sensiz olmaz
Kayıtlı Üye
Erime ve Donma Sıcaklığı
Erime ısısı
Katı bir maddenin 1 gramının erimesi için maddeye verilmesi gereken ısıya maddenin erime ısısı denir. Le ile gösterilir. Maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi cal/g dır.
Donma ısısı
Sıvı bir maddenin 1 gramının donması için vermesi gereken ısıya donma ısısı denir.
Bir madde için;
Erime ısısı = Donma ısısı
Erime ve donma sırasında sıcaklık değişmediğinden m kütleli cismi eritmek ya da dondurmak için maddeye verilecek ya da maddeden alınacak ısı miktarı Q ise,
Q = m.Le dır.
m: Maddenin kütlesi
Le: Erime ısısı
Erime ve Donma Sıcaklığına Etki Eden Faktörler
1. Basıncın Etkisi
Sıcaklık arttığında hacmi azalan maddeler erime sırasında hacmi azalan maddelerdir. Basınç maddenin hacmini azaltıcı bir etki gösterdiği için erimeyi kolaylaştırır. Örneğin; 10°C de eriyen bir madde 4°C eriyebilir. Ya da 0°C de eriyen bir madde 2°C sıcaklıkta eriyebilir.
2. Safsızlığın Etkisi
- Katı maddenin sıvı hale geçmeye başladığı sıcaklığa erime sıcaklığı, sıvı haldeki maddenin katı hale geçmeye başladığı sıcaklığa donma sıcaklığı denir. Maddeler için ayırt edici özelliktir.
- Bir madde için;
- Erime sıcaklığı = Donma sıcaklığı
Erime ısısı
Katı bir maddenin 1 gramının erimesi için maddeye verilmesi gereken ısıya maddenin erime ısısı denir. Le ile gösterilir. Maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi cal/g dır.
Donma ısısı
Sıvı bir maddenin 1 gramının donması için vermesi gereken ısıya donma ısısı denir.
Bir madde için;
Erime ısısı = Donma ısısı
Erime ve donma sırasında sıcaklık değişmediğinden m kütleli cismi eritmek ya da dondurmak için maddeye verilecek ya da maddeden alınacak ısı miktarı Q ise,
Q = m.Le dır.
m: Maddenin kütlesi
Le: Erime ısısı
Erime ve Donma Sıcaklığına Etki Eden Faktörler
1. Basıncın Etkisi
- Basıncın maddeleri sıkıştıran bir etkisi vardır.
- Maddelerin sıcaklığı arttığında genel olarak hacimleri artar.
- İstisna olarak bazı sıcaklık değerleri arasında ısıtılırken hacmi azalabilen üç madde vardır. Bunlar su, antimon ve bizmut dur.
- Katının sıvı hale geçmesi için moleküllerinin birbirinden uzaklaşması gereklidir. Sıcaklık arttığında hacmi artan maddelerde basıncın artması moleküllerin birbirinden uzaklaşmalarını engelleyecek bir etki gösterdiğinden basıncın artması erimeyi zorlaştırır. Örneğin; 3°C de eriyen madde 6°C de eriyebilir. Ya da 5°C de eriyen bir madde 1 °C de eriyebilir.
Sıcaklık arttığında hacmi azalan maddeler erime sırasında hacmi azalan maddelerdir. Basınç maddenin hacmini azaltıcı bir etki gösterdiği için erimeyi kolaylaştırır. Örneğin; 10°C de eriyen bir madde 4°C eriyebilir. Ya da 0°C de eriyen bir madde 2°C sıcaklıkta eriyebilir.
2. Safsızlığın Etkisi
- Saf bir sıvının içine tuz veya şeker gibi yabancı madde katarak saşık derecesini azaltırsak sıvının erime ve donma sıcaklığını değiştiririz.
- Suyun içine tuz atılırsa donma sıcaklığı 0°C yerine, 0°C nin altına iner.
- Kışın yollara tuz atılması sıfırın altındaki sıcaklıklarda suyun donmadan sıvı halde kalması içindir.
- Arabaların radyotörlerindeki suyun donmaması içinde antifiriz denilen katkılar kullanılır.