Çakır kuşu (Accipiter gentilis), atmacagiller (Accipitridae) familyasından kıvrık, kısa gagalı, ince uzun keskin pençeli, bir atmaca türü.
Özellikleri
Sırtı koyu kahverengi veya gri tüylü, göğsü beyaz ve enine kahverengi çizgili atmacaların en irisi olup, 55-60 cm boyundadır. 120 cm kadar kanat açıklığına sahip, çok iştahlı ve saldırgan bir kuştur. Alçaktan uçtuğu için doğan avcılar tarafından, tavşan ve keklik avında kullanılır. Ateş gibi parlayan gözleri vardır.
Ömrü ve dağılımı
Ömürleri 70-80 yıla kadar varan bu kuşların Türkiye'de yaşanyaları kış mevsiminde Kuzey Afrika ve Hindistan'a göç ederler.
Yaşam şekli Diğer atmacalar gibi kısa geniş kanatlarının uçları yuvarlanmış ve yelpaze gibi açılan uzun kuyruğu sayesinde ağaçlar arasında rahatça manevralar yaparak avını takip eder.
Beslenme
Güvercin, ada tavşanı ve sincap gibi hayvanları avlayarak beslenir. Tavukları kümeslerine kadar kovaladığı olur. Yuvasına yaklaşan insana hırsla saldırır. Bazı bölgelerde "çakırdoğan" da denir. Erkekler dişilerden küçüktür.
Üreme
Yüksek ağaç tepelerinde yuva kurarlar. Yuva içini saç, kıl ve kök püskülleriyle döşerler. Nisan ve Mayıs'ta 3-5 yumurta yumurtlar. Dişi 40 gün kadar (35-42 gün) kuluçkaya yatar, yavrular bir buçuk ay kadar (36-40 gün) yuvada kalarak anne tarafından beslenir. Genç çakır kuşları açık kahverengi tüylü ve sarı gözlüdür.