Çözülemeyen sırlarla bir şifreleme tarihi... Bazı gizemler çözülür, bazıları ise ya hiç çözülemez ya da çözülse bile ne anlama geldiği anlaşılamaz. İşte kısmen çözülen ya da çözülemeyen 7 şifrenin hikayesi...
* * *
Voynich elyazması
Voynich elyazması, bilinmeyen bir yazıyla yazılmış, anlamı çözülemeyen gizemli bir kitap. 1450 ila 1520 yıllarında yazıldığı tahmin edilmekte. 240 sayfaancak tamamının 270 sayfa olduğu düşünülüyor. Kitaba ismini veren, 1912 yılında varlığını ortaya çıkaran Wilfrid M. Voynich adındaki sahaftır. Yapılan bilimsel incelemeler, kitabın Voynich tarafından yapılmış bir sahtekârlık olmadığını kanıtlamıştır. Kitap çok sayıda ilginç resim içerir. Bunlardan bir kısmı yıldızları, bitkileri ve tuhaf bir tesisatla birbirine bağlı küvetlerde yıkanan çıplak kadınları gösterir. Voynich elyazması yıllardır dilbilimciler, kriptologlar, tarihçiler, diğer branşlardan bilimadamları ve meraklılar tarafından yoğun olarak incelenmekle birlikte, çözüldüğüne dair hiçbir kanıt bulunmamaktadır. İstatistiksel ve dilbilimsel çözümlemeler, metnin rasgele yazılmış anlamsız bir işaret yığını değil, doğal bir dilin yazıya geçirilmiş hali olduğunu göstermekte.
* * *
Beale şifresi
Thomas Beale'nin 1820'de emanete bıraktığı şifreli üç mektubun, 30 milyon dolarlık bir definenin yerini anlattığına inanılıyor. İlk mektup, Bağımsızlık Bildirgesi'nin yardımıyla çözüldü. Adresin yazıldığı üçüncü şifre ise hâlâ sır. Başrolünü Nicholas Cage'in paylaştığı 'Büyük Hazine' adlı sinema filminde, hayatını Tapınak Şövalyeleri'nin hazinesini aramakla geçiren Ben Gates'in maceralarını izlemiştik. Gates, hazinenin yerinin Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin arkasına yazıldığını keşfetmiş, böylece Masonlar'ın bir kilisenin altına sakladığı defineyi bulmuştu. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz demişler; dünyada on binlerce şifreci 1776'da imzalanan Bağımsızlık Bildirge'sinin gerçekten gizli bir hazinenin üzerindeki sır perdesini araladığını düşünüyor. Kripto analistler ve define avcıları, 30 milyon dolarlık bu hazineyi bulmak için yüz yılı aşkın süredir uğraşıyor. Fakat halk arasında "Beale Hazinesi," kripto analistler arasında ise "Beale şifreleri" olarak anılan sistem, bütün profesyonel çalışmalara rağmen sırrını koruyor.
* * *
Dorabella şifresi
1897 yılında, 40 yaşındaki besteci Edward Elgar, 23 yaşındaki Dora Penny'ye şifreli bir mektup gönderdir. Dora, Edward'ın arkadaşlarından birinin üvey kızıydı. 87 karakterden olan bu şifreli mektup çözülemedi.Kısa bir şifre olduğu için çözülmesinin çok zor olduğu belirtiliyor. İddiaya göre bu mektup sadece Dora ve Edward'ın bildiği özel bir dilde yazıldı. Tahminler şifrelenen metnin bir aşk mektubu olduğu yönünde.
* * *
Taman shud davası
1948 yılında Avustralya'da Adelaide'da iyi giyimli kimliği belirsiz bir ceset bulundu. Somerton man adıyla anılan bu adamın zehirlenerek öldüğü sonucuna varıldı. Elbiselerinin hiçbirin etiket olmayan adamla ilgili hiçbir kayda rastlanamadı. Casus olduğu ve bir suikasta kurban gittiği iddiaları ortaya atıldı. Bunca gariplik içinde adamın pantalonunda gizli bir cep ve bu cebin içinde Taman Shud yazan bir kağıt bulundu. Bu sözcükler Persçeydi ve Ömer Hayyam'ın Rubaiyat kitabının en sonunda yazıyordu. "Tamamlandı" anlamına geliyordu. Bunun üzerine ülkede bu kitabın kopyaları arandı ve bir kişi "Taman Shud" yazısının kesilmiş olduğu bir kopyayı arabasının arka koltuğunda buldu. Kitabın arkasına 5 sıra halinde mrgoababd, mliaoi, mtbimpanetp, mliaboaiaqc, ittmtsamstgab yazılmıştı. Bir de telefon numarası yer alıyordu. Numaranın olay yeri yakınlarında yaşayan bir hemşireye ait olduğu öğrenildi. Ancak ne cinayet ne de kitabın arkasındaki 5 sıra şifreli yazının ne olduğu çözülemedi.
* * *
Zodyak katili şifresi
Kuzey Kaliforniyada 1968-1969 arasında işlenen beş cinayetle ilişkilendirilen The Zodiac Killer adı verilen kişi yerel gazetelere üç parçadan oluşan ve son üç cinayetinin sebebini anlatan şifreli bir mesaj yollamıştı. Kimliğini de 50 şekil ve sembolden oluşan karmaşık bir şifreye gizlediğini söylemişti. Daha sonra San Francisco Chroniclea bir mektup daha yazıp yeni şifresinin birinci sayfada yayımlanmasını istemişti. Mektuplardan birinde şöyle diyordu: Cennette yeniden doğacağım ve öldürdüğüm kişiler benim kölem olacak. Size ismimi vermeyeceğim. Çünkü sonraki hayatım için köle toplamamı yavaşlatmaya veya durdurmaya çalışacaksınız. İki profesör şifrenin büyük bir kısmını kırdı ancak katilin kimliği hâlâ gizemini koruyor.
* * *
Kriptolar heykeli
Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatının (CIA) en çok huzursuz eden sırrı, tüm dünyada en iyi beyin ve bilgisayarların 20 yıldır çözemediği, CIAnın Virginia, Langleydeki merkez binasının avlusunda bulunan Kriptolar adlı heykel. 1990da Jim Sanborn tarafından yapılan heykelin üzerinde yaklaşık iki bin harften oluşan dört ayrı mesaj var. Bu mesajlar, Dan Brownın Da Vinci Şifresine bile konu oldu. Mesajları takıntı haline getiren binlerce şifre kırıcı, bilmecenin üç parçasını 1999da çözmeyi başardı. Fakat dördüncü mesaj bir türlü çözülemiyor. Heykelin ilk bölümü şiirsel cümlelerden oluşuyor. Örneğin, Zekice gölgelemekle ışık yokluğu arasında çok ince bir ayrım vardır. İkinci bölüm, CIA merkez binasının enlem ve boylamlarını içeriyor. Üçüncü bölümde ise arkeolog Howard Carterın günlüğünün 26 Kasım 1922 tarihli sayfasında yazanlar (Carterın Firavun Tutankamonun mezarını açtığı gün) bulunuyor. Çözümü zorlaştırmak için kasten yazım hataları yapılmış.
* * *
McCormick şifresi
Ricky McCormickin cesedi 1999da Missouride bir tarlada bulunduğunda, polis ceplerinde ilginç bir not bulmuştu. Kağıtta iki ayrı tuhaf not şifreli olarak yazılmıştı. Dedektifler, öldürüldüğünü düşündükleri McCormickin katiline bu şifrelerle ulaşabileceklerini düşünüyordu. Olaya kısa sürede FBI da dahil oldu. Ancak aradan geçen 12 yılda FBI hâlâ kodu çözmeye çalışıyor. Öyle ki belki bir işe yarar umuduyla şifreyi internete de koydular.
* * *
Voynich elyazması
Voynich elyazması, bilinmeyen bir yazıyla yazılmış, anlamı çözülemeyen gizemli bir kitap. 1450 ila 1520 yıllarında yazıldığı tahmin edilmekte. 240 sayfaancak tamamının 270 sayfa olduğu düşünülüyor. Kitaba ismini veren, 1912 yılında varlığını ortaya çıkaran Wilfrid M. Voynich adındaki sahaftır. Yapılan bilimsel incelemeler, kitabın Voynich tarafından yapılmış bir sahtekârlık olmadığını kanıtlamıştır. Kitap çok sayıda ilginç resim içerir. Bunlardan bir kısmı yıldızları, bitkileri ve tuhaf bir tesisatla birbirine bağlı küvetlerde yıkanan çıplak kadınları gösterir. Voynich elyazması yıllardır dilbilimciler, kriptologlar, tarihçiler, diğer branşlardan bilimadamları ve meraklılar tarafından yoğun olarak incelenmekle birlikte, çözüldüğüne dair hiçbir kanıt bulunmamaktadır. İstatistiksel ve dilbilimsel çözümlemeler, metnin rasgele yazılmış anlamsız bir işaret yığını değil, doğal bir dilin yazıya geçirilmiş hali olduğunu göstermekte.
* * *
Beale şifresi
Thomas Beale'nin 1820'de emanete bıraktığı şifreli üç mektubun, 30 milyon dolarlık bir definenin yerini anlattığına inanılıyor. İlk mektup, Bağımsızlık Bildirgesi'nin yardımıyla çözüldü. Adresin yazıldığı üçüncü şifre ise hâlâ sır. Başrolünü Nicholas Cage'in paylaştığı 'Büyük Hazine' adlı sinema filminde, hayatını Tapınak Şövalyeleri'nin hazinesini aramakla geçiren Ben Gates'in maceralarını izlemiştik. Gates, hazinenin yerinin Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin arkasına yazıldığını keşfetmiş, böylece Masonlar'ın bir kilisenin altına sakladığı defineyi bulmuştu. Ateş olmayan yerden duman çıkmaz demişler; dünyada on binlerce şifreci 1776'da imzalanan Bağımsızlık Bildirge'sinin gerçekten gizli bir hazinenin üzerindeki sır perdesini araladığını düşünüyor. Kripto analistler ve define avcıları, 30 milyon dolarlık bu hazineyi bulmak için yüz yılı aşkın süredir uğraşıyor. Fakat halk arasında "Beale Hazinesi," kripto analistler arasında ise "Beale şifreleri" olarak anılan sistem, bütün profesyonel çalışmalara rağmen sırrını koruyor.
* * *
Dorabella şifresi
1897 yılında, 40 yaşındaki besteci Edward Elgar, 23 yaşındaki Dora Penny'ye şifreli bir mektup gönderdir. Dora, Edward'ın arkadaşlarından birinin üvey kızıydı. 87 karakterden olan bu şifreli mektup çözülemedi.Kısa bir şifre olduğu için çözülmesinin çok zor olduğu belirtiliyor. İddiaya göre bu mektup sadece Dora ve Edward'ın bildiği özel bir dilde yazıldı. Tahminler şifrelenen metnin bir aşk mektubu olduğu yönünde.
* * *
Taman shud davası
1948 yılında Avustralya'da Adelaide'da iyi giyimli kimliği belirsiz bir ceset bulundu. Somerton man adıyla anılan bu adamın zehirlenerek öldüğü sonucuna varıldı. Elbiselerinin hiçbirin etiket olmayan adamla ilgili hiçbir kayda rastlanamadı. Casus olduğu ve bir suikasta kurban gittiği iddiaları ortaya atıldı. Bunca gariplik içinde adamın pantalonunda gizli bir cep ve bu cebin içinde Taman Shud yazan bir kağıt bulundu. Bu sözcükler Persçeydi ve Ömer Hayyam'ın Rubaiyat kitabının en sonunda yazıyordu. "Tamamlandı" anlamına geliyordu. Bunun üzerine ülkede bu kitabın kopyaları arandı ve bir kişi "Taman Shud" yazısının kesilmiş olduğu bir kopyayı arabasının arka koltuğunda buldu. Kitabın arkasına 5 sıra halinde mrgoababd, mliaoi, mtbimpanetp, mliaboaiaqc, ittmtsamstgab yazılmıştı. Bir de telefon numarası yer alıyordu. Numaranın olay yeri yakınlarında yaşayan bir hemşireye ait olduğu öğrenildi. Ancak ne cinayet ne de kitabın arkasındaki 5 sıra şifreli yazının ne olduğu çözülemedi.
* * *
Zodyak katili şifresi
Kuzey Kaliforniyada 1968-1969 arasında işlenen beş cinayetle ilişkilendirilen The Zodiac Killer adı verilen kişi yerel gazetelere üç parçadan oluşan ve son üç cinayetinin sebebini anlatan şifreli bir mesaj yollamıştı. Kimliğini de 50 şekil ve sembolden oluşan karmaşık bir şifreye gizlediğini söylemişti. Daha sonra San Francisco Chroniclea bir mektup daha yazıp yeni şifresinin birinci sayfada yayımlanmasını istemişti. Mektuplardan birinde şöyle diyordu: Cennette yeniden doğacağım ve öldürdüğüm kişiler benim kölem olacak. Size ismimi vermeyeceğim. Çünkü sonraki hayatım için köle toplamamı yavaşlatmaya veya durdurmaya çalışacaksınız. İki profesör şifrenin büyük bir kısmını kırdı ancak katilin kimliği hâlâ gizemini koruyor.
* * *
Kriptolar heykeli
Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatının (CIA) en çok huzursuz eden sırrı, tüm dünyada en iyi beyin ve bilgisayarların 20 yıldır çözemediği, CIAnın Virginia, Langleydeki merkez binasının avlusunda bulunan Kriptolar adlı heykel. 1990da Jim Sanborn tarafından yapılan heykelin üzerinde yaklaşık iki bin harften oluşan dört ayrı mesaj var. Bu mesajlar, Dan Brownın Da Vinci Şifresine bile konu oldu. Mesajları takıntı haline getiren binlerce şifre kırıcı, bilmecenin üç parçasını 1999da çözmeyi başardı. Fakat dördüncü mesaj bir türlü çözülemiyor. Heykelin ilk bölümü şiirsel cümlelerden oluşuyor. Örneğin, Zekice gölgelemekle ışık yokluğu arasında çok ince bir ayrım vardır. İkinci bölüm, CIA merkez binasının enlem ve boylamlarını içeriyor. Üçüncü bölümde ise arkeolog Howard Carterın günlüğünün 26 Kasım 1922 tarihli sayfasında yazanlar (Carterın Firavun Tutankamonun mezarını açtığı gün) bulunuyor. Çözümü zorlaştırmak için kasten yazım hataları yapılmış.
* * *
McCormick şifresi
Ricky McCormickin cesedi 1999da Missouride bir tarlada bulunduğunda, polis ceplerinde ilginç bir not bulmuştu. Kağıtta iki ayrı tuhaf not şifreli olarak yazılmıştı. Dedektifler, öldürüldüğünü düşündükleri McCormickin katiline bu şifrelerle ulaşabileceklerini düşünüyordu. Olaya kısa sürede FBI da dahil oldu. Ancak aradan geçen 12 yılda FBI hâlâ kodu çözmeye çalışıyor. Öyle ki belki bir işe yarar umuduyla şifreyi internete de koydular.
atilmis kafadan yazilmis birseyler, daha cok cozerler
