bilanço ve gelir tabloları BİLANÇO VE GELİR TABLOSU
Mali Tablolar
Bilanço Ve Gelir Tablosu
Para ile ifade edilen mali nitelikteki işlemlerden işletmenin varlık ve kaynaklarında değişme yaratan bilgilerin kaydetme, sınıflandırma işlemlerinden sonra özetlenerek dürüst ve tarafsız bilgi veren şekilde hazırlanan tablolara mali tablolar denir . Başlıcaları; Bilanço ve gelir tablolarıdır .Bunların dışında fon akım tabloları ,nakit akım tabloları, öz kaynak değişim tablosu ,kar dağıtım tablosu ,satışların maliyet tablosu gibi tablolar vardır.
Mali Tabloların Genel Amaçları:
1.Varlık ve kaynaklardaki değişiklikler ile işletmenin faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak (mali durumu kar veya zararı hakkında)
2. İşletmeyle ilgili taraflara karar almalarında yardımcı olmak .
3. Gelecekteki para ile ilgili olayları değerlendirmek ve bu değerlendirmeye yardımcı olacak bilgiler sağlamak.
Mali tablolar hazırlanırken anlaşılabilir olmasına,tarafsız olmasına ,ihtiyaçlara cevap vermesine ve genel kabul gömüş muhasebe ilkelerine uygun olmasına dikkat edilmelidir.
BİLANÇO: İşletmenin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren tabloya bilanço denir.
İşletmeler işe yeni başladıklarında dönem başı bilançosu düzenlerler. Faaliyetlerine öteden beri (uzun yıllar)devam eden işletmelerin dönem sonu bilançoları takip eden yılın dönem başı bilançosudur.
ÖRNEK:99 yılı dönem sonu bilançosu 2000 yılı dönem başı bilançosudur. Bilançonun temeli denklik kuralına dayanır. Bilanço üzerinde bilanço kelimesi, işletmenin ismi, bilançonun tarihinin olması gerekir. Bilançoların sol tarafına aktif ,sağ tarafına pasif denir.
A işletmesi
01.01.2000 tarihli dönembaşı bilançosu
Aktif Pasif
Varlıklar Kaynaklar
A. Dönen varlıklar A. Öz kaynaklar
B. Duran varlıklar B. Yabancı kaynaklar
-Kısa vadeli borçlar
-Uzun vadeli borçlar
Varlıklar aktifte bulunur
A. Dönen Varlıklar: Bir yıl içerisinde para veya paraya dönüşebilecek varlıklardır. Kasa,banka,mal...gibi
B. Duran Varlıklar : Bir yıl içinde paraya dönüşmeyen varlıklardır .
bina,demirbaş,arsa,imtiyaz,hak....gibi
KAYNAKLAR;
A. Yabancı kaynaklar
B. Öz kaynaklar (sermaye)
1. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: Vadesi bir yıl olan bir yıl içinde ödenmesi zorunlu olan borçlardır.
2. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:Vadesi bir yıldan fazla olan borçlardır .
GELİR TABLOSU: İşletmenin belirli bir faaliyet dönemi sonunda faaliyet sonucunu gösteren tablodur. Döneme ait tüm gelir ve giderler bu tabloda yer alır. Döneme ait tüm gelir ve giderler dönem kar ve zararına devredilerek kapatılır. Gelirler öz sermayeyi arttırıcı, giderler azaltıcı etki yapar .
Gelir: İşletmenin ana faaliyet konusu olan mal ve hizmet satışları satışları ile yan faaliyet konusu olan kira ,faiz gibi değerlerden oluşur.
Gider:Gelir elde etmek için yapılan varlık (aktif) tükenmeleridir .Gelir tablosu oluşturulurken ;
bütün gelirler (+)bütün giderler (-) kalem olarak işlenir.
Gelir Tablosunun Ana Bölümleri
1-Brüt Satış Kar Veya Zararı: Brüt satış karı bölümü içerisinde işletmenin satışlardan elde ettiği gelirler,satış iade ve ıskontoları,satılan malın maliyeti gibi giderler yer alır.
Brüt satışlar - (satıştan iadeler +satış ıskontoları) = Net satışlar
Net satışlar - Satılan malın maliyeti hesabı = Brüt kar (Brüt satış karı )veya (Brüt satış zararı)
2-Faaliyet Kar Veya Zararı : Bu bölümde işletmenin faaliyetlerinin yerine getirilebilmesi için yaptığı giderler yer alır.
Faaliyet kar ve ya zararları:
-Genel yönetim giderleri
-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri
-Araştırma geliştirme giderleri
3-Dönem Kar veya Zararı Bölümü: Bu bölümde işletmenin faaliyet sonucu bölümüne etki eden olağan dışı gelir ve giderler yer alır. Bu bölüme net kar bölümü de diyebiliriz.
Mali Nitelikteki işlemler ve Bilanço üzerindeki etkileri
1-Peşin Mal Alışı:
Varlık
Mal (+ ) Alış Giriş Borç
Kasa -para (-) Ödeme Çıkış Alacak
Mal ve paranın her ikisi de varlık kalemidir. Varlık kalemlerinden birinde artış diğerinde azalış varsa varlık toplamı değişmeyecektir.
Örnek: İşletmenin varlıkları toplamı 100.000.000.- TL’dir. İşletme 5.000.000.- TL mal almıştır.
Varlık toplamı: 100.000.000.- eşit kalır
Mal (+ ) 5.000.000.-
Kasa (-) 5.000.000.-
2-Maliyetine Peşin Satış : Mal kaleminde azalma kasa kaleminde aynı oranda artma olacağından varlık dengesi bozulmayacaktır.
3-Kredili Mal Alışı (Veresiye) :
Aktif = Pasif
Varlık = Kaynak
Mal (+) Kredili (veresiye) Borçlar (+)
Örnek: İşletmenin aktif ve pasif toplamları 200.000.000.- TL ‘dır. Kredili olarak 10.000.000.- TL lik mal alınmıştır.
Aktif = Pasif
200.000.000 200.000.000
10.000.000 mal(+) 10.000.000 Borç (+)
210.000.000 210.000.000
4-Borç Ödemek
Aktif = Pasif
Varlık = Kaynak
(-)(Para) Kasa = Borç (-)
5- Karlı Peşin Satış
Aktif = Pasif
Kasa (+) = Kar
Mal (-)
Kasaya giren para malın bedelinden kar kadar fazla olacaktır. Kar öz sermayeyi artırıcı bir etki gösterdiğinden denge bozulmayacaktır.
Örnek: İşletmenin Aktif = Pasif toplamı 300.000.000.- TL ‘dir .İşletme 10.000.000.- TL’ lik malı 2.000.000.- TL karla peşin satmıştır.
Çözüm:
Aktif = Pasif
300.000.000 = 300.000.000
Kasa (+) 12.000.000 = Kar + 2.000.000
Mal (-) 10.000.000
302.000.000.- 302.000.000.-
6-Zararlı peşin satış: Kasaya giren para malın bedelinden zarar kadar az olacaktır .Zarar öz kaynaklarda bulunan sermayeyi azaltacağından aktif ve pasif dengesi bozulmayacaktır.
Örnek: İşletmenin aktif ve pasif toplamları 400.000.000.- TL’ dir . 20.000.000.- TL mal 5.000.000.- TL zararla satılmıştır.
Aktif = Pasif
400.000.000 = 400.000.000
(+) Kasa 15.000.000 = (-) Zarar 5.000.000
(-) Mal 20.000.000 =
395.000.000.- 395.000.000.-
7-İşletmeye Ortak Olmak: İşletmeden alacağı olan bir kişinin işletmeye ortak olduğunu düşünelim .
Kişinin işletmeden olan alacağı bu durumda sermaye payına dönüşür. Bu durumda işletmenin borcunda
Azalma özsermeyesinde artış olacaktır. Aktif ve pasif dengesi bozulmayacaktır.
Mali Tablolar
Bilanço Ve Gelir Tablosu
Para ile ifade edilen mali nitelikteki işlemlerden işletmenin varlık ve kaynaklarında değişme yaratan bilgilerin kaydetme, sınıflandırma işlemlerinden sonra özetlenerek dürüst ve tarafsız bilgi veren şekilde hazırlanan tablolara mali tablolar denir . Başlıcaları; Bilanço ve gelir tablolarıdır .Bunların dışında fon akım tabloları ,nakit akım tabloları, öz kaynak değişim tablosu ,kar dağıtım tablosu ,satışların maliyet tablosu gibi tablolar vardır.
Mali Tabloların Genel Amaçları:
1.Varlık ve kaynaklardaki değişiklikler ile işletmenin faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamak (mali durumu kar veya zararı hakkında)
2. İşletmeyle ilgili taraflara karar almalarında yardımcı olmak .
3. Gelecekteki para ile ilgili olayları değerlendirmek ve bu değerlendirmeye yardımcı olacak bilgiler sağlamak.
Mali tablolar hazırlanırken anlaşılabilir olmasına,tarafsız olmasına ,ihtiyaçlara cevap vermesine ve genel kabul gömüş muhasebe ilkelerine uygun olmasına dikkat edilmelidir.
BİLANÇO: İşletmenin belirli bir tarihteki mali durumunu gösteren tabloya bilanço denir.
İşletmeler işe yeni başladıklarında dönem başı bilançosu düzenlerler. Faaliyetlerine öteden beri (uzun yıllar)devam eden işletmelerin dönem sonu bilançoları takip eden yılın dönem başı bilançosudur.
ÖRNEK:99 yılı dönem sonu bilançosu 2000 yılı dönem başı bilançosudur. Bilançonun temeli denklik kuralına dayanır. Bilanço üzerinde bilanço kelimesi, işletmenin ismi, bilançonun tarihinin olması gerekir. Bilançoların sol tarafına aktif ,sağ tarafına pasif denir.
A işletmesi
01.01.2000 tarihli dönembaşı bilançosu
Aktif Pasif
Varlıklar Kaynaklar
A. Dönen varlıklar A. Öz kaynaklar
B. Duran varlıklar B. Yabancı kaynaklar
-Kısa vadeli borçlar
-Uzun vadeli borçlar
Varlıklar aktifte bulunur
A. Dönen Varlıklar: Bir yıl içerisinde para veya paraya dönüşebilecek varlıklardır. Kasa,banka,mal...gibi
B. Duran Varlıklar : Bir yıl içinde paraya dönüşmeyen varlıklardır .
bina,demirbaş,arsa,imtiyaz,hak....gibi
KAYNAKLAR;
A. Yabancı kaynaklar
B. Öz kaynaklar (sermaye)
1. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar: Vadesi bir yıl olan bir yıl içinde ödenmesi zorunlu olan borçlardır.
2. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar:Vadesi bir yıldan fazla olan borçlardır .
GELİR TABLOSU: İşletmenin belirli bir faaliyet dönemi sonunda faaliyet sonucunu gösteren tablodur. Döneme ait tüm gelir ve giderler bu tabloda yer alır. Döneme ait tüm gelir ve giderler dönem kar ve zararına devredilerek kapatılır. Gelirler öz sermayeyi arttırıcı, giderler azaltıcı etki yapar .
Gelir: İşletmenin ana faaliyet konusu olan mal ve hizmet satışları satışları ile yan faaliyet konusu olan kira ,faiz gibi değerlerden oluşur.
Gider:Gelir elde etmek için yapılan varlık (aktif) tükenmeleridir .Gelir tablosu oluşturulurken ;
bütün gelirler (+)bütün giderler (-) kalem olarak işlenir.
Gelir Tablosunun Ana Bölümleri
1-Brüt Satış Kar Veya Zararı: Brüt satış karı bölümü içerisinde işletmenin satışlardan elde ettiği gelirler,satış iade ve ıskontoları,satılan malın maliyeti gibi giderler yer alır.
Brüt satışlar - (satıştan iadeler +satış ıskontoları) = Net satışlar
Net satışlar - Satılan malın maliyeti hesabı = Brüt kar (Brüt satış karı )veya (Brüt satış zararı)
2-Faaliyet Kar Veya Zararı : Bu bölümde işletmenin faaliyetlerinin yerine getirilebilmesi için yaptığı giderler yer alır.
Faaliyet kar ve ya zararları:
-Genel yönetim giderleri
-Pazarlama satış ve dağıtım giderleri
-Araştırma geliştirme giderleri
3-Dönem Kar veya Zararı Bölümü: Bu bölümde işletmenin faaliyet sonucu bölümüne etki eden olağan dışı gelir ve giderler yer alır. Bu bölüme net kar bölümü de diyebiliriz.
Mali Nitelikteki işlemler ve Bilanço üzerindeki etkileri
1-Peşin Mal Alışı:
Varlık
Mal (+ ) Alış Giriş Borç
Kasa -para (-) Ödeme Çıkış Alacak
Mal ve paranın her ikisi de varlık kalemidir. Varlık kalemlerinden birinde artış diğerinde azalış varsa varlık toplamı değişmeyecektir.
Örnek: İşletmenin varlıkları toplamı 100.000.000.- TL’dir. İşletme 5.000.000.- TL mal almıştır.
Varlık toplamı: 100.000.000.- eşit kalır
Mal (+ ) 5.000.000.-
Kasa (-) 5.000.000.-
2-Maliyetine Peşin Satış : Mal kaleminde azalma kasa kaleminde aynı oranda artma olacağından varlık dengesi bozulmayacaktır.
3-Kredili Mal Alışı (Veresiye) :
Aktif = Pasif
Varlık = Kaynak
Mal (+) Kredili (veresiye) Borçlar (+)
Örnek: İşletmenin aktif ve pasif toplamları 200.000.000.- TL ‘dır. Kredili olarak 10.000.000.- TL lik mal alınmıştır.
Aktif = Pasif
200.000.000 200.000.000
10.000.000 mal(+) 10.000.000 Borç (+)
210.000.000 210.000.000
4-Borç Ödemek
Aktif = Pasif
Varlık = Kaynak
(-)(Para) Kasa = Borç (-)
5- Karlı Peşin Satış
Aktif = Pasif
Kasa (+) = Kar
Mal (-)
Kasaya giren para malın bedelinden kar kadar fazla olacaktır. Kar öz sermayeyi artırıcı bir etki gösterdiğinden denge bozulmayacaktır.
Örnek: İşletmenin Aktif = Pasif toplamı 300.000.000.- TL ‘dir .İşletme 10.000.000.- TL’ lik malı 2.000.000.- TL karla peşin satmıştır.
Çözüm:
Aktif = Pasif
300.000.000 = 300.000.000
Kasa (+) 12.000.000 = Kar + 2.000.000
Mal (-) 10.000.000
302.000.000.- 302.000.000.-
6-Zararlı peşin satış: Kasaya giren para malın bedelinden zarar kadar az olacaktır .Zarar öz kaynaklarda bulunan sermayeyi azaltacağından aktif ve pasif dengesi bozulmayacaktır.
Örnek: İşletmenin aktif ve pasif toplamları 400.000.000.- TL’ dir . 20.000.000.- TL mal 5.000.000.- TL zararla satılmıştır.
Aktif = Pasif
400.000.000 = 400.000.000
(+) Kasa 15.000.000 = (-) Zarar 5.000.000
(-) Mal 20.000.000 =
395.000.000.- 395.000.000.-
7-İşletmeye Ortak Olmak: İşletmeden alacağı olan bir kişinin işletmeye ortak olduğunu düşünelim .
Kişinin işletmeden olan alacağı bu durumda sermaye payına dönüşür. Bu durumda işletmenin borcunda
Azalma özsermeyesinde artış olacaktır. Aktif ve pasif dengesi bozulmayacaktır.