina hürmet edip saygi
gösterdigi gibi kocasinin akraba ve yakinlarina da sevgi
ve saygi göstermelidir. Düsünceniz nelerdir?
12- Maazallah, eger kadin veya erkegin yakinlari
kiskançlik, alçaklik ve her türlü rezilliklerle arabozuculuk
yapmaya çalistiklari görülürse onlara uymamali,
kari ve koca birbirlerine destek olarak ömürlerinin sonuna
dek birlikte yasayacaklarini vurgulamalidirlar.
Hatta, bu isin failleri anne, baba ve kardes dahi olsa...
Düsünceniz nelerdir?
13- Kadinin hamile olup olmamasi ve çocuk sayisinin
ne kadar olacagi hakkinda Islam erkege daha fazla
tercih hakki tanimistir. Bu konuda sizin görüsleriniz nelerdir?
169
14- Ben de her insan gibi kadinlarin güzel ve çekici
olduguna inaniyorum. Ancak, güzelligin her isin basi
oldugundan yana da degilim. Siz ne dersiniz?
15- Kadinin ser'an ve örfen kocasina itaat etmesi
gerekir. Bu itaat yalniz kadina ait olup, gerçeklestirmedigi
takdirde vazifesini ifa etmemis sayilir. Bu gibi durumlarda
erkek, karisina nafaka da vermeyebilir. Sizin
görüsleriniz nelerdir?
16- Sizinle anlasabilir; mevcut kosullar çerçevesinde
evlenip de birbirimize es olursak, yakinlarimdan veya
yabancilardan birisi benim yanima gelerek: "Bu nasil
bir estir? Sen nasil oldu da bu kadinla evlendin, nasil
onu seçebildin?" der ve kendi görüsüne göre, senden
daha güzel, daha marifetli ve daha hünerli birkaç
kizin ismini bana söylerse ve hatta, o kizlari, benim onlarin
içerisinden birisini begenmem için yanima getirmis
olursa, kizlarin yüzüne bakmayacagim gibi, onun
beyhude ve saçma sapan sözlerini dinlemem ve ona
sunlari söylerim: "Ben esimi uygun görüp kendi istegimle
onu seçmisim. Senin fuzuli ve anlamsiz sözlerini
dinlemiyorum. Git ve cehennem atesini kendin için bedavaya
satin alma. Iyi anlasan iki mutlu yarin arasina
ayrilik kivilcimlari düsürme. Eger iki yari ayirmak isteyen
böyle bir seytan sizin de yaniniza gelir, benden daha
iyi gençlerin oldugunu söyler ve onlarin isimlerini de
teker teker size verirse, ona cevap olarak siz neler söylersiniz?
KIZIN SORMASI GEREKEN SORULAR
1- Evlenmekten amaç kadinin mal ve güzelliginden
yararlanmak degil de iyi bir aile olusturup nefsi istekleri
kontrol etmek ve nesli çogaltmak olmalidir. Sizin görüsünüz
nedir?
2- Koca, esi için yiyecek ve giyecek esyalarini temin
etmeli, hatta gücü yeterse ziynet esyalarini bile almalidir.
Kadin hastalandigi vakit onu doktora götürmeli,
maddi imkanlar elverirse ev islerinde yardimci olacak
bir hizmetçi tutmalidir. Bu hususta görüsünüz nedir?
3- Kadina ayak bagi veya bir fazlalik gözüyle bakilmamalidir.
Zira kadin, aileyi teskil eden ana elemanlardan
biridir. Islam dini, kadini Allah tarafindan kocaya
verilmis bir emanet olarak gördügünden kocanin
ona anlayisli ve sicak davranmasi gerekir. Bunu, Islam
gerekli kilmistir. Ayni sekilde Islam dini kadini erkegin,
erkegi de kadinin örtüsü olarak nitelendirmistir. Bu konuda
sizin görüsünüz nedir?
4- Beyin hanimini dövmeye hakki yoktur. Olur da
döverse dinimizce sart kosulan diyetini vermelidir. Bu
arada kadin, kocasina karsi itaatsizlik gösterir ve nefsine
uyarak ona karsi çikarsa, önce nasihat edilmelidir.
Neticesiz kaldigi takdirde ise "yalnizca kadin suçunu
anlayabilecegi miktarda" usulünce uyarilmalidir. Ne biraz
fazla ve ne de biraz eksik... Yalniz, dövme zararsiz
olmali, can yakmamalidir. Örnegin, kadinin sirtina veya
kalçasina elinin tersiyle vurarak onun suçlu oldugunu
171
anlatmaya çalisabilir. Aksi takdirde diyet ödenmelidir.
Hele daha da fena olursa (maazallah) mahkeme ile
bosanma durumu ortaya çikabilir. Görüsleriniz nelerdir?
5- Erkek de esi gibi, en azindan az bir farkla beden,
elbise, saç ve dis temizligine özen göstermelidir. Hatta
erkegin güzel kokular kullanmasi dinimizce müstehap
bilinmis, önemle üzerinde durulmustur. Siz ne dersiniz?
6- Koca, esini Islami sinirlari asmayan ve buna özen
gösterilen dügün törenlerine ve matem yerlerine
gitmekten alikoymamalidir. Zira, aksini yaparsa kadin
yikama, pisirme, temizlik vb. görevler gibi örfi vazifelerini
yerine getirmeyebilir. Bu konuda düsünce ve görüsleriniz
nelerdir?
7- Erkegin, esine olan sevgi ve muhabbetini artirmasi
için, eve girerken veya evden çikarken görüsme
ve vedalasmasi dinimizce müstehap kilinmistir. Ne
dersiniz?
8- Hz. Ali (a.s)'in ev islerinde mübarek esleri Hz.
Fati-ma (s.a)'ya yardim ettikleri gibi, kocanin esine yardim
etmesi iyi olacaktir. Siz ne dersiniz?
9- Islam, pisirilecek yemegin çesidini seçmede erkege
öncelik tanimistir. Fakat erkek, esinin durumunu
göz önünde bulundurarak bu hakki ona verebilir. Sizin
görüsleriniz nelerdir?
10- Erkek, esi hata yaptiginda ona öfkeyle bagirmamali,
hatasini affetmelidir. Sizin görüsleriniz nelerdir?
11- Kadinin ev içerisinde olsun, disarida olsun
çalisarak helal para kazanmasi (dolayisiyla aile
bütçesine katkida bulunmasi) hakkindaki görüsleriniz
nele1rd2i-r ?Y alniz yolculuga çikan kocanin, eve dönerken
ucuz veya az da olsa esi ve çocuklarina hediye getirmesi
dinimizce müstehap kilinmistir. Dini bayram ve
törenlerde de böyledir. Bu konuda sizin görüsleriniz nelerdir?
13- Erkek, kadina karsi süpheli olmamali, böyle
davranmamalidir. Dolayisiyla fitnecilerin sözlerine inanmamali,
anne ve baba dahi olsa onlara uymamali,
sözlerine kulak asmamalidir.
Gerçi insan anne ve babasina saygili davranmalidir
ancak, bunlar cahilliklerinden dolayi asilsiz veya yanilgidan
kaynaklanan yanlis seyler anlatirlarsa, iste o
zaman iddia ettikleri bu seyin yanlis oldugunu açiklamali,
onlara inanmamalidir. Siz ne dersiniz?
