Son yıllarda obezite hızında büyük artış gözlenmektedir. Yanlış beslenme alışkanlıkları sonucunda yeme bozuklarının görülme sıklığı artmaktadır. Özellikle adölesan döneminde yanlış beslenme alışkanlıkları yetişkin dönemde ciddi sağlık problemlerine sebep olmaktadır. Kızlarda 12, erkekler de 10 yaşında başlayıp 18-20 yaşına kadar devam eden adölesan dönemi psikolojik, fiziksel, bedensel gelişimin en fazla yaşandığı dönemdir. Bu dönemde gelişim hızı yüksektir. Gelişim hızının yüksek olması enerji ve besin öğeleri ihtiyacının da bu dönem de artış göstermesine sebep olur. Bu dönemde gelişim ve sağlıklı yaşam için tüm besin gruplarını içeren yeterli ve dengeli bir beslenme düzeni önemlidir.Özellikle kızlarda yağ dokusu gelişimi erkeklere göre daha fazladır bu durum kızları psikolojik olarak etkilemektedir.
Bu dönemde yeme bozukluklarının sebebi;
Ev dışında hazır besinlerin fazla miktarda tüketilmesi
·Yetersiz beslenme bilgisi
·Vücut değişimine tepki gösterme, utanma.
·Annenin kız çocukları üzerinde beden ölçüleri konusunda ısrarları, yanlış yönlendirmeleri
·Psikolojik gelişimde besin reddi veya aşırı yeme isteği
·Öğün atlama
·Medyadan etkilenme
·Genetik faktörler
·Hareket azlığı
·Çocukluk döneminde yanlış beslenme
Okulda kantinlerin ve yemek mönülerinin denetlenmemesi
·Metabolizma hızını etkileyen metabolik hastalıklar.
YaYanlış beslenme alışkanlıkları sonucunda;
·
Obezite
Zayıflık, bulimia, anoraksia
Anemi
Guatr
Diş/ diş eti bozuklukları
Kemik hastalıklar
Kızlarda menstirasyon bozuklukları
Nedenlerden dolayı obezite görülme sıklığı artmaktadır.
Obezitenin tedavisinde mutlaka obezitenin nedeni doktor tarafından araştırılmalıdır, sonuçlar değerlendirilmeli, metabolik bir sağlık problemi varsa tedavi edilmelidir. Gelişim döneminde olduklarından dolayı genel diyetler, gazetede yayınlanan diyetler, annesinin veya yakınının yaptığı diyetler uygulanmamalı, diyetisyen kontrolünde zayıflama sağlanmalıdır. Nerede hata yapıldığı, hangi besinleri fazla yediği, fiziksel aktivite durumu tespit edilmeli, kilo alımının nedeni bulunarak buna yönelik tedavi süreci takip edilmelidir. Özellikle diyet yapmaması gerektiği sağlıklı beslenmesi sonucunda boy uzaması devam ettiğinden sağlıklı bir şekilde zayıflayacağı anlatılmalı, örnekler verilerek besin grupları açıklanmalı, zayıflamanın kısa süreli, düşük kalorili diyet yaparak değil, yaşam boyu sağlıklı ve dengeli beslenerek devam etmesi gerektiği anlatılmalıdır. Sağlıklı olabilmesi için hangi besinleri ne kadar yemesi gerektiğini bilmelidir, yasak kelimesi kullanılmamalı, psikolojik baskı yapılmamalı, besin seçimlerini ve kendi beslenme programının sorumluluğu kendine bırakılmalıdır. Çok düşük kalorili diyetler uygulanmamalı ve zayıflama ilaçları kesinlikle kullanılmamalıdır.hazır besin tüketimi sınırlandırılmalı, yağ alımı azaltılmalı, meyve, sebze tüketimi arttırılmalıdır. Yemek sevdiği besinlerin sunumunu güzel hale getirerek sağlıklı bir şekilde hazırlanmalıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir hususta bu yaşlarda anne ve baba örnek alınmaktadır. Eğer ebeveynlerde obezite varsa çocuğa zayıflamalısın denmesi sonuç alınmasında etkili olmayacaktır veya ebeveynler tatlı yerken senin diyetinde yok yememelisin demeleri de tedavi sonucunu olumsuz etkilemektedir. Burada dikkat edilecek nokta ebeveynlerin destek olmasıdır, psikolojik baskı yapılmamalıdır.
Bu dönemde yapılan yanlış diyetlerin sağlığa zararları,
* Kemik/ diş gelişiminde bozukluklar
* Halsizlik, yorgunlu
* Büyüme ve gelişmenin yavaşlaması
* Boy uzamasının durması
* Vitamin-mineral yetersizlikleri
* Kızlarda regl düzensizlikleri
* Bağışıklık sisteminde bozulmalar, sık hastalıklar
* Psikolojik bozukluklar
* Anemi
* Safra kesesi, böbrek bozuklukları, diabet gibi yetişkinlikte hastalıklara yakalanma riskinin artması
Bu dönemde yeme bozukluklarının sebebi;
Ev dışında hazır besinlerin fazla miktarda tüketilmesi
·Yetersiz beslenme bilgisi
·Vücut değişimine tepki gösterme, utanma.
·Annenin kız çocukları üzerinde beden ölçüleri konusunda ısrarları, yanlış yönlendirmeleri
·Psikolojik gelişimde besin reddi veya aşırı yeme isteği
·Öğün atlama
·Medyadan etkilenme
·Genetik faktörler
·Hareket azlığı
·Çocukluk döneminde yanlış beslenme
Okulda kantinlerin ve yemek mönülerinin denetlenmemesi
·Metabolizma hızını etkileyen metabolik hastalıklar.
YaYanlış beslenme alışkanlıkları sonucunda;
·
Obezite
Zayıflık, bulimia, anoraksia
Anemi
Guatr
Diş/ diş eti bozuklukları
Kemik hastalıklar
Kızlarda menstirasyon bozuklukları
Nedenlerden dolayı obezite görülme sıklığı artmaktadır.
Obezitenin tedavisinde mutlaka obezitenin nedeni doktor tarafından araştırılmalıdır, sonuçlar değerlendirilmeli, metabolik bir sağlık problemi varsa tedavi edilmelidir. Gelişim döneminde olduklarından dolayı genel diyetler, gazetede yayınlanan diyetler, annesinin veya yakınının yaptığı diyetler uygulanmamalı, diyetisyen kontrolünde zayıflama sağlanmalıdır. Nerede hata yapıldığı, hangi besinleri fazla yediği, fiziksel aktivite durumu tespit edilmeli, kilo alımının nedeni bulunarak buna yönelik tedavi süreci takip edilmelidir. Özellikle diyet yapmaması gerektiği sağlıklı beslenmesi sonucunda boy uzaması devam ettiğinden sağlıklı bir şekilde zayıflayacağı anlatılmalı, örnekler verilerek besin grupları açıklanmalı, zayıflamanın kısa süreli, düşük kalorili diyet yaparak değil, yaşam boyu sağlıklı ve dengeli beslenerek devam etmesi gerektiği anlatılmalıdır. Sağlıklı olabilmesi için hangi besinleri ne kadar yemesi gerektiğini bilmelidir, yasak kelimesi kullanılmamalı, psikolojik baskı yapılmamalı, besin seçimlerini ve kendi beslenme programının sorumluluğu kendine bırakılmalıdır. Çok düşük kalorili diyetler uygulanmamalı ve zayıflama ilaçları kesinlikle kullanılmamalıdır.hazır besin tüketimi sınırlandırılmalı, yağ alımı azaltılmalı, meyve, sebze tüketimi arttırılmalıdır. Yemek sevdiği besinlerin sunumunu güzel hale getirerek sağlıklı bir şekilde hazırlanmalıdır.
Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir hususta bu yaşlarda anne ve baba örnek alınmaktadır. Eğer ebeveynlerde obezite varsa çocuğa zayıflamalısın denmesi sonuç alınmasında etkili olmayacaktır veya ebeveynler tatlı yerken senin diyetinde yok yememelisin demeleri de tedavi sonucunu olumsuz etkilemektedir. Burada dikkat edilecek nokta ebeveynlerin destek olmasıdır, psikolojik baskı yapılmamalıdır.
Bu dönemde yapılan yanlış diyetlerin sağlığa zararları,
* Kemik/ diş gelişiminde bozukluklar
* Halsizlik, yorgunlu
* Büyüme ve gelişmenin yavaşlaması
* Boy uzamasının durması
* Vitamin-mineral yetersizlikleri
* Kızlarda regl düzensizlikleri
* Bağışıklık sisteminde bozulmalar, sık hastalıklar
* Psikolojik bozukluklar
* Anemi
* Safra kesesi, böbrek bozuklukları, diabet gibi yetişkinlikte hastalıklara yakalanma riskinin artması