Bu Bina Nerede - Taksim Topçu Kışlası

Heulwen

Kayıtlı Üye
Bu Bina Nerede - Taksim Topçu Kışlası

Bu hazin olaya birde ben işaret etmek istedim.

Konuyu bilmeyenler olabilir. Taksim Topçu Kışlası, İstanbul Vali ve Belediye Başkanı Dr. Lütfi Kırdar döneminde, mimari ve tarihi değerine bakılmaksızın 1940 yılında yıktırılan kışladır.

Kışlanın iç avlusunda Taksim Stadı vardı. Şimdi yerinde Taksim Parkı (o zamanki adı ile İnönü Gezisi) bulunuyor. Kışlanın yıkım gerekçesi meydanı büyütmek değildi; çünkü kışla, bu günkü meydanın kenarında kalıyordu. Peki, gerekçe neydi? Gerekçe, yeşil kuşağı “2 numaralı park” adı ile Taksim’den başlatıp Dolmabahçe’ye kadar indirme amacını güden “Prost İmar Planı” uygulaması idi. Aslında ana neden, o dönemde mimarlık, tarih ve arkeoloji konularında değer bilmezliğimiz, yani “kültür mirası” kavr******* yoksunluğumuzdu.



Kışlanın inşa tarihi Sultan III. Selim dönemine kadar uzanıyor. Kapıkulu askerlerinin topçu sınıfı için 1806’da inşa edilmiş. 1807 Kabakçı İsyanı sırasında tahribata uğramış. Sultan II. Mahmut döneminde onarım görmüş. Bir iki yangın geçirmiş. Sultan Abdülaziz döneminde ana plan muhafaza edilerek elden geçirilen kışla, orta avlusu, camii, köşe kuleleri, soğan başı kubbeli ve taç kapılı anıtsal giriş kitlesi ve bezemeleri ile ampir çağrışımlı bir oryantalist üslûp kazanmış. Özetle, Osmanlı kışla mimarisinin, XIX. yüzyıl mimari akımı paralelinde yeniden şekillenmiş tipik bir eseri.

topcu2.jpg


Aşağıdaki resimde gözüken iç avluda İnönü Stadı yapılmadan önce futbol maçları yapılırmış.


1-68.jpg



Bu gibi olayların bir daha yaşanmaması temennisiyle…

Bu bina nerede?
Evet, bu bina nerede?

Moskova'da mı? Viyana'da mı? St.Petersburg'ta mı? Köln'de mi? Prag'da mı? Budapeşte'de mi?

Bina çok görkemli ve çok güzeldi. Gerçek bir sanat eseri.. Bir mimarlık şaheseri... Lakin, kimse nerede olduğunu bilmiyordu işte...

Fotoğrafı gösterdiklerimiz arasında belki bir gün görürüz diye, binanın bulunduğu şehri sorup soruşturanlar da hatırı sayılır orandaydı.

Ne yazık ki bu hiçbir zaman mümkün olmayacaktı.

Çünkü bu bina hiçbir yerde değil.

Ya da... "Artık" değil...

Böyle bir bina yok artık.

Vardı. Ama yıkıldı. Yıktılar...

Bu bina İstanbul'daydı.

İstanbul'un göbeğindeydi. Taksim'deydi.

Bugün Taksim gezisi olarak anılan parkın yerinde; bir zamanlar bu görkemli ve harikulade yapı yer alıyordu.

Asıl adı Taksim Topçu Kışlası'ydı. Ama "yaşadığı" dönemlerde Taksim Stadı olarak biliniyordu.

Futbola meraklı olanların "efsane" gibi dinleyip okuduğu "tarihi maçlar" ın çoğu bu statta oynanmıştı.

Maçlar; dikdörtgen olarak inşa edilmiş "Kışla"nın ortasındaki avluda yapılıyordu.

Yalnız futbol maçları değil, başka dallardaki spor karşılaşmaları, hatta sanat gösterileri...

Türk Milli Takımı, tarihindeki ilk maçı bu statta 26 Ekim 1923 günü Romanya ile yapmış ve 2-2 berabere kalmıştı.

Fenerbahçe'nin işgal yıllarında İngilizlerle oynandığı "meşhur" maçlara Taksim Stadı tanıklık etmişti. Galatasaray, Romanya Milli takımını bu statta 7-4 mağlup etmişti.

Galatasaray'la Fenerbahçe arasındaki ezeli rekabette, taraftarlar; yıllarca "o" avludaki toprak sahanın etrafında coşturmuşlardı takımlarını. (Azımsamayın; 6-7 binlik seyirci kapasitesi vardı stadın...)

Sonra İstanbul Fransız bir mimarın ellerine teslim edildi.

1937'den 1950'ye değin, İstanbul'un yeni çehresine imzasını atan Henry Prost'un ilk işi Taksim Kışlası'nı yıktırmak oldu.

Yerine gezi parkı yapılacaktı.

Gitti mücevher değerindeki o güzelim bina... Gün geldi yanına, sıradan bir Kültür Merkezi, yeri geldi karşısına devasa bir otel dikildi.

Taksim'e uluslararası bir şöhret ve kimlik taşıyacak bir "sembol" binanın yerine, meydan sıradanlaştırıldı.

Siz olsanız benim yerimde, canınız sıkılmaz mı; siz olsanız cumartesi günkü köşenize bu resmi koymaz mısınız çift sütuna? Mimar arkadaşlarla konuştum. Sadece bu resimlerden yola çıkarak bile bina, aynı yapı malzemesi ve aynı dokuda yeniden ve tıpatıp inşa edilebilirmiş.

Ama keşke hiç yıkılmasaydı! Yanındaki sıradan Kültür Merkezi'nin yerine, avlusunun açık hava tiyatrosu ve gösteri merkezi; avluyu çevreleyen binadaki odaların "localar" ve galeriler olduğu muhteşem bir "Kültür Sitesi" olabilirdi Taksim Kışlası...

Nostalji maçları da cabası...

Giden gitmiş, ne fayda!.. Bazen "eskiden böyleydi" diyenlere kızanlar da oluyor. Hrant Dink'e de gazetesinde eski Anadolu illerinde yaşayan "nüfus" la ilgili bilgi verdi diye kızılabiliyor mesela...

Binalar kadar insanlar da zenginliğimizin bir parçası değil miydi?

Sebepler üzerinde durmayın... Prost'un da bir sebebi vardı mutlaka... Ben sonuçla ilgiliyim. Eski resimlere bakıp hayıflanmam ondandır.
 
takipçi satın al
Uwell Elektronik Sigara
instagram takipçi hilesi
takipçi satın al
tiktok takipçi hilesi
Geri
Üst