Deccâl Nedir?
Sözlükte, bir şeyi örtmek, yaldızlamak veya boyamak manasındaki decl kökünden türemiş bir sıfat olup, çok yalancı, aldatıcı, hilekâr demektir
Kavram olarak deccâl, ahir zamanda ortaya çıkıp, göstereceği olaganüstü yeteneklerle insanları dalâlete sürükleyeceği kabul edilen kişidir
Deccâl ile ilgili Kuranda her hangi bir bilgi yoktur Deccâl ve onun faaliyetleriyle ilgili bilgiler hadislerde bulunmaktadır Daha çok ta mesih deccâl- yalancı mesih olarak geçmektedir
Deccâl inancı eski dinlerde olduğu gibi yahudilikte ve hırıstiyanlıkta da vardır Bozulmuş Tevrat ve İncilde deccâl ile ilgili verilen bilgilere bakılırsa İslâmdaki deccâl inancının onlardan etkilenmiş olabileceği akla gelmektedir
Ancak bir çok meşhur hadis kitabında deccâl ile ilgili pek çok hadis yer almaktadır
Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki:
Şüphesiz on alamet ortaya çıkmadıkça kıyamet kopmayacaktır: Doğuda, Batıda ve Arap yarımadasında bir yerin batması, dumanın çıkması, deccâl, dabbetül arz, ye cüc ve mecüc, güneşin battığı yerden doğması ve Yemende bir ateşin çıkarak insanları toplanacakları yere (haşr yerine) sürmesi (Müslim, Fiten/13, Hadis no: 2901, 4/2225 Ebu Davud, Melâhim/hadis no: 4311, 4/114 İbni Mace, Fiten/25, Hadis no: 4041ve 4055, 2/1341)
b-Deccâlin Özellikleri:
Hadislerde geniş bir şekilde deccâlin özelliklerinden ve yapacağı işlerden bahsedilir Buna göre deccal bir insandır ve olaganüstü yetenekleri vardır
Rüzgâr gibi hızlıdır Yağmur yağdırıp, bitkileri yeşertebilecek Yanında su ve ateş bulunacak Fakat gerçekte onun suyu ateş, ateşi de sudur Bir gözü kördür ve patlamış üzüm gibidir Alnında kafir yazılıdır Genç bir kimsedir, esmer ve parlak tenlidir Kısa boylu olmasına rağmen heybetlidir
Ahir zamanda doğudan gelecek ve müslümanların oturduğu şehirlerin birinde ortaya çıkacak Bir çok yeri dolaşacak ama Mekke, Medine ve Mescid-i Aksaya giremeyecek Önce peygamberlik sonra ilâhlık davasına kalkışacak, karşı gelenleri cehennem adını verdiği yere atacak Ama aslında onun cehennemi cennet gibi, cenneti ise cehennem gibidir Bir rivâyete göre Hz İsa tarafından Şam yakınlarında öldürülecek (Müslim, Fiten/20, Hadis no: 2932-2937, 4/2247 Buharí, Fiten/26-27, 9/74-76)
Bütün peygamberlerin ümmetlerini deccâl fitnesine karşı uyardıklarını, Peygamberimizin de dualarında sık sık deccâl fitnesinden Allaha sığındığını bildiren hadisler bulunmaktadır
Rasûlüllah (sav) buyurdu ki:
Hiç bir peygamber yoktur ki, ümmetini yalancı köre (deccâla) karşı uyarmamış olsun Dikkat edin o kördür İki kaşının arasında kafir yazılıdır (Müslim, Fiten/20, Hadis no: 2933, 4/2248 Tirmizí, Fiten/62, Hadis no: 2245, 4/516 Buharí, nak İbni Kesir, el-Mesihud Deccâl, s: 42 S Havva, H İslâm Akaidi, 9/366)
Hadislerden anlaşıldığına göre deccâl bir insandır Çıkacak yeri ve zamanı tâm net değildir Hatta bir rivâyete göre otuz kadar deccâl çıkacaktır (Müslim, Fiten/18, Hadis no: 2923, 4/2240 Buhari, Fiten/25, 9/74 Bazı rivâyetlerde ise yetmiş kadar deccâl çıkacağı ifade ediliyor Bak İbni Kesir, el-Mesihud Deccâl, s 35)
Deccâl hakkında rivâyet edilen hadislerdeki çelişkiler bu konuda İslâm alimlerinin farklı yorumlar yapmalarına sebep olmuştur Kimilerine göre bu çelişkiler giderilebilecek şeylerdir Onlara göre deccâl ahir zamanda ortaya çıkacaktır Kimileri birden çok deccâlin çıkacağını, Hz Ali zamanında ortaya çıkan bir kimsenin ilk deccâllerden olduğunu, firavun ve nemrut gibi inkârcıların ve onlara benzeyelerin deccâl olabileceğini, onun muhtemelen Doğudan çıkacağını, onun yanındaki bir günün kırk gün olması; onunla geçecek günlerin zor olması anl----- geldiğini ileri sürdüler Kimileri deccâlin göstereceği olağanüstü olayların bir aldatmaca olduğunu, deccâlin şer ve bozgunculuğun, hurâfe, yalancılık ve kötülüklerin sembolü olduğunu söylemişlerdir Kimileri de deccâli, insanlığa zararlı inkârcı akımlarla yorumlamışlar Kimileri göre de deccâl, küfrü ve inkârı yayan herkestir
Bazı araştırmacılara göre deccâlle ilgili rivâyetlerin çoğu zayıf ve birbiriyle çelişkili, hatta Peygamberimizin söylemesinin imkanı olmayan gerçek dışı rivâyetlerdir Bir çoğu ahad haber (tek kanalla gelen rivâyet) olduğu için akaidde delil olamazlar Dolaysıyla deccâl bir akaid konusu değildir (Y K Çağdaş Tefsiri, 8/88-90)
Ancak bütün akaid kitaplarında deccâlin çıkmasının hak olduğu yer almakta, bu konudaki rivâyetler bir yekûn tutmaktadır (Hafız İbni Kesir, Deccâlle ilgili olan 185 rivâyeti el-Bidaye ven Nihaye isimli eserinde bir araya topladı ve hepsini ayrı ayrı değerlendirdi Eşref b Abdulmaksûd b Abdurrahim de bu rivâyetleri el-Mesihud Deccâl adıyla Mısırda ayrı bir kitap olarak yayınladı Deccâlle ilgili rivâyetler için ayrıca bak S Havva, H İslâm Akaidi, 9/345-415)
Deccâl hakkındaki rivâyetlerden anlaşılması gereken önemli bir nokta şurasıdır: Deccâl, yeryüzünde inkârcılığı yaymaya çalışan, kutsal değerlerle savaşan, şer işleri yürüten kişi ve onların yürüttükleri çalışmalardır Bu çalışmaların her devirde değişik temsilcileri olmustur Deccal, olağanüstü bir kişilik olmaktan çok, her devirde şer olan şeyleri temsil eden bir tiptir Böyle bir tipin olması hem akıl yönünden mümkündür, hem de müslümanlar için bir imtihan sebebidir Müminler, kendilerini şerre çağıran, İslâm dışı şeyleri İslâmí kılıfla sunmaya çalışan bozguncu kimseleri tanımak ve onların kurduğu düzenlere karşı uyanık olmak zorundadırlar Deccâl tipli kişi ve kuruluşların sunacağı su ve ateşe dikkat etmek gerekir Zaten müminler deccâli ve onun zararlı faaliyetlerini iman ferasetiyle bilirler, deccâl tiplileri iyi tanırlar ve onlarla mücadele ederler
Türkiyede yakın tarihte ve günümüzde İslâmí değerlere karşı mücadele veren, İslâmí hükümleri yürürlükten kaldırmış, güç ve iktidar sahiplerine halkın deccâl demesi oldukça anlamlıdır
Şurası bir gerçektir ki, tarih boyunca ve günümüzde Hakka karşı çıkanlar olmuştur ve olacaktır Hakka karşı çıkanlar da her zaman fesadı yayan, şer işleri artıran, zulme sebep olan tiplerdir
Bunlar arasında halkı çok kolay kandıran, bir takım numaralar yapan, onları etkileyen yalancı ve sahtekâr deccâl tipleridir Onlar, halkın karşısına hiç bir zaman asıl yüzleriyle çıkmazlar Halka yalan vaadlerde bulunurlar, onlara mutluluk söz verirler ama mutsuzluğu getirirler İnsanlara su sunduklarını iddia ederler ama, sundukları ateşten başka bir şey değildir Onlar Allahın hidâyetini kötü gösterirler, halbuki ilâhí davet su gibi insanlara hayat kaynağı olmaktadır Kendilerinde olağanüstü marifetler olduğuna kitleleri inandırırlar Çünkü onların nefislerine hitap ederler, gerekirse onları çeşitli yöntemlerle ikna ederler İkna olmayanları ise sindirirler Ancak onların olağanüstü marifetleri yoktur Usta göz boyacı (sihirbaz gibi) oldukları için iyi numara çekerler ve kitleler de onlara rahatlıkla kanarlar
Günümüzdeki maddeci, çıkarcı, nefislere hitap eden, bencil ve dalâlet olan hayat anlayışını insanlara kabul ettirenleri, kendilerini üstün, başkalarını geri sayanları, kitleleri en usta numara, felsefe ve bilimsel yalanlarla güden ve sömürenleri, bütün güçlerini Allahın davetine karşı kullananları, insanları fikren iğdiş edip kendi sistemlerinin kulu ve kölesi yapanları deccâller sınıfına koymak yanlış olmaz
Hadislerde yer alan çelişkili rivâyetler, adeta masal havasına büründürülerek anlatılanlar; ya zayıf rivâyetler, ya ravilerin yanılarak yaptıkları ilaveler, ya da kendi görüşleri olabilir Bu nedenle bu konuda dikkatli olup, her rivâyeti bir akaid konusu olarak almamak gerektiği gibi, rivâyetlerdeki zayıflıklara bakıp ta hepsini toptan reddetmemek te gerekir
Deccâl olayı belki de batılın ve küfrün azılı önderlerini (imamlarını) bir nitelemedir, onların kötülüklerine ve insanları kandırma konusundaki numaralarına, onların sapıklıklarına bir dikkat çekmedir Müslümanları bu gibi kötü kişilere ve kötülük odaklarına karşı uyanık olmaya, yeri ve zamanı gelince de onlarla mücadele etmeye bir çağrıdır
Bütün deccâl işlerinden ve deccâl tipli kimselerin şerrinden Allaha sığınırız
(Deccâlle ilgili olarak Zeki Sarıtoprakın hazırladığı , İslâma ve Diğer Dinlere Göre Deccâl isimli çalışmaya ulaşamadığızı belirtelim)
Sözlükte, bir şeyi örtmek, yaldızlamak veya boyamak manasındaki decl kökünden türemiş bir sıfat olup, çok yalancı, aldatıcı, hilekâr demektir
Kavram olarak deccâl, ahir zamanda ortaya çıkıp, göstereceği olaganüstü yeteneklerle insanları dalâlete sürükleyeceği kabul edilen kişidir
Deccâl ile ilgili Kuranda her hangi bir bilgi yoktur Deccâl ve onun faaliyetleriyle ilgili bilgiler hadislerde bulunmaktadır Daha çok ta mesih deccâl- yalancı mesih olarak geçmektedir
Deccâl inancı eski dinlerde olduğu gibi yahudilikte ve hırıstiyanlıkta da vardır Bozulmuş Tevrat ve İncilde deccâl ile ilgili verilen bilgilere bakılırsa İslâmdaki deccâl inancının onlardan etkilenmiş olabileceği akla gelmektedir
Ancak bir çok meşhur hadis kitabında deccâl ile ilgili pek çok hadis yer almaktadır
Peygamberimiz (sav) buyuruyor ki:
Şüphesiz on alamet ortaya çıkmadıkça kıyamet kopmayacaktır: Doğuda, Batıda ve Arap yarımadasında bir yerin batması, dumanın çıkması, deccâl, dabbetül arz, ye cüc ve mecüc, güneşin battığı yerden doğması ve Yemende bir ateşin çıkarak insanları toplanacakları yere (haşr yerine) sürmesi (Müslim, Fiten/13, Hadis no: 2901, 4/2225 Ebu Davud, Melâhim/hadis no: 4311, 4/114 İbni Mace, Fiten/25, Hadis no: 4041ve 4055, 2/1341)
b-Deccâlin Özellikleri:
Hadislerde geniş bir şekilde deccâlin özelliklerinden ve yapacağı işlerden bahsedilir Buna göre deccal bir insandır ve olaganüstü yetenekleri vardır
Rüzgâr gibi hızlıdır Yağmur yağdırıp, bitkileri yeşertebilecek Yanında su ve ateş bulunacak Fakat gerçekte onun suyu ateş, ateşi de sudur Bir gözü kördür ve patlamış üzüm gibidir Alnında kafir yazılıdır Genç bir kimsedir, esmer ve parlak tenlidir Kısa boylu olmasına rağmen heybetlidir
Ahir zamanda doğudan gelecek ve müslümanların oturduğu şehirlerin birinde ortaya çıkacak Bir çok yeri dolaşacak ama Mekke, Medine ve Mescid-i Aksaya giremeyecek Önce peygamberlik sonra ilâhlık davasına kalkışacak, karşı gelenleri cehennem adını verdiği yere atacak Ama aslında onun cehennemi cennet gibi, cenneti ise cehennem gibidir Bir rivâyete göre Hz İsa tarafından Şam yakınlarında öldürülecek (Müslim, Fiten/20, Hadis no: 2932-2937, 4/2247 Buharí, Fiten/26-27, 9/74-76)
Bütün peygamberlerin ümmetlerini deccâl fitnesine karşı uyardıklarını, Peygamberimizin de dualarında sık sık deccâl fitnesinden Allaha sığındığını bildiren hadisler bulunmaktadır
Rasûlüllah (sav) buyurdu ki:
Hiç bir peygamber yoktur ki, ümmetini yalancı köre (deccâla) karşı uyarmamış olsun Dikkat edin o kördür İki kaşının arasında kafir yazılıdır (Müslim, Fiten/20, Hadis no: 2933, 4/2248 Tirmizí, Fiten/62, Hadis no: 2245, 4/516 Buharí, nak İbni Kesir, el-Mesihud Deccâl, s: 42 S Havva, H İslâm Akaidi, 9/366)
Hadislerden anlaşıldığına göre deccâl bir insandır Çıkacak yeri ve zamanı tâm net değildir Hatta bir rivâyete göre otuz kadar deccâl çıkacaktır (Müslim, Fiten/18, Hadis no: 2923, 4/2240 Buhari, Fiten/25, 9/74 Bazı rivâyetlerde ise yetmiş kadar deccâl çıkacağı ifade ediliyor Bak İbni Kesir, el-Mesihud Deccâl, s 35)
Deccâl hakkında rivâyet edilen hadislerdeki çelişkiler bu konuda İslâm alimlerinin farklı yorumlar yapmalarına sebep olmuştur Kimilerine göre bu çelişkiler giderilebilecek şeylerdir Onlara göre deccâl ahir zamanda ortaya çıkacaktır Kimileri birden çok deccâlin çıkacağını, Hz Ali zamanında ortaya çıkan bir kimsenin ilk deccâllerden olduğunu, firavun ve nemrut gibi inkârcıların ve onlara benzeyelerin deccâl olabileceğini, onun muhtemelen Doğudan çıkacağını, onun yanındaki bir günün kırk gün olması; onunla geçecek günlerin zor olması anl----- geldiğini ileri sürdüler Kimileri deccâlin göstereceği olağanüstü olayların bir aldatmaca olduğunu, deccâlin şer ve bozgunculuğun, hurâfe, yalancılık ve kötülüklerin sembolü olduğunu söylemişlerdir Kimileri de deccâli, insanlığa zararlı inkârcı akımlarla yorumlamışlar Kimileri göre de deccâl, küfrü ve inkârı yayan herkestir
Bazı araştırmacılara göre deccâlle ilgili rivâyetlerin çoğu zayıf ve birbiriyle çelişkili, hatta Peygamberimizin söylemesinin imkanı olmayan gerçek dışı rivâyetlerdir Bir çoğu ahad haber (tek kanalla gelen rivâyet) olduğu için akaidde delil olamazlar Dolaysıyla deccâl bir akaid konusu değildir (Y K Çağdaş Tefsiri, 8/88-90)
Ancak bütün akaid kitaplarında deccâlin çıkmasının hak olduğu yer almakta, bu konudaki rivâyetler bir yekûn tutmaktadır (Hafız İbni Kesir, Deccâlle ilgili olan 185 rivâyeti el-Bidaye ven Nihaye isimli eserinde bir araya topladı ve hepsini ayrı ayrı değerlendirdi Eşref b Abdulmaksûd b Abdurrahim de bu rivâyetleri el-Mesihud Deccâl adıyla Mısırda ayrı bir kitap olarak yayınladı Deccâlle ilgili rivâyetler için ayrıca bak S Havva, H İslâm Akaidi, 9/345-415)
Deccâl hakkındaki rivâyetlerden anlaşılması gereken önemli bir nokta şurasıdır: Deccâl, yeryüzünde inkârcılığı yaymaya çalışan, kutsal değerlerle savaşan, şer işleri yürüten kişi ve onların yürüttükleri çalışmalardır Bu çalışmaların her devirde değişik temsilcileri olmustur Deccal, olağanüstü bir kişilik olmaktan çok, her devirde şer olan şeyleri temsil eden bir tiptir Böyle bir tipin olması hem akıl yönünden mümkündür, hem de müslümanlar için bir imtihan sebebidir Müminler, kendilerini şerre çağıran, İslâm dışı şeyleri İslâmí kılıfla sunmaya çalışan bozguncu kimseleri tanımak ve onların kurduğu düzenlere karşı uyanık olmak zorundadırlar Deccâl tipli kişi ve kuruluşların sunacağı su ve ateşe dikkat etmek gerekir Zaten müminler deccâli ve onun zararlı faaliyetlerini iman ferasetiyle bilirler, deccâl tiplileri iyi tanırlar ve onlarla mücadele ederler
Türkiyede yakın tarihte ve günümüzde İslâmí değerlere karşı mücadele veren, İslâmí hükümleri yürürlükten kaldırmış, güç ve iktidar sahiplerine halkın deccâl demesi oldukça anlamlıdır
Şurası bir gerçektir ki, tarih boyunca ve günümüzde Hakka karşı çıkanlar olmuştur ve olacaktır Hakka karşı çıkanlar da her zaman fesadı yayan, şer işleri artıran, zulme sebep olan tiplerdir
Bunlar arasında halkı çok kolay kandıran, bir takım numaralar yapan, onları etkileyen yalancı ve sahtekâr deccâl tipleridir Onlar, halkın karşısına hiç bir zaman asıl yüzleriyle çıkmazlar Halka yalan vaadlerde bulunurlar, onlara mutluluk söz verirler ama mutsuzluğu getirirler İnsanlara su sunduklarını iddia ederler ama, sundukları ateşten başka bir şey değildir Onlar Allahın hidâyetini kötü gösterirler, halbuki ilâhí davet su gibi insanlara hayat kaynağı olmaktadır Kendilerinde olağanüstü marifetler olduğuna kitleleri inandırırlar Çünkü onların nefislerine hitap ederler, gerekirse onları çeşitli yöntemlerle ikna ederler İkna olmayanları ise sindirirler Ancak onların olağanüstü marifetleri yoktur Usta göz boyacı (sihirbaz gibi) oldukları için iyi numara çekerler ve kitleler de onlara rahatlıkla kanarlar
Günümüzdeki maddeci, çıkarcı, nefislere hitap eden, bencil ve dalâlet olan hayat anlayışını insanlara kabul ettirenleri, kendilerini üstün, başkalarını geri sayanları, kitleleri en usta numara, felsefe ve bilimsel yalanlarla güden ve sömürenleri, bütün güçlerini Allahın davetine karşı kullananları, insanları fikren iğdiş edip kendi sistemlerinin kulu ve kölesi yapanları deccâller sınıfına koymak yanlış olmaz
Hadislerde yer alan çelişkili rivâyetler, adeta masal havasına büründürülerek anlatılanlar; ya zayıf rivâyetler, ya ravilerin yanılarak yaptıkları ilaveler, ya da kendi görüşleri olabilir Bu nedenle bu konuda dikkatli olup, her rivâyeti bir akaid konusu olarak almamak gerektiği gibi, rivâyetlerdeki zayıflıklara bakıp ta hepsini toptan reddetmemek te gerekir
Deccâl olayı belki de batılın ve küfrün azılı önderlerini (imamlarını) bir nitelemedir, onların kötülüklerine ve insanları kandırma konusundaki numaralarına, onların sapıklıklarına bir dikkat çekmedir Müslümanları bu gibi kötü kişilere ve kötülük odaklarına karşı uyanık olmaya, yeri ve zamanı gelince de onlarla mücadele etmeye bir çağrıdır
Bütün deccâl işlerinden ve deccâl tipli kimselerin şerrinden Allaha sığınırız
(Deccâlle ilgili olarak Zeki Sarıtoprakın hazırladığı , İslâma ve Diğer Dinlere Göre Deccâl isimli çalışmaya ulaşamadığızı belirtelim)