Heulwen
Kayıtlı Üye
Sosrıkua'nın doğuşu ile ilgili öykü çok ilginçtir. Ünlü Nart kadın kahramanı Seteney Guaşe, Bakhsan Irmağı kıyısında çamaşır yıkarken Nartların sığırtmacı onu görür ve güzelliğine vurulur. Fırlayı veren aşk oku karşı kıyıda üzerinde çamaşır yıkanan taşa çarpar. Taş hemen ısınmaya ve büyümeye başlar. Seteney sıcak taşı eteğine sararak Nart Tlepş in dökümhanesine götürür. Tlepş büyük çekici ile taşı kırar içinden ateş saçan kor halindeki Sosrıkua çıkar. Bu nedenle Nart Tlepş ile Seteney Guaşenin oğlu sayılır Nart sosrıkua
ÇERKEZ EFSANESİ - Sosrıkua
Sosrıkuanın bir kaya parçasından doğuşu Grek mitolojisindeki Cyclop ve Türk Destanlarındaki Tepegözün doğuşu motifi ile benzerlik taşır. Bu üç destan kahramanının doğuşu taş orijinli bir motifte birleşmiştir.
Sosrıkua isminin etmolojik araştırması da doğuşunu anlatan öyküyü tamamlamaktadır. Kabardey Besleney Abazin şiveleri ile SOSRIKUAAbzekh Şapsığı Bjeduğ Kemırguey Hatıkuey vb. batı adiğe gruplarının şivesi ile SaWsıruk olan ismin hece hece bölünerek incelenmesi yukarıdaki savımızıdoğrulamaktadır. Şöyle ki;
So-sı-rı-kua veya Saw-sı-rı-ko sözcüğünde;
Se bıçak veya kılınç anlamındadır. Sır veya stır sıcak anlamındadır. V(vo) vurmak veya ateş etmek anlamındadır.
Kue yada ko oğul anlamındadır. Kişi veya aile isminin sonunda kullanılan bir takıdır.
Adiğe dilindeki Sosrıkua isminin anlamını bölmeye göre ele alırsak Saw-sır Şa-we-stır sıcak çocuk ateş saçan yakan erkek çocuk anlamına gelir.
Nart kahramanlarının en ünlüsüdür demiştik Sosrıkua için. Onsuz Nart öyküleri çok yavandır. Bu destan kahramanımız öykülere o denli damgasını vurmuşturki başta uluslarda Prometheus veya Akhilleus olmuştur biraz da Adonistir Sosrıkuamın Çerkes mitolojisinde
İnsanoğluna sunduğu yararlı buluşları nedeni ile çağ çağkuşakların gönlünde yüzyıllardır taht kurmuştur. Ateşi darı tohumunu halkına getirmiş şarap mayalamasını onlara öğretmiştir. Sosrıkua ile ilgili dizelerde Kuzey Kafkasya boyları söze Sosrıkua Di Nekhu Sosrıkua Di Khan Sosrıkua ışığımız Sosrıkua oğlumuz yiğidimiz nitelemeleri ile başlar.
Tanrılardan ateş çalarak insanlığın uygarlık aşamalarında yerine getirdiği görevi Greklerin Prometheusuna benzer. ancak ateşi insanlar için çalan bir kahramanın ismi daha geçer Nart Destanlarında Nesren Jake ile Sosrıkua çoğu destanlarda aynı motiflerde birleşirler. Çelikten vucudu et ve kemikten diz kapakları ile bir yerde Akhilleusun ta kendisidir. Tlepşin demirci çekici ile ateş saçarak doğan kahramanımız dizinden maşa ile tutularak suya daldırılmış ve vucuduna su verilerek çelikleştirilmiştir. Düşmanları onu insan özelliği gösteren dizlerinden vurmak isterler. Maşanın altında kaldığı için su verilemeyen ve et kemik olarak kalmış dizlerinden
Aynı şekilde Akhilleusun annesi Tanrıça Thetis oğlunu doğurunca yıkamak için Stys ırmağına batırmış böylece onu silah işlemez hale getirmiştir. Ancak annesinin eli altında kalan topukları su ile temas etmedikleri için et ve kemik olarak kalmıştır. Troya kuşatmasında Hectorun attığı okun topuğuna saplanması üzerine ölmüştür.
Çoğu destan textlerinde Sosrıkua atılgan gençliğinin verdiği coşku ile pervasızdır. Ancak onun Sınırlayan temkinli Nart yaşlıları vardır. Wezırmes Tlepş gibi annesi Seteney Guaşe genç sosrıkuayı bu yaşlı nartlara teslim etmiştir. ateşin Tanrılardan ya da devlerden kaçırılmasıdarı tohumunun halka verilmesi şarap mayalamasının halka öğretilmesinden tutun da Nart Tlepşin orağı bulmasına dek Nart halkının uygarlık aşamalarında Nart Sosrıkuanın büyük katkıları vardır. atı Tığujey denizatı Tanrıçası Psıtha Guaşe tarafından Nart kahramanı Piceye armağan edilen kanatlı atın yavrusudur. Grek Mitolojisinde Pegasus motifinde de bu kanatlı atı görmekteyiz. Onunla bir sıçrayışta Kafkasların en yüksek doruklarına Oşhamahue (Elbruz) tepesine ulaşır. Savaşlarda Nartların önünde uçarak düşmana saldırır.
Sosrıkua motifi şu veya bu isim altında hangi adla olursa olsun ilk çağ ozanlarından Homeros Aişkilostan Tevfik fikrete kadar ozanların şiirlerinde değişmeyen eskimeyen bir kaynak olmuştur. Başka bir deyişle uygarlığın ve yeniliklerin simgesi olmuştur. Dünya mitolojisi ve Literatüründe günümüze dek yaşaya gelmiştir.
ÇERKEZ EFSANESİ - Sosrıkua
Sosrıkuanın bir kaya parçasından doğuşu Grek mitolojisindeki Cyclop ve Türk Destanlarındaki Tepegözün doğuşu motifi ile benzerlik taşır. Bu üç destan kahramanının doğuşu taş orijinli bir motifte birleşmiştir.
Sosrıkua isminin etmolojik araştırması da doğuşunu anlatan öyküyü tamamlamaktadır. Kabardey Besleney Abazin şiveleri ile SOSRIKUAAbzekh Şapsığı Bjeduğ Kemırguey Hatıkuey vb. batı adiğe gruplarının şivesi ile SaWsıruk olan ismin hece hece bölünerek incelenmesi yukarıdaki savımızıdoğrulamaktadır. Şöyle ki;
So-sı-rı-kua veya Saw-sı-rı-ko sözcüğünde;
Se bıçak veya kılınç anlamındadır. Sır veya stır sıcak anlamındadır. V(vo) vurmak veya ateş etmek anlamındadır.
Kue yada ko oğul anlamındadır. Kişi veya aile isminin sonunda kullanılan bir takıdır.
Adiğe dilindeki Sosrıkua isminin anlamını bölmeye göre ele alırsak Saw-sır Şa-we-stır sıcak çocuk ateş saçan yakan erkek çocuk anlamına gelir.
Nart kahramanlarının en ünlüsüdür demiştik Sosrıkua için. Onsuz Nart öyküleri çok yavandır. Bu destan kahramanımız öykülere o denli damgasını vurmuşturki başta uluslarda Prometheus veya Akhilleus olmuştur biraz da Adonistir Sosrıkuamın Çerkes mitolojisinde
İnsanoğluna sunduğu yararlı buluşları nedeni ile çağ çağkuşakların gönlünde yüzyıllardır taht kurmuştur. Ateşi darı tohumunu halkına getirmiş şarap mayalamasını onlara öğretmiştir. Sosrıkua ile ilgili dizelerde Kuzey Kafkasya boyları söze Sosrıkua Di Nekhu Sosrıkua Di Khan Sosrıkua ışığımız Sosrıkua oğlumuz yiğidimiz nitelemeleri ile başlar.
Tanrılardan ateş çalarak insanlığın uygarlık aşamalarında yerine getirdiği görevi Greklerin Prometheusuna benzer. ancak ateşi insanlar için çalan bir kahramanın ismi daha geçer Nart Destanlarında Nesren Jake ile Sosrıkua çoğu destanlarda aynı motiflerde birleşirler. Çelikten vucudu et ve kemikten diz kapakları ile bir yerde Akhilleusun ta kendisidir. Tlepşin demirci çekici ile ateş saçarak doğan kahramanımız dizinden maşa ile tutularak suya daldırılmış ve vucuduna su verilerek çelikleştirilmiştir. Düşmanları onu insan özelliği gösteren dizlerinden vurmak isterler. Maşanın altında kaldığı için su verilemeyen ve et kemik olarak kalmış dizlerinden
Aynı şekilde Akhilleusun annesi Tanrıça Thetis oğlunu doğurunca yıkamak için Stys ırmağına batırmış böylece onu silah işlemez hale getirmiştir. Ancak annesinin eli altında kalan topukları su ile temas etmedikleri için et ve kemik olarak kalmıştır. Troya kuşatmasında Hectorun attığı okun topuğuna saplanması üzerine ölmüştür.
Çoğu destan textlerinde Sosrıkua atılgan gençliğinin verdiği coşku ile pervasızdır. Ancak onun Sınırlayan temkinli Nart yaşlıları vardır. Wezırmes Tlepş gibi annesi Seteney Guaşe genç sosrıkuayı bu yaşlı nartlara teslim etmiştir. ateşin Tanrılardan ya da devlerden kaçırılmasıdarı tohumunun halka verilmesi şarap mayalamasının halka öğretilmesinden tutun da Nart Tlepşin orağı bulmasına dek Nart halkının uygarlık aşamalarında Nart Sosrıkuanın büyük katkıları vardır. atı Tığujey denizatı Tanrıçası Psıtha Guaşe tarafından Nart kahramanı Piceye armağan edilen kanatlı atın yavrusudur. Grek Mitolojisinde Pegasus motifinde de bu kanatlı atı görmekteyiz. Onunla bir sıçrayışta Kafkasların en yüksek doruklarına Oşhamahue (Elbruz) tepesine ulaşır. Savaşlarda Nartların önünde uçarak düşmana saldırır.
Sosrıkua motifi şu veya bu isim altında hangi adla olursa olsun ilk çağ ozanlarından Homeros Aişkilostan Tevfik fikrete kadar ozanların şiirlerinde değişmeyen eskimeyen bir kaynak olmuştur. Başka bir deyişle uygarlığın ve yeniliklerin simgesi olmuştur. Dünya mitolojisi ve Literatüründe günümüze dek yaşaya gelmiştir.